Έγγραφο της λογοκρισίας Μεταξά με τίτλο: «Σταυροφορία κατά των ασέμνων τραγουδιών » περιέχει ανάμεσα σε άλλα και το τραγούδι: [«Ζωίτσα», Μπρίλη].
Ποιο τραγούδι εννοεί, άραγε;
Ο Μανιάτης στο βιβλίο του αναφέρει (αν αποκλείσουμε ένα - δυο που δεν ταιριάζουν ) τα εξής:
«Ζωίτσα», των Τσακίρη – Τσιτσάνη με το Στράτο, 1940 και
«Ζωίτσα», του Σκαρβέλη με το Ρούκουνα, 1937.
Μήπως έχει κανείς τους στίχους του πρώτου από αυτά;
Ή μήπως γνωρίζει και καμιά άλλη εκδοχή, για να δούμε ποιο άραγε θεωρήθηκε «άσεμνο;»
Το “Μπρίλη” αναφέρεται σε όνομα ; Αυτό το όνομα (ερμηνευτή ή δημιουργού) δεν το εντόπισα στον κατάλογο Μανιάτη. Εκτός αν δεν είδα καλά…
Ποιες άλλες Ζωίτσες στο Μανιάτη έχεις εντοπίσει; Γιατί εκτός τις αναφερόμενες και πάλι δεν είδα κάποια άλλη.
Μήπως λείπουν από τον κατάλογο Μανιάτη -και- κάποια ελαφρά; Γιατί, εκτός από τα ρεμπέτικα, και διάφορα ελαφρά τραγούδια γνωστών συνθετών κόπηκαν απ’ τη λογοκρισία ως προκλητικά και άσεμνα.
(ΔΙΟΡΘΩΣΗ: Η “Ζωίτσα” που αναφέρεις του Σκαρβέλη, είναι σε ερμηνεία Γιώργου Κάβουρα.)
ΖΩΙΤΣΑ
(Κώστα Σκαρβέλη)
Γιώργος Κάβουρας
1937
Zωή είν’ αυτή Ζωίτσα μου
να μη μπορώ να ξέρω
αν μ’ αγαπάς ή άδικα
πονώ και υποφέρω.
Καμια φορά χαμογελάς
και πάντα μετανοιώνεις
τι έχεις στην καρδούλα σου
δε μου το φανερώνεις.
Ζωίτσα μου αν μ’ αγαπάς
και θες να ησυχάσω
στην πόρτα σου να κατεβείς
στο βράδυ σαν περάσω.
Κι όταν σε δω Ζωίτσα μου
τότε θ’ αποφασίσω
και στη μανούλα σου ευθύς
θα πα να σε ζητήσω.
Ωχ… Μόλις πρόσεξα πως ήθελες μόνο στίχους “Ζωίτσας” Τσιτσάνη.
Από φόρα, σου έβαλα και το γνωστό σου…
Ας είναι, ίσως το θέλουν κάποιοι που δεν το γνωρίζουν.
(Εκτός, αν “ενοχλεί” η εξτρά πληροφόρηση, δίνω την έγκκρισή μου να σβηστεί. -για ένα άλλο ποστ είναι αυτό το “καρφί”, δεν αφορά σε κάτι εδώ, αλλά τα έχω “πάρει χοντρά”…).
Μάλλον Ελένη, εννοείς το παρακάτω, και όχι έγγραφο λογοκρισίας τής περιόδου τού Μεταξά…
Στις σελίδες 112-125 του βιβλίου τού Κώστα Βλησίδη: ΣΠΑΝΙΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΟ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ (1929-1959), αναφέρεται το σχέδιο της αστυνομικής διάταξης, που εκπόνησε ο Δημήτριος Βρανόπουλος (Αστυνομικός Διευθυντής Πειραιά) στις 8-11-1946, εναντίον των άσεμνων ακροαμάτων και ο διάλογος που έγινε για το θέμα στον Τύπο της εποχής.
Στην αστυνομική διάταξη, παρατήρησα πως εκτός τη “Ζωίτσα”-Μπρίλη που αναφέρεται εκεί, δεν υπάρχουν στον κατάλογο Μανιάτη και τα “άσεμνα” “Θάνατος του χασικλή” (Χιώτη-Μάνεση) και “Μάγκες στον Άδη” (Μητσάκη).
Πιθανά, λοιπόν, δεν θα πέρασαν από τη λογοκρισία και τα τρία αυτά τραγούδια, δεν θα ηχογραφήθηκαν συνεπώς και έτσι αποκλείεται να τα βρούμε.
Η αλήθεια είναι ότι έχω συγκεντρώσει πάρα πολλές πηγές για τα απαγορευμένα από το Μεταξά τραγούδια.
Ανάμεσά τους και το καινούριο βιβλίο του Βλησίδη, από όπου η αναφορά σου.
Η λίστα των “άσεμνων” αναφέρεται, εκτός από το Βλησίδη, διευρυμένη και αλλού.
Τώρα, ο Μανιάτης:
Όντως δεν αναφέρει τραγούδι με τα στοιχεία [“Ζωίτσα”, Μπρίλη.]
Αναφέρει το τραγούδι “Ζωίτσα” του Σκαρβέλη με το Ρούκουνα.
(Κι εγώ ήξερα ότι πρώτη εκτέλεση είναι με τον Κάβουρα.)
Αναφέρει άλλο ένα τραγούδι “Ζωίτσα”, με τη Γ. Μιττάκη.
Επίσης, τη “Ζωίτσα” του Τσιτσάνη.
Η λίστα των “άσεμνων” περιλαμβάνει και τα: “Μάγκας βγήκε για σεργιάνι”, “Όταν καπνίζει ο λουλάς” κλπ., τα οποία - όμως - μας είναι γνωστά και αναφέρονται και από τον Μανιάτη.
Μήπως δεν το πρόσεξες;
Η παραπάνω αναφορά μου -από τον Βλησίδη- αφορά στην ημερομηνία οδηγίας εναντίον των άσεμνων ακροαμάτων στις 8-11-1946.
Αρα, ουδεμία σχέση με Μεταξική λογοκρισία. (Ο Μεταξάς πέθανε το 1941).
Είναι άλλου “κύματος” λογοκριτική έμπνευση.
Πρόσεξέ το !
(κατάλαβες πιστεύω την επισήμανση, αλλιώς μιλάμε με ΠΜ…)
-Και πώς θα παραγγείλουμε ρε συ Μήτσο εδώ που μ’ έφερες, που δε μιλάμε τη γλώσσα;
-Α, είναι εύκολα τα βουλγάρικα: σαν τα ελληνικά, μόνο που προσθέτεις -όφσκι στο τέλος. Να, κοίτα: Γκαρσόν! Μπριζολόφσκι, πατατόφσκι και μπιρόφσκι.
-Έλα ρε μάγκα, σωστά τα έφερε! Αλήθεια, εύκολη γλώσσα!
Κι ο σερβιτόρος:
-Αν το γκαρσονόφσκι δεν ήταν ελληνόφσκι, παπαρόφσκι θα τρώγατε!
