Καλησπέρα στην ομάδα, γράφω αυτό το θέμα χωρίς να περιμένω να βγάλω μια άκρη απλά θέλω να ακούσω και τις απόψεις άλλων, για όσους αγαπάμε το ρεμπέτικο τραγούδι και συχναζουμε σε ταβέρνες, κουτούκια και λοιπά πιστεύω ότι σε όλους μας έχει τύχει να παμε για να ακούσουμε μουσική και το μόνο που να ακούμε τελικά να είναι γέλια,φωνές και γενικά μια πλήρη ασεβια προς τους μουσικούς και εμάς τους λιγοστούς που πάμε όντως για να ακούσουμε αυτήν την μουσική…μου κάνει εντύπωση ότι σε άλλα είδη μουσικής σε συναυλίες,λαιβ κλπ (είτε ακουστικές είτε με ηλεκτρικό ήχο) δεν είδα ποτέ κάτι αντίστοιχο…και το πιο τρελό είναι ότι αν τους κάνεις παρατήρηση ενοχλούνται κιολας χωρίς καν να μπορούν να φανταστούν ότι υπάρχει κόσμος που όντως πάει γιατί ακούει αυτό το είδος μουσικής…τι πάει λάθος άραγε με όλο αυτό?
Αυτό που περιγράφεις δεν έχει να κάνει με τη μουσική. Είναι ξεκάθαρα θέμα χώρου. Έχω πάει σε χώρους που η σιωπή είναι εκκωφαντική και θυμίζει χώρους θρησκευτικής λατρείας και στον αντίποδα έχω παρευρεθεί σε μέρη που θυμίζουν έντονα λαϊκές αγορές και παζάρια της Μέσης Ανατολής.
Κατά τη δική μου άποψη λοιπόν ο κάθε χώρος αυτοπροσδιορίζεται από το τι περιβάλλον θέλει να έχει και ανάλογα προσελκύει μουσικούς και θαμώνες. Υπάρχουν μουσικοί που αρνούνται να παίζουν σε “φασαρία” και το απαιτούν. Ομοίως και οι ακόλουθοί τους έχουν μάθει να είναι ήσυχοι και σιωπηλοί. Από την άλλη υπάρχουν μαγαζιά και χώροι που “σηκώνουν” το τζέρτζελο και φιλοξενούνται αντίστοιχοι μουσικοί, με αποτέλεσμα φυσικά να προσελκύουν προφανώς θαμώνες παρόμοιας φιλοσοφίας.
Επομένως το σε ποιο μαγαζί πας και το τι μουσική ακούς είναι συνδεδεμένα με το κομμάτι της οχλαγωγίας, που προφανώς εξαρτάται από τους μουσικούς, τους θιασώτες τους και τους μόνιμους θαμώνες του μέρους. Το εάν εσύ ως άνθρωπος ταιριάζεις σε αυτό το χώρο, είναι κάτι που το ξέρεις μόνο εσύ!
Λοιπόν, θα κάνω τον συνήγορο του διαβόλου και θα υπερασπιστώ (μέχρις ενός σημείου) την φασαρία. Το ρεμπέτικο είναι μουσική του γλεντιού και της ταβέρνας, όχι της συναυλίας και του στούντιο. Εννοείται πως θέλω οι θαμώνες να σέβονται του μουσικούς και να μην τους ανταγωνίζονται, αλλά δεν με μερακλώνει και η απόλυτη ησυχία. Θέλω στο πάλκο να δίνουμε πόνο (χωρίς πόνο), και από κάτω να τρώνε να πίνουν να γλεντάνε να μιλάνε να γελάνε να χορεύουν και να γουστάρουν. Αυτό το επιθυμώ και ως μουσικός και ως θαμώνας.
Το πρόβλημα είναι όταν οι πελάτες δεν έχουν ιδέα πού έκατσαν και γιατί (και μετά από 4 ώρες που γκαρίζουν, ακριβώς στο κλείσιμο ζητάνε Μητροπάνο από ρεμπέτικη κομπανία), όταν ο μαγαζάτορας βάζει μεγάλα τραπέζια δίπλα στους μουσικούς (ειδικά με γενέθλια ή ριγιούνιον μετά από 30 χρόνια) ή το μαγαζί έχει υπερβολική αντήχηση και βαβουριάζει εύκολα (ψηλοτάβανο, τζαμαρίες κλπ), όταν οι μουσικοί παίζουν χαμηλά και άνευρα οπότε ο ήχος χάνεται και με τον παραμικρό ψίθυρο), και άλλα πολλά…
Προσωπικά, ως μουσικός παρεμβαίνω όταν χρειάζεται είτε με απλές και ευγενικές συΣΣΣΤάσεις, είτε σε ακραίες καταστάσεις σταματώντας να παίζουμε. Και αυτό για να προστατέψω όσες παρέες ήρθαν για να ακούσουνε και κάποιοι δεν τους αφήνουνε (αντί να πάνε στο δίπλα μαγαζί που δεν έχει λάιβ). Και είναι ωραίο όταν αυτό το κάνει το μαγαζί ή οι υπόλοιποι θαμώνες, και όχι να βγάζει τα κάστανα από τη φωτιά η ίδια η κομπανία.
…αλλά μόνο μέχρις ενός σημείου, Νικόλα μου, και μάλιστα όχι ιδιαίτερα προχωρημένου. Κι εμένα δεν μ’ αρέσει να νομίζω ότι βρίσκομαι σε εκκλησία, για να διασκεδάσουμε πηγαίνουμε ν’ ακούσουμε ρεμπέτικα, ενώ στην εκκλησία ή στη συναυλία πηγαίνουμε για να ακούσουμε, όχι να διασκεδάσουμε. Τη σωστή συμπεριφορά θα την αποκτήσουμε βεβαίως, με τον καταστηματάρχη να «εκπαιδεύει» το κοινό του και το (πραγματικά…) νοήμον κοινό να προτιμάει μαγαζιά όπου οι πελάτες έχουν πάρει το μήνυμα.
Αν, αγαπητέ (/ - ή) μου rebetagainstthesystem lef1, στο κατάστημα όπου από την οχλαγωγία δεν ακούγονται οι μουσικοί και τα τραγούδια τους, μία – δύο παρέες την εβδομάδα σηκωθούν και φύγουν, δηλώνοντας ότι φεύγουν γιατί ήρθαν να διασκεδάσουν ακούγοντας τη μουσική που τους αρέσει και όχι τις συνομιλίες από τα διπλανά τραπεζάκια, να δεις πώς θα φερθεί, την μεθεπόμενη φορά, ο μαγαζάτορας σ’ εκείνες τις παρέες που αντί να διασκεδάζουν, φωνασκούν…
Όπως τα λέτε. Είναι λογικό δικαίωμα και να μιλήσεις, και να γελάσεις, και να τσουγκρίσεις τα ποτήρια, όχι όμως να γκαρίζεις όλη την ώρα για ν’ ακουστείς πιο δυνατά από τον απέναντί σου στο τραπέζι που γκαρίζει κι εκείνος.
Εντωμεταξύ, πολύ ωραία φάση να χαμηλώνουν όλα τα γκαρίσματα στην παύση μεταξύ δύο τραγουδιών, μην ενοχλήσουμε! Ή σιωπή όλοι μαζί (μουσικοί και γκαριστές) ή φασαρία όλοι μαζί. Εκ περιτροπής, όχι!
Αυτό το “παράδοξο” έχει μια πολύ απλή εξήγηση: η μουσική για τους άσχετους πελάτες είναι απλά “θόρυβος” που πρέπει να ξεπεράσουν σε ένταση.
Όταν γλεντάμε τηρώντας όρους ησυχίας και συγκέντρωσης στη μουσική:
Αν παρακολουθήσουμε λίγα δευτερόλεπτα με κλειστό ήχο, μοιάζει σαν να βλέπουμε οτιδήποτε στον κόσμο εκτός από γλέντι.
Τώρα δηλαδή όλοι εκεί γλεντάνε;
Ε, ρε γλέντια!
Σαν να μοιρολογάνε μου φαίνεται!
Ήχο έβαλες, ή το κράτησες βουβό; Στα μοιρολόγια, όργανα δεν συμμετέχουν.
Ναι, γλεντούν (δεν ξεφαντώνουν, δε διασκεδάζουν, γλεντούν).
Φυσικά και είναι σαν μοιρολόγια. Ακούς τι λένε; Αποχαιρετούν τους ξενιτεμένους που τις επόμενες μέρες θα επιστρέψουν στις ξενιτιές τους αφήνοντας πίσω το χωριό μισοέρημο. Οι μισοί θα μείνουν εδώ να παλεύουν τη μοναξιά και την ερημιά όλο τον χειμώνα, και οι άλλοι μισοί θα πάνε αλλού να παλεύουν τον ξεριζωμό και τη νοσταλγία. Αυτό γλεντούν: τον πόνο τους. Καλώς εχόντων των πραγμάτων, κανείς δε θα φύγει από το γλέντι με στεγνά μάτια, αλλιώς τζάμπα το κάνουν.
Υπάρχουν πολλοί τρόποι τελικά!
Καταπληκτικό!
Δεν μπορώ να ακούσω ευκρινώς τι λένε αλλά η πληροφόρηση που έλαβα είναι πολύτιμη!
Δεν ήξερα ούτε μπορούσα να καταλάβω τι γίνεται!
Χρησιμότατο!
Ευχαριστώ πολύ!
Έβαλα και ήχο και βουβό.
Ναι στο μοιρολόι ξέρω δεν έχουμε όργανα αλλά το όλο σκηνικό κάτι τέτοιο μου έκανε.
Ε, όχι, Νεφέλη μου! Χωρίς ήχο ναι, θα μπορούσε και να ήταν δείπνο παρηγοριάς, κι ας μη διακρίνουμε αν τα πιάτα είχαν μόνο ψάρι ή και μεζέδες… Όμως, όταν στο σκηνικό συμμετέχει όργανο, και μάλιστα ακούγονται και τραγουδίσματα…
Νίκο, μοιρολόι δεν είναι μόνο ο θρήνος πάνω από τον νεκρό. Υπάρχουν και οι μεταφορικές χρήσεις της λέξης. Αλλά ακόμη και κυριολεκτικά, το ηπειρώτικο μοιρολόι λ.χ. είναι οργανικό σόλο, αρχή του γλεντιού, με καθαρά τελετουργική χρήση αλλά όχι στη συγκεκριμένη τελετουργία που εννοείς. (Και με τραγούδι υπάρχουν κάποια, αλλά πάλι μαζί με όργανα.)
~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~
Εν πάση περιπτώσει, ένας λόγος που στο καρπάθικο βίντεο οι θαμώνες δε θορυβούν είναι γιατί δεν υπάρχουν θαμώνες. Το γλέντι είναι συμμετοχικό. Όταν το γλέντι είναι μονολογικό, δηλαδή άλλοι παίζουν και τραγουδάνε και άλλοι ακούνε, αλλά και πάλι είναι γλέντι και όχι συναυλία, η συνθήκη είναι πιο απαιτητική.
Τώρα τις προάλλες είδα σ’ ένα καφενείο μια μεγάλη ταμπέλα, διακοσμητική πλέον, παλιά συλλεκτική ή απομίμηση παλιάς, με το μήνυμα «εφόσον παιανίζει η ορχήστρα, …» [να κάνετε ησυχία - δε θυμάμαι πώς ακριβώς το διατύπωνε].
Άμα είναι κάποιος να πει ευθέως «μα κάντε επιτέλους λίγη ησυχία ν’ ακούγεται», αυτός δεν μπορεί να είναι ο μουσικός, όσο δίκιο και να ‘χει. Αυτοακυρώνεται. Είναι ευθύνη του μαγαζιού, ενώ το θεωρώ θεμιτό να το πει και θαμώνας, που ήρθε ν’ ακούσει και δεν ακούει.Και βέβαια, αν το μαγαζί κουβαλάει ορχήστρα σε χώρο που δεν προορίζεται και δεν εμπνέει για τέτοια δουλειά, και την αντιμετωπίζει σαν διακοσμητικό στοιχείο, εκεί δεν υπάρχει ελπίδα.
Πέπε ωραία απάντηση!
Πολύ θα ήθελα να δω και ν’ ακούσω μοιρολόι με όργανα.
Έχεις κάτι να συνεισφέρεις;
Φαντάζομαι εννοεί κάτι τέτοιο:
ή και κάτι τέτοιο:
Επίσης εδώ η χρήση του μοιρολογιού ως εισαγωγή για κάτι συναφές (πολυφωνικό πωγωνήσιο)
Ναι αυτά τα γνωρίζω και είναι πραγματικά συγκλονιστικά σπαρακτικά.
Αναρωτιέμαι όμως αν γίνεται κάτι τέτοιο σε πραγματικές μοιρολογικές στιγμές. Αν μοιρολογούν κάπου με συνοδεία οργάνων.
Φαντάζομαι ότι ΔΕΝ εννοείς κάτι τέτοιο:
Αυτό έχει πολύ ενδιαφέρον μα είναι απόδοση τιμών κατά κάποιον τρόπο και μοιρολόι ταυτόχρονα!
Ναι κάτι τέτοιο εννοώ μα αν επιτελείται σε τραπέζι παρηγοριάς.
Δεν ξέρω εάν αυτό σου λέει κάτι ή το θες σε μεταθανάτιο “γλέντι”
