Εγώ ομολογώ πως ακούγοντας και προσπαθώντας να παίξω και τραγουδίσω το κουβέντα με τον Χάρο μπήκα σε μιά ψυχική κατάταση που κόντεψα να τρελαθώ , η σκέψη μου ήταν σε συντονία με τον άλλο κόσμο , τον φανταστικό για μερικούς και τον πνευματικό για μερικούς άλλους , αισθανόμουν της σκιές τον πόνο και την απελπισία των θεριακλήδων που κατοικούνε τον Άδη . Χρειάστηκα βοήθεια από κέντρο πνευματισμού του Alan Kardec αφού ψυχίατροι , ψυχολόγοι και παπάδες απότυχαν . Το κείμενο των στοίχων μερικών πολλών τραγουδιών έχει να κάνει με πάθος , ναρκωτικά , εγκλήματα , θάνατο , δολοφονίες , παράνομοι έρωτες κτλ . Βέβαια πως από την ζωή το κείμενο αυτό έπλασε τους στοίχους , μα ρωτάω τώρα εγώ γιά τα τραγούδια αυτά πόσο μπορούν να επηρεάσουν την σκέψη μας και την ζωή μας …
Παραθέτω την πρώτη εκτέλεση του Κουβέντα με το Χάρο… μαζί με τους στίχους…
Το Χάρο τον αντάμωσαν
πεντ έξι χασικλήδες
να τον ρωτήσουν πώς περνούν
στον Άδη οι μερακλήδες.
Πες μας, βρε χάρε, να χαρείς
το μαύρο σου σκοτάδι:
Έχουν χασίσι, έχουν λουλά
οι βλάμηδες στον Άδη;
Πες μας αν έχουν μπαγλαμά
μπουζούκια και γλεντάνε.
Έχουν τεκέδες, έχουν τσαρδί
που πανʼ και την τραβάνε;
Πες μας αν έχουν γκόμενες
μανίτσες και γουστάρουν
τον ναργιλέ να κάνουνε
ντουζένι να φουμάρουν.
Πες μας, βρε χάρε, να χαρείς:
Τι κάνουνε τʼ αλάνια,
βρίσκουν νταμίρα, έχουν λουλά
για κάθουνται χαρμάνια;
Πάρε δυο δράμια Προυσαλιό
και πέντε μυρωδάτο
και δώσε να φουμάρουνε
τʼ αδέλφια μας κει κάτω.
Κι όσοι μαχαιρώθηκανε
και πήγανε στον Άδη,
για πες μας, γιατρευτήκανε
ή λιώσαν στο σκοτάδι;
Κι όσοι από καρασεβντά
τρελάθηκαν και πάνε,
πες μας, τους πέρασε ο νταλγκάς
ή ακόμα αγαπάνε;
Πες μας τι κάνουν οι φτωχοί,
πρεζάκηδες κι εκείνοι;
Πάρε να δώσεις και σʼ αυτούς
λιγάκι κοκαΐνη.
Όλα τα τραγούδια προφανώς έχουν ως σκοπό να σε μεταφέρουν σε άλλους κόσμους ή να σου μεταδώσουν διαφορετικές συναισθηματικές καταστάσεις. Όσο πιο ικανός ο καλλιτέχνης τόσο πιο αποτελεσματικά μεταφέρεται το συναίσθημα και γίνεται αυτή η “επικοινωνία” συνθέτη - εκτελεστή - ακροατή. Βέβαια ακόμα περισσότερο παίζει ρόλο και η πρότερη συναισθηματική κατάσταση του δέκτη. Παραδείγματος χάρη, αν κάποιος περνάει μια ερωτική απογοήτευση πιο εύκολα θα τον επηρρεάσουν τα τραγούδια με αντικείμενο τον έρωτα…
Αυτός δεν είναι και ο ρόλος όμως του τραγουδιού μέσα στους αιώνες;
Ωραίο και μεγαλο θέμα ανοιξες φιλέ μου.Θα το παρακολούθησω με πολλή προσοχή και ενδιαφέρον, κυρίως σε σχέση με την ηλικία αυτών που θα λάβουν μέρος στη συζήτηση.
Γιωργος GAS-13
Όλα τα τραγούδια προφανώς έχουν ως σκοπό να σε μεταφέρουν σε άλλους κόσμους ή να σου μεταδώσουν διαφορετικές συναισθηματικές καταστάσεις. Όσο πιο ικανός ο καλλιτέχνης τόσο πιο αποτελεσματικά μεταφέρεται το συναίσθημα και γίνεται αυτή η “επικοινωνία” συνθέτη - εκτελεστή - ακροατή. Βέβαια ακόμα περισσότερο παίζει ρόλο και η πρότερη συναισθηματική κατάσταση του δέκτη. Παραδείγματος χάρη, αν κάποιος περνάει μια ερωτική απογοήτευση πιο εύκολα θα τον επηρρεάσουν τα τραγούδια με αντικείμενο τον έρωτα…
Αυτός δεν είναι και ο ρόλος όμως του τραγουδιού μέσα στους αιώνες;
Συμφωνῶ με όλα που έγραψες , δεν είμαι κανένας έφηβος , άρχισα τα γεράματα , είμαι γιατρός , γενικός και πλάστικος χειρούργος ,και στο ὁμολογῶ πως αυτό το τραγούδι μού τάραξε τον νού μου . Πάντα μοι έξεστιν , αλλά ού πάντα συμφέρει , έγραψε ο Παύλος , και σου γράφω εγῶ πως όπος αυτό το τραγούδι δεν με συμφέρει , πολλά τραγούδια δεν συμφέρουν σε πολλούς άλους .
Κατ’ αρχήν, μπράβο στον Χιτζασκιάρ που μας θύμισε μελωδία και στίχο του “επίμαχου” κομματιού.
Φίλε μας Νικολάρα, δυστυχώς δεν μπορώ να τοποθετηθώ σε αυτά που εσύ θίγεις, γιατί δεν είμαι ούτε πνευματιστής, ούτε ιερωμένος ούτε επιστήμων των αρμόδιων ειδικοτήτων. Οπότε, θα προσπαθήσω να δώ το κομμάτι που τόσο σε επηρρέασε, από τη γωνία που εγώ θα διάλεγα. Βλέπω λοιπόν ότι ο στίχος του τραγουδιού ασχολείται όχι με το πάθος, τα εγκλήματα, το θάνατο, τις δολοφονίες, παράνομους έρωτες κλπ. αλλά αποκλειστικά με το θέμα των “ουσιών”. Κυρίως, βέβαια, με το χασίς, που είναι ψυχοτρόπος ουσία μη εθιστική, αλλά και δευτερευόντως με την κοκαίνη, ένα πραγματικά σκληρό και εθιστικό αλκαλοειδές της κόκας. Αλλά με ποιόν τρόπο ασχολείται;
ο Τούντας επέλεξε να “δραματοποιήσει” το θέμα, βάζοντας κάποιους χρήστες του χασίς να συναντούν τον Χάρο και να του ζητούν πληροφορίες. Τους ενδιαφέρει ουσιαστικά ένα βασικό ερώτημα, που έχει απασχολήσει την ανθρωπότητα πάρα πολλές φορές και σοβαρότατα: Υπάρχει μετά θάνατον συνέχεια της ζωής, ή όλα τελειώνουν; Στους πέντε πρώτους στίχους οι “συνομιλητές” θέτουν ερωτήματα που μπορούν εύκολα να συνοψιστούν στο ερώτημα “Δηλαδή, άμα πεθάνουμε, τέρμα οι χαρές που έχουμε συνηθίσει;”. Ανάλογα ερωτήματα τίθενται και για άλλες δύο κατηγορίες, τους μαχαιρωμένους και τους καρασεβνταλήδες (στίχοι 7 και 8). Επειδή δεν παίρνουν απάντηση*, αλλά μάλλον ξέρουν ποιά θα ήταν η απάντηση, παίρνουν την πρωτοβουλία (έκτος στίχος) που όχι μόνο μπορεί, ποτέ δεν ξέρεις, να ανατρέψει καταστάσεις αλλά αν πράγματι τις ανατρέψει, αυτόματα δημιουργεί πιό ευνοϊκό κλίμα για τη στιγμή που και αυτοί θα καταλήξουν υπό τον έλεγχο του Χάρου. Δεν παραλείπουν μάλιστα να φροντίσουν και για μία συγγενή κατηγορία, τους πρεζάκηδες.
Αυτό το πολύ σημαντικό ερώτημα για το “Μετά θάνατον, τι;” έχει απασχολήσει πάρα πολύ όλες τις θρησκείες. Η δωδεκαθεϊστική δεν ξέρω να έχει σαφή τοποθέτηση για το τι συμβαίνει εκείθεν του Αχέροντος. Η χριστιανική έχει την απάντηση ότι η ψυχή του ανθρώπου δεν πεθαίνει και κάποια στιγμή, όταν γίνει η δευτέρα παρουσία, θα υπάρξει και δεύτερη ζωή. Ευχάριστη για τους καλούς, σκληρά τιμωριτική για τους τα φαύλα πράξαντας. Οι ανατολικές θρησκείες και δοξασίες συχνά βλέπουν μιάν απάντηση στην βεβαιότητα ότι υπάρχει και δεύτερη και περισσότερες ζωές, όπου η ψυχή μπαίνει σε ένα καινουργοφτιαγμένο σώμα. Όλα αυτά όμως δεν απασχολούν τους μερακλήδες χασικλήδες μας: αυτούς ένα τους ενδιαφέρει: Χασίσι θα έχουμε; Μπουζούκια; Αν όχι, να τα φέρουμε εμείς, μόνο να μας το επιτρέψεις γιατί μόνοι μας δεν θα τα καταφέρουμε…
*Η λέξη “Κουβεντούλα” δεν αποδίδει σωστά το νόημα του τραγουδιού: για να υπάρξει κουβέντα χρειάζονται δύο πλευρές ομιλητών, εδώ μιλάει η μία μόνο.
Εξαρτάται από την κράση του κάθε ενός , ανάλογα την ατομική ευαισθησία η ερέθισις που προκαλεί η μουσική στον ψυχικόν Κόσμον του ανθρώπου έχει ως αποτέλεσμα ατομική μεταβλητή κλίμακα . Κυρίως η ελληνική ιδιοσυγκρασία , με τα μεράκια , αποτελεί έναν μεγάλον κίνδυνον , εάν κάποιος θελήσει να γευτεί την φωνή και το τραγούδι τών Σειρήνων και να επιβιώσει , πρέπει σαν τον Οδυσσέα δηλαδή , να είναι σφικτά δεμένος στο κατάρτι του ιστιοφόρου της πραγματικότητος . Πιστεύω πως μερικά θέματα του ρεμπέτικου τραγουδιού καθοδηγούν τον άνθρωπον σε καταβίθυση στο βαθύ και μελανό σκότος , μυστήρια ράτσα οι ρωμνοί … Κουράστηκα να είμαι μαζοκιστής … Κουράστηκα να γλεντάω τον πόνο … Ελπίζω γαλήνη ηρεμία απάθεια , υποθέτω πως είμαι ο δεύτερος ρεμπέτης στωικός , κουρασμένος από της παραλισίες , το μόνο ζεϊμπέκικο που θα έχω το μένος να πάρω στροφές θα είναι το : δύο πόρτες έχει η ζωή του συμμαθητή μου Στέλιου Καζαντζίδη έμπιστος σαν και εμένα του Ζήνωνος .
Πάντως, ως τραγουδιστής ο Καζαντζίδης απέχει παρασάγγας από τη στωική απάθεια. Είναι τραγουδιστής του πάθους, του πόνου και του υπερχειλίζοντος συναισθήματος.
Πολύ εύστοχος ο Νικολάρας!!! Πράγματι, η τέχνη η δυνατή, διαχρονικά πρέπει να γεννά πάθη, συναισθήματα, να έχει εσωτερική ένταση, ειδικό βάρος. Ωστόσο, δεν νομίζω να είναι κίνδυνος αυτός. Και θα εξηγηθώ… Βεβαίως, δοκιμάζεσαι ως ευαίσθητος δέκτης από την συγκίνηση. ΑΥΤΟΝΟΗΤΟ! Γιατί;;; Όπως και ο Νικολάρας κατέγραψε, χρησιμοποιώντας την Οδύσσεια, ένα δείγμα αντιπροσωπευτικό της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, ο Οδυσσέας δέθηκε στο κατάρτι για να γευθεί, να δοκιμάσει τον πειρασμό, να συγκινηθεί από την τέχνη, το τραγούδι των σιερήνων… Συγκρατημένα όμως, με ασφάλεια, ώστε να μην παρασυρθεί μέχρις εσχάτων, στην καταστροφή. Μήπως αυτό δεν είναι και η έννοια του μέτρου, που απασχόλησε την φιλοσοφία, η χρυσή τομή;;; Ναι μεν, αλλά…
Πάμε και παρακάτω, στον αριστοτελικό ορισμό της τραγωδίας: Ἔστιν οὖν τραγῳδία μίμησις πράξεως σπουδαίας καὶ τελείας μέγεθος ἐχούσης, ἡδυσμένῳ λόγῳ χωρὶς ἑκάστῳ τῶν εἰδῶν ἐν τοῖς μορίοις, δρώντων καὶ οὐ δι᾽ ἀπαγγελίας, δι᾽ ἐλέου καὶ φόβου περαίνουσα τὴν τῶν τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν", που μεταφράζεται ως “είναι λοιπόν η τραγωδία μίμηση (δηλ. αναπαράσταση επί σκηνής) πράξης σημαντικής και ολοκληρωμένης, η οποία έχει κάποια διάρκεια, με λόγο ποιητικό (“γλυκό” ή “διανθισμένο”, στην κυριολεξία), τα μέρη της οποίας διαφέρουν στη φόρμα τους, που παριστάνεται ενεργά και δεν απαγγέλλεται, η οποία προκαλώντας τη συμπάθεια και το φόβο του θεατή τον αποκαθάρει (λυτρώνει) από παρόμοια ψυχικά συναισθήματα”.
…Δι’ ελέου και φόβου…Έλεος και Φόβος!!! Συναισθήματα δηλ. που βιώνει έντονα ο θεατής του δημιουργήματος, μέσα σε συνθήκες όμως εργαστηρίου, σε ασφάλεια, πετυχαίνοντας έτσι την κάθαρση, λύτρωση του!!! Αυτός ήταν πάντα ο στόχος της τέχνης, και το ρεμπέτικο τον υπηρέτησε έντιμα, μην κοιτάτε που το σύγχρονο τραγούδι εξέπεσε σε…τσιχλόφουσκα!!!
Χρόνια Πολλά σε όλους, υγεία!!!
Νομίζω πως πρέπει να διαχωρίσουμε 2 πράγματα:
-την “ελεγχόμενη” επιρροή των στίχων ή και του τίτλου (για οργανικό κομμάτι) στην ψυχολογία
-την ανεξέλεγκτη, ή -καλύτερα- την μη δεδομένη επιρροή της σκέτης μουσικής/του ήχου στην ψυχολογία
Όταν ο Ντεμπισύ έγραψε τα 24 πρελούδια για πιάνο, ονομάτισε τα έργα αριθμητικά κι έδωσε -ας πούμε- “προτεινόμενους” τίτλους στο τέλος της παρτιτούρας κάθε κομματιού, μη θέλοντας να καλουπώσει τη σκέψη και τα συναισθήματα του ακροατή -ντε και καλά- σε αυτό που αυτός είχε ως εικόνα στο μυαλό του όταν έγραφε τη μουσική.
Με την ίδια λογική -πιστεύω, κι επιτρέψτε μου τις υποθέσεις- ότι εάν π.χ. “το μινόρε του τεκέ” είχε τίτλο “το δάκρυ του ερωτευμένου” (μπλιαχ) θα μας προκαλούσε (ή δεν θα μας προκαλούσε καθόλου!) διαφορετικά συναισθήματα και σκέψεις στην ακρόαση.
Γενικά η ακρόαση είναι ένα πολυσύνθετο φαινόμενο στο οποίο εμπλέκονται και παράγοντες εξωμουσικοί (κοινωνικοί, ηθικοί, προσωπικοί κτλ.). Η μαγεία της μουσικής είναι ότι, όπως η ζωή εξελίσσεται μέσα στο χρόνο, ακόμα και σε τραγούδια με σαφείς αναφορές επιρροής στην ψυχολογία, ανακτάται μια ντε φάκτο διαφορετική διάσταση στην ψυχική αντίληψή τους από το ίδιο άτομο.
Όσες φορές και να ακούσεις ένα τραγούδι, στην πραγματικότητα δεν ακούς το ίδιο…
Όμορφο μπλέξιμο δηλαδή
Γεια σας και από μένα!
Εγώ μπαίνοντας στο ρόλο των χασικλήδων που ρωτάνε το χάρο, δεν είναι η περιέργεια που οδηγεί τις ερωτήσεις μου, αλλά το ενδιαφέρον για τους γνωστούς/φίλους που ήδη βρίσκονται στον Άδη.
Αυτή νομίζω πως είναι και η ουσία του τραγουδιού…
Όσο για την επιρροή της μουσικής στον ψυχικό μας κόσμο, αυτός δεν είναι και ο λόγος ύπαρξής της; Δεν είναι ένα είδος έκφρασης/ “εξωτερίκευσης” της ψυχής μας;
Δεν πρόλαβα να διαβάσω όλες τις δημοσιεύσεις αυτού το νήματος από την αρχή παρά μόνο τις τελευταίες.
Οφείλω να ομολογήσω ότι το θέμα έχει πολύ ενδιαφέρον και θα ήθελα να καταθέσω κι εγώ το κατιτίς μου.
Πόσες φορές δεν έχουμε υποδηθεί ρόλους, όσοι από εμάς ασχολούμαστε ενεργά με τη μουσική, είτε παίζοντας με παρέα είτε ερμηνεύοντας τραγούδια που μιλούν για τον έρωτα, την προδοσία, τον χωρισμό ή τον θάνατο; Ρόλοι τόσο διαφορετικοί μεταξύ τους αλλά και τόσο αλληλένδετοι συνάμα μερικές φορές. Σε κάποιες περιπτώσεις, ειδικά στα live που κρατάνε κάποιες ώρες, καλούμαστε να “μιλήσουμε” για όλα αυτά και μερικές φορές το ταξίδι είναι τόσο έντονο που είναι αδύνατον να μην υπάρχει ελεγχόμενη επιρροή, όπως πολύ σωστά ανάφερε ο babis.
Μίλησα για ταξίδι…
Απλά να πω ότι ναι, μερικές φορές αφήνεσαι και εξελίσσεται κάτι σαν… εξωσωματική εμπειρία.
Όπως τα όνειρα ένα πράγμα.
Είναι πως θέλει να το ζήσει κανείς, συνειδητά πάντα.
Ὁ ἐγκέφαλος μᾶς παράγει οὐσίες και ὑπάρχουν δέκτες για κάθε εἶδος οὐσίας , ὄταν αἱ οὐσίες ἐφαρμόζονται με τους δέκτες προκαλούν κάπια ἐπίδραση , αἱ ψυχότροπες οὐσίες εἷναι ξένες ούσίες που εἷναι δυνατόν να ἐφαρμοστούν με φυσικούς ἐγκεφαλικούς δέκτες . Ἡ μορφίνη λειτουργεί στον ὀργανισμό μᾶς διότι ὁ ὀργανισμός μᾶς παράγει τῆν ἐνδορφίνη και ὑπάρχουν οἱ δέκτες αὐτῆς με τους ὀποίους εἷναι δυνατός να ἐφαρμοστεί ἡ μορφίνη . Εἷναι γεγονός πως ὑπαρχουν ἐξαρτῆμενα ἄτομα σε γυμναστικῆ διότι ἡ γυμναστικῆ εἶναι ἐρέθισμα για τῆν φυσικῆ παραγωγῆ ἐνδορφίνης , και αὐτῆ ἡ ἐξάρτησις εἷναι τόσο σοβαρῆ ὄσο τῆς μορφινομανίας . Γιά αυτόν το λόγον παραδέχομαι τον Μάνο Ἐλευθερίου στῆν ἑρμηνία τῆς φωνῆς του Πάριου ὄτι εἷν’ἀρρῶστια τα τραγούδια …