Ρόζα Εσκενάζυ

Νίκο, είναι γεγονός ότι ο Χρήστος τάφηκε στον ίδιο τάφο μαζί της, οι πληροφοριοδότες μου ήσαν παρόντες στην κηδεία του!
Αν προσέξεις παραπάνω αναφέρω ότι η σύζυγος του Χρήστου ζει ακόμη… αυτό απαντά στην απορία σου!

Fair enough! που λένε και οι Εγγλέζοι…

Να παινέψω και το χώρο μας, πετάει η ομάδα! Σε δύο 24ωρα καταφέραμε να βρούμε άκρη για την τελευταία κατοικία της Ρόζας, καθώς και για τόσες ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες! Vyta και Theos, από ένα μεγάλο μπράβο και στους δύο σας. Ο John Kyriacou, Εγγλέζος κυπριακής καταγωγής που έφτιαξε τη σελίδα της Ρόζας (http://www.btinternet.com/~judyin.london/rozaeskenazi/roza1.htm ) με δική του πρωτοβουλία και με κίνητρο αποκλειστικά την αγάπη του για το Σμυρναίικο τραγούδι, σας ευχαριστεί ιδιαίτερα. Φαντάζομαι ότι σε εύλογο χρόνο θα ενημερώσει και τη σελίδα. Και πάλι, μπράβο σας!

Πριν από δυο - τρία χρόνια λογοτεχνικό περιοδικό είχε δημοσιεύσει λεπτομέρειες που αφορούσαν στην ιδιωτική ζωή της Ρόζας Εσκενάζυ.
Στηρίζονταν σε συνέντευξη της ίδιας στο Χατζηδουλή και σε μαρτυρία του Χρήστου Φιλιππακόπουλου, στον οποίο αναφερόμαστε.
Ο Φιλιππακόπουλος ήταν σύντροφός της στα τελευταία 35 χρόνια - κατά τη δική του μαρτυρία - και την είχε γνωρίσει στην Πάτρα, όπου τραγουδούσε η Ρόζα εκείνο το διάστημα.
Ήταν αρκετά νεότερός της, ίσως και πάνω από 25 χρόνια και υπήρξε ο δεύτερος έρωτας της ζωής της, μετά τον πρώτο, ένα βιομήχανο, από τον οποίο λέγεται ότι η Ρόζα είχε αποκτήσει και ένα γιο.
Με το Φιλιππακόπουλο ζούσαν μαζί, στο σπίτι της στο Περιστέρι. Έπεσε και χτύπησε, χειρουργήθηκε στη λεκάνη και πέθανε το 1980 στα χέρια του Χρήστου, στην κλινική, όπου νοσηλευόταν.
Αυτός ανέλαβε την ταφή της στο Στόμιο, από όπου καταγόταν ο ίδιος και εκεί τάφηκε και αυτός πολύ αργότερα.
Η Ρόζα τον αγαπούσε πολύ και είχε αφήσει - λέγεται - το σπίτι της κληρονομιά στα παιδιά του Φιλιππακόπουλου.
Μάλιστα, υπήρχαν και λεπτομέρειες στο δημοσίευμα για το πώς επιβίωσε η Ρόζα από τους ναζί κατά το Β’ παγκόσμιο πόλεμο και για το ρόλο του στρατηγού Χριστόδουλου Τσιγάντε στη διάσωσή της αυτή.

Ας μη συνεχίσω όμως με άλλες λεπτομέρειες, οι οποίες παραπέμπουν κατ’ ευθείαν σε κίτρινο Τύπο…

Εγώ θα κάνω όμως μια (έστω κίτρινη…) παρατήρηση που έχει να κάνει με το ταπεραμέντο της, που μας μεταδίδει και στα τραγούδια της!

Έχουμε και λέμε: Γεννήθηκε ανάμεσα στα 1883-1889 και μαθαίνουμε ότι το 1949 η Ρόζα γνωρίζεται με το Χρήστο Φιλιππακόπουλο στην Πάτρα που τραγουδούσε , νεότερό της πάνω από 25 χρόνια και μένουν μαζί στο σπίτι τους στην Κηπούπολη στο Περιστέρι μέχρι το θάνατό της.

Δηλαδή “τα φτιάξανε” όταν ήταν κάπου 65 ετών!!!:088:

Τέτοια ακούει η ΕΕ και θέλει να πάει τη σύνταξη μετά τα 70…:080:

Στο τελος της δεκαετιας του 70 γνωρισα την Ροζα Εσκεναζυ , σαν θαμωνας του
κεντρου “Ρεμπετικο” η “Οι ρεμπετες” θα σας γελασω στον 1ο οροφο γωνιακου
διοροφου στην Πλακα …

Ηταν βαμμενη με κοκκινο ρουζ εντονο και κραγιον και την κοκκινη βρακα με ολο
τον σχετικο στολισμο … παραπεμπε σε γυναικα , που ειναι “προσωπο” σε λατερνα …

Χορεψα θυμαμαι αργο οριενταλ και της αρεσε πολυ …
Ηρθε και μας γνωρισε , ρωτησε απο που ειμαστε και μου χαρισε ενα δισκακι 45 στροφων το Συλιβριανο του Σεμση , με ιδιοχειρη αφιερωση στο εξωφυλλο …

Μετα απο καποια χρονια την ξαναειδα στο Παλαι Ντε Σπορ , στη Σαλονικη , σε ρεμπετικη συναυλια
παλι στις δοξες της , αλλα υποβασταζομενη …
Επειτα απο μικρο χρονικο διαστημα , εμαθα για τον θανατο της …

Ο,τι και να γραψουμε , ο,τι και να πουμε , ηταν και θα ειναι ενας “μυθος” …

Από το περιοδικό “Φιλόλογος”, τεύχος 133, απόσπασμα από το βιβλίο του Ντ. Χριστιανόπουλου “Όλοι οι ρεμπέτες του ντουνιά” , εκδόσεις Ιανός.

Τίτλος: “Η Ρόζα Εσκενάζη κι ο μπασκίνας της”: *
“Ωχ, πάλι χάθηκε η μισότρελη γριά μέσα στους δρόμους της απέραντης Αθήνας.
Και πάλι ο μπασκίνας της θα πάρει σβάρνα, σαν τρελός, όλα τα τμήματα μέχρι να την ανακαλύψει. Μονάχα τότε η καρδιά του θε να ρθει στη θέση της. Θα τηνε φέρει στοργικά στο καλυβάκι της, κι εκεί θα προσπαθήσει να τη συνεφέρει, θα την ταϊσει, θα την ξεσκατώσει και θα τη βάλει σα μωρό να κοιμηθεί.
Ήταν η φημισμένη τραγουδίστρια του ʽ30, η ντίβα του παλιού λαϊκού τραγουδιού.
Σ΄όλα τα καταστήματα δίσκων και γραμμοφώνων, η μποέμικη εικόνα της (σαν καλλονή της μπελ-επόκ) ξετρέλαινε τους μάγκες και τους βλάμηδες.
Όλα δικά της: ο άντρας της πιασμένος έμπορος στη Σαλονίκη, ένας κουνιάδος της πολιτευτής, ο ένας της γιος αξιωματικός.
Κι η Ρόζα από καλοσύνες άλλο τίποτα: άρρωστες τραγουδίστριες να τις συμπαραστέκεται με χρήματα και γιατρικά, νέους εργάτες να τους βρίσκει θέση σε κανένα εργοστάσιο. Κάποτε, λίγα χρόνια πριν από τον πόλεμο, βοήθησε και κάποιον χωροφύλακα από την Κορινθία – ή μήπως ήτανε κρυφό ειδύλλιο; Κανείς δεν ξέρει.
Ύστερα ήρθαν συμφορές απανωτές, πόλεμος, πείνα, κατοχή. Η Ρόζα πια δεν ήταν ντίβα, στη θέση τους μεσουρανούσαν άλλες.
Άρχισαν να σαλεύουνε και τα μυαλά της.
Τότε οι δικοί της την πετάξανε σ΄ένα μικρό καλύβι στην άκρη της Αθήνας.
Κακά γηρατειά, το κοτέτσι της γεμάτο ποντίκια και κουράδια, κι αυτή να λερώνεται πάνω της, να ζει με τα συντρίμμια της παλιάς της δόξας. Ώσπου την ανακάλυψε επιτέλους ο μπασκίνας της.
Τώρα ήτανε φορτηγατζής, μʼ ένα σωρό αυτοκίνητα, μα την παλιά ευεργεσία (ή την παλιά αγάπη) δεν έλεγε να την ξεχάσει. Κίνησε γη και ουρανό για να τη βρει. Ήθελε να την πάρει σπίτι του στην Κορινθία, εκεί να ζει με όλα της τα αγαθά, μα η γριά που να αφήσει το κοτέτσι της!
Μόνος του την υπηρετούσε και τη ντάντευε, μόνος του έκανε τη λάτρα στο καλύβι της, την τάιζε, την έλουζε, την χτένιζε, την έβγαζε περίπατο, κι άμα θα έφευγε για μακρινό ταξίδι, την εμπιστεύονταν στις διπλανές γειτόνισσες. Τριάντα χρόνια λένε βάσταξε αυτή η ιστορία.
Κι όταν η Ρόζα πέθανε, τρελή κι αλλοπαρμένη, την πήρε και την έθαψε στην Κορινθία, στο χωριό του…"

  • Μια άλλη εκδοχή για τη μεγάλη Ρόζα.

Ε, ας πώ και εγώ κάτι ελαφρύ, με όλες τις επιφυλάξεις βέβαια. Το είχε διηγηθεί ο Π. Κουνάδης, την εποχή του Καναλιού 1 του Πειραιά, ως προερχόμενο από τον Τσαρούχη.

Ο Τσαρούχης (δεκαετία 30) είχε πείσει τη Σοφία Σπανούδη, κυρία της καλής κοινωνίας, διακεκριμένη μουσικοκριτικό, αδίστακτη πολέμια των ρεμπέτικων, να πάνε να ακούσουν τη Ρόζα κάπου στην οδό Δώρου, στην Ομόνοια. Η Σπανούδη ενθουσιάστηκε και, σε κάποιο διάλειμμα, φώναξαν τη Ρόζα στο τραπέζι τους. Της λέει η Σπανούδη: Είμαι κριτικός και θα γράψω καλά λόγια για σένα. Η Ρόζα: Α, Κυρία! Δεν τα ξέρω εγώ τα κρητικά, να με σχωρνάτε! Η Σπανούδη, πικαρισμένη: Δεν κατάλαβες κορίτσι μου! Είμαι μουσικοκριτικός και γράφω σε εφημερίδα! Και η Ρόζα: Ε, Κυρία, βοήθειά σας! Ό τι κάνει κανείς, καλό είναι. Και εγώ, έχω έναν αδελφό, δουλεύει στου Λαμπρόπουλου!

Ας είναι ελαφρύ το χώμα, άλλη μια φορά…

Απ΄τα 14 μέχρι τα 40 μου ,έζησα στο Μεταξουργείο ,και στον Αι Γιώργη τον Πλάτωνα .Απέναντι απ΄το σπίτι μου ήταν το μαγέρικο του Λαθούρη. Εκεί πρωτόπαιξε μπουζούκι ο Ζαμπέτας, όπως και ο Χ.Νικολόπουλος. Η Ρόζα έμενε λίγα τετράγωνα παρα κάτω προς τον Κολωνό. Σύχναζε στη πλατεία ολομόναχη, τις περισσότερες φορές να δέχεται πικρόχολα σχόλια ,και μπόλικη ειρωνεία .Βλέπεται δε τα΄βαζε κάτω, ήταν πάντα χτενισμένη όπως στις παλιές φωτογραφίες ,και πάντα έντονα μακιγιαρισμένη ,κι αυτό δεν άρεσε …Μέχρι που ΄κείνες τις μέρες έκανε μία εκπομπή στην tv με την Αλεξίου για να καταλάβουν οι μαλάkες πια ήταν αυτή η ντίβα .Πρίν όμως θυμάμαι το πατέρα μου ,να τους λέει. Ρε λινάτσες ,ξέρεται πιά ειν΄αυτή? Αυτή ρε σήκωνε πεθαμένους .Εχει πει ρε και τη Σουλιμιώτησα !

Ελπίζω να τον έχεις ακόμα…You know

απόσπασμα από την εκπομπή, προς το τέλος εμφανίζεται και για λίγα δευτερόλεπτα και η Αλεξιου.
Υπάρχει και ένα άλλο βίντεο που δεν το βρήκα προς το παρόν…

Πρέπει να είχε χτυπήσει σε δίσκο πολύ πρόσφατα το «δικό της» Χαρικλάκι που, κακά είνʼ τα ψέμματα, παρουσίασε το κομμάτι στο πανελλήνιον.

Παιδιά σε λίγες μέρες θα ανεβάσω στο YouTube συνέντευξη της Εσκενάζυ στη Σοφία Μιχαλίτση (και φυσικά όλες όσες έχω με τους ρεμπέτες).
Αν και λίγο “κουρασμένη” η Ρόζα είναι μια γλύκα !!!:043:

Η “σελίδα της Ρόζας”, γραμμένη από τον John Kyriacou στο Λονδίνο, ανανεώθηκε ενσωματώνοντας στοιχεία και φωτογραφίες από αυτό εδώ το θέμα του φόρουμ μας. Για όποιον ενδιαφέρεται, εδώ:

http://www.btinternet.com/~judyin.london/rozaeskenazi/roza1.htm

Απόσπασμα της συνέντευξης από την εκπομπή του Γιώργο Παπαστεφανου.

Ακούγεται Η Ρόζα, και η Αλέξιου.

Μπορείτε να το ακούσετε online η να το κατεβάσετε…

Προς ADMIN: Δεν ξέρω εάν επιτρέπεται να ανεβάζουμε interviews. Εάν υπάρχει πρόβλημα θα σβήσω το link.

Πώς δουλεύει αυτό το λίνκ; Δεν ακούω τίποτα!

Σε κάποιο σημείο που συζητάνε (Παπαστεφάνου, Αλεξίου, Εσκενάζυ) για τα χρησιμοποιούμενα όργανα στην ορχήστρα, η Ρόζα δίνει κάποιον χαραχτηρισμό (“κατσίρικα”;;:wink: που δεν ακούγεται καλά. Μήπως ακούει κανείς την ακριβή φράση;

Εντύπωση κάνει, που οι δύο συμπαθείς συνομιλητές της δεν αναγνωρίζουν διαφορές ανάμεσα στο λαούτο και στο ούτι, στο σαντούρι και στο κανονάκι… Κάτι που συνέβαινε μεν τότε στο απλό κόσμο (δεδομένης της για κάποιες δεκαετίες απομάκρυνσης του από το Δημοτικό και ρεμπέτικο τραγούδι), αλλά και οι επαγγελματίες!:084:

Νίκο,
μόλις πατήσεις την εικόνα ανοίγει ένα παράθυρο όπου έχεις δυο επιλογές:

  1. Σου προσφέρει το MP3 πρόγραμμα που έχεις στον υπολογιστή σου ( προφανώς το Windows Media Player) για να ακούσεις την συνέντευξη.

  2. “Save as” για να κατεβάσεις το MP3 και να το αποθήκευσης στο σκληρό σου δίσκο.

Μα,τίποτα από αυτά δεν συμβαίνει. Ανοίγει μιά “φωτογραφία” με ένα σχηματάκι με δύο τετραγωνάκια και καμμία επιλογή: Nothumb.png (PNG εικόνα, 107χ8…

— Νέο μήνυμα προστέθηκε στις 10:55 ::: Το προηγούμενο μήνυμα δημοσιεύθηκε στις 09:37 —

Για προσπάθησε το link εδώ

http://www.imagecabin.com/?view=2456681265e47aaca583c0e3d

Θα σου άνοιξη ένα καινούργιο παράθυρο gia download.

Εάν όχι, προφανώς να έχεις εγκαταστήσει ένα πρόγραμμα όπως το “NoScript” η κάτι παρόμοιο, δες τα settings του Browser σου.

Λέει: τουρκατζήδικα

Κανείς δεν ξέρει τι εγίνε το παιδί και τα εγγονάκια της Ρόζας;

Εγώ ξέρω ότι τ’αδερφια της 'εφυγαν Παλεστήνη και πως η Ρόζα παντρεύητκε ξανά στη Νέα Υόρκη. Βρήκα το ντοκουμεντο στο Αρχείο του Πετρόπολου στη Γεννάδιο.

Το Ισπανάκι.

Για την ακρίβεια, λέει “Α - λα - Τούρκα - τζίδικα”, δηλαδή τα όργανα που συνηθίζονταν για τα “α λα τούρκα” τραγούδια.

Ισπανάκι, θυμάσαι το όνομα του συζύγου, από το ντοκουμέντο του γάμου;

ΡΟΖΑ ΕΣΚΕΝΑΖΥ ΑΛΑΝΙΑΡΑ ΜΕΡΑΚΛΟΥ
Είμ’αλανιάρα μερακλού οπου 'μαι στην Αθήνα,
που ξενυχτώ στα καμπαρέ και τα περνάω φίνα.

Ούζο πίνω και μεθάω κι όλα τα ποτήρια σπάω
και χορεύω τσιφτετέλι, αχ, αμάν, αμάν ικιτέλι.

Κάθε νυχτιά στα καμπαρέ, αυγήν αυγή στη μπύρα
και το πρωί μεσ’στον τεκέ φουμάρω τη νταμίρα.

Παίζουνε κι οι ντερβισάδες, λύρα, ούτι, μπαγλαμάδες
και χορεύω τσιφτετέλι, αχ, αμάν, αμάν ικιτέλι.

Δεν ξέρω αν θυμάται κανείς τον Αλμπέρτο Εσκενάζυ, που ήταν ένας από τους “ζεν πρεμιέ” στη δεκαετία του 70-80 και που εμφανιζόταν σε αρκετές ταινίες και σήριαλ. Εδώ τον βρίσκουμε σε μια μελοδραματική στιγμή:

Βέβαια, μπορεί να μην έχει καμιά συγγένεια με τη Ρόζα…από την άλλη, το επώνυμο Εσκενάζυ/Εσκενάζι δεν είναι και τόσο συνηθισμένο στους Έλληνες Εβραίους, απ ό, τι ξέρω.

Παραθέτω μια ωραία εργασία για την ονοματολογία των Ελλήνων Εβραίων που βρήκα τυχαία:

http://ellhn.e-e-e.gr/books/assets/onomatology_hebrew.pdf

Εύα