Καφέ αμάν

Σε ένα βιβλίο απο το 1890 διάβασα πολλά στατικστικά στοιχεία για την Μικρά Ασία. Ενα πράγμα μου δημιουργεί προβλήματα>
Εγραψαν και για τα “καφέ”, αλλά ξεχωρίζουν μόνο καφε “τούρκικα” και καφέ “μοντέρνα”.
Τώρα αναρωτιέμαι σε ποιό κατηγορία ανήκει το καφέ αμάν? Αναρωριέμαι αν ανήκει μαζί με το καφέ σανταν στα “μοντέρνα” καφε?
Και δεν ξέρω από πότε υπάραχει ο ορισμός “καφε αμάν”?
Ευχαριστώ πολύ για κάθε πληροφορία.

Μάρθα, έχεις διαβάσει το βιβλίο του Θ. Χατζηπανταζή “Της ασιάτιδος μούσης ερασταί”; θα βρής πολλά στοιχεία από αυτά που ζητάς. Κατά πάσαν πιθανότητα τα “τούρκικα” καφέ είναι τα καφέ αμάν και τα “μοντέρνα” τα κ. σαντάν, όπως λές και εσύ. Κατά τον Θ. Χ. ο όρος καφέ αμάν πρωτοεμφανίζεται σε γραπτό κείμενο (εφημερίδα) το 1886 αλλά μαγαζιά τέτοιου είδους εμφανίζονται αρκετά χρόνια πρίν, π.χ. ως “καφέ - σαντούρ” (1873). Φαίνεται ότι τα “καφέ σαντάν” (όρος ευρωπαϊκός) εισήχθησαν στην Αθήνα πρώτα και όταν δημιουργήθηκαν και παρόμοια κέντρα με ανατολική μουσική ονομάστηκαν κατά συνήχηση κ. αμάν.

Σου ευχαριστώ πάρα πολύ, πολύ ενδιαφέρον και λογικά είναι αυτά που γράφεις. Πιστεύω ότι δεν είχαν όλα τα καφε και μουσική, γιατί ήταν τόσα πολλά σε σχέση με τους ανθρώπους. Νίκο, η γλώσσα του βιβλίου το οποίο αναφέρεις παραπάνω είναι ή ίδια που φαίνεται στον τίτλο?
Κάτι άλλο βρήκα στο βιβλίο μου με ενοχλεί. Γράφουν και για τη μεγάλη παραγωγή του όπιον, αλλά δεν γράφουν καμία λέξη για το χασίσι. Τι φούμαραν στις αργιλέδες τους στην Μικρά Ασία στα τούρκικα καφέ? Πολύ θα ήθελα να το μάθω.

(ΝΠ)
Μάρθα, Θόδωρος Χατζηπανταζής, “Της Ασιάτιδος Μούσης ερασταί”, εκδόσεις Στιγμή, Αθήνα 1986.

Όταν ακόμη επιτρεπόταν, το χασίς έμπαινε στους ναργιλέδες στον μπουφέ, όχι στα καφέ όπου ήταν σκέτο τουμπεκί.

Γεια σου Μάρθα,

Σχετικά με το βιβλίο του Χατζηπανταζή, έχω να σου πω ότι είναι γραμμένο σε πολύ στρωτή δημοτική, θα το διαβάσεις χωρίς κανένα πρόβλημα. Αν δεν κάνω λάθος, ο τίτλος είναι παρμένος από ένα άρθρο του ποιητή, κριτικού κ.τ.λ. Κωστή Παλαμά, που ήταν ένας από τους λόγιους της εποχής που υποστήριζε την ανατολική μουσική. Ο Παλαμάς εχει γράψει και ένα ωραιότατο ποιήμα πάνω στο θέμα αυτό, με το τίτλο “Ανατολή”. Παραθέτω λίγες στροφές:

Γιαννιώτικα, σμυρνιώτικα, πολίτικα,
μακρόσυρτα τραγούδια ανατολίτικα,
λυπητερά,
πώς η ψυχή μου σέρνεται μαζί σας!
Είναι χυμένη από τη μουσική σας
και πάει με τα δικά σας τα φτερά.

Εύα

Σου ευχαριστώ πολύ, ο Νίκος μου είπε το ίδιο και έχω σκοπό να αροράσω το βιβλίο. Ελπίζω να το διαβάσεις και ότι δεν θα φύγεις από το φόρουμ.