Σκοπεύω να κάνω κάτι περίεργο και κάπως “τραβηγμένο απ΄τα μαλλιά”. Θα πάρω τους στίχους ενός τραγουδιού που γράφτηκε το 1931, απ΄το τραγούδι του Μ. Σκουλούδη “Άντε, ρε μόρτη, Πειραιώτη” και θα τους “αντιπαραβάλλω” με τους στίχους ενός τραγουδιού σημερινού, που έχει τίτλο “Κάντε ντου”.
Θεωρώντας πως τα Μικρασιάτικα+ρεμπέτικα της δεκαετίας του ΄30 ήταν, κατά κανόνα, τραγούδια της νεότητας, γράφονταν γιά νέους/ες, περίγραφαν νέους/ες, θα συγκρίνω το επιλεγμένο τραγούδι με ένα αντίστοιχο του σημερινού νεανικού “περιθωρίου”.
Αν πληκτρολογήσετε στο YouTube τη λέξη Υποχθόνιος και μετά δείτε το video :Αρδας 2007 Υποχθόνιος Live Part 1, θα εισπράξετε μιά πολύ πιό ολοκληρωμένη γεύση.
Οι στίχοι των δυό επιλεγμένων τραγουδιών είναι οι παρακάτω:
Άντε, ρε μόρτη, Πειραιώτη (1931;) (Μιχάλη Σκουλούδη) τραγούδι : Δημ. Αραπάκης (υπάρχει και εκτέλεση με τον Νταλκά και τρίτη, με το Νούρο)
Άντε, ρε μόρτη, ρε Πειραιώτη,
με τ΄άσπρο ζουναράκι σου και με τον κόφτη,
μ΄αυτή την τόση τη λεβεντιά σου
ποτέ δε λείπει γκόμενα από κοντά σου.
Όλο ουζάκια στα κουτουκάκια
και τσάρκα ύστερα σ΄όλα τα στεναδάκια
κι όποια ΄παντήσεις και την τσατίσεις, δε σου γλυτώνει, μάγκα, θα την ξεμυαλίσεις.
Όλο με φέρσιμο γκιουλέκικο
χορεύεις, βλάμη, το ζεϊμπέκικο και γιά να σβήσεις το μεράκι σου
τραβάς τον κόφτη από το ζουναράκι σου.
Χόρεψε λιγάκι, ρε Περαιωτάκι,
ένα χαβαδάκι μερακλίδικο,
τώρα θα σου παίξει και το σαντουράκι
ένα ζεϊμπεκάκι σεβνταλίδικο.
Γειά χαρά σου, βρε λεβέντη,
γειά σου ρε ντερβίση μου,
χορός, μεθύσι, γκόμενες και ζάρι,
έτσι θα περνώ τη ζήση μου.
(Όταν μεθάω ποτήρια σπάω
και άνθρωπο ποτέ μου δε παραξηγάω,
όποιος τον κάλο θα μου πατήσει
ούτε λεπτό σ΄αυτό τον κόσμο δε θα ζήσει.
Και τα πιστόλια και τα μαχαίρια
εγώ τα κομματιάζω με τα δυό μου χέρια.
Ούτε φοβάμαι, ούτε τρομάζω
ούτε ποτέ κανένανε δε λογαριάζω.
Πάντα μεθάω ασικλίδικα,
μ΄αρέσουνε τα μερακλίδικα,
γι αυτό τα κάνω θάλασσα παντού,
το μπουζουκάκι σαν μου φύγει κι η ντουντού.
Χόρεψε λιγάκι, ρε Πειραιωτάκι,
ένα ζεϊμπεκάκι σεβνταλίδικο,
τώρα θα σου παίξει και το μπουζουκάκι
ένα χαβαδάκι μερακλίδικο.
Γειά χαρά σου, βρε λεβέντη,
γειά σου, ρε ντερβίση μου,
χορός, μεθύσι, γκόμενες και ζάρι,
έτσι θα περνώ τη ζήση μου).
Ντου (2007;) (Υποχθόνιος)
Γιά να μπεις μες το club, κάνε ντου,
γιά ν΄ακούσεις το rap, κάνε ντου,
στον πορτιέρη, ντουγρού, κάνε ντου,
στα μωρά που κοιτούν, κάνε ντου,
κάντε, επιτέλους, ΝΤΟΥ!!!
Από το πάρκο μες το club, πάρτο τώρα,
λέξη σκάω, πάρτο γιά μόδα,
υπο με λένε, κύριε πορτιέρη,
αν δε με βάλεις θα βγει μαχαίρι.
Άστα, τα ρούχα μου είναι τεράστια,
μη μου φουσκώνεις εμένα τα μπράτσα,
το μυαλό μου γυρνά, είναι λάσκα,
μη μου κάνεις, μαλάκα, χαλάστρα.
Με περιμένει μέσα το μωρό
την έχω στήσει, σε παρακαλώ.
Άσε με να μπω, σε παρακαλώ,
θέλω να τη δω, θέλω να της πω.
Μην επιμένεις, θα μπω και το ξέρεις,
δεν έχω μία, μη με τρελαίνεις, αφήνεις μόνο να μπαίνουν οι trendies,
τον κόσμο απ΄τα ρούχα διαλέγεις.
Φοράω το καπέλο στραβά,
η μπλούζα που φτάνει κάτω στα γόνατα, δεν είμαι guest, ούτε καν στα ονόματα,
ούτε V.I.P. σα τα πρόβατα.
Κάντε, επιτέλους, ΝΤΟΥ!!!
Κύριε πορτιέρη, σ΄ευχαριστώ!
Μπαίνω μες το club και, τι να δω,
όλοι, μάγκα, μες το ρυθμό,
όλοι λιώνουνε στο χορό,
σκάω λέτσι, έτσι μ΄αρέσει,
οι γκόμενες με γουστάρουνε έτσι,
ο μύλος μου όλα θα τ΄αλέσει. Τις γουστάρω μες την κυρίλα,
πορτοκάλι και κίτρινη τεκίλα,
στιλέτο γόβα, σα νά΄ναι λεπίδα
και με το στιλ μου πήδα, χοροπήδα.
Έτσι, αφού το στιλ σου μ΄αρέσει,
έχεις μπλέξει με …
στο μυαλό μου βρώμικη σκέψη,
στο ρυθμό μου όποια αντέξει.
Μπράβο, θα σου κάνω κουμάντο,
στο κρεβάτι θα σε παρκάρω,
είσαι τετρακίνητο κάρο,
πως το λένε, Laborgini Diabolo…
Tα δυό αυτά τραγούδια, από δυό τελείως διαφορετικές μεταξύ τους εποχές, έχουν κάποια κοινά και ενδιαφέροντα σημεία. Και τα δυό σκιαγραφούν νέους ανθρώπους του στενότερου ή ευρύτερου “περιθωρίου”, με συμπεριφορές που φαίνονται, σε πρώτη ανάγνωση, να μοιάζουν, ενώ είναι ολότελα διαφορετικές.
Ο μόρτης Πειραιώτης είναι πολύ πιό “ντούρο” και΄"σίγουρο" άτομο, μέσα στη δεκαετία του ΄30. Ζει μέσα στη στον κόσμο της μαγκιάς, ο εσωτερικός του κόσμος είναι περιωρισμένος και ξεκάθαρος. Έχει μιά macho ανδρική “αρμονία”, νιώθει ότι ανήκει σε “κάτι”.
To άλλο νέο άτομο που “σκιαγραφείται” στους αμήχανους στίχους του δήθεν rap τραγουδιού, είναι ολότελα χαμένο και μπερδεμένο. Είναι ένα λαϊκό παιδί που ψευτομαγκίζει και ψευτονταηλίζει έξω από ένα club, παρακαλώντας έναν ηλίθιο που κάνει τη δουλιά του, να του επιτρέψει να μπει σ΄ένα κόσμο δήθεν “κυρίλας”. Όταν τελικά μπαίνει, νιώθει ότι το περιβάλλον τον υπερβαίνει και μην έχοντας άλλα εφόδια για ν΄αντιπαρασταθεί, φαντασιώνεται με επιβολή του ανδρισμού του σε κρεβάτια με μωρά όπου εκείνος θα κάνει κουμάντο. Τα υπόλοιπα, τις τυφλές και απεγνωσμένες φωνές μιάς αποπροσανατολισμένης “δυτικότροπης” νεολαίας, μπορείτε να τα δείτε και να τα γευτείτε στο video.
Το “Ντου” περιέχει μιά μικρή σειρά από “μαγκίτικες” εκφράσεις, κάποιες λέξεις με τούρκικη καταγωγή, ενδυματολογικές πληροφορίες, τις γνωστές στάσεις απέναντι στο γυναικείο φύλο, μιά μικροαπειλή απέναντι στον πορτιέρη, αίσθηση αποξένωσης
Ας δοκιμάσω ν΄"ακτινογραφήσω" αυτό που βγαίνει απ΄τους στίχους του τραγουδιού. (Αν τα παρακάτω τα λέγαν σε μένα τότε που ήμουνα σε αντίστοιχη κατάσταση θα μπαίναν, στην καλύτερη περίπτωση, απ΄το ένα αυτί και θα βγαίναν από το άλλο…)
“Ζω στη Δύση” κι εκεί θέλω να συνεχίσω να ζω. Νιώθω κενά στο παρόν, στρέφομαι, εν μέρει, στο παρελθόν και αντλώ από κει αυτό που με κάνει να νιώθω καλύτερα. To παρελθόν, στο επίπεδο της γλώσσας, είναι το ρεμπέτικο, η μάγκικη γλώσσα. Η γλώσσα αυτή είναι μπολιασμένη με λέξεις της γειτονικής χώρας γιά την οποία έχω μιά θολή εικόνα, πέρα απ΄το ότι έχω μεγαλώσει σε ένα κλίμα μίσους και υποτίμησης γι αυτήν. Απ΄αυτή τη χώρα ήρθαν 1,6 εκ. Έλληνες πρόσφυγες με τις παραδόσεις και τα τραγούδια τους που δε τ΄ακούω και οι μουσικές τους κλίμακες δε μ΄ακουμπάν ιδιαίτερα. Ακούω τη διάδοχη μουσική, το πειραιώτικο ρεμπέτικο που αποτελεί ένα είδος που πάτησε πάνω στις μουσικές των Μικρασιατών Ελλήνων, κουβαλώντας, άμεσα και έμμεσα καθοριστικά στοιχεία απ΄αυτήν. Αυτό είναι κάτι που, λίγο πολύ το αγνοώ.
Κοντολογίς, κουβαλάω, αθέλητα, μέσα μου ανατολίτικες επιρροές και στοιχεία που τα περνάω, μ΄ένα κακόγουστο τρόπο, στην προσπάθεια να φτιάξω στίχους που θα επενδύουν ένα rap κομμάτι, μιά μουσική που εδράζεται πάνω στις παραδόσεις και την καθημερινή ζωή των νέων μαύρων των ΗΠΑ. Δεν είναι όλο αυτό λίγο σχιζοφρενικό;
Με τις υγείες μας…
πράγμάτων. Οδηγούν σε άλλες σκέψεις.