Παραδοσιακή Μουσική - Ερμηνειά Ψαραντώνη

Η παρετυμολογία είναι εθνικό μας σπορ, η Κρήτη δεν θα μπορούσε να μείνει απ’ έξω. Αν, πάντως, θέλετε να συνεχίσετε πάνω στην ετυμολόγηση του ονόματος του συγκεκριμένου καλλιτέχνη και όχι στην καλλιτεχνική του προσέγγιση, πείτε μου ώστε να μεταφέρουμε τα συγκεκριμένα μηνύματα σε θέμα με τίτλο “Ψαροφαγία vs. Τουρκοφαγία” ή κάτι ανάλογο.

Μια συνέντευξη που είχε δώσει ο “Ψαραντώνης” παραθέτω, [b][u]εδώ.[/b][/u]
Το αν διατηρεί την κρητική μουσική παράδοση, το αν έχει γνησιότητα και πάθος σ’ αυτό που κάνει, το αν έχει φανατικούς οπαδούς κ.λπ. είναι η μια όψη του νομίσματος.
Τα όσα λέει στη συνέντευξή του δείχνουν μια πλευρά του χαρακτήρα του, την οποία θα αποφύγω να σχολιάσω.
Ας μείνουμε στο καλλιτεχνικό μέρος μόνο.

καθε λουλουδι εχει το αρωμα του…
απλα ειναι προσωπικο θεμα τι αρωμα μας αρεσει…
να ειναι καλα ο ανθρωπος,κι αφου υπαρχει κοσμος που αν χαθει θα τονε αναζητησει ευχομαι παντα να ειναι καλα και να δει και δισεγγονα και ο κοσμος που τον ακουει να τον χαιρεται οσο πιο πολυ μπορει.
Εγω οπως ειπα δεν ενθουσιαζομαι αλλα αλλοι ξετρελενονται.
Να ειστε ολοι καλα
Σπυρος

Σπύρο, εκτιμώ την τελευταία φιλελεύθερη τοποθέτησή σου.

Μηνύματα τύπου chat θα ήταν προτιμότερο να στέλνονται με π.μ., φίλε Γιάννη.

θα “ξεθάψω” αυτό το θέμα (και τον …εαυτό μου ως χρήστη του φόρουμ) για να πω τη γνώμη μου για 2 πράγματα:

  1. την ερμηνεία του Ψαραντώνη την οποία η περισσότερη τη βρίσκουμε “παράταιρη”, “εκκεντρική” και “διαφορετική”,κλπ,κλπ. Σε σχέση με τι; με την επικρατούσα; με την καθιερωμένη; μα κύριοι, ποτέ δε θυμόμαστε ότι κατοικούμε αυτούς τους τόπους και μιλάμε αυτή τη γλώσσα κάμποσες χιλιάδες χρόνια. πως γνωρίζετε αν η εκδοχή του Ψαραντώνη είναι η “εκκεντρική” και όχι αυτή που καθιέρωσε μια ομάδα μουσικών που ηχογράφησαν για πρώτη φορά στις αρχες του περασμένου αιώνα (γνωστοί πλέον και ως Πρωτομάστορες). Οι Λαγός, Μπαξεβάνης, Καρεκλάς, Χάρχαλης, Καντέρης, Ροδινός, Καλογερίδης και όλοι οι συγχρονοι τους (εδρασαν κυρίως την περίοδο 1910-1950) “εδωσαν” αυτό που επικρατούσε ΤΟΤΕ. Οχι την κρητικη μουσική του …1720, ούτε του 1630 (τυχαίες ημερομηνίες).

Το 1817 ο Αυστριακός περιηγητής F. W. Sieber κατέγραψε τη συνάντησή του με ένα τυφλό νεαρό λυράρη που έπαιζε τετράχορδη, όπως αναφέρει, λύρα στο Καρύδι Σητείας και πιστέψτε με δεν ικανοποιήθηκε καθόλου απο το “γρατζούνισμα” των χορδών.
Επίσης εκατοντάδες χρόνια τώρα παίζεται στο νησί η ασκομπαντούρα (google it για όσους δε γνωρίζουν)-ο ήχος της είναι τόσο “πρωτόγονος” και τόσο παράταιρος που ξενίζει πολλούς σήμερα που έχουν συνηθίσει τον καλογυαλισμ΄νο στουντιακό ήχο. Ηταν όμως η μουσική που διασκέδαζε όχι τον παππού μου αλλά 8-9 γενιές πίσω (φυσιολογικότατη μελωδία γι αυτούς). Ενα ακόμα παράδειγμα είναι το σητειακό νταουλάκι που στα μερή του Λασιθίου ειναι ότι πιο φυσιολογικό, στα Ρεθεμνιώτικα όπου και ζω είναι “τι βάλανε πάλι εκεινα τα ν-ταμπούρλα να χτυπούνε και δεν μπορει αθρωπος να χορεψει” -Νομίζω με πιάνετε, ε;

  1. περί παρατσουκλίου Ψαρο-something… Το πιο πιθανό είναι ότι η εξήγηση του Ψαραντώνη ειναι μουφα. Οι ανωγειανοί δεν ήξερα ουτε πως είναι το ψάρι εμφανισιακά. Ειναι σχεδόν απίθανο να μεταφέρουν μια εικόνα ζωής σε ψαροχώρι σε παρατσούκλι συγχωριανού τους. Κάτι άλλο συνέβει που μάλλον δε θα μάθουμε ποτέ καθώς “εσκότωνε τσι τούρκους σαν τα ψάρια” είναι αλλιώς, όπως και να το κάνουμε, ε; :wink:

Υπάρχουν οι ηχογραφήσεις των μουσικών αυτών και τις ακούμε. Δεν θυμίζουν ερμηνεία Ψαραντώνη. Όσο για το 1817, από όπου δεν υπάρχουν ηχογραφήσεις, κάθε “εκλεπτυσμένου” Ευρωπαίου το άντερο θα έστριβε από την αποστροφή, οπουδήποτε της Ελλάδος και αν άκουγε λαϊκό ερμηνευτή.

Επίσης, έναν σγουρομάλλη τον λέμε και “ψαρομάλλη”.

Μάλλον όχι ψαρομάλλη, αλλά γκριζομάλλη… ε;

Ναι, μάλλον, ίσως…χμμμ!!:080:

Ενδιαφέρουσες πινελιές KOstav ! Μπράβο, συνέχισε (παρά τις προκλήσεις).

ε, μα αυτό ακριβώς λέω! ότι υπάρχουν οι ηχογραφήσεις ΑΥΤΩΝ και τις ακούμε. και με βάση ΑΥΤΕΣ συγκρίνουμε. Εχετε ακούσει Χαρχαλη απο τους πρωτομάστορες; εχετε ακουσει την ηχογράφηση του Γαρεφαλλάκη με λυράκι και νταουλάκι; τυφλα να χουν οι ιθαγενεις του ειρηνικού και της κεντρικής αφρικής! αυτο που λέω δεν ειναι ότι ο ψαραντωνης μοιαζει με κατι παλαιότερο. λεω ότι επειδη δεν έχουμε εικόνα (ηχο δηλαδή) για 200-300 χρονια πριν, συγκρίνουμε με βαση αυτό που καταφερε να ηχογραφηθεί. δεν ξέρουμε τι “επαιζε” παλαιότερα…

… και τι θα παίξει στο μέλλον…

Δηλ. αυτό που πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι η πραγματικά λαική-παραδοσιακή μουσική συνεχώς παραδίδεται-μετεξελλίσσεται.
Δεν είναι στατικό-μουσειακό είδος.
Έχει ασφαλώς τις κορυφώσεις της, αλλά ελεύθερη καθώς είναι εκ φύσεως ποτέ δεν είναι “ίδια” με τις πριν στιγμές ή τις μετά.
Και για να επανέλθουμε ο φίλος Ψαραντώνης (τον πρωτοέφερα στη Θεσσαλονίκη για συναυλία με δικά μου έξοδα… αν αυτό λέει κατι …) έχει αυτή τη δημιουργική ελευθερία να “μετεξελίσσει” την κρητική παράδοση. Δεν μαιμουδίζει, ούτε σκυλεύει τα παραδεδομένα.

Για Γαρεφαλλάκη, λυροντάουλο και “ταμ ταμ” που λέγαμε πριν… http://blog.mantinades.gr/2009/06/23/mathios-garefallakis/

Γειά σου βρε Σπύρε, πως σε καταλαβαίνω.
Ο Ψαραντώνης είχε βγάλει ένα 45άρι που τακούγαμε τέλος του 60 και η φωνή του ήταν από τότε χαρακτηριστικότατη.
Βέβαια υπήρχαν και Ψαρο-μιλίγγοι από την ενετοκρατία.