Ακόμα μία εκδοχή ενός πολυταξιδεμένου τραγουδιού!
Εύα
— Νέο μήνυμα προστέθηκε στις 03:00 ::: Το προηγούμενο μήνυμα δημοσιεύθηκε στις 02:55 —
Sorry, το τραγούδι είναι στα αραβικά, αλλά τραγουδισμένο από νέους από Ινδονησία…
Εύα
Πολύ ωραίο Εύα!
Ξέρεις, μου είχαν πει ότι το τραγούδι αυτό είναι γνωστό και στην Ινδία. Λες τελικά η προέλευση του να είναι πολύ πιο ανατολικά απ’ ότι νομίζουμε; Λες να το 'φεραν οι τσιγγάνοι; (Η το φέρε προς τα κει η θρησκεία η μουσουλμανική;)
Γεια σου Διόνυσε,
Δεν ξέρω αν ο σκοπός είναι γνωστός στην Ινδία. Κανείς δε μπορεί ξέρει με σιγουριά, όμως εγώ νομίζω ότι η μελωδία προέρχεται από την Τουρκία. Μη ξεχνάμε ότι ένα μέρος του αραβικού κόσμου ήταν κάτω από την οθωμανική αυτοκρατορία και ότι υπάρχει ακόμα στενές πολιτιστικές σχέσεις ανάμεσα στους λαούς αυτούς. Η εκδοχή που παρέθεσα φαίνεται πως έχει σχέση με την θρησκεία, όπως δείχνει το παρά κάτω βίντεο. Είναι ένα “qasida”, δηλαδή ένα ποίημα που μπορεί να έχει θρησκευτικό νόημα. Αν σκεφτεί κανείς ότι η Ινδονησία είναι μια μουσουλμανική χώρα, δεν είναι παράξενο πως η μελωδία ταξίδεψε και μεχρί εκεί.
Υπάρχει και μια “κοσμική” εκδοχή που είναι μάλλον πιο γνωστή, “Τα Κορίτσια από την Αλεξάνδρεια” (“Ya banat Iskandariya”):
Εύα
Δεν έχει, νομίζω, νόημα να κάνουμε υποθέσεις βασιζόμενες στη λογική για οποιαδήποτε σενάρια, τη στιγμή που μας λείπουν τα αποδεικτικά στοιχεία. Η (Βουλγάρα) Adele Peeva παρουσίασε το 2003 το γνωστό σε πολλούς από εμάς φίλμ “Whose is this song (Chia e tazi pesen?)”. Για όσους δεν ξέρουν, να σημειώσω επιτροχάδην ότι πρόκειται για ένα ντοκυμαντέρ πεδίου όπου το νέο κορίτσι επισκέφθηκε πολλές χώρες της ανατολικής Μεσογείου (Βουλγαρία, Σερβία, Βοσνία, Ελλάδα, Τουρκία, Συρία, Αίγυπτο και ίσως και κάποιες ακόμα που τώρα ξεχνάω) όπου είναι γνωστό και δημοφιλές το τραγούδι που στην Ελλάδα ξέρουμε ως “Από ξένο τόπο κι απ’ αλαργινό”, με στόχο όχι να ανακαλύψει την “αλήθεια” (ευτυχώς) αλλά να καταγράψει τις πεποιθήσεις που επικρατούν σε κάθε μία από τις χώρες αυτές για το “ποιανού είναι το τραγούδι”. Όπως ήταν αναμενόμενο, στην κάθε χώρα πιστεύουν ότι το τραγούδι είναι “δικό τους”. Η δημιουργός φυσικά δεν πήρε καμμία θέση.
Η Peeva απλά έθεσε το θέμα. Το επόμενο βήμα θα ήταν να ασχοληθεί κάποιος σοβαρός ερευνητής να βρει τα στοιχεία που τυχόν υπάρχουν και θα τεκμηρίωναν κάποια θέση. Αλλά το ερώτημα είναι: τι πρόκειται να κερδίσει η ανθρωπότητα, έστω το τμήμα της εκείνο που αποτελεί έναν από τους εμπλεκόμενους στην υπόθεση λαούς, με το να αποδειχτεί ότι “το τραγούδι γεννήθηκε εκεί”; Πέραν από το ότι θα ψηλώσει κατά κάποια εκατοστά το βάθρο στο οποίο θεωρεί ότι πατάει ο λαός στη χώρα του οποίου γεννήθηκε το τραγούδι, μάλλον τίποτα.
Αυτό που θα με ενδιέφερε ήταν να ψάξω,όταν βρώ το χρόνο, να ελέγξω μία πληροφορία που αναφέρει κάποιος δυτικοβαλκάνιος Σλαύος στο μπλογκ του, ότι, λέει, η μελωδία του τραγουδιού πρωτοπαρουσιάστηκε στην Κων/λη επί κάποιου από τους τελευταίους σουλτάνους από μία προσκεκλημένη εκεί σκωτσέζικη μπάντα ασκαύλων (bagpipe band). Αυτό ναί, θα είχε ενδιαφέρον. Και μεταξύ μας, η μελωδία δεν είναι και κάργα ανατολίτικη…
Νίκο, δεν ήταν η πρόθεση μου να προσπαθήσω να αποδείξω “τίνος είναι το παιδί”. Απλώς μου φάνηκε πιο πιθανόν να είναι από κάπου γύρω στην ανατολική Μεσόγειο, παρά από την Ινδία.
Όσο για την σκωτσέζικη μπάντα, νομίζω ότι υπάρχει μια παλιά συζήτηση για αυτό το θέμα κάπου στα αρχεία του φόρουμ.
Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχεία στο παραπάνω βίντεο είναι το φαινόμενο του contrafactum, δηλαδή η πράξη να πάρεις μια κοσμική μελωδία και να τη δίνεις θρησκευτικούς στίχους (ή το αντίθετο).
Εύα
http://everybodys-song.blogspot.com/2009/01/whose-is-this-song-song-lyrics-in.html
Διαβάστε αυτή τη σελίδα, και όταν φτάσετε στο σημείο “Lyrics of the song in various languages” κάντε κλικ στο σύνδεσμο, και δείτε μία μία τις σελίδες που θα έρθουν. Είναι απίστευτο σε πόσο πολλές γλώσσες και κουλτούρες έχει χρησιμοποιηθεί αυτός ο σκοπός, ως χορευτικός, θρησκευτικός, κινηματογραφικό τραγούδι, εμπορικό χιτάκι και οτιδήποτε άλλο μπορεί κανείς να κάνει με τη μουσική. Και δεν μπορώ να μην υπογραμμίσω τη σημειολογία ότι στα ελληνικά λέγεται όχι τίποτε άλλο αλλά «από ξένο τόπο»!!
Έχω δει κι άλλα τραγούδια να κάνουν το γύρο του κόσμου (για ένα από αυτά είχα κάνει και μια παρουσίαση), αλλά αυτό το συγκεκριμένο ξεπερνά κάθε προηγούμενο. Πιθανώς πρόκειται για παγκόσμιο ρεκόρ.
Νίκο, σε μια από τις σελίδες γίνεται και αναφορά στη σκοτσέζικη υπόθεση, αλλά χωρίς να υποστηρίζεται ως πολύ πιθανή.
Εύα, τι μου τάζεις να κάνω ένα μάντεμα: από εδώ ξεκίνησες και το βρήκες;
Για όσους ενδιαφέρονται εδώ μπορούν να δούν ολοκληρο το εξαιρετικό ντοκυμαντέρ της Adele Peeva που προανέφερε ο Νικος Πολίτης.
http://www.youtube.com/watch?v=18t0yNFWAWY&feature=related
Ν.
Εύα, τι μου τάζεις να κάνω ένα μάντεμα: από εδώ ξεκίνησες και το βρήκες;
Δυστυχώς έπεσες έξω!:089:
Ξέρω τη συγκεκριμένη σεφαρδίτικη παραλλαγή του Uskudarα, αλλά το κλιπάκι από την Ινδονησία το βρήκα κάπου στο ωραίο μπλόγ για τη εθνομουσικολογία της Κύπρου:
Αν ψάξεις στα παλιά αρχεία του φόρουμ θα βρες ένα ολόκληρο thread για το ντοκιμαντέρ της Peeva.
Εύα
Νομίζω ότι θα σας αρέσουν αυτά τα γλυκά Ιαπωνεζάκια!
Εύα
Δες κι εδώ ένα άρθρο που αναφέρει ότι βάζοντας σε μια μελωδία άλλο μοτίβο μπορεί να της αλλάξεις χαρακτήρα και φυσιογνωμία, κάνοντάς την αγνώριστη.
Πού είναι το παράξενο στον στίχο ή στον τίτλο δεν κατάλαβα;
Ε, και καλά… Ότι και το ίδιο το τραγούδι ήρθε από ξένο τόπο.