Σήμερα έπεσε στην αντίληψή μου το παρακάτω άρθρο που όπως φαίνεται θα έχει και συνέχεια. Ο Δημήτρης Γούρος, συντάκτης του ogdoo.gr αναπτύσσει και προβάλει τις απόψεις τους αναφερόμενος στο έργο των δύο συνθετών. Έχουν βάση τα όσα λέει και παρατηρεί;
Ενδιαφέρουσα η οπτική του άρθρου, αλλά για να το κρίνει κανείς στα σοβαρά θέλει πολλή δουλειά, ακούγοντας ένα ένα τα τραγούδια και παίζοντας διάφορα σημεία στο όργανο. Θα το έκανα αν έβρισκα κάποια στιγμή χρόνο.
Να επισημάνω πάντως ότι η άκυρη χρήση του όρου «ηχόχρωμα» σ’ ένα τόσο ξεκάθαρα μουσικολογικό μελέτημα (δεν υπάρχει «ηχόχρωμα ουσάκ», υπάρχει μόνο ηχόχρωμα μπουζουκιού, βιολιού, της φωνής μου που την ξεχωρίζουμε από τη δική σου) χτυπάει λίγο ξεκάρφωτα.
Μήπως, αντί για ηχόχρωμα, απλώς εννοεί την “αίσθηση” του δρόμου, με την οποία τους ξεχωρίζουμε (κανείς δεν κάθεται να υπολογίζει τις επτά νότες του δρόμου, μειωμένες ή αυξημένες από τον ιωνικό τρόπο, όλοι απλώς το ξέρουμε από το άκουσμα);
κι εγώ αυτό νομίζω ότι εννοεί. αν βρω χρόνο θα δω ακριβώς τί λέει ο συγγραφέας του άρθρου.
πάντως οι δρόμοι χτίζονται με 4/5χορδα, δεν είναι επτάτονες κλίμακες. ακόμα και όταν μελετάμε χιώτη!
Ορθόν, αν και δεν νομίζω ότι το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό είναι τα πεντάχορδα και τετράχορδα, αλλά π.χ. ουσάκ. Κι αυτό θα ευθύνεται σε αυτήν την αίσθηση του δρόμου.
Αυτό καταλαβαίνω ότι εννοεί.
Το λέμε συχνά σε άτυπο μεταξύ μας λόγο, αλλά όχι σ’ ένα μουσικολογικό κείμενο με τόση ακρίβεια στα υπόλοιπα του σκεπτικού και των διατυπώσεών του.
μήπως όμως θα ήταν καλύτερα;
Δεν νομίζω… Διότι, αυτή η “αίσθηση” κάπου βασίζεται. Και αυτή βέβαια είναι η δομή και η αρμονία του δρόμου, δεν μπορεί να είναι κάτι άλλο. Άρα προφανώς το κάνουμε ασυνείδητα. Γιατί να το φέρουμε στο μυαλό μας όμως, αφού επικοινωνούμε; Μόνο σε κάτι τέτοιες καταστάσεις χρειάζεται, και αυτό γίνεται με εξάσκηση: πώς εξηγείται αυτό που έχουμε στο μυαλό μας; Έτσι, και θα μπορούμε εν τέλει να κατανοήσουμε πράγματα που δεν μας έρχονται, αλλά και να συζητήσουμε βαθιά και αντικειμενικά, ακόμη και με ανθρώπους που δεν ξέρουν. Αλλά αυτό πάει στο πνεύμα… Ενώ η μουσική κατά το περισσότερο είναι ψυχή. Άρα τί να την ρεταλιάζουμε με τούτα; Πιάνουμε τα όργανα και παίζουμε, αυτή είναι η προτεραιότητά μας…
μα για την δομή και την αρμονία του δρόμου μιλάω κι εγώ, αν στηρίζεται σε 4/5χορδα ή σε 7τονη κλίμακα (ή έναν συνδυασμό τους, μια και μιλάμε για χιώτη).
από κει και πέρα, την μουσική την αντιλαμβάνεται όπως θέλει και όπως μπορεί ο καθένας, αλλά δεν αναφέρθηκα σε αυτό.
Κι αυτό απαντώ… Δεν θα έπρεπε να είναι το πρώτο μας μέλημα. Καλό να το ξέρουμε βέβαια…
έριξα μια ματιά στο άρθρο, άκουσα λίγο τα παραδείγματα, διάβασα και την ανάλυση. το σημείο που μιλάει για “ηχόχρωμα ουσάκ”, είναι απλά η χρήση της ΙΙΙm (συγχορδία τρίτης βαθμίδας σε μείζονα κλίμακα). έχει ένα χαρακτηριστικό γλυκανάλατο άκουσμα, γι’αυτό σπάνια χρησιμοποιείται. εμένα μου κάνει πιο πολύ για “ύφος πυξ-λαξ / μυξ-κλαψ”, την έβαζαν συχνά.
γενικά μου είναι αδιάφορα τα κομμάτια που αναλύονται στο άρθρο, μια εποχή που με μουσικές ακροβασίες προσπαθούσαν να βγάλουν κάτι χωρίς όμως να υπάρχει από μέσα η ουσία που θα το κρατούσε. όμως ο χιώτης έχει κάνει ωραία χρήση αυτής της βαθμίδας στην τραγουδάρα “πες μου αν με βαρέθηκες (θα φύγω μακριά σου)” -το οποίο μάλιστα είναι προγενέστερο και έχει παρόμοιες μουσικές φράσεις σε εκείνο το σημείο.