Thelw na kanw kana duo erwthseis sxetika m auto to tragoudi…(an den to exete hdh thiksei mexri twra)
To loipon…akougontas to parathrhsa oti meta to taximi pou einai Markos sta sigoura…mpainei deutero mpouzouki sthn kuriws melwdia (pou thumizei Botaniko) kai mallon einai tou Peristeri.Alh8euei auto?Kai an nai giati thn wra ths melwdias akougetai “Geia sou Marko me to mpouzouki sou” ?
Kai deuterh erwthsh…ti sxesh exei auto me ton gnwsto Botaniko.Poio apo ta duo prouphrxe? kai telika se poion anhkoun?
Ο Περιστέρης ηχογράφησε το “Γκιουζέλ Ταξίμ”, με μαντολίνο αν θυμάμαι καλά, και στο γρήγορο γύρισμα περνάει στη μελωδία του Βοτανικού.
Ο Μάρκος έκανε το ίδιο με μπουζούκι, στο περίφημο “Ταξίμ ζεϊμπέκικο”.
Ως γνωστόν, το ταξίμι ανήκει σ’ αυτόν που το παίζει.
Η χρήση μιάς παραδοσιακής μελωδίας, δεν αφαιρεί τίποτα από την αξία του έργου.
Στο “Ταξίμ ζεϊμπέκικο” του Μάρκου, η φωνή που ακούγεται είναι του Στράτου.
Το “Ταξίμ ζεϊμπέκικο” του Μάρκου είναι αυτό που θα λέγαμε ΜΑΤΖΙΣΤΡΑΛΕ! Ίσως η εκπληκτικότερη δημιουργία του ρεμπέτικου, ή πάντως, μία από τις εκπληκτικότερες. ΚΛΑΣΣΙΚΟ μ’ όλη τη σημασία της λέξης.
dhladh to gluko mpouzoukaki pou akougetai sthn melodia meta to varu lhto taksimi einai tou Markou?Apla mou thumizei to mantolinistiko paiksimo tou Peristerh…gi auto parakseneuthka…
Outws h allws einai ena apo ta plhrestera zeimpekakia pou uparxoun…mazi me to minore tou xalkia.
Να προσθέσω κι εγώ μερικές πληροφορίες, σχετικά με τα παραπάνω:
ΤΑΞΙΜ ΖΕΪΜΠΕΚΙΚΟ: Οργανικό (1η εκτέλεση: 1937).
Φέρεται ως δημιουργός ο Μ. Βαμβακάρης
Ιστορική ηχογράφηση, που αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα οργανικά κομμάτια του ρεμπέτικου.
Διεύθυνση λαϊκής ορχήστρας: ο μαέστρος ΣΠΥΡΟΣ ΠΕΡΙΣΤΕΡΗΣ.
Παίζουν: μπουζούκι ΜΑΡΚΟΣ ΒΑΜΒΑΚΑΡΗΣ, κιθάρα ΣΠ. ΠΕΡΙΣΤΕΡΗΣ και μπαγλαμά
(πιθανόν) ο ΣΤΡΑΤΟΣ ΠΑΓΙΟΥΜΤΖΗΣ ή ΤΕΜΠΕΛΗΣ.
Επιφώνημα: ΣΤΡΑΤΟΣ. ΠΑΓΙΟΥΜΤΖΗΣ.
Η κύρια μελωδία του μουσικού αυτού κομματιού χρησιμοποιήθηκε από τον Σπύρο Περιστέρη στο περίφημο τραγούδι “Ο ΜΑΓΚΑΣ ΤΟΥ ΒΟΤΑΝΙΚΟΥ (ΕΝΑΣ ΜΑΓΚΑΣ ΣΤΟ ΒΟΤΑΝΙΚΟ)” το 1934.
Δεν είναι γνωστό αν είναι δημιουργία του Μ. Βαμβακάρη ή πρόκειται για παλαιότερη αδέσποτη μελωδία (ανήκει σε άγνωστο συνθέτη και πιθανώς να είναι τούρκικη). Πάντως η ετικέτα του δίσκου των 78 στροφών αναφέρει σαν δημιουργό του κομματιού τον Μ. Βαμβακάρη.
Στην ίδια μελωδία γράφτηκαν τα τραγούδια με τίτλους:
α) “ΜΑΓΚΑΣ ΤΟΥ ΒΟΤΑΝΙΚΟΥ (Ο ΒΟΤΑΝΙΚΟΣ)” (1937)
(στο όνομα του Στράτου Παγιουμτζή, αλλά δεν είναι δικό του. Το τραγούδι είναι του ΣΠΥΡΟΥ ΠΕΡΙΣΤΕΡΗ), και,
β) “ΕΝΑΣ ΜΑΓΚΑΣ ΣΤΟ ΒΟΤΑΝΙΚΟ” (1962;) στο όνομα του ΒΑΓΓΕΛΗ ΠΕΡΠΙΝΙΑΔΗ και σε στίχους του ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ ή “Τσάντα”, με τον ΣΤΕΛΙΟ ΚΑΖΑΝΤΖΙΔΗ.
ΓΚΙΟΥΖΕΛ ΖΕΪΜΠΕΚΙΚΟ (ΕΝΑΣ ΜΑΓΚΑΣ ΣΤΟ ΒΟΤΑΝΙΚΟ): Οργανικό, Παραδοσιακό (1935)
Παίζουν τα Πολιτάκια (Σπύρος Περιστέρης), με μπουζούκι και πιάνο.
ΕΝΑΣ ΜΑΓΚΑΣ ΣΤΟ ΒΟΤΑΝΙΚΟ (Ο ΜΑΓΚΑΣ ΤΟΥ ΒΟΤΑΝΙΚΟΥ) (Ο ΒΟΤΑΝΙΚΟΣ)
Συνθέτης: Σπύρος Περιστέρης
Στιχουργός: Χαράλαμπος Βασιλειάδης ή «Τσάντας»
Ο χαβάς (μελωδία) του τραγουδιού είναι αδέσποτος.
Οι στίχοι (χωρίς να είναι απόλυτα βέβαιο) μάλλον είναι του Μπάμπη Βασιλειάδη.
Διάφορες Εκτελέσεις:
1η: Γιώργος Καμβύσης (1933)
Ηχογράφηση στην Αθήνα.
Παίζουν μπουζούκι (μάλλον ο Σπ. Περιστέρης) και δύο κιθάρες, τη μία ίσως ο Σπύρος Περιστέρης (σε περίπτωση που δεν παίζει μπουζούκι, πράγμα όμως που έχει μικρές πιθανότητες).
2η: Στράτος Παγιουμτζής (1937) (πιθανή εκτέλεση. Την έχει ή την ξέρει κανείς;;;; Help!)
3η: «ΣΤΑ ΜΠΟΥΖΟΥΚΙΑ ΚΑΙ ΣΤΑ ΚΑΜΠΑΡΕ», Θεόδωρος Καβουράκης, ηχογράφηση ΗΠΑ
me ton Zaxaria Kasimati tragoudi, ton Spiro Peristeri kithara kai mia deuteri (agnosti?) kithara.
To tragoudi yparxei stin sullogi “Mourmourika” tis Rounder (apo to arxeio tou Charles Howard).
To tragoudi auto, apo osa exo akousei ego, thimizei stixourgika ligo to “En ntela Megke” me ton Zagoreo kathoti milaei gia kapoia gkomena kai argiledies. Tha to ksanakouso syntoma gia na bebaiotho.
Μερικά σχόλια και μερικές ερωτήσεις σχετικά με το Ταξίμι Ζεϊμπέκικο του Μάρκου:
Υποψιάζομαι ότι πίσω από τον τίτλο της ετικέτας κρύβεται κάποιο λάθος αντιγραφής ή τυπογραφικό. Λογικά ο τίτλος θα έπρεπε να είναι «Ταξίμι ΚΑΙ ζεϊμπέκικο».
Ενώ συνήθως τα ταξίμια χρησιμοποιούνται ως προεισαγωγές σε κομμάτι (και, στις παλιές ηχογραφήσεις, είναι αναγκαστικά πολύ σύντομα), υπάρχει και η αντίστροφη περίπτωση, εκτενές ταξίμι ως αυθύπαρκτο κομμάτι, αλλά με γύρισμα σε έρρυθμη μελωδία, είτε ως επίλογο του ταξιμιού είτε σαν δύο ισοδύμανα μέρη μιας ακολουθίας. (Το ίδιο συμβαίνει και με τους αμανέδες, που συχνά κλείνουν με γύρισμα σε κάτι έρρυθμο, συνήθως γρήγορο και πεταχτό, ως εκτόνωση της συναισθηματικής φόρτισης που έχει συσσωρεύσει ο αμανές, αλλά κάποτε και ζεϊμπέκικο, επίσης δε, συνήθως οργανικό αλλά ενίοτε και με λόγια. Το -κάργα δυτικότροπο- Σμυρναίικο Μινόρε σε αρκετές εκτελέσεις γυρίζει σε βαλς. Και το ίδιο είναι και γενικότερη συνήθεια σε όλη την ελληνική μουσική παράδοση: ηπειρώτικο μοιρολόι με γύρισμα στα τρία, ριζίτικο με γύρισμα σε συρτό, κλέφτικο καθιστικό τραγούδι με τελικό ή και ενδιάμεσα γυρίσματα σε καλαματιανό, κλπ. Και βέβαια, στο Μινόρε του τεκέ και το Ραστ του τεκέ.)
Αυτή η άποψη ακούγεται πολύ. Όχι μόνο το μακρινό 2003 αλλά και πιο πρόσφατα. Επιβεβαιώνεται;
Αυτό, αντίθετα, δεν το είχα ξανακούσει. Γνωρίζει κανείς παρόμοια τούρκικη μελωδία;
Τώρα που το σκέφτομαι, ναι, το έχω ξανακούσει. Νομίζω ότι πρόσφατα έγινε σχετική συζήτηση και ακούσαμε ένα τούρκικο ζεϊμπέκικο με ζουρνάδες, που όμως εμένα δε μου φαινόταν να είναι το ίδιο.
Την ώρα που μπαίνει το ζειμπέκικο, υπάρχει μια περίεργη ηχοχρωματική αλλαγή στην πενιά η οποία θα μπορούσε να παραπέμπει σε αλλαγή παίχτη.
Γενικά κι εγώ έτεινα να πιστέψω ότι το σόλο το παίζει ο Περιστέρης ή άλλος.
Σήμερα όμως μπήκα στο τριπάκι να ακούσω λίγο διαφορετικά:
το ηχόχρωμα του μπουζουκιού μεταξύ ταξιμιού και ρυθμικού μέρους στις ίδιες νότες, δλδ όταν παίζει ρε ανοιχτή, ή ρε στο 12ο τάστο, όταν περνάει στην λα χορδή κτλ μοιάζει, και μάλλον θα εκφράσω αμφιβολίες για το αν αλλάζει ο παίχτης.
ακούστε κι εσείς και πείτε
