Κούρδισμα σε τραγούδια του Τσιτσάνη και του Χατζηχρίστου

Τσιτσάνης : Ταταυλιανό, Σακαφλιάς
Είναι κουρδισμένος σε ΡΕ-ΛΑ-ΝΤΟ???

Χατζηχρίστος: Χασαποσέρβικο, Παλιόπαιδο, Μην είσαι ψεύτρα δίγνωμη.
Είναι κουρδισμένος ΜΙ-ΛΑ-ΡΕ???

Αν ναι, πώς λέγονται αυτά τα κουρδίσματα;
Αν όχι, πώς είναι κουρδισμένοι; Δεν παίζει να είναι ΡΕ-ΛΑ-ΡΕ…

Όντως, το οργανικό του Χατζηχρήστου δεν είναι ρε-λα-ρε.

Νομίζω για τον Τσιτσάνη πως και στα δύο τραγούδια που αναφέρεις έχει στάνταρ κούρδισμα Ρε λα Ρε’ .
Για το Ταταυλιανό (το ζειμπέκικο από Σολ), είμαι σίγουρος.

Προσδιόρισε όταν λες κούρδισμα ποια είναι η μουργκάνα και ποια το καντίνι.
ΜΙ-ΛΑ-ΡΕ γενικά δεν το έχω ακούσει ποτέ, και δεν νομίζω ο Χ"χρήστος να χρησιμοποιούσε ντουζένια…
Επίσης ο Χατζηχρήστος έχει 2 χασαποσέρβικά οργανικά, ποιό εννοείς?

Τους φθόγγους τους δίνω ξεκινώντας από μουργάνα.

Αυτό του Τσιτσάνη είναι στην πίσω πλευρά του δίσκου με τον Σακαφλιά… Δεν είναι Ζειμπέκικο, Σέρβικο είναι… (Ίσως δεν είναι αυτό το όνομα, γιατί το έχω στον υπολογιστή από κασέτα:080:) “Τρικαλινό” το ξέρω το ζειμπέκικο που λέει ο φίλος, σε ΣΟΛ.

Δεν μου κάνει για ΡΕ-ΛΑ-ΡΕ… Και στα δυο τραγούδια παίζει ΦΑ+ συγχορδία και ακούγονται όλοι οι φθόγγοι της (φα, λα, ντο) με τη σειρά αυτή στην ίδια οκτάβα, το ξεκαθαρίζω. Και στα δύο αυτά τραγούδια. Επίσης από τον δακτυλισμό στο σέρβικο μαντεύω ότι παίζει ανοιχτά στο καντίνι, χωρίς να περνά στη Λα, παρά μόνο όταν κατεβαίνει και περνά τον ¨αέρα¨ για τη βάση της κλίμακας (ΛΑ-). Και τις συγχορδίες τις πατά “κάπως”… Ξεκινά το τραγούδι με εναλλαγή ΛΑ-/ΦΑ+. Είναι κλασικό άκουσμα. Μου ακούγεται ότι παίζει συγχορδία ΜΙ-ΛΑ-ΝΤΟ (με αέρα ΛΑ και ΝΤΟ) και πατώντας μετά στη μουργάνα ΦΑ περνά σε Φα+ χαλαρά. Ακούω Ντο… Δεν μου βγαίνει με τίποτα αυτό που ακούω, σε κανένα πάτημα… Μου κάνει εντύπωση φυσικά ο Τσιτσάνης ειδικά να χρησιμοποιεί “κούρδισμα”. Γι αυτό και ρώτησα… Αλλά το αυτί μου αυτό μου φωνάζει ρε γαμώτο. Ας πούμε, όταν αρχίζει το ταξίμι στον Σακαφλιά, ακούγεται καθαρά, ότι ξεκινά με Σι από τη ΛΑ και παίζει Ντο στο καντίνι (ακούγεται ότι το πέρασμα είναι από τη μία χορδή στην άλλη, γιατί το Σι αντηχεί ξεκάθαρα, ακόμη κι όταν πατά Ντο… Αποκλείεται να τα πατά στην ίδια χορδή… Έτσι τουλάχιστον το ακούω εγώ…) :241:

Το οργανικό του Χατζηχρίστου είναι αυτό που έχει και το “Λαικό Τραγούδι” στο τελευταίο cd (Νοέμβρης-Δεκέμβρης), Νο 9. “Χασαποσέρβικο” το αναφέρει… Ωραίο και βιρτουόζικο Σερβικάκι… Πρώτη φορά το άκουσα το Σαββατοκύριακο. Σε Λα+ είναι (Ραστ κυρίως). Όχι το “Αλλέγκρο” που ξεκινά σε Λα μινόρε. Πρέπει να είναι προπολεμική ηχογράφηση.

Φίλε Πάνο, τι έιναι αν όχι ΡΕ-ΛΑ-ΡΕ; Ακούω ανοιχτή ΜΙ μουργάνα, ανοιχτή ΛΑ, το καντίνι τι είναι;

Babis Πολυ σωστος.Στο Σακαφλια που ειναι πισω απο το Ταταυλιανο στο δισκο εχει κανει ειδικο κουρδισμα, εγω ακουω ρε-λα-φα αλλα πρεπει να το τσεκαρω γιατι δεν θυμαμαι ,οποτε το ιδιο ισχυει και για το οργανικο

Στον Σακαφλιά, εκτός από το αρχικό ταξίμι,και όταν επίσης μπαίνει η εισαγωγή του τραγουδιού (αλλά και στις επαναλήψεις), ακούγεται ΝΤΟ αέρας στο παίξιμό του … Σαν να παίζει την μελωδία στη μεσαία (από ΛΑ αρχίζει), αλλά παρεμβάλλει αέρα Ντο (Από πού όμως αν όχι από το καντίνι;) Μπελάς… Το παρατήρησα όταν το άκουσα μέσω του handsfree του κινητού μου, πριν καμιά βδομάδα. (Τότε παρατήρησα και για του Χατζηχρίστου, αλλά ακόμη δεν έχω ψάξει γι αυτόν). Αν ισχύει κάτι τέτοιο, πρέπει να αναθεωρήσω αρκετά για τον Τσιτσάνη… Αν τα βγάλω, θα πω τις λεπτομέρειες. Προς το παρόν πάνε καλά τα δύο του Τσιτσάνη. Παίζω στο Καντινι σαν να είναι το τραγούδι από ΣΟΛ (ή από ΣΙ το σέρβικο). Κάτι συγχορδίες που παρεμβάλλει μου λείπουν… Πώς τις πατά ο αθεόφοβος…; Α ρε Τσιτσάνη… Τι κέφια είχες όταν τα έγραφες;

Ρίξτε μια ματιά σε ένα παλιότερο άρθρο του Σταύρου στην “Κλίκα”.
http://www.klika.gr/cms/index.php?option=com_content&task=view&id=220&Itemid=171
Τζάμπα τρέχουμε ρε;

το οργανικό του Χατζηχρίστου εγώ το ακούω (και εννίοτε το παίζω) με μι-λα-ρε. Το μι της μουργκάνας ακούγεται πεντακάθαρα, καθώς τη χρησιμοποιεί ουσιαστικά μόνο για ανοικτές. Εκτός αν είναι παραμορφωμένος ο τόνος του κομματιού (πάντως ακούγεται πολύ ωραία και από ρε, οπότε δεν χρειάζεται να κουρδίσεις τη μουργκάνα…). Τώρα αν υπάρχει τέτοιο ντουζένι, δεν κατέχω…

Το παίζεις από ΛΑ κανονικά πατώντας τη μουργκάνα (που είναι σε ΡΕ) με τον αντίχειρα το ΜΙ ; Αυτό εννοείς; Ή ότι το παίζεις σε κλίμακα ΡΕ; (Αυτό το δεύτερο τείνω να πιστέυω εννοείς…)

Σόλο Μινόρε, έτσι λέγεται το οργανικό του Τσιτσάνη…

Και στους δύο τόνους το παίζω ανάλογα με τα κέφια… από ΛΑ, κουρδίζω τη μουργκάνα σε Μι οπότε και δεν χρειάζεται να την πατάω με τον αντίχειρα. Αν δεν την κουρδίσεις είναι αδύνατο (για μένα) να παίξεις το κομμάτι όπως πρέπει.
Αλλάζοντας τόνο το κομμάτι σε Ρε, δεν χρειάζεται να κουρδίσεις τη μουργκάνα.

Και το τρίτο μέρος πώς το παίζεις από ΡΕ; Στην ίδια οκτάβα με τα δύο πρώτα; Από ΛΑ παίζεται στην ψηλότερη… Πιστεύω ότι για κάθε τραγούδι, και κυρίως για τα οργανικά, υπάρχει λόγος που παίζονται από τον συνθέτη σε συγκεκριμένη τονικότητα, με αλλαγές στη συχνότητα (μπάσα-χαμηλά μέρη/πρίμα-υψηλά μέρη). Έχει σημασία (κατά την προσωπική μου γνώμη) στο “συναίσθημα”, στο “χρώμα” αν θέλεις, που βγάζει. Επίσης, στο τρίτο αυτό μέρος, χρησιμοποιείται στον αέρα η ΛΑ, ως βοηθητική αλλά με μεγάλη υφολογική σπουδαιότητα (πάλι κατά τη γνώμη μου). Πώς το αποδίδεις αυτό από ΡΕ; Χτυπάς μουργκάνα; :084:

Λοιπόν…
Πλέον, είμαι σίγουρος! Και ο Σακαφλιάς, αλλά και το Σόλο μινόρε (από το ίδιο δισκάκι 78 στροφών) παίζονται από τον Τσιτσάνη με κούρδισμα ΡΕ-ΛΑ-ΝΤΟ (από μουργκάνα σε καντίνι)! Το δε στιλιστικό αποτέλεσμα είναι απείρως ανώτερο και το ηχητικό αποτέλεσμα πολύ πιο δεξιοτεχνικό απ’ ό,τι με το κλασικό κούρδισμα ΡΕ-ΛΑ-ΡΕ. Δοκιμάστε το…
Οδηγίες:
Σακαφλιάς
Παίζουμε ταξίμι εισαγωγής από σι (στη ΛΑ χορδή) και περνάμε κατευθείαν στο καντίνι (ΝΤΟ χορδή), απ’ όπου και αναπτύσουμε τη μελωδία όλου σχεδόν του ταξιμιού σαν να παίζαμε το τραγούδι από ΣΟΛ. Από τη ΛΑ χορδή χρειαζόμαστε μόνο τους φθόγγους ΣΙ, ΣΙb και ΛΑ. για να κατέβοθμε στη βάση του δρόμου.
Ξεκινώντας το τραγούδι πατάμε ΦΑ στη μουργκάνα με μέσο και χτυπάμε ΛΑ και ΝΤΟ στον αέρα (συγχορδία). Στη συνέχεια προχωράμε τη μελωδία από τη ΛΑ χορδή πατώντας τους φθόγγους σι και ρεb, αλλά τον φθόγγο ντο τον χτυπάμε στο ελεύθερο καντίνι ντο. Στη ΛΑ χορδή προχωράμε τη μελωδία μέχρι το φθόγγο μι (χτυπώντας παράλληλα ντο με τρόπο που πρέπει να τον ψάξετε μόνοι σας), και μετά ανεβαίνουμε στο καντίνι προχωρώντας σαν να παίζαμε το κομμάτι από ΣΟΛ (σολ, λα σολb ή και ντο κάποτε). Κατεβαίνουμε το δρόμο με τον ίδιο τρόπο.
Στην “απάντηση” του μπουζουκιού στο τραγούδι, παίζουμε τη μελωδία όχι με καντίνι και μεσαία, αλλά με μουγκάνα και μεσαία (διπλοπενιά) χτυπώντας και ελεύθερο καντίνι ΝΤΟ.
Καλή διασκέδαση!

Σόλο μινόρε:

Παίζουμε τις πρώτες συγχορδίες (ΛΑ-, ΦΑ+) ως εξής: με τον αντίχειρα πατάμε στη μουργκάνα ΜΙ και κρατάμε συνεχώς πατημένο το τάστο αυτό καθόλη τη διάρκεια του πρώτου μέρους του κομματιού. Χρησιμοποιούμε το μεσαίο δάχτυλο για να πατάμε ΦΑ στη μουργκάνα (χωρίς να σηκώνουμε αντίχειρα). Με τον δείκτη και τον παράμεσο εκτυλίσσουμε την μελωδία σε ΛΑ και ΝΤΟ πατώντας σι και ρε (=δεύτερο τάστο στο ΝΤΟ καντίνι) με τον δείκτη, ενώ μι (=φα#) στο ΝΤΟ καντίνι) με τον παράμεσο. Τον φθόγγο ντο τον χτυπάμε ΠΑΝΤΑ ελεύθερα στο καντίνι ΝΤΟ! Στο τελείωμα της κάθε φράσης του πρώτου μέρους χτυπάμε πάνω κάτω ΛΑ-ντο-μι (μουργάνα)-ντο-ΛΑ συγχορδία μινόρε (τέλος πρώτου μέρους).
Όλο το 2ο μέρος το παίζουμε ανοιχτά στο καντίνι, σαν να το παίζαμε από άρμονικό ΣΙ-. Στη στάση σε ΡΕ-, παράμε το φθόγγο φα (=το τάστο σολ σε κανονικό κούρδισμα) στο καντίνι και τις άλλες χορδές (ΛΑ-ΡΕ μουργκάνα) ελέυθερα.
Το τρίτο μέρος είναι ίσως το πιο απαιτητικό (προσωπικά ψάχτηκα αρκετά να το βρώ, και δεν είμαι και εντελώς σίγουρος ότι τα κατάφερα 100%)… Λοιπόν, τώρα χρειαζόμαστε 3 συγχορδίες για την ανάπτυξη του μέρους μας: την ΜΙ+ (κάποτε και την ΜΙ7, με ρε στη μουργκάνα), την ΛΑ-, και την ΡΕ-. Στις συγχορδίες αυτές περισσότερο κινούμαστε σε κάθετο παίξιμο, χτυπώντας τους φθόγγους της συγχορδίας ξεχωριστά, παρά παράγουμε συγχρόνως συγχορδία). Εκεί που χρειάζεται, τις πατάμε ως εξής:
ΜΙ+ : σαν να παίζαμε στο κλασικό κούρδισμα ΝΤΟ#-, δηλαδή ΜΙ μουργκάνα, ΛΑ# μεσαία, ΝΤΟ# καντίνι (απλά αυτό το τελευταίο σε καντίνι ΡΕ θα ήταν σι, άρα η συγχορδία μας ΜΙ+:089:).
ΛΑ- : μουργκάνα ΜΙ, μεσαία ΛΑ, καντίνι ΡΕ (=ΝΤΟ, αν είχαμε κλασικό κούρδισμα)
Την συγχορδία ΡΕ- την χρειαζόμαστε στο πιο περίπλοκο τμήμα του 3ου μέρους, λίγο πριν το τέλος της ολοκήρωσης της πρώτης επανάληψης. Κατεβαίνουμε σε συγχορδίες ΡΕ-, ΛΑ- ως εξής: χτυπάμε πάντα ελεύθερη τη μεσαία, ενώ τη μουργκάνα σε ΦΑ (δεύτερη οχτάβα) και το καντίνι σε ΡΕ(=σαν να παίζουμε ΜΙ όμως, αφού έχουμε κουρδίσει ΝΤΟ). Μετά με τον ίδιο τρόπο παίζουμε ΛΑ- πατώντας ΜΙ (δεύτερη οκτάβα) στη μουργκάνα, ΛΑ ελεύθερο και ΝΤΟ στο καντίνι (=ΡΕ αν είχαμε κλασικό κούρδισμα!). Κάπου βάζουμε και ΜΙ7, πατώντας ΣΙ στο καντίνι (=ΝΤΟ# από ΡΕ), ΣΟΛ# στη μεσαία και ΡΕ μουργκάνα στον αέρα.
Tip: τη συγχορδία του τελειώματος του τρίτου μέρους, την ΛΑ- , μπορούμε να την χτυπήσουμε όπως ο Τσιτσάνης (δηλαδή πρώτο ΜΙ μουργκάνα, αέρας ΛΑ και ΝΤΟ καντίνι). Επειδή όμως πρέπει να μετακινηθούμε σχεδόν κατά τα δύο τρίτα της οκτάβα πάνω στην ταστιέρα, μπορούμε με παρόμοι ηχητικό αποτέλεσμα να χτυπήσουμε ΜΙ στη μεσαία, ΛΑ στη μουργκάνα και αέρα ΝΤΟ καντίνι, ώστε να μην απομακρυνθούμε από το χώρο όπου θα κινηθούμε στη συνεχεια για την επανάληψη του μέρους αυτού. Στο τελείωμα, πριν αρχίσουμε να επαναλαμβάνουμε τον κύκλο, μπορούμε να χτυπήσουμε τη ΛΑ-, όπως στην εκκίνηση του τραγουδιού!

Καλή διασκέδαση!

Μερικές διορθώσεις (οι σημαντικές με ΚΟΚΚΙΝΟ), Σόρι…

Βγήκε…!

http://www.youtube.com/watch?v=d-_NaPLIY78&feature=channel_page:):063:

Γειά σου Μάγκα!!!:088:

Σόρυ μόνο για τον ήχο… Είναι λίγο άθλιος, λόγω ηχογράφησης με κινητό…
Ανεβάζω και τον “Σακαφλιά”…

http://www.youtube.com/watch?v=BoKQ4i77XJ4 :):slight_smile:

Με την πρώτη ευκαιρία, θα “γράψω” ξανά με κάμερα…

Ρε παιδια να ρωτησω κατι γιατι θα σκασω, οσο αφορα το σολο του Χατζηχρηστου, δεν ξερω εαν μιλαμε για το ιδιο, εγω το χω σαν Αλεγκρο οργανικο του οποιου η σειρα ειναι ενα θεμα Λα μινορε που παιζει δυο φορες εν συνεχεια ενα Ντο ματζορε αλλες δυο και τελος αλλο ενα διπλο θεμα σε Λα ματζορε. Δε μπορω να καταλαβω την πρωτη φωνη απο την δευτερη κι εχω μπερδεψει τα μπουτια μου μηπως θα μπορουσε να μου πει κανεις τι παιζει το πρωτο μπουζουκι και τι το δευτερο στο Λα μινορε που παιζει στην αρχη, κι αν ειναι ευκολο και στο Ντο?

πριν από χρόνια στο εργαστήρι του Μαυρίδη (οργανοποιός) είχα πέσει πανω σ’ένα βιβλιαράκι που αφορούσε την κατασκεύη τούρκικων εγχόρδων. Μέσα σ’όλα είχε και τα κουρδίσματα του σαζιού. Μέχρι τότε είχα την εντύπωση πως μόνο ο Μάρκος χρησιμοποιούσε ντουζενια. Μετά από κουβεντα με τον Κυριάκο φτάσαμε στο συμπέρασμα πως όλοι οι παλιοί γνώριζαν αρκετά και οι περισσότεροι τα χρησιμοποιούσαν. Όσο για τον Τσιτσάνη είναι μάγος…

:247: :102:
:slight_smile: Γεια σου Διπλόχορδε με το κινητό σου!!! :237: :109:
:127: