Το παιδί του δρόμου

Θυμάμαι σε μια συνέντευξη του Γιώργη Παπάζογλου, να λέει σχετικά για το τραγούδι αυτό. Σύμφωνα με την μαρτυρία του Γιώργη, ο Βαγγέλης είχε γράψει το τραγούδι στον απόηχο της Οκτωβριανής Επανάστασης, αρχικά με την στροφή:

Η πείνα δε με φόβησε ορφάνια δε θυμούμαι
ελπίδα έχω στην καρδιά και δε παραπονούμαι

η οποία ηχογραφήθηκε τελικά (σε περίοδο πλέον λογοκρισίας, αν θυμάμαι καλά):

Η πείνα δε με φόβησε ορφάνια δε θυμούμαι
βρέθηκα έτσι στο ντουνιά και δε παραπονούμαι

Μήπως θυμάται κανείς αν υπάρχει σχετική αναφορά της κυρά Αγγέλας στα “χαΐρια”; εγώ μια φορά δεν θυμάμαι, και με μια διαγώνια ανάγνωση δεν πέτυχα κάτι.

ΥΓ - Από τότε που έβγαλε τον δίσκο, όσες φορές κι αν το ακούσω από τον Μήτσο Μυστακίδη δε το χορταίνω.

Είχα διαβάσει σ ένα παλιό Μετρονόμο ένα άρθρο νομίζω του Καπετανάκη που έλεγε πως αυτό το τραγούδι γράφτηκε με διάθεση να περιγράψει την κατάσταση των προσφύγων όταν έφταναν στην ελλάδα.

Συγκεκριμένα, ο Γιώργος Παπάζογλου το είχε πει αυτό σε συνέντευξη για το τηλεοπτικό αφιέρωμα της ΕΡΤ “Γεια σου περήφανη και αθάνατη εργατιά”… Βεβαίως ο αφηγητής δημοσιογράφος, δε λέει ότι αλλάχθηκε ο στίχος λόγω λογοκρισίας, αλλά γιατί διαψεύστηκαν οι αρχικές ελπίδες από τον απόηχο της Επανάστασης. Αλλά δεν εξηγεί τι εννοεί “διαψεύστηκαν”.
-Διαψεύστηκε η προοπτική να γίνει κάτι παρόμοιο στην Ελλάδα?
-Διαψεύστηκε η πορεία της Επανάστασης εκεί που έγινε?
-Διαψεύστηκαν οι ελπίδες για παγκόσμια βελτίωση των συνθηκών ζωής των εργατών?
Πολύ ασαφής εξήγηση και αφήνει χώρο για παρερμηνεύσεις… μάλλον ο στίχος αλλάχθηκε λόγω της περιόδου λογοκρισίας. Ή γιατί περιέγραφε τη ζωή των προσφύγων, όπως ειπώθηκε.

Στο βιβλίο του “Μάγκες Αλήστου Εποχής - 24 ρεμπέτικα πορτρέτα” , εκδόσεις Μετρονόμος, 1η έκδοση 2005, 2η το 2009, ο Ηλίας Βολιότης-Καπετανάκης αναφέρει μεταξύ άλλων στην ενότητα για τον Βαγγέλη Παπάζογλου, απο συνέντευξη της γυναίκας του, Αγγελίτσας : "Τριάντα έξι τραγούδια μαζεμένα τα’ κοψε η λογοκρισία του Μεταξά. Οι δημόσιοι υπάλληλοι, τα σκουλίκα που κάνουν τον καθήκον τους όχι μόνο στσι δικτατορίες, αλλά και στσι κατοχές, κι όταν ακόμα μας σφάζουνε οι Γερμανο-ιταλοί. Του τα κόψανε γιατί δε δέχτηκε ν’αλλάξει ούτε ένα λόγο. Στον “Μπατίρη” αυτός ο λόγος ήτανε όλο το νόημα του τραγουδιού. Εκεί που λέει “Ελεύθερος να ζήσω” του το σημειώσανε να το σβήσει και να γράψει “χαρούμενος να ζήσω” και μάλιστα το’ γραψε εκεί μπροστά τους. - Έτσι σας αρέσει ; τους είπε. Του είπαν “Ναι”. “Ε, εμένα έτσι δεν μ’αρέσει. Εγώ δεν είμαι χαρούμενος αν δεν είμαι λεύτερος. Εγώ άμα έχω σκλαβιά πάνω απ’το κεφάλι μου δε γελάω”. (σελ.58) [ Λόγια παρμένα απο το : Τα χαϊρια μας εδώ. Ονείρατα της Άκαυτης και της Καμένης Σμύρνης. ], γραμμένο απο το θετό γιο τους Γιώργο.
Η συνολική στάση του Παπάζογλου πάντως ενάντια στην λογοκρισία ήταν παλικαρίσια και δε δέχτηκε να αλλάξει στίχους του. Τα λόγια του Γιώργου Παπάζογλου για το “παιδί του δρόμου” πάντως τα άκουσα και εγώ στο εν λόγω ντοκυμανταίρ.
Οποτε, το αν τα άλλαξε λόγω λογοκρισίας δεν το θεωρώ και πολύ πιθανό μετά απο το παραπάνω περιστατικό.