Ο έρωτας στο δημοτικό, το ρεμπέτικο και το λαικό τραγούδι

Το μήνυμα διαγράφηκε μετά από αίτηση του συγγραφέα

Φίλε Γιάννη Βρύζα,

δεν είμαι ειδικός για ν’ αναφερθώ σε σχετικά άρθρα, μελέτες, απλά θέλω να παραθέσω ενδεικτικά (δεν είναι δυνατόν να παραθέσω όλα όσα γνωρίζω) ένα παραδοσιακό - δημοτικό τραγούδι, για την προβληματική του έρωτα.

Το τραγούδι είναι χορευτικό, ανήκει στους κλειστούς κυκλικούς χορούς. Αρχίζει με αργό ρυθμό 3/4 και στα μισά του χορού κάνει γύρισμα σε 4/4.

Σήμερα άσπρος ουρανός,
σήμερα άσπρη μέρα,

σήμερα θε να κατεβώ,
κάτω σε κρύα βρύση.

Για ν’ άβρω την αγάπη μου,
να την περισκανιάσω,

την ήβρα και την σκάνιασα,
νισάφι δεν της κάνω.

Εγώ ήβρα κι αρραβώνιασα,
να βρείς κι εσύ να πάρεις,

κι αν θέλεις κι αν καταδεχτείς,
νουνά να στεφανώσεις.

Έχω μανούλα παπαδιά,
θα πάω να την ρωτήσω.

Τ’ ακούς μανούλα παπαδιά τι παραγγέλνει,
ο φίλος, ο άπιστος ο σκύλος;

Κορ’ ήβρε κι αρραβώνιασε,
να βρω κι εγώ να πάρω,

κι αν θέλω κι αν καταδεχτώ,
να πάω να στεφανώσω.

Σήκω κορίτσι μ’ κι άλλαξε
και βάλε τα καλά σου,

σα 'βάνει για να στολιστεί,
τρεις μέρες και τρεις νύχτες.

Βάζει τον ήλιο τον μισό
και το φεγγάρι ακέριο.

Φτιάχνει στεφάνια από φλουρί
και τα κεριά απ’ ασήμι,

και τα στεφανομάντηλα,
αγνό μαργαριτάρι.

Παίρνει συντέκνες δώδεκα,
συντέκνους δεκαπέντε

και κίνησε και πήγαινε,
σαν κυρ’ νουνά πού ήταν.

Την είδε ο κόσμος κι άφριξε,
κι η γης ανατρομάζει.

Την είδε ο δόλιος ο παππάς,
χάνει τα γραμματά του.

Την είδε και ο κυρ’ γαμπρός
κι έπεσε να πεθάνει.

Αλλιώς παπά μ’ τα γράμματα,
αλλιώς και τα στεφάνια,

να γίνει η νύφη μας νουνά,
κι η κυρ’ νουνά μας νύφη.

Ιδιωματικές εκφράσεις:

1. Ήβρα = Βρήκα.
2. Περισκανιάζω = Περιπαίζω, Περιγελώ.
3. Νισάφι = Δεν κάνω χάρη.
4. Σύντεκνος = Συντοπίτης, χωριανός και νονός.

Ευχαριστώ πολύ, φίλε Ataste.
Πρόκειται για ένα από αυτά τα ιδιόμορφα τραγούδια-σκοπούς της Αργιθέας, όπου από αργό τσάμικο γυρίζει σε γοργό 4σημο.
Είναι εκπληκτικό πώς αυτά τα λιτά-περιεκτικά κομμάτια κατορθώνουν μέσα σε ελάχιστες νότες και 2 μόνο ακκόρντα να αποδώσουν έναν τόσο μεγαλειώδη εκφραστικό πλούτο.
Πραγματικά αμόλευτα δημοτικά τραγούδια, που δυστυχώς εκλείπουν με την αποχώρηση των φορέων τους και την υποχώρηση της κοινοτικής οργάνωσης της τοπικής ζωής.

Αυτό είναι !
Μπραβο φίλε άταστε.
Αυτοί οι εκπληκτικοί δημοτικοί-παραδοσιακοί (και όχι δημοτικοφανείς) στίχοι εκφέρονται σε έναν από τους πιο γνωστούς ‘‘κλειστούς’’ χορούς της Αργιθέας.