«»
Νομίζω ότι στο λήμμα ΠΡΕΖΑ θα έπρεπε να αναφέρεται η έννοια «ηρωίνη», αφού έτσι είναι στο ρεπερτόριο, όχι η έννοια όπως λέμε «μια πρέζα αλάτι», αυτό αφορά μόνο την ετυμολογία σε ρεμπέτικο γλωσσάρι, ότι «πρεζάκιας» είναι ειδικά ο ηρωινομανής, όχι οποιοσδήποτε τοξικομανής, και ότι ο πληθυντικός κάνει «πρεζάκηδες» (που μάλλον δεν είναι προφανές στον καθένα, έχω πετύχει ελληνόφωνο να δυσκολεύεται και να υποθέτει τον τύπο «πρεζάκιες», εκτός αν αστειευόταν), αναφέρεται και σε γνωστό αριστούργημα του Τούντα. Στο λήμμα ΠΡΕΦΑ εκ παραδρομής βέβαια δεν μπήκε ότι η έκφραση είναι «παίρνω πρέφα» για «αντιλαμβάνομαι, παίρνω χαμπάρι», αλλιώς η σκέτη πρέφα αναφέρεται μόνο στα χαρτιά. Επίσης νομίζω θα έπρεπε να υπάρχει λήμμα ΠΡΩΤΙΣΤΩΣ με την αργκοτική έννοια «προηγουμένως».
Έχω την αίσθηση πως δεν πρόκειται για αργκοτική έννοια, αλλά για τσιτσανική λύση ευκαιρίας.
Λέξη-άπαξ θαρρώ πως είναι το “πρωτίστως” σε ρεμπέτικο συγκείμενο…
Θα συμφωνήσω κι εγώ απόλυτα. Ας μήνει το γλωσσάρι ανέπαφο, χωρίς “πρωτίστως”.
Και μοναδική περίπτωση (σχεδόν) θνησιγενούς αργκό να είναι, δεν θα έπρεπε να λημματογραφηθεί, εφόσον χρησιμοποιείται με άλλη έννοια από την κοινή; Ξέρουμε ότι ο αλανιάρικος λόγος ενίοτε αρεσκόταν σε σπαράγματα καθαρεύουσας, που μπορεί και να τους άλλαζε τα φώτα στην χρήση, όπως βλέπουμε να σατιρίζεται σε ελληνικές ταινίες. Κάτι τέτοιο θα πρέπει να συνέβη εδωπέρα, και ο Βασίλης Τσιτσάνης ευτυχώς είχε το γούστο να μην το αλλάξει.
Ε, όχι. Μία αποδεδειγμένα μοναδική περίπτωση δεν μπορούμε να την εντάξουμε στην γενικότερη αργκό του ρεμπέτικου, την οποία επεξηγεί το ρεμπέτικο γλωσσάρι.
Ναι, έχεις ένα πόιντ Ζαράζ.
Εντωμεταξύ, δεν έχω ιδιαίτερα εντρυφήσει στους στίχους του Τσιτσάνη, αλλά έχω την αίσθηση ότι, έστω κάποιες φορές, του άρεσε να παίζει έτσι με τις λέξεις και με τα άλματα από το ένα στο άλλο γλωσσικό ύφος/επίπεδο.
Και στην ψάθα κακομοίρηδες ψοφάμ, σερσέ λα φαμ:
Το τραγούδι δεν είναι αστείο, όπως είναι κάποια άλλα ρεμπέτικα, σκωπτικά (π.χ. αστείο σκωπτικό του ίδιου του Τσιτσάνη είναι ο Μαχαλόμαγκας). Οι γλωσσικές επιλογές όμως είναι χιουμοριστικές. Εκτός πια κι αν δεχτούμε ότι στα σοβαρά εξάντλησε κάθε προσπάθεια για ρίμα και αυτό ήταν το καλύτερο που κατάφερε (#not).
Μήπως και το πρωτίστως είναι κάτι τέτοιο; Σε φάση «φυσικά και ξέρω όπως όλοι ότι η λέξη δε σημαίνει αυτό, αλλά ας κάνουμε μια μικρή πλακίτσα, ίσα μ’ ένα φευγαλέο χαμόγελο, παίζοντας με τις ομοιότητες των λέξεων».
Ποιος θυμάται αν ο Τσιτσάνης έχει κι άλλα τέτοια λογοπαικτικά παραδείγματα;
Μήπως πάντως τα «πρέζα» «πρεζάκιας» «πρέφα» «παίρνω πρέφα» δεν έχουν θέση σε ρεμπέτικο γλωσσάρι;