Ιωάννα Γεωργακοπούλου - μπενετάδες

[pepe]

@spapistas

Απόψε θα χυθεί κρασί, θ’ ανάψουν οι σεβντάδες,
ο Νικολός εγύρισε μεσ’ το μικρό νησί,
αχ μικρή νησιώτισσα,
θα δώσει τεβεντάρες(;).

@system

Θα μπορούσες να μου εξηγήσεις τι σημαίνει “τεβεντάρες”;

@spapistas

Η λέξη “τεβεντάρες” (αν είναι σωστή από την ακρόαση του τραγουδιού) μού είναι τελείως άγνωστη και δεν ξέρω αν ακούω λάθος λέξη (μπορεί να είναι κάποια άλλη και εγώ την ακούω έτσι!).

Στα δεκατέσσερα χρόνια που μεσολάβησαν η συλλογική γνώση προχώρησε. Βρέθηκε ότι η λέξη είναι μπενετάδες, και σημαίνει:

@elenh

μπενετάδες (οι)
Το αποχαιρετιστήριο γεύμα ή ποτό που παραθέτει, λίγο πριν από την αναχώρησή του, αυτός που πρόκειται να ξενιτευτεί.

Μπενετάδες ονομάστηκαν όμως και τα γλέντια που γίνονταν κατά την αίσια επιστροφή, όπως στο τραγούδι “Νησιώτισσα” (1952)

Στίχ, μουσ.: Φώτη Πούλου
Ερμην.: Ι. Γεωργακοπούλου - Γ. Τατασόπουλος - Ν. Βούλγαρης.

"…ο Νικολός εγύρισε μες στο μικρό νησί
αχ, μικρή νησιώτισσα, θα δώσει μπενετάδες…"

[ΕΤΥΜ. <ιταλ. “benedetto” “ευλογημένος”]

Η ετυμολογία μού φαίνεται κάπως περίεργη, φωνολογικά και σημασιολογικά (χωρίς να λέω «απίθανη»), αλλά η ερμηνεία είναι σωστή, καθώς διασταυρώνεται:

-στον Γαρουφιά του Ν. Λισβά, άγνωστης χρονολογίας (ο ποιητής έζησε 1898-1933)
-στο Συναξάρι Ανδρέα Κορδοπάτη του Θ. Βαλτινού (απόσπασμα σε σχολικό βιβλίο, με γλωσσάρι)
-στον Παπαδιαμάντη, Τ’ Αγνάντεμα, ως «παινετάδες» (παρετυμολογική ορθογραφία).

Ο λόγος τώρα στον Φώτη!