[Το ποστάρω εδώ για να μην ανοίγουμε εκατό θέματα με καλύμνικα βιντεάκια]:
Από τα καλύτερα καλύμνικα που έχω δει/ακούσει. Μόλις το ανακάλυψα κι έχω πάθει πλάκα.
Ο τσαμπουνιέρης Μιχάλης Κουτελλάς είναι ο τελευταίος μεγάλος της καλύμνικης τσαμπούνας. Είναι από τη γενιά που, όπως και οι προηγούμενες (αλλά όχι οι επόμενες) είχε βγάλει τόσο πολλούς τσαμπουνιέρηδες, δεκάδες ή και εκατοντάδες, ώστε αφενός η καλλιέργεια της τέχνης και αφετέρου ο ανταγωνισμός να ανεβάσουν πολύ ψηλά το συνολικό επίπεδο. Είναι πολύ ηλικιωμένος, αλλά απ’ ό,τι βλέπω μια χαρά την παλεύει.
Τον χειμαρρώδη τραγουδιστή Γιάννη Μπαϊράμη δεν τον ήξερα, αν και το επώνυμο έχει κι αυτό παράδοση στην καλύμνικη μουσική.
Ο σκοπός αυτός με τον παράξενο ρυθμό είναι ο «Παναγιώτης», ίσσος, τυπικά βοσκαρουΐστικο τραγούδι της Καλύμνου. Όταν μαζευτούν δύο ή περισσότεροι τραγουδιστές, συνήθως το γυρίζουν σε πεισματικά (πειράγματα), που μπορούν να καταλήξουν σε «μονομαχίες» σχεδόν τόσο άγριες όσο στην Κύπρο, με χοντρά βρισίδια κλπ… Άλλοτε στο τέλος έρχεται μια συμφιλίωση του τύπου «έτσι είναι τα τραγούδια μας, μην παρεξηγάτε, να 'μαστε όλοι καλά» κι άλλοτε αφήνεται να εννοηθεί ότι υπάρχει πραγματική κόντρα.
Εδώ που ο τραγουδιστής είναι μόνος του ξεδιπλώνει ένα ατελείωτο κομποσχοίνι από στιχάκια. Μερικά είναι τα πολύ κλασικά που έχουν περάσει και στην καλύμνικη δισκογραφία, που παινεύουν τους βοσκούς. Άλλα συνδέονται με τον κωμικό/σκωπτικό κύκλο (όπως λέμε επικός κύκλος) του ίδιου του Παναγιώτη, από τον οποίο φερωνυμείται ο σκοπός. Σε μερικά βγαίνει η λεβεντιά και η περηφάνεια του απαξιωμένου σήμερα βοσκού: Εγώ 'μαι τσοπανόπουλο, μαχαίρια δε φοβούμαι… Και ανάμεσα σ’ όλα μπλέκει και η πιο ελαφριά στιχουργία, τύπου νεοκρητικού (ή αλλιώς τύπου μαντινάδας από ημερολόγιο): το να κατέχεις να γαπάς είναι κι αυτό πιστήμη…
Παλιοί άνθρωποι που φαίνονται να είναι 100% Καλύμνιοι, με μια ζωή φορτωμένη αποκλειστικά με καλύμνικες εμπειρίες. (Ο Κουτελλάς που τον ξέρω λιγάκι είναι όντως, η γιαγιά όλα δείχνουν ότι είναι κι αυτή, τώρα για τον Μπαϊράμη δεν είμαι βέβαιος αλλά πάντως το καλύμνικο το κατέχει, άλλο αν έχει ζήσει και στον πιο σύγχρονο και ευρύτερο κόσμο).
Σε τέτοιους κύκλους έχω συναντήσει ανθρώπους που όταν πισπερίζουν στην αυλή τους και νυχτώσει ξεχνάν να ανάψουν το φως, γιατί στα πρώτα 70 χρόνια της ζωής τους δεν είχαν ρεύμα κι έτσι δεν το 'χουν συνηθίσει!! (Και ξαφνικά βρέθηκαν με ρεύμα, τηλέφωνο, τηλεόραση, κινητό, δεν ξέρω αν έχουν και φέισμπουκ…)