Ξέρουμε κάτι, Βασίλη, για τους συντελεστές αυτής της παραγωγής; Δεν κατάφερα να βρω κάτι σχετικό στο βίντεο. Τί είναι το ΑRΤΕ;
Κανάλι, νομίζω…
Όχι ακριβώς. Αρκτικόλεξο είναι: Association Relative a la Television Europeene (accents graves, aigues ή circonflexes δεν βρήκα), στο Στρασβούργο βρίσκεται η βάση του αλλά, πλέον αυτών, ουδέν.
Νίκο καλησπέρα και καλή χρονιά.
Το Arte είναι Γερμανογαλλικός τηλεοπτικός σταθμός με έδρα το Στρασβούργο Ιδρύθηκε μετά από σύμβαση των δυο κρατών το 1992. Το πρόγραμμά του θεωρείται υψηλού επιπέδου και τα θέματά του είναι πολιτικά και πολιτιστικά. Στόχος του είναι η προβολή Ευρωπαϊκών παραγωγών σε κινηματογράφο, ντοκιμαντέρ.
Η Θεσσαλονίκη και η μουσική της ιστορία σε αφιέρωμα της γαλλικής τηλεόρασης:http://www.thestival.gr/culture/tourism/item/428124-i-thessaloniki-kai-i-mousiki-tis-istoria-se-afieroma-tis-gallikis-tileorasis
Οι πληροφορίες είναι αλιευμένες από το διαδίκτυο.
Το Arte βρισκόταν το καλοκαίρι στην Ελλάδα https://www.news247.gr/psixagogia/tileorasi/stin-ellada-ta-gyrismata-megalis-gallogermanikis-paragogis.6606756.html
Ενδαφέροντα αυτά, Βασίλη. Δυστυχώς, βλέπεις, τα Γαλλικά μου δεν είναι επιπέδου που να παρακολουθώ με άνεση παραγωγές όπου η πληροφόρηση δίνεται, στον μέγιστο βαθμό, με προφορική αφήγηση στα Γαλλικά. Παρ’ όλα αυτά όμως, δεν μπορώ να ισχυριστώ ότι οι υπεύθυνοι της ταινίας για το ρεμπέτικο, βρήκαν τους κατάλληλους συνεργάτες για την παραγωγή που έστησαν. Το βίντεο δίνει γραπτά μία συνοπτική περίληψη του θέματος, που την παραθέτω:
De Thessalonique, en Grèce, s’échappe un chant lancinant et nostalgique : le Rébétiko, né d’un traumatisme. Chassés de Turquie dans les années 20, des millions de Grecs se réfugient à Thessalonique. Les baglamas locaux se mélangent aux ouds et aux bouzoukis turcs pour créer des sonorités orientales. Dans les tekkes de la ville, on se retrouve pour chanter l’amour et exprimer sa peine d’avoir tout perdu.
Ενδιαφέρουσα προσέγγιση: Στη Θεσσαλονίκη γεννήθηκε το ρεμπέτικο, λοιπόν, αφού εκατομμύρια ολόκληρα προσφύγων κατέληξαν σ’ αυτή την πόλη*, διωγμένοι από την Τουρκία. Αναμίχθηκαν έτσι (τη δεκαετία του ΄20) οι ήχοι του ντόπιου μπαγλαμά με το τούρκικο ούτι και το επίσης τούρκικο μπουζούκι, για να γεννήσουν ανατολίτικους ήχους. Ως αποτέλεσμα, βλέπουμε σήμερα στους τεκέδες της πόλης να συνευρίσκονται (οι απόγονοι των προσφύγων, φαντάζομαι) για να τραγουδήσουν τον έρωτα και να εκφράσουν τον πόνο του να έχεις χάσει τα πάντα.
(*) 1,1 εκ. κάτοικοι το 2016, σε ολόκληρο το νομό Θεσ/κης
Δε λέει «σήμερα»…
Περικλή, δεν έκανα μετάφραση. Είδες το βίντεο, φαντάζομαι. Στη σημερινή Θεσσαλονίκη γυρίστηκε.
Θα συμφωνήσω ,πρόκειται για μια βιαστική και επιδερμική προσέγγιση, ελπίζω μήπως αφήσει κάποια θετική αύρα στους Ευρωπαίους τηλεθεατές.
Όχι όλο. Γιατί, έδειχνε τεκέδες;;; Μέχρι εκεί που έφτασα είχε κάποιες σκηνές σε ταβέρνες, και ο λόγος περιστρεφόταν κυρίως γύρω από την προσφυγιά και το προσφυγικό στοιχείο της Θεσσαλονίκης.
Φυσικά στη σημερινή Θεσσαλονίκη γυρίστηκε, όχι στου 1922! Αλλά το κείμενο λέει «στους τεκέδες ξαναβρίσκονται (on: απροσδιόριστο υποκείμενο - διάφοροι, ο κόσμος, ίσως οι ίδιοι οι πρόσφυγες…) για να τραγουδήσουν» κλπ…
Περικλή, κι εγώ δεν το είδα όλο το βίντεο. Τεκέδες δεν έδειχνε βέβαια, αλλά κάποιων «συμβουλατόρων» της παραγωγής ίσως τους είπε κάποιος ότι ρεμπέτικο χωρίς τεκέδες δεν γίνεται, άρα χρειάζεται και κάποια αναφορά σ’ αυτούς (λέω εγώ, τώρα….), κι ας αναφέρονται μόνο εν διαννοία….
Όπως και ο Βασίλης παρατηρεί (Βασίλη, σ’ ευχαριστούμε για την παράθεση του βίντεο!), το βιντεάκι μπάζει, από παντού μάλιστα, θα προσέθετα εγώ. Τί να πούμε τώρα…
Τι να σας πω ρε παιδιά… Δε μου φάνηκε τόσο χάλια.
Το κειμενάκι είναι προχειρατζήδικο - αυτό, ναι. Αλλά για παράδειγμα, τα «εκατομμύρια» των προσφύγων στη Θεσσαλονίκη, που λέει το κείμενο, στο βίντεο διορθώνονται σε ένα πιο ρεαλιστικό νούμερο, δεκάδες ή εκατοντάδες χιλιάδων. Η γόνιμη συνάντηση του ντόπιου πολιτισμικού στοιχείου με το προσφυγικό δεν είναι ανακρίβεια. Και μπορεί μεν το κατεξοχήν κέντρο όπου αυτή η συνάντηση καρποφόρησε δίνντας το ρεμπέτικο να μην ήταν η Θεσσαλονίκη, όμως στη σημερινή Θεσσαλονίκη υπάρχει και ρεμπέτικο και ζωντανή ανάμνηση της προσφυγικής καταγωγής. Νομίζω ότι το βίντεο εστιάζει στη σημερινή παρουσία του ρεμπέτικου και ότι μόνο συμπληρωματικά, όχι ως κύριο θέμα, δίνει ιστορικά στοιχεία για τη διαμόρφωσή του.
Δεν είναι έτσι Περικλή μου, γιατί αυτό το μικρό κειμενάκι έχει τον σπουδαιότατο ρόλο του teaser, που λένε στη βιομηχανία του Θεάματος: ακριβώς επειδή επίτηδες είναι πολύ μικρό, θα το διαβάσουν όλοι όσοι το δουν μπροστά τους, περιλαμβανομένων και εκείνων που ούτε ξέρουν τι εστί ρεμπέτικο, ούτε ενδιαφέρονται να μάθουν. Εκείνοι βέβαια που δεν ξέρουν, αλλά διαβάζοντας το τηζεράκι ενθαρρύνονται να δούν και το βίντεο και να μάθουν, δεν νομίζω ότι θα μηνύσουν τους υπεύθυνους της ταινίας επειδή άλλα λένε στο τήζερ, άλλα δείχνουν στο βίντεο (που φυσικά, δεν πρόκειται να το παρακολουθήσω ώστε να διαπιστώσω ιδίοις όμμασιν αν το κειμενάκι τα λέει σωστά ή όχι). Όμως αυτό το μικρό κειμενάκι των πέντε (5!) μόνο προτάσεων, μεταφέρει στον αναγνώστη έξη (6!) λανθασμένα στοιχεία πληροφορίας, από το ότι «το ρεμπέτικο ξεκίνησε απ’ τη Σαλονίκη» μέχρι το ότι «ο μπαγλαμάς είναι αυτόχθον μουσικό όργανο των ντόπιων Ελλήνων της Μακεδονίας (Βλάχων, όπως οι ίδιοι αυτοπροσδιορίζονταν σε αντιδιαστολή με τους Μικρασιάτες)». Εύλογη, λοιπόν, η απορία μου: Καλά, κανείς δεν εντόπισε αυτή τη μεγάλη συσσώρευση λαθών στο εισαγωγικό κείμενο;
Υπ’ αυτή την οπτική, Νίκο, δε διαφωνώ.
Στην ταινία όμως (όσα λεπτά είδα), ξεχώρισα τρεις πληροφορίες:
α) Ότι το ρεμπέτικο προήλθε από την επαφή ντόπιας και μ/ασιάτικης μουσικής - το έλεγε η φωνή του σπικάζ
β) Ότι στη Θεσσαλονίκη ο περισσότερος κόσμος έχει τουλάχιστον έναν παππού πρόσφυγα - το έλεγε ένας που έδινε συνέντευξη
γ) Ότι στη Θεσσαλονίκη σήμερα το ρεμπέτικο είναι ζωντανός τρόπος έκφρασης και γλεντιού - το έδειχναν εικόνες από τουλάχιστον δύο ταβέρνες.
Πρόκειται για τρεις αλήθειες, χοντρά-χοντρά (αν το ψειρίσουμε, χωράνε ενστάσεις, π.χ. πολλοί Σαλονικιοί είναι Πόντιοι, και η ποντιακή μουσική δεν έχει συμβάλει στο ρεμπέτικο, αλλά βασικά ισχύουν αυτά τα τρία) και είναι ενδιαφέρον να τις προβάλει κανείς συνδυασμένες έτσι, ως τρία στοιχεία μιας πραγματικότητας.
Αυτός που έγραψε το κειμενάκι μάλλον έκανε μια ξεπέτα χωρίς να έχει καταλάβει την ταινία. Εκτός αν στο υπόλοιπο, που δεν είδα, λέει όντως τις χοντράδες που διαβάσαμε στο κείμενο.
Και υπό τη δική σου οπτική, Περικλή, κι εγώ δεν διαφωνώ. Ειδικά μάλιστα, η παράγραφος
εμένα με καλύπτει πλήρως, οπότε (εγώ, τουλάχιστο) παύω πλέον να ασχολούμαι με το θέμα, αρκετά.