@vynym , για να γράψεις ελληνικό τραγούδι, τουλάχιστον λαϊκό/ρεμπέτικο (αλλά νομίζω και οτιδήποτε άλλο) πρέπει να προσέξεις πολύ τη σχέση ανάμεσα στο ποιητικό μέτρο των στίχων και τη μελωδία της μουσικής.
Τι σημαίνει ποιητικό μέτρο:
Σημαίνει (α) στίχοι με ορισμένο αριθμό συλλαβών, τον ίδιο κάθε φορά και (β) με συγκεκριμένες συλλαβές που να τονίζονται. Υπάρχουν 6-7 στάνταρ τέτοιοι συνδυασμοί από αριθμό συλλαβών και τόνους, και τα πιο πολλά τραγούδια είναι γραμμένα σε κάποιον από αυτούς. Σε σημερινά είδη μουσικής ο στιχουργός συχνά πρωτοτυπεί, και βγάζει στίχους που δεν ανήκουν σ’ αυτά τα 6-7 είδη, ή που δεν είναι καν ίδιοι όλοι οι στίχοι κάθε στροφής. Όμως και πάλι, κάθε στίχος που τραγουδιέται στην ίδια μελωδία (π.χ. οι πρώτοι στίχοι όλων των στροφών μεταξύ τους) έχουν το ίδιο μέτρο.
Σε κάθε συγκεκριμένη μελωδία μπορεί να ταιριάξει ένα μόνο ποιητικό μέτρο. Σπανίως δύο ή περισσότερα, με κάποιες αλλαγές. Άρα ο γενικός κανόνας είναι ότι από στροφή σε στροφή κάθε ίδιος στίχος (π.χ. κάθε πρώτος στίχος στροφής) έχει σε κάθε σημείο της μελωδίας την ίδια συλλαβή (π.χ. η 4η συλλαβή είναι πάντα στην ίδια νότα της μελωδίας) και την ίδια διάρκεια (π.χ. αν τραβάς περισσότερο την 3η συλλαβή, ή αν η 4η κι η 5η είναι πιο σύντομες, αυτό θα γίνεται σε κάθε στροφή).
Έτσι, π.χ., σε μια μελωδία όπως ο «Ζόρικος» ταιριάζουν στίχοι όπως αυτοί του Άνθιμου (#7, #9) που άλλωστε είναι στο ίδιο μέτρο με τους κανονικούς στίχους του κομματιού. Στίχοι με περισσότερες ή λιγότερες συλλαβές ή με διαφορετικό τονισμό ακούγονται λάθος, και είναι λάθος. Και νομίζω ότι κάπου το νιώθεις κι εσύ ότι είναι λάθος, αφού σε μερικά σημεία τραγουδάς με κάποια αμηχανία επειδή ο στίχος δεν ταιριάζει με τη μουσική: στο «έχασα και τον δρόμο μου» βάζεις ένα παραπάνω «μο», γιατί πράγματι χρειάζεται μια ακόμα συλλαβή για να βγει σωστό. Αλλού, τραβάς μια συλλαβή πολλή ώρα αλλά δεν έχεις αποφασίσει ακριβώς πόση, και κάπου ξεφουσκώνει από αμηχανία.
Σωστά είναι μόνο τα εξής σημεία:
Και αυτά, υπό την προϋπόθεση ότι προφέρεις «κι έπεσα» (όχι ξεχωριστά και-έ-πεσα), και «τι κορμί 'σαι συ».
Ιδιαίτερα όταν οι στίχοι είναι και χιουμοριστικοί, αυτό το κακό ταίριασμα συλλαβών-μουσικής ακούγεται ακόμη χειρότερο.
Πριν ξεκινήσεις να γράψεις τραγούδι, έπρεπε να παρατηρήσεις λίγο πιο προσεχτικά πώς το κάνουν οι άλλοι.
Βρες διάφορα γνωστά σου τραγούδια, και πες τους στίχους μιλητά, σαν ποίημα χωρίς μελωδία, για να νιώσεις πώς λειτουργεί το ποιητικό μέτρο. Δε χρειάζεται να μετράς τις συλλαβές μία-μία. Άμα καταλάβεις τον ρυθμό τους θ’ αρχίσουν να μπαίνουν μόνες τους στη θέση τους (ακριβώς όπως στη μουσική δε μετράμε τις νότες μία μία για να βγάλουμε το σωστό μουσικό μέτρο).
Οι στίχοι του Άνθιμου (και του κανονικού Ζόρικου) πάνε:
τατά τατά τατά τατά, τατά τατά τατάτα.
Αυτό είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα ελληνικά ποιητικά μέτρα.
