Τι εννοούμε όταν λέμε πειραιωτικη σχολή?
τους
Γιώργο Μπάτη
Μάρκο Βαμβακάρη
Ανέστη Δελιά
Στράτο Παγιουμτζή
και κανα δυο χιλιάδες ακόμα
τέσσερεις δεν είναι?
γιατι τωρα τελευταία τους βγάζουν τρεις…
4 «Μου αρέσει»
Πάντα είχα την εξής απορία.
αυτό, εκτός του τίτλου,θεωρείται Πειραιώτικος ήχος; Απ’ το αϊβαλί ήταν ο άνθρωπος.
Βλ. Τυποποιημένοι μανέδες - #68 από pepe
Κατά τη γνώμη μου, ναι. Τραγουδάει πειραιώτικα.
Κι ο Μάρκος από τη Σύρα, αλλά δεν τον θεωρούμε αντιπροσωπευτικό του κυκλαδίτικου τραγουδιού!
Γενικά οι ηχογραφήσεις έως το ~40 χονδρικά. Κατ΄εμέ είναι ως το ‘36 που έχουμε τα ατόφια δείγματα των δημιουργών έξω από πλαίσια και χωρίς περιορισμούς. Συνυπάρχει, απ’ τη μια ο δανεισμός/συνέχεια της παράδοσης και απ΄ την άλλη η νέα δημιουργία που πατάει πάνω στα παλιά χνάρια. Το βαρύ και δωρικό παίξιμο, η συνέχεια του τεκέ στη δισκογραφία!
1 «Μου αρέσει»
Δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα… Δες (και) εδώ αλλά και εδώ, και αλλού…
Δυστυχώς, παρά τις 250 αναρτήσεις στό παραπάνω νήμα, αλλά και τις συζητήσεις σε άλλα νήματα, το τί ακριβώς είναι η πειραιώτικη σχολή δεν έχει ακόμα διασαφηνιστεί….
τον κερομυτη τον ξεχασες… μπαγιαντερας?
το μπουζουκι φυσικα. και τον μπαγλαμα… αυτους που επαιζαν μπουζουκι στον πειραια, και καποια στιγμη, καποιοι απο αυτους βγηκαν στους δισκους, με τραγουδια καινουργια δικα τους αλλα και παλαια που τα επαιζαν με το δικο τους στυλ. το μπουζουξιδικο. οπως διαμορφωθηκε με τα χρονια στον πειραια που ειχαν τα στεκια τους. διοτι μπουζουκι επαιζαν και στην υπολοιπη ελλαδα, αλλα δεν ειχε αυτη την εξελλιξη οπως ειχε στον πειραια. η συνεχεια ειναι γνωστη… ενα νεο μουσικο ειδος γεννηθηκε.
η απορία σου ειναι ειλικρινής,
η εισαι βαλτός για να ξεσκονισουμε τη βιβλιοθήκη μας?
γιατι το κάνεις αυτο? δεν ειναι σωστό, δεν μας λυπάσαι? 
3 «Μου αρέσει»
Πλάκα πλάκα, έχει νόημα η ερώτηση.
Λέμε γενικά ότι υπήρχε η πειραιώτικη και η μ/ασιάτικη σχολή, η δεύτερη έσβησε, η πρώτη έμεινε και πάνω σ’ αυτήν έγιναν όλες οι περαιτέρω εξελίξεις. Αλλά μέχρι ποιο εξελικτικό στάδιο θεωρείται ότι εξακολουθεί να είναι πειραιώτικο;
(Είναι αυτονόητο ότι σε τέτοιου τύπου ερωτήματα ποτέ δεν υπάρχει απάντηση ακριβείας, δεν υπάρχει ημερομηνία όπου να τελείωσε η αρχαιότητα και να μπήκαμε στους μέσους χρόνους, ή που ο πίθηκος να έπαψε να είναι πίθηκος και να έγινε άνθρωπος. Στο περίπου όμως; Κάποια χαρακτηριστικά της μουσικής όταν έπαψε πια να είναι πειραιώτικη;)
1 «Μου αρέσει»
Ποια ήταν ή και είναι τα χαρακτηριστικά της πειραιωτικη σχολής?
Σίγουρα οι μπουζουκομπαγλαμάδες (έναντι των σαντουρόβιολων) και η κυριαρχία των διάφορων τύπων ζεϊμπέκικου και χασάπικου (έναντι τσιφτετελιού, καρσιλαμά, συρτού κλπ. με ελάχιστη εκπροσώπηση).
Από κει και πέρα, στις αρχές έχουμε πολύ απλές, μινιμαλιστικές και επαναληπτικές μελωδίες, από αυτές που είναι δύσκολο να ξεχωρίσεις το πρωτότυπο πλην παραδοσιακό από το δάνειο και το κλοπιμαίο ( 
), έχουμε πολύ συντηρητική μετρική (όλοι οι στίχοι ένα καλούπι, 99% ιαμβικά ή τροχαϊκά με ζευγαρωτή ομοιοκαταληξία), έχουμε και στον στίχο άρρηκτη συνέχεια της προφορικής παράδοσης των ελεύθερα συναρμοσμένων διστίχων. Αυτά σταδιακά εγκαταλείπονται υπέρ πιο πρωτότυπων και προσωποποιημένων στοιχείων αισθητικής, πράγμα ποου ίσως πάει χεράκι-χεράκι με την επαγγελματοποίηση της μουσικής και με τον καταμερισμό αρμοδιοτήτων μεταξύ των δημιουργών (στιχουργός, συνθέτης, τραγουδιστής, οργανοπαίχτης, παλιά όλα σ’ ένα).
Αλλά δεν ξέρω να πω σε ποιο σημείο απομάκρυνσης από αυτά τα αρχικά πρότυπα παύουμε να έχουμε πειραιώτικη σχολή, και τι έχουμε μετά από αυτήν.
Μέτα έχουμε τη μεταπολεμική σχολή και το πρώιμο λαικό όχι?
2 «Μου αρέσει»
Αυτό, κανείς μας δεν το ξέρει με ακρίβεια. Θα καθοριστεί κάποια στιγμή στο μέλλον, από κάποιον ερευνητή που ακόμα δεν έχουμε ακούσει για την ύπαρξή του, που θα επιβάλλει ένα κύρος κατάλληλο ώστε να τον αποδέχονται όλοι. Η δική μας γενιά απέτυχε, στο θέμα αυτό.
Ακριβώς. Πολλοί, τον μεταπολεμικό Τσιτσάνη τον θεωρούν πια λαϊκό, όχι ρεμπέτικο.
1 «Μου αρέσει»
Φαντάζομαι με την επικράτηση των Τσιτσάνη, Χιώτη, Μητσάκη ακόμα και Παπαιώαννου που συνέθεταν και ηχογραφούσαν ένα πιο έντεχνο στυλ ρεμπέτικου που απομακρύνεται από την λογική των ντρόουν (Μες του Βάβουλα την Γούβα) και κάνει πιο εκτεταμένη χρήση της “λειτουργικής” αρμονίας (αν βγάζει νόημα αυτός ο όρος) δλδ της χρήσης της αρμονικής ανάπτυξης σαν εκφραστικό μέσο (Η Καταιγίδα). Επίσης η θεματολογία είναι διαφορετική και αφορά αν όχι λιγότερο άγρια, σίγουρα λιγότερα υποκοσμιακά θέματα και αυτό έχει να κάνει ίσως με το γεγονός ότι μιλάμε για μια νεότερη γενιά συνθετών (παρ’ όλο που ο Μάρκος με τον Τσιτσάνη έχουν 10 χρόνια διαφορά ηλικιακά). Τα τραγούδια αυτής της γεννιάς συνθετών είναι στα αυτιά μου περισσότερο εκλεπτισμένα, αλλά με έναν διαφορετικό τρόπο από ότι είναι περισσότερο εκλεπτυσμένα τα μικρασιάτικα, έχουν μεγαλύτερες πιο ποικίλες ορχήστρες και είναι με έναν τρόπο πιο δυτικά.
1 «Μου αρέσει»
Ναι, πολύ καλή περιγραφή.
Εδώ να σχολιάσουμε ακόμη ότι ο Μάρκος ήταν άνθρωπος της πιάτσας: σκληρή βιοπάλη και φλερτάκια με τον υπόκοσμο. Ο Τσιτσάνης, καμία σχέση. Ο Παπαϊωάννου όμως; Κι αυτός της πιάτσας ήταν, προσφυγόπουλο από τις παράγκες και βιοπαλαιστής. Για υποκοσμιλίκια δεν ξέρω, και του Μητσάκη και του Χιώτη τα βιογραφικά επίσης δεν τα ξέρω.
Όμως ενώ ο Μάρκος έγραφε για ό,τι ξεχείλιζε από την ψυχή του, ο Τσιτσάνης έγραφε για ό,τι θεωρούσε ότι θα συγκινούσε το κοινό. Αυτό μού φαίνεται να είναι πολύ σημαντική διαφορά, ανάλογη με τον καταμερισμό που λέγαμε προηγουμένως. Έχω δε την αίσθηση ότι δεν πρέπει να είναι άσχετο και από το γεγονός ότι ο Τσιτσάνης μονίμως πάλευε με τη φόρμα, ενώ τον Μάρκο τον κάλυπταν οι ήδη υπάρχουσες. Ο ένας επαγγελματίας δημιουργός, ο άλλος αυθόρμητος.
Κι ενώ ο Μάρκος, σαν χαρακτήρας (που μας είναι αρκετά γνωστός, όσο τέλος πάντων είναι δυνατόν να μας είναι), ήταν μερακλής με διάφορα ζητήματα όπως π.χ. το ντύσιμο ή τα λουλούδια που καλλιεργούσε, ωστόσο δε θυμάμαι να είδα ποτέ σε μαρτυρία είτε δικιά του είτε αλλουνού ότι ξερωγώ ξενύχταγε μερόνυχτα παιδεύοντας μια μουσική φράση μέχρι να την πετύχει τέλεια στο γούστο του. Ούτε και από τις ηχογραφήσεις προκύπτει κάτι τέτοιο. Ο Τσιτσάνης την είχε αυτή την επαγγελματική ευσυνειδησία, τον περφεξιονισμό.
Άλλη στάση λοιπόν απέναντι στη μουσική.
2 «Μου αρέσει»
Συμφωνώ. Άλλη στάση σε σχέση με όλα, πολύ περισσότερο “μοντέρνος” άνθρωπος και αυτό εκφράστηκε παντού στην μουσική του. Πολύ σημαντική η παρατήρηση για την φόρμα. Ο Νίκος Ορδουλιδης έχει κάνει μια φανταστική εργασία την οποία φαντάζομαι έχεις υπόψη σου για τον Τσιτσάνη με λεπτομερή καταγραφή που καταδεικνύει αυτήν την ανησυχία και αντιμετώπιση. Συνολικά, η περισσότερο μοντέρνα και επαγγελματική σε εισαγωγικά αντιμετώπιση της τραφουδοποιας και της μουσικής εκτέλεσης είναι που διαχωρίζει το πειραιωτικο από το *εκκρεμεί κατάλληλο όνομα ρεμπέτικο που ακολούθησε.
«Ανοιχτές» το λέμε αυτό, ελληνικά.
Βέβαια! Φέρνει τα πάνω, κάτω αυτή η προσέγγιση, τέλος εποχής! Ε, Χιώτης είν’ αυτός…
Είναι, σίγουρα, τουλάχιστο σε ό,τι αφορά την πρώιμη πειραιώτικη σχολή. Όμως τον εκλεπτυσμό του Τούντα, του Ογδοντάκη, του Παντελίδη, του Σαλονικιού, του Βαϊνδιρλή, …, της Σμυρναίικης γενικότερα σχολής, δεν τον έφτασε άλλος κανένας, ποτέ, μέχρι και σήμερα.
3 «Μου αρέσει»