I am interested in the origin, the musical structure and the various recorded versions of the zeimbekiko “Enas Mangas sto votaniko”. I have found from my archives only following 6 versions related to the song:
“GKIOYZEL” instrumental by Politakia (Peristeris ?)from the record “To Elliniko Laiko Tragudi Stin Ameriki 1917-1938”, Afoi Falirea 22/23.
“TAXIMI ZEIMBEKIKO” instrumental by Markos Vamvakaris (with Sp. Peristeris) 1936, Archio Ellinikis Diskografias No 01, Markos Vamvakaris I.
“AIVALIATIKO” instrumental by Jorgos Mitsakis, (a part of the solo).
“ENAS MANGAS STO VOTANIKO” sung by Kazantzidis.
“O VOTANIKOS” sung by Sp. Zagoraios, (special words), NINA RECORDS N 642.
“STA BUZUKIA KE STA KABARE” sung by Th. Kavurakis, Panivar PA 5695.
As this song must have been very popular there should be many more recorded versions available. Could you perhaps help me finding more? I am interested in old as well as new versions.
Do you have an idea of the dromos used? The main part of the song is obviously in Sabah, but what about the two first bars of the intro?
One excellent recoding is “O MANGAS TOU VOTANIKOU” by Peristeris (Parlophon B.21708 reissued by Ch. Howard in CD “MOURMOURIKA”, Rounder CD1120). At this case, the singer is Zacharias Kasimates and the (possible) recording year is 1933.
Furthermore, i think that is prefferable to listen “TAXIMI ZEIMBEKIKO” in Rounder CD1079 instead of “Archio Ellinikis Diskografias No 01, Markos Vamvakaris I.” because the first has significantly better sound restoration than the second one.
Finally, the same song has been recorder as “Harmandali Zeybek” in Turkish, but it has been imposible for me to find the record. Up to now…
Frank
Thanks for your information. I don’t have the record by Peristeris you mentioned. I hope I can find it from Athens after a couple of weeks.
Looking my few turkish records I found one (instrumental) version of “Harmandali Zeybegi”. The title of the record is “La Turquie, Chants et danses populaires” Collection Loisirs CLVLX 240. The quality of the record is poor and noisy and the melody is not at all identical with the greek versions of “Enas Mangas Sto Botaniko”. However, one can easily find many similarities.
Μα είναι ακριβώς το κομμάτι! Μην περιμένεις βέβαια, Χρήστο, τέμπο και κρατήματα να είναι ακριβώς τα ίδια όπως στην ηχογράφηση του Μπιθικότση, έχουν διαφορές οι Τούρκοι. Το πρώτο κομμάτι μπαίνει αμέσως στο μουσικό θέμα. Στο δεύτερο, που όμως είναι κάργα χορογραφημένο, υπάρχει ένα «εισαγωγικό μέρος», το λεγόμενο «ζέσταμα», με ελεύθερο σκοπό και χωρίς ρυθμό. Η κυρίως μελωδία αρχίζει στο 1.17.
Στο Ünal Yürük, ξεκινάει ένα νυκτό με τον τονισμό του ρυθμού, ο ζουρνάς μπαίνει γρήγορα με την τονική και συνεχίζει, παίζοντας μια μελωδία. Εστιάστε από 0:05 (ακριβώς μετά την τονική) μέχρι 0:11. Είπαμε, οι χρονικές αξίες είναι έντονα διαφοροποιημένες από τη δική μας εκδοχή, αλλά το κομμάτι αυτό είναι το «Ένας μάγκας στο Βοτανικό».
Δε διευκρινίζεται ποιο σιντί είναι που το λέει, αλλά βρήκα τη συγκεκριμένη εκτέλεση του Χαρμάνταλη. Πράγματι, η ομοιότητα με το ζεϊμπέκικο από το «Ταξίμι [και] Ζεϊμπέκικο» είναι ολοφάνερη. Το περίεργο είναι ότι ξαφνικά βρίσκω επίσης προφανές ότι ο Κιουτσούκ Τζεμάλ παίζει το ίδιο με τους ζουρνάδες των πιο πάνω βιντέων, ενώ ανάμεσα στους ζουρνάδες και το ρεμπέτικο εξακολουθώ να μην καταλαβαίνω την ομοιότητα. Μάλλον κάτι δεν ακούω σωστά σους ζουρνάδες.
Και μια ελληνική εκδοχή του αρχικού Χαρμάνταλη, από Μυτιλήνη:
(Κυκλοφορεί και σε άλλες μυτιληνιές ηχογραφήσεις, πιο σαντουροβιόλικες, αλλά ας ακούσουμε για μια φορά και τον πραγματικό ήχο της Λέσβου σήμερα. Τον ωραιοποιημένο, Σόλωνα, Κακούργο, Αναγνωστήριο, τον ξέρει όλη η Ελλάδα, αλλά στη Μυτιλήνη αυτό θα ακούσουμε πιο πολύ.)
Τώρα, για να λέμε του στραβού το δίκιο:
Δεν είναι το ίδιο κομμάτι ο Χαρμάνταλης και το δικό μας. Απλώς μοιάζουν πολύ. Το ένα είναι σαμπάχ, το άλλο χιτζάζ. Υπάρχει όμως μια πολύ χαρακτηριστική φράση, η πρώτη πρώτη, που είναι κοινή γιατί κινείται στο άνω τμήμα της κλίμακας, όπου οι δύο δρόμοι ταυτίζονται, και υπάρχει και η επόμενη φράση όπου η κίνηση είναι η ίδια μεταξύ των δύο κομματιών αλλά τα διαστήματα είναι στο ένα χιτζάζ, στο άλλο σαμπάχ. Αυτές οι δύο φράσεις είναι το ένα θέμα. Τα υπόλοιπα θέματα δεν είναι κοινά.
O Ιγνάτιος Σιμενής είναι 35 ετών (γεν. 23/06/1984) . Καταγωγή από Σκουτάρο. Παίζει πλήκτρα, ακορντεόν και τρόμπα (και ό,τι άλλο λάχει … αν και τελευταία έχει περιοριστεί στα πλήκτρα και την τρόμπα μόνο). Ο πατέρας του μπουζουξής στα πανηγύρια του νησιού και η ορχήστρα που έχει σήμερα ο Ιγνάτης (την οποία “κληρονόμησε” από τον πατέρα του) είναι από τις πιο γνωστές στο νησί. Ο ίδιος ο Ιγνάτης σαν μουσικός έχει προοδεύσει πολύ τα τελευταία χρόνια και μάλιστα έρχεται συχνά και στην Αθήνα για ηχογραφήσεις αλλά και χορούς συλλόγων.
Δεν τον ήξερα. Τον ήχο ήξερα: τον συνδυασμό από βιολί, ένα ή περισσότερα χάλκινα, προαιρετικό 4χ μπουζούκι και/ή κλαρίνο και/ή ηλ. κιθάρα, αρμόνιο, μπάσο, ντραμς, πολύ βάθος και τεράστια ένταση, και παίχτες πολύ καλού επιπέδου αλλά τραγουδιστές όχι υποχρεωτικά, τον άκουσα κατά κόρον όταν ήμουν στη Μυτιλήνη. Και όταν ρώτησα «μα καλά, κι αυτά που ακούμε στους δίσκους;» μου είπαν ότι εκείνα θα παιχτούν σε καμιά συναυλία, σε κανένα φολκλορικό δρώμενο, σε παρουσιάσεις, πάντως όχι σε πανηγύρια που είναι οι καθαυτό περιστάσεις ζωντανής παράδοσης.
Όπως τα λες @pepe. Γνώμη μου είναι πως δε θα θέλατε να βρεθείτε σε πανηγύρι της Λέσβου. Είναι γενικά τα πράγματα για “σκληρούς” ακροατές. Το ρεπερτόριο δε ΔΕΝ είναι αυτό που θα έλεγε κανείς “παραδοσιακό”. Είναι κυρίως λαϊκά στο όριο του σκυλάδικου και διασκευές από παραδοσιακά και ρεμπέτικα στο όριο του σκυλάδικου πάλι. Πραγματικά αγνώριστα τα κομμάτια. Εάν θέλετε μπορώ να σας δείξω σε βίντεο, αλλά τα βλέπετε και τα ακούτε με δική σας ευθύνη.
Ο τίτλος του συγκεκριμένου κομματιού στον δίσκο που επανεκδόθηκε είναι απλά:
" Zeibekiko (Ottoman-Greek Cafe Music)"
Ο δίσκος είναι αυτός και το κομμάτι είναι το #23
Blowers from the Balkans: Classic Historic Recordings of Wind Instruments
Μάλλον ο τίτλος “ζειμπέκικο των χασισοποτών” είναι αυθαίρετος. Για ποιο λόγο να αλλάξουν τον τίτλο στην επανέκδοση?
Πρόκειται για συλλογή ηχογραφήσεωνμε πνευστά από τα Βαλκάνια, χωρισμένων σε ενότητες. Το «Ottoman-Greek Cafe Music» δεν περιλαμβάνεται στον τίτλο του κομματιού, είναι ο τίτλος της ενότητας όπου εντάσσεται το κομμάτι.
Στο Sealabs το έχουν πάλι ως Ζεϊμπέκικο των Χασισοποτών. Ετικέτα δε βρίσκω να έχουν ανεβάσει. Εφόσον το σιντί της Topic μας λέει ποιοι παίζουν (Ευαγγελάκης Βλάχος και Κώστας Καστρούνης), και αυτή η πληροφορία δεν επαναλαμβάνεται στο Sealabs, υποθέτω ότι στο Sealabs δεν το πήραν από το σιντί - άλλωστε, ούτε ο τίλος είναι ίδιος.
Η Topic είναι σοβαρή, δεν τους το 'χω να παίρνουν ένα «Ζεϊμπέκικο των χασισοποτών» και να το αλλάζουν σε σκέτο «Ζεϊμπέκικο». Αν όμως ο αρχικός τίτλος της ετικέτας ήταν Ζεϊμπέκικο, τότε το «Χασισοποτών» ποιος το προσέθεσε;
Είναι βέβαιο ότι κάποιος έχει αλλοιώσει τον τίτλο. Μήπως υπάρχει κι άλλη επανέκδοση σε πρόσφατο σιντί, και την κάναν εκείνοι τη λαδιά, είτε προσθέτοντας είτε αφαιρώντας το «χασισοποτών»; Ή μήπως η ηχογράφηση της κ. Κούλας κυκλοφόρησε εξ αρχής σε διαφορετικές εκδόσεις στις 78 στρ με διαφορετικούς τίτλους;
(Πάντως σκέτο «Ζεϊμπέκικο» θα ήταν αντιεμπορικός τίτλος. Πού να ξέρει ο πελάτης ποιο είναι και αν το θέλει; Το να υπήρχε το «χασισοποτών» στην αρχική ετικέτα μού φαίνεται πιθανότερο.)