Γιατί, ναι μεν καταδικάστηκε νομικά και τυπικά για τη συγκεκριμένη πράξη του ο Άκης Πάνου, ηθικά όμως τον κατάλαβε και τον συγχώρεσε – μπορώ να πω – όλη η Ελλάδα.
Αυτό από που προκυπτει? Κατα τα αλλα οκ
λένε πως όσο πιο μαστοράντζα είναι κάποιος στη δουλειά του (υδραυλικός, μηχανικός) τόσο πιο πολύ θα σου βγάλει το λάδι… αλλά είναι απόλυτη ανάγκη ρε γμτ; δηλαδή ο παπάζογλου κι ο χατζηχρήστος δεν γράψανε τραγουδάρες; μόνο οι “καταραμένοι”;
δεν θεωρώ πως πρέπει να φτιάχνουμε είδωλα και ανέγγιχτους καλλιτέχνες σε πάνθεον. και σ’αυτό φταίνε πολλοί “ρεμπετολόγοι” μα και ανώνυμοι θαυμαστές… ειδικά όταν μιλάμε για ρεμπέτες που ό,τι ζούσανε γράφανε, πρέπει να καταλάβουμε την εποχή και τον άνθρωπο και να διαλέξουμε αυτά που μας ταιριάζουν. κάποια τραγούδια του μάρκου δεν θα τα πω, και δε μ’αρέσει ο μάθεσης.
έχει όντως σημασία αν ο τάδε ήταν βασιλικός ή βενιζελικός (κανένα δε μου κάνει), αν έπινε, αν βαρούσε τη γυναίκα του ή αν έκλεβε τραγούδια. διάβασα μεταξύ άλλων την αυτοβιογραφία του σωτήρη σπαθάρη και τα άρθρα στις εφημερίδες που μάζεψε ο βλησίδης, μπας και πάρω μυρωδιά. και περισσότερο όταν βρίσκομαστε σε καταστάσεις που υπήρχαν το '30 (γλεντάκια, αφραγκιές, γειτονιές, αρρώστια, πιώματα, μετανάστες)… στην αρχή και στο τέλος όμως θα απολαύσω το κομμάτι!
Ας υποθέσουμε ότι υπάρχει ενας βολεμένος μικροαστός, συμβατικός (και πλήρως συμβιβασμένος), με αισθήματα μετρημένα, χωρίς εξάρσεις, με ζωή που ποτέ δεν ξέφυγε από τον προγραμματισμό του, με παιδεία αυτή που άλλοι διαλέξανε γι αυτόν και ποτέ δεν την αμφισβήτησε ο ίδιος.Και ας υποθέσουμε ότι “θεία οικονομία” του δίνεται το τάλαντον (της μουσικής, της ζωγραφικής, της λογοτεχνίας, δεν έχει σημασία!).Όσο και να μελετήσει και όσο ταλαντούχος και αν είναι, το “σημάδι” που θα αφήσει θα είναι καλό, ευχάριστο αλλά …ακαδημαικό! Η μεγάλη τέχνη σημαίνει ρήξη, σημαίνει καινούριο, πόλεμο, σύντηξη, πόνο (σε μεταφορικό αλλα και σε κυριολεκτικό επίπεδο).
Δεν είναι τυχαίο ότι η μεγαλοφυία συνήθως φλερτάρει με την τρέλλα ή έστω με την αντισυμβατική συμπεριφορά! (Χωρίς αυτό να θεωρηθεί από κάποιους “συγχωροχάρτι” για τους μεγάλους δημιουργούς…)
Το ίδιο πιστεύω και για τις εποχές του ευδαιμονισμού, του εκφυλισμού και της απουσίας οραμάτων, η τέχνη αντικατοπτρίζει την μαλθακότητα και την απουσία έμπνευσης, αλλά αυτό είναι μια άλλη μεγάλη κουβέντα και …ήδη έχω φλυαρήσει πολύ!
Όσο ακαδημαικού πλαισίου και ξενερουά να είναι κάποιος, η ψηχή του είναι άβυσσος…!!
Τα προαναφερθέτντα παραδείγματα (Καβάφης, Βαν Γκογκ, Καριωτάκης), το αποδεικνύουν…
Το μεράκι , κατά την ταπεινή μου γνώμη, είναι έμφυτο,
Τα δε ερεθίσματα, δεν έχουν να κάνουν μόνο με περιβαλλοντικούς παράγοντες!
Προσωπικά σαν ακροατής, προτιμώ να μην αφήνω το ένα να επηρεάζει την κρίση μου για το άλλο σε καμία περίπτωση. Και εννοώ αμφίδρομα.
Δεν μου αρέσει η προσωπικότητα καποιου να με προϊδεάζει να κρίνω θετικά/αρνητικά το έργο του, αλλά ούτε και το αντίστροφο, το έργο δηλαδή να επηρεάζει τις κρίσεις μου για τον χαρακτήρα ή/και τις πράξεις του δημιουργού.
Αναρωτιέμαι
Μήπως τελικά είναι ένας καλοσυντηρημένος μύθος η άποψη πως ο πρωτοποριακός καλλιτέχνης πρέπει να είναι οπωσδήποτε εκκεντρικός και να φλερτάρει με την … υπέρβαση … στις πράξεις και στις συμπεριφορές του ;
Αν περιοριστούμε τουλάχιστον στην ελληνική πραγματικότητα, οι μεγάλες πνευματικές μορφές που ξεχώρισαν στο παρελθόν, Σεφέρης, Ελύτης, Γκάτσος, Τσαρούχης…. αλλά και οι πιο σύγχρονοι, Θόδωρος Αγγελόπουλος, Κική Δημουλά … άνθρωποι καθημερινοί είναι, κοινοί, χωρίς καμιά ιδιαιτερότητα.
Για να μην πούμε βέβαια για τους λαϊκούς δημιουργούς, το λαϊκό ζωγράφο Θεόφιλο π.χ. και τους ρεμπέτες μας.
Νομίζω πως εκείνο που κάνει τη διαφορά σε έναν Καλλιτέχνη, σε έναν πνευματικό άνθρωπο, γενικά, είναι αυτή η αριστοκρατία του πνεύματος – στην οποία δικαιωματικά κινούνται – να μη γίνεται σνομπισμός ούτε και αυτοσκοπός, αλλά πνευματική προσφορά προς το κοινωνικό σύνολο., την οποία έχουμε τόσο ανάγκη σήμερα.
Βέβαια, άλλες οι εποχές, θα μου πείτε…
Παλιότερα, περίσσευε η προσπάθεια και υπολειπόταν η ευκολία.
Επίσης, σήμερα, κυριαρχεί ο εγωισμός της προσωπικής επικράτησης (και εδώ μπαίνει και η εκκεντρικότητα και το «ίματζ» ) ενώ παλιότερα κυριαρχούσαν η ομαδικότητα και η υπεράσπισή της και μέσα από την Τέχνη.
Επίτρεψέ μου να διαφωνήσω Ελένη. “Καλοσυντρημένος μύθος” από ποιους; Από τους ίδιους, από τους κριτικούς, από τους βιογράφους, από το παγκόσμιο κατεστημένο;
Η ίδια η καλλιτεχνική φύση, προϋποθέτει την ιδιαιτερότητα. Ο Δημιουργός, είναι από τη φύση προορισμένος να διαφέρει.
Ο Σεφέρης, πεταγόταν από το κρεβάτι του για να γράψει τη λέξη που τον βασάνιζε όλη μέρα. “Τ’ αηδόνια δε σ’ αφήνουμε να κοιμηθείς στις Πλάτρες…”
Υποθέτω πως, χιλιάδες(
άνθρωποι μπαινόβγαιναν στους τεκέδες προπολεμικά, ο Μάρκος όμως περιέγραψε την εμπειρία του βάζοντας της μουσική, όχι οι άλλοι: "Ώρες με θρέφει ο λουλάς κι ώρες αδυνατάω…"΄
Όλοι οι παπούδες μας πήγαν στο μέτωπο το '40, όμως ο Ελύτης μάς έδωσε το “Άξιον Εστί”.
Ο Πικάσο, έσπασε τη φόρμα, ο Νταλί καθιέρωσε τον υπερεαλισμό. Αυτοί κι όχι άλλοι.
Θαυμάζω τους καλλιτέχνες, θαυμάζω τους πρωτοπόρους. Αυτούς, που βλέπουν το ίδιο πράγμα με όλους μας και βλέπουν κάτι άλλο από εμάς…
Ας τους αφήσουμε εκεί ψηλά που είναι. Αν τους “κατεβάσουμε” κι αυτούς στις γήινες, μίζερες “φόρμες” μας, μόνο και μόνο για να μη μας τρομάζουν, αναρωτιέμαι τι θα μείνει…:106:
Δημήτρη όχι μόνο δεν διαφωνώ με τίποτε από όσα λες αλλά και τα προσυπογράφω.
Μπροστά στο θεϊκό χάρισμα του ταλέντου, όλοι υποκλινόμαστε !
Με την εκκεντρικότητα, ως δήθεν χαρακτηριστικό γνώρισμα της υψηλής τέχνης, διαφωνώ.
Δεν νομίζω ότι μίλησε κανείς για “εκκεντρικότητα” και φυσικά είναι άλλο πράγμα η “δήθεν” συμπεριφορά (και τέχνη) και άλλο η “αντισυμβατικότητα” για την οποία μίλησα εγώ, η “θεια φωτιά” , ή ο πόνος ή ο κρυφός καυμός που κάνει ένα ταλέντο να μεγαλουργεί και να βλέπει πέρα και πάνω από αυτό που οι υπόλοιποι θνητοί μπορούμε να δούμε…
Δηλαδη για να ξεκαθαρισουμε κατι …
οσοι εχουν ταλενταρα εχουν και ιδιορυθμιες γιατι ειναι κουνημενο το μυαλο καθοτι φευγατο ?
η φροντιζουν με τη συμπεριφορα τους να χτιζουν ενα μυθο γυρω απ τ ονομα τους και
γινονται στριμμενοι κι αναποδοι επειδη εμαθαν οτι το ταλεντο τους εξαργυρωνει την οποια τους
ιδιοτροπια , ιδιορυθμια , γρουσουζια και δε συμμαζευεται , για να μην αναφερω κι αλλα πολλα …
π.χ. η Κιμ Μπασιντζερ λουζει τα μαλλια της με μεταλλικο νερο ( χεστήκαν δυό κι η βαρκα γέρνει )!
Ακριβώς οι αναφερόμενοι καλλιτέχνες είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα της ιδιαιτερότητας της προσωπικότητάς τους πέρα από το "έμφυτο¨ταλέντο!
Οι συγκεκριμένοι άνθρωποι έζησαν μία ήπια, χωρίς εξάρσεις και εκκεντρισμούς ζωή.
Παρ’ όλα αυτά όπως είπα και πριν… άβυσσος.
Όσο για τις ιδιοτροπίες, ή τις περίεργες συνήθειες, προσωπικά πιστεύω (ή μάλλον συμφωνώ με τους φιλοσόφους που ασχολήθηκαν με την καλλιτεχνική ιδιοσυγγρασία) , πως η όποια συμπεριφορά (όποτε υπάρχει), όπως και το ταλέντο, έχουν την ίδια αιτία : την υπερευαισθησία του καλλιτέχνη.
Συνονόματή μου θα μου επιτρέψεις να διαφωνήσω ως προς την “ήπια , χωρίς εξάρσεις ζωή”, τη στιγμή που όλη η κουβέντα γίνεται ακριβώς για τη συγγένεια της “τρέλας”, της “ιδιαιτερότητας” και της μεγαλοφυίας και είναι γνωστό ότι ο μεν Βαν Γκογκ υπέφερε από μανιοκατάθλιψη με έντονες εξάρσεις τα τελευταία χρόνια της ζωής του (κατά πόσο επηρέασε η αυστηρή ανατροφή του πάστορα πατέρα του τον ευαίσθητο καλλιτέχνη κλπ , άλλη συζήτηση…) , όσο για τον Καβάφη μόνο συμβατική δεν ήταν η ζωή του όταν ο σοβαρός αστός του πρωινού παραδινόταν στις απαγορευμένες (για την συντηρητική κοινωνία στην οποία ζούσε) βραδινές ομοφυλοφιλικές απολαύσεις!
— Νέο μήνυμα προστέθηκε στις 20:10 ::: Το προηγούμενο μήνυμα δημοσιεύθηκε στις 19:54 —
Πελαγία δεν μιλάω για τις ψωνάρες του σταρ σύστεμ ή τους “ντεμέκ” καλλιτέχνες, αλλά με έχει προβληματίσει κατά πόσο οι μεγάλοι δημιουργοί (και προς Θεού μιλάω πάντα για την πλειοψηφία και όχι οτι αυτό είναι απόλυτο) μπορεί να είναι συμβατικοί μικροαστοί χωρίς ιδιαίτερη ψυχοσύνθεση ή ιδιαίτερες συνθήκες ζωής που τους ωθούν να ξεδιπλώσουν το ταλέντο τους σπάζοντας τις γνωστές φόρμες. Έχω γνωρίσει καλλιτέχνες που λάτρεψα τα έργα τους και που η εμπειρία μου ήταν “ναι το έργο τους είναι ιδιαίτερο γιατί οι ίδιοι είναι διαφορετικοί” οι εμπειρίες τους και οι προσλαμβάνουσες εσωτερικές και εξωτερικές ξεφεύγουν από τα καθιερωμένα της εποχής τους!
Θα ήθελα μια σύντομη παρέμβαση να κάνω. Μπορούμε να διαγράψουμε το σκηνοθετικό έργο του Ελίας Καζάν επειδή ήταν καταδότης καλλιτεχνών στη σκοτεινή περίοδο του Μακαρθισμού? Μπορούμε να ακυρώσουμε τα αριστουργήματα του Ζάν Ζενέ ,επειδή πούλαγε το κορμί του στα καταγώγια των λιμανιών? Μπορεί να αμαυρωθεί το έργο του Πιέρ Παολο Παζολίνι επειδή είχε τις αδυναμίες που είχε? Γι άυτό συμφωνώ με όσους ισχυρίζονται ότι οι προσωπική ζωή αυτών των ανθρώπων ,που ετσι κ΄αλλιώς δεν ανήκαν στο μέσο όρο ,ήταν ένα άλλο πράγμα από τις δημιουργίες τους .Και αυτό έχει ασφαλώς την εξήγησή του, αλλά θα μπούμε σε άλλες ατραπούς φοβάμαι, που για να τους περπατήσουμε πρέπει να χουμε ως πυξίδα τον Φρόιντ.
Μπάμπη, παιδιά γενικότερα, γιατί πρέπει να μπαίνουμε σε τέτοια διλήμματα; Κανενός καλλιτέχνη το έργο δεν διαγράφεται, επειδή ο συγκεκριμένος άνθρωπος είχε τις ιδιαιτερότητες που είχε. Διαγράφεται όταν ο «καλλιτέχνης» δεν έχει πεί κάτι ενδιαφέρον, που αξίζει να μείνει. Σε τέτοια περίπτωση, κανέναν δεν ενδιαφέρει ούτε η προσωπική ζωή του ανθρώπου ούτε οτιδήποτε άλλο. Όταν όμως πρόκειται για ένα σημαντικό δημιουργό με αξιόλογο έργο, το έργο του μένει και ο ίδιος ο καλλιτέχνης μένει. Είναι όμως σημαντικό, όχι τόσο για τον απλό και μη ενδιαφερόμενο σκέτο ακροατή, αλλά για την κοινωνία γενικότερα, να μην «σκεπάζεται» καμμία πτυχή της ζωής του (εκτός βέβαια από αυστηρά προσωπικά δεδομένα, που τα ξέρει μόνο αυτός και η μάνα του, λέμε τώρα).
Αν κάποιος «πιαστεί» από κάποιο αρνητικά φορτισμένο στοιχείο της ζωής ενός καλλιτέχνη με σκοπό να το «φωτίσει» αρνητικά γι αυτόν, άξια θα εισπράξει (αν εισπράξει) αρνητική κριτική. Ρίξτε όμως μια ματιά στα Νέα του τελευταίου Σαββάτου, στο «κύριο άρθρο» του καλλιτεχνικού τμήματος. Δεν ξέρω να το ανεβάσω αλλά με μίαν αναζήτηση στα Νέα, με τη λέξη Τσαρούχης, θα το βρήτε. Πείτε μου, τότε, αν ενοχληθήκατε που η Μικαέλα Χαρτουλάρη μιλάει ανοιχτά για την ομοφυλοφιλική πλευρά του καλλιτέχνη. Εγώ δεν ενοχλήθηκα καθόλου αφού την ήξερα αυτή την πλευρά (όλοι την ξέρουμε) και αφού το άρθρο δεν ήταν καθόλου υποτιμητικό αλλά, πολύ διαφωτιστικό.
Φίλε Νικόλαε,
στο δεύτερο (για τον Τσαρούχη): πρόκειται για παρουσίαση της μονογραφίας του καθηγητή
Ε.Ματθιόπουλου και μάλιστα στο σαλόνι (δισέλιδο) του Βιβλιοδρομίου υπήρχαν και αρκετές συνεντεύξεις,μαρτυρίες (Βέλτσου και άλλων που ζήσαν δίπλα του) για τον καλλιτέχνη.
Ο συγγραφέας όπως φαίνεται στο έργο του όντως εστιάζει στην ιδιαιτερότητα του καλλιτέχνη
γιατί: «Μας ενδιαφέρει επειδή έχει καθοριστικό, λειτουργικό ρόλο τόσο στον τρόπο που σκεπτόταν και έβλεπε όσο και στο σύνολο των κοινωνικών του σχέσεων στον βαθμό που καθόριζε φιλίες, συνεργασίες, συμπάθειες ή αντιπάθειες, στον βαθμό που προκαθόριζε επιλογές και δυνατότητες».
Εμείς στην δική μας περίπτωση ούτε καθηγητές είμαστε, ούτε πρόκειται να συγγράψουμε κάτι.
Άφησε που τα περισσότερα έχουν δημοσιευθεί, ακόμη και από τους ίδιους τους “δικούς” μας.
Μήπως δεν γνωρίζουμε τι έκανε π.χ. ο Γεννίτσαρης και πήγε εξορία , όπου βρήκε τον Ανέστο
με τους πρεζάκηδες ή πως ο Μάθεσης ή ο Μάρκος ή ο Μπάτης είχαν διάφορα αλισβερίσια με
τον υπόκοσμο και δεν ξέρω τι ακόμη να προσθέσω (αλκολίκια, κλοπές τραγουδιών, ριξίματα
συναδέλφων).
Το γενικό περίγραμμα της εποχής τους φθάνει για να βγούν συμπεράσματα (Δαμιανάκος και άλλοι κοινωνιολόγοι).
Οπότε φίλε Διόνυσε,
στο πρώτο του Νικόλαου εστιάζω. Στα “αυστηρά προσωπικά δεδομένα” που εγώ αποκάλεσα
“βαριά” και αυτά θεωρώ πως και δεν ενδιαφέρουν και δεν προσθέτουν στο μεγαλείο των
“δικών” μας. Ιδιαιτερότητες που δεν βολεύουν και φέρνουν σε αμηχανία,χωρίς να έχουν συμμετοχή στη δημιουργία, όπως στην προφανή περίπτωση του Τσαρούχη.
Τα άλλα (τεκέδες, υπόκοσμος, περιθώριο κτλ) και γνωστά (προεξοφλημένα δηλαδή) είναι και μέσα στο παιχνίδι.
Υ.Γ.Ρίξτε μια ματιά σε μία συνέντευξη, που υπάρχει στη σελίδα, του Σαλονικιού Χοντρονάκου,
στην οποία με μόνο μία φράση κριτικάρει συνθέτη, χωρίς να ονομάζει την ιδιαιτερότητα του.
Σε κατακλείδα υπάρχουν πράγματα που “δεν μας πέφτει λόγος” ή άλλως “Θου Κύριε φυλακήν τω στόματι μου και θύραν περιοχής περί τα χείλη μου” :089:.
Eυχαριστώ για την επεξήγηση Αντώνη, τώρα τα πράγματα είναι πιο καθαρά.
Συμφωνώ μαζί σου ότι αν δεν υπάρχει λόγος καλό είναι να υπάρχει διακριτικότητα, αλλά όχι επειδή δεν το εγκρίνουμε ή θα έρθουμε σε αμηχανία αλλά επειδή σεβόμαστε την προσωπική του ζωή.
Αν ερχόμαστε σε αμηχανία όπως λές σημαίνει ότι μας πειράζει. Και γιατί μας πειράζει; Θεωρώ ότι δεν θα έπρεπε να ερχόμαστε σε αμηχανία με “ιδιαιτερότητες” όπως λές. Και δεν υπάρχει βολεύει ή δε βολεύει. Βολεύει ποιόν και γιατί; Δε βολεύει ποιον και γιατί;
Κλείνοντας να πώ ότι οι “ιδιαιτερότητες” έχουν μεγάλη παράδοση στην περιοχή μας, και ιδιαίτερα στο χώρο των κλεφτών/ μαγκίας/μαγκιάς/ρεμπετών. Θέλοντας και μη μπαίνουμε στη μελέτη ενός κοινωνιολογικού θέματος. Ο Πετρόπουλος έσπασε αρκετά ταμπού/αμηχανίες/προκαταλήψεις αναφερόμενος σε αυτά τα θέματα. Γνώμη μου είναι ότι καλά έκανε, ήταν διαφωτιστικά. Πάντα όμως με σεβασμό και αγάπη σε αυτούς/αυτά που εξετάζουμε.
Συνοψίζοντας: Την αμηχανία δεν την δέχομαι Αντώνη. Το σεβασμό στην προσωπική ζωή, ναί, εδώ συμφωνούμε.
Διόνυσε,
εναρκτήριο λάκτισμα δε βλέπω :080:
Καλή χρονιά σε όλους και ιδιαιτέρως σε εσάς στα ξένα που στη ζωή σας κρατάτε Θερμοπύλες.
Καλή χρονιά και σε σένα Αντώνη και σε όλους της παρέας!
Εγώ πάντως αυτή τη χρονιά και την επόμενη, και την παραεπόμενη… θα κρατάω ΜΠΟΥΖΟΥΚΙ!!! :090:
Παραμονή πρωτοχρονιάς εύχομαι σε όλους σας καλή χρονιά με υγεία, ευτυχία, γόνιμες συζητήσεις και ρεμπέτικες βραδιές!!