Αυτοί οι ιστορικοί κλαριντζήδες, Καρακώστας, Γιαούζος, Μαλλιάρας κ.ά., πρόσφατα κίνησαν το ενδιαφέρον μου. Έχω μόλις αρχίσει να τους ψάχνω και να τους ακούω, και απέχω πολύ από του να είμαι «δόκιμος» ακροατής.
Ωστόσο μία παρατήρηση που είμαι ήδη σε θέση να κάνω, αφορά τους μουσικούς που τους συνόδευαν. Ένας καλός σολίστας σίγουρα αποδίδει καλύτερα υποστηριζόμενος από καλούς συνοδούς. Σε πολλές λοιπόν τέτοιες ηχογραφήσεις, είτε οργανικών είτε τραγουδιών (π.χ. με τον Παπασιδέρη), ακούμε στο βάθος εκπληκτικά παιξίματα στο λαούτο: ανθρώπους που κατέχουν την παλιά ξεχασμένη τέχνη του να παίζει κανείς λίγα και καλά. Πιστεύω δε ότι αυτά τα παιξίματα, πέρα από τη χαρά του να τα ακούει κανείς, μπορεί επίσης να τα ξεσηκώσει και να τα περάσει και σε σημερινά παιξίματα. Ενώ με το κλαρίνο κάτι τέτοιο το θεωρώ ανεδαφικό: υπάρχουν σήμερα καλοί κλαριντζήδες, που δεν φλυαρούν, δεν παίζουν κακόγουστα ή φιγουρατζήδικα ή μπάσταρδα, αλλά ακόμη κι αυτοί φέρουν την κληρονομιά όλων των δεκαετιών που μας χωρίζουν από τον Καρακώστα. Το να την απαρνηθούν και να προσπαθήσουν να βγάλουν τον ήχο του Καρακώστα θα ήταν οπισθοδρόμηση, δηλαδή κάτι καθαρά αντιπαραδοσιακό.
μηπως ξερετε ποιος παιζει κλαρινο στο “θα χαθω μικρη μου”? και ποιος θεωρειτε οτι ειχε την ιδεα γιαυτη την ενορχηστρωση?
οταν πρωτοακουσα το τραγουδι ηταν μια ευχαριστη εκπληξη για μενα αυτο το σολο
Το επεισόδιο που ακολουθεί, το έχω αναφέρει αρκετές φορές στο Φόρουμ. Άλλη μία, κακό δεν κάνει….
Ο Καρακώστας είχε στενή επαφή με τον Σίμωνα Καρά και τη σχολή του. Κάποτε, με αφορμή κάποια συζήτηση, έπαιξε ένα βέρσο, εκεί στη σχολή, εκ των ενόντων. Ρωτάει ο Καράς: - Σε τί δρόμο τρέχει αυτό, Νίκο; Απαντάει ο Καρακώστας: - Να στο ξαναπαίξω; Καράς: -Και βέβαια να το ξαναπαίξεις, ήταν πολύ ωραίο. Αλλά, σε τί δρόμο είναι; Καρακώστας: - Να στο ξαναπαίξω;
Απλά, δεν ήξερε, ποιο δρόμο ακολουθούσε το κομμάτι που ο ίδιος έπαιξε.
Σε αντίθεση με τον Γιάννη Κυριακάτη, ο οποίος μπήκε στην δισκογραφία το 1919 στις ΗΠΑ, σε ηλικία 35 ετών, ο Νίκος Καρακώστας ήταν 51 ετών, όταν το 1932 ηχογράφησε σε δίσκους 78 στροφών για πρώτη φορά στην Αθήνα.
Αυτό προκύπτει αν κάποιος ανατρέξει στο http://rebetiko.sealabs.net/ και αναζητήσει τραγούδια των δύο καλλιτεχνών.
Ο Νίκος Καρακώστας ηχογραφεί κάθε χρονιά από το 1932 μέχρι και το 1940. Συνεχίζει και μεταπολεμικά μέχρι και το 1950, όταν ηχογραφεί για τελευταία φορά σε ηλικία 69 ετών.
Ανεβάζω ενδεικτικά, τέσσερις (4) ετικέτες δίσκων 78 στροφών, με συμμετοχή του Νίκου Καρακώστα, των εταιριών που δραστηριοποιούνταν τα χρόνια εκείνα. Στο sealabs, υπάρχουν παραπάνω από 200 τραγούδια στα οποία παίζει κλαρίνο ο Νίκος Καρακώστας.
Οι διαφημίσεις του “Έλατου”, μας δίνουν και την παρουσία του Γιάννη Κυριακάτη.
Στις 4/2/1933 σε διαφημιστική καταχώρηση στο “Έθνος”, βρίσκουμε τα κλαρίνα του Γιάννη Κυριακάτη και του Κώστα Γιαούζου, και τα βιολιά των αδερφών Μέγα από την Λειβαδιά.
Η δεύτερη διαφήμιση μου δίνει την εντύπωση ότι προοριζόταν για ακριβής επανάληψη της πρώτης.
Όμως το κόπι-πέιστ της εποχής γινόταν χειροκίνητα, με τα κινητά τυπογραφικά στοιχεία, κι έτσι καμία αναδιατύπωση, σκόπιμη (κλαρίνο - περίφημο κλαρίνο) ή τυχαία (αρνάκια σούβλας - αρνάκια της σούβλας) δε σήμαινε αισθητά περισσότερο κόπο.
Η πλάκα είναι ότι αν ο Φώτης ψάξει και σε εφημερίδες των ΄50 ή και ΄60, σχεδόν τα ίδια κι απαράλλαχτα θα βρεί. Τη μυρουδιά πάντως των ψητών, την έχω ακόμα στο μυαλό μου! Έμενα πολύ κοντά.
Ας βάλουμε και αυτή την μικρή διαφήμιση, που θέλει τον Νίκο Καρακώστα να βρίσκεται μεταπολεμικά στη Θεσσαλονίκη και στο οικογενειακό κέντρο “ΤΑ ΟΡΝΕΑ”.
Η διαφήμιση προέρχεται από την εφημερίδα “Το Φως” Θεσσαλονίκης που εκδόθηκε στις 20/1/1946.
Ένα μόλις μήνα αργότερα, αλλαγές στα ονόματα αλλά ο κλαρινίστας Καραγιάννης παραμένει, προαγόμενος μάλιστα εις άσσον! Όμως, με πλήρη ορχήστρα τζαζ 6 οργάνων, τσάμικα θα τους λάλαγε; Στη σάλλα χορού; Με τενόρο στα φωνητικά;