Ενδιαφέρομαι να αγοράσω ένα duduk, και αναρωτιέμαι τα εξής:
Πρώτον, να απευθυνθώ σε κάποιο μουσικό κατάστημα, ή σε κάποιον οργανοποιό; Αν είναι να πάω σε κάποιον οργανοποιό, ποιον θα μου προτείνατε ; Το μπάτζετ, αν έχει σημασία , είναι μέχρι 100€.
Δεύτερον, επειδή δεν έχω ασχοληθεί με πνευστά, ποια τονικότητα θα προτεινατε ; Σι ύφεση όπως τα περισσότερα κλαρίνα ; Ή δεν έχει σημασία;
Εάν δεν έχεις κανέναν στη Γεωργία, στο Αζερμπαϊτζάν ή στην Αρμενία (σύμφωνα με την UNESCO ανήκει στην άυλη πολιτιστική κληρονομιά της Αρμενίας) ή ακόμα και Τουρκία , μάλλον είσαι αναγκασμένος να το αγοράσεις είτε μεταχειρισμένο είτε από κάποιον που τα φέρνει από εκεί. Το να αγοράσεις φτιαγμένο στην Ελλάδα το βλέπω όσο παρακινδυνευμένο είναι το να αγοράσεις μπουζούκι από την Ισπανία · δε σημαίνει ότι θα είναι κατ’ ανάγκη κακό, απλά είναι θέμα τύχης να σου βγει καλό.
Όσο για τις τονικότητες δε ξέρω πόσο εξοικειωμένος είσαι με τα πνευστά, υπάρχουν κάμποσες. Ανάλογα λοιπόν το ρεπερτόριό σου και τι έχεις συνηθίσει.
Πήγα σε συναυλία του Gasparyan πριν κάτι χρονάκια, ήταν κουαρτέτο ντουντούκ, πρίμο, σεκόντο, άλτο/τενόρο και μπάσο. Θα μου πείτε ότι είναι τυπικό παράδειγμα παραμόρφωσης της παράδοσης από το καθεστώς του υπαρκτού
Το ντουντούκ παραδοσιακά συνδυάζεται με δεύτερο ντουντούκ (ένα μελωδία, ένα ίσο) και κρουστό. Είναι η σοφτ εκδοχή της ζυγιάς ζουρνάδων, άλλωστε είναι ίδια οικογένεια οργάνων.
Σ’ αυτή τη βάση, η καλύτερη επιλογή τόνου είναι όποια είναι η πιο στάνταρ, ώστε αν ποτέ βρεθεί δεύτερο να έχει πιθανότητες να ταιριάζουν.
Καθώς όμως αυτό είναι στατιστικά απίθανο, πάμε στο άλλο κριτήριο, της συμβατότητας με πιο συνηθισμένα όργανα. Θεωρώ ότι οι τονικότητες ντο και σολ είναι εκείνες όπου πιο εύκολα θα μπορέσεις να ταιριάξεις με άλλα όργανα που να κυκλοφορούν στην Ελλάδα. Οι τονικότητες των κλαρίνων δεν είναι βολικές για τα άλλα όργανα, γι’ αυτό τα λαούτα είτε αλλάζουν κούρδισμα (πιο σπάνιο πια) είτε παίζουν όλο κλειστές συγχορδίες.
Βέβαια δεν έχω ιδέα σε τι τονικότητες συνηθίζεται να βγαίνουν τα ντουντούκ! Ό,τι έγραψα είναι πάνω στην υπόθεση ότι σου αραδιάζουν τονικότητες να διαλέξεις, πράγμα που μπορεί να συμβαίνει αλλά μπορεί και όχι, δεν ξέρω.