Παραδοσιακό ζεϊμπέκικο τραγούδι με την ιστορία των φιλενάδων που παίζουν το παιχνίδι του έρωτα και της προδοσίας σε μια ταβέρνα.
Βόλτες στο Μοναστηράκι
δύο φίλες καρδιακές,
σε Πλακιώτικη ταβέρνα,
γέλια, όνειρα, χαρές.
Ενας έρωτας πλανιέται,
σαν τον κλέφτη στην πενιά
και το μπουζούκι παίζει
τραγούδια απ’ την καρδιά.
Ρεφρέν
Για την καρδιά του μπουζουξή,
πήρε φωτιά το μαγαζί.
Κάηκαν όλα στη στιγμή,
δυο φίλες έγιναν εχθροί.
Για την καρδιά του μπουζουξή,
δυο φίλες έγιναν εχθροί.
Δύο φίλες στη γωνία
άκουγαν διπλοπενιές,
το μπουζούκι με τις νότες
έκαψε τις δυο καρδιές.
Στης αγάπης το παιχνίδι,
έγινε ο τσακωμός.
Γίνανε μαλλιά κουβάρια
ένας κακός χαμός.
-η ψυχή μου σ ένα στίχο-
Μιας και στο άλλο είχες γράψει «αναζητώ κριτικές για τους στίχους», να πω ότι ο στίχος της αποκορύφωσης δε μου καλοκάθεται: δυο φίλες (θηλυκή λέξη) έγιναν εχθροί (αρσενική). Βέβαια το θηλυκό «εχθρές» (με αναπροσαρμογή των υπόλοιπων ομοιοκαταληξιών βέβαια) δεν είναι και τόσο κοινόχρηστη λέξη, δε θα ταίριαζε εύκολα σε τραγούδι.
Η φράση βέβαια πρέπει να ακουστεί. Όχι απλώς μπήκε φωτιά στο μαγαζί, αλλά κάηκαν όλα. Στη στιγμή μάλιστα. Ποια όλα; Μια φιλία. Αλλά ίσως με άλλη διατύπωση.
Δεν ξέρω βέβαια αν έχεις περιθώριο για τέτοιες αλλαγές, και φυσικά δεν αξιώνω να τις κάνεις (αν υποθέσουμε ότι έχεις περιθώριο) απλώς επειδή το λέω εγώ. Θεωρητικά μιλώντας όμως, εγώ από αυτό τον στίχο θα ξεκίναγα, χωρίς δέσμευση από την ομοιοκαταληξία σε -ί, και άμα τον έφτιαχνα έτσι που να μ’ αρέσει, τότε θα κοίταγα πώς να ταιριάξω τα υπόλοιπα. Και όχι «δυο φίλες έγιναν ___» και να πρέπει οπωσδήποτε να συμπληρώσω με λέξη σε -ί: είναι υπερβολικά περιοριστικό.
-δυο φίλες έγιναν εχθροί -Έχεις δίκιο ότι το σωστό γραμματικά είναι -εχθρές- όταν μιλάμε για γυναίκες, φυσικά και το ξέρω,. Ωστόσο, στο πλαίσιο ενός τραγουδιού, όπου η ρυθμικότητα, η ομοιοκαταληξία και το συναίσθημα παίζουν πρωτεύοντα ρόλο, η χρήση του -εχθροί- μπορεί να σταθεί καλλιτεχνικά.
Συχνά στη στιχουργική, γίνονται τέτοιες μικρές αποκλίσεις από τη γραμματική ακρίβεια για να εξυπηρετήσουν τον ήχο ή το νόημα που θέλει να μεταδώσει τον δημιουργό. Η επιλογή μου αυτή δεν είναι σωστή από γραμματική άποψη, αλλά δικαιολογείται από την καλλιτεχνική ελευθερία και τον σκοπό του να δημιουργήσει ένταση ή δραματική. Αν το "–εχθροί–εξυπηρετεί την ομοιοκαταληξία και ρέει καλύτερα στο τραγούδι, τότε μπορεί να σταθεί ως λογοτεχνική επιλογή. Πάντως σ ευχαριστώ για την παρατήρηση.
