Άιντε, ρίξε τα μαλλιά σου πίσω

Κι εγω σε αυτό καταλήγω, απλά είπα πώς θα μπορούσε να υποστηρίξει κάποιος την άλλη άποψη.
Για τα παραδοσιακά-αδέσποτα, από αλλού το είχα ακούσει ότι κάποια δεν έχουν, γι αυτό και λέω αν δεχτούμε ότι έχουν ειρμό (δηλ. με δεδομένο αυτό…κτλ) Εγώ το δέχομαι ότι έχουν ειρμό.

Δεν έκανα χιούμωρ…δυστυχώς χε χε!Απλά έγραψα ότι άκουσα ή μάλλον παράκουσα!

ενα πιο απλο ακουσμα…

και της μυρτιας το φυλλο φορα.

Καμιά φορά, όταν ένας στίχος δεν ακούγεται καθαρά ή δε μας βγάζει νόημα, προσπαθούμε να τον «ερμηνεύσουμε» βγάζοντας στην πραγματικότητα έναν δικό μας που ακούγεται παρόμοια. Έτσι έχουν βγει το τρεις μπίρες κι ένα τόνικ, η Κουτσουμπίλα, ο Αγκατσούμπε κλπ.

το τραγουδι του Καραπιπερη σαφως λεει…’‘Ελληνικια τορπιλοφορα’’…νομιζω πως ημουν ο πρωτος που το ακουσε σωστα και το καταλαβε πριν τουλαχιστον μια δεκαετια…μαλιστα σε εναν γαμο που παιζαμε μαζι με τον Λεμπεση του το ειπα…και το δεχτηκε αμεσως…οπως και αλλοι μουσικοι-τραγουδιστες που απο τοτε το λενε σωστα…

Nα κάνω μια άλλη μία ερώτηση:Στα τραγούδια Αϊντίνικο και Αϊβαλιώτικο παίζει ταμπουράς ή μπουζούκι;;

Μπουζούκι, τετράχορδο όμως. Υπάρχει μάλιστα και φωτογραφία του Μανώλη Καραπιπέρη με το όργανο, σε κατάλογο δίσκων του 1929.

Είναι σίγουρα 4χορδο; Έχει 4 ζευγάρια κλειδιά, αλλά μήπως είναι παρά ταύτα τρίχορδο; Το επιβεβαιώνει η ακρόαση; (Δεν αμφισβητώ, απλώς ρωτώ.)

Μπουζούκι λέμε συνήθως. Νομίζω ότι βρισκόμαστε στη φάση που ο ταμπουράς μεταλλασσόταν σε μπουζούκι χωρίς να έχει φύγει τελείως από την παλιά του μορφή (που έτσι κι αλλιώς δεν ήταν μία και σταθερή) αλλά και χωρίς να έχει πλήρως κατασταλάξει στη νέα.

Όργανα που δεν έχω δει, 4χορδα, με την ονομασία μπουζούκι, μαρτυρείται ότι παίζονταν παλιά και σε περιοχές του Ηρακλείου ως συνοδευτικά της λύρας. Όπως σήμερα το λαούτο. Και δεν τα έλεγαν μπουλγαριά.

Διατηρώντας την επιφύλαξη ότι η κάθε ονομασία -μπουζούκι, μπουλγαρί, μπαγλαμάς, ταμπουράς- δε σήμαινε πάντοτε αυτό που εννοούμε σήμερα, μπορούμε να απαντήσουμε ότι ο Καραπιπέρης έπαιζε μπουζούκι, αφού η προσφώνηση «μπουζουξή» ακούγεται κάποια στιγμή μέσα σ’ ένα από αυτά τα τραγούδια.

Τα περί πληθώρας ονομασιών για τα όργανα της οικογένειας των μακρυμάνικων λαουτοειδών έχουν αναλυθεί και στην εργασία μου (βλέπε εδώ), επομένως το ότι πράγματι, στο “τούτοι οι μπάτσοι που ΄ρθαν τώρα” ακούγεται στην εισαγωγή η αναφώνηση “γειά σου Μάνιο, Σαμιώτη μπουζουξή” δεν αρκεί από μόνο του για επιβεβαίωση ότι είναι μπουζούκι όπως το προσδιορίζουμε σήμερα και όχι ταμπουράς κλπ.

Είναι όμως μπουζούκι σχεδόν σημερινό, το γνωστό υβρίδιο μαντολίνου που έφτιαχνε και ο Σταθόπουλος και άλλοι. Και είναι τετράχορδο, αν και δεν άκουσα προσεκτικά τις ανοιχτές. Τα τέσσερα ζευγάρια κλειδιών συχνά απατούν, ναι, αλλά για το συγκεκριμένο αναζήτησα (στο “Σάμος στις 78 στροφές”) τη φωτογραφία και χρησιμοποίησα και φακό. Διακρίνονται καθαρότατα οι τέσσερις χορδές και αποκαλύπτεται (εδώ δεν χρειάζεται φακός βέβαια) και μία ιδιότητα του Καραπιπέρη που κανείς δεν έχει ως τώρα σχολιάσει: ήταν αριστερόχειρας.

Άλλη μία ένδειξη για την παράλληλη χρήση, κατά το τέλος 19ου και τις αρχές 20ού, μπουζουκοειδών αρματωμένων είτε με τρία είτε με τέσσερα ζευγάρια χορδών, είναι οι μαρτυρίες σύγχρονων οργανοποιών που στα χέρια τους βρέθηκαν, για αποκατάσταση κλπ. όργανα της εποχής εκείνης: κόκκαλο καράουλου, καβαλάρης και χορδιέρα συχνά είχαν ίχνη από ύπαρξη περισσότερων από έξη χορδών, σε αποστάσεις είτε τρίχορδου αρματώματος είτε τετράχορδου, είτε ενδεχομένως και τριών συνεχόμενων χορδών κουρδισμένων στον ίδιο τόνο (φυσικά με διαφορά οκτάβας, αν υπήρχε και μπουργκάνα).

Απ’ ό,τι φαίνεται το φόρουμ έχει ακόμη πολλούς θησαυρούς που δεν τους έχω ψάξει! Νίκο, χαίρομαι πολύ που υπάρχει αυτή η εργασία σου! Έριξα μια ματιά και επιφυλάσσομαι να την διαβάσω το ταχύτερο.

— Νέο μήνυμα προστέθηκε στις 12:33 ::: Το προηγούμενο μήνυμα δημοσιεύθηκε στις 12:16 —

Η φωτογραφία του Καραπιπέρη υπάρχει και εδώ. Δεν παίρνω όρκο ότι βλέπω το ίδιο που είδε και ο Νίκος ως προς τις χορδές. Σε μια άλλη όμως φωτογραφία, του 1919, στη «Σάμο στις 78 στρ.» (σελ. 85) πιστεύω ότι έχει όντως 4χορδο μπουζούκι: η φτγρ δεν είναι πολύ καθαρή, οι χορδές δε φαίνονται μία μία, η άκρη της κεφαλής είναι εκτός φωτογραφίας και δεν είμαστε σίγουροι αν εκτός από τα 3 ζευγάρια κλειδιά υπάρχει και τέταρτο, αλλά το πάτημα του οργανοπαίχτη είναι λαουτιέρικο, άρα πιθανώς έχουμε 4 χορδές (κουρδισμένες κατά πέμπτες).

Με ισχυρό φακό ναι φαίνονται καθαρά 4 χορδές,με τις μποργκάνες σαφώς πιο ευδιάκριτες.Για το αν ήταν αριστερόχειρας ο ΚΑΡΑΠΙΠΕΡΗΣ μια μικρή επιφύλαξη μόνον, - είναι γνωστό ότι πολλές φορές , ειδικά τότε, πολλές φωτογραφίες εκτυπώνονται ανάποδα.-

Η φωτογραφία από το youtube (rebet cafe 2009) είναι αυτή του καταλόγου της Βίκτωρ και είναι (ήταν, πριν δημοσιευτεί το βιβλίο της Σάμου) σπανιότατη, όπως και ο κατάλογος. Στη σ. 85 απεικονίζεται ο οργανοποιός της Ν. Υόρκης Θ. Καραμπάς. Πολύ ενδιαφέρουσα η επισήμανση του Πέπε για το πιάσιμο του αριστερού χεριού του, ίσως ο Καραμπάς να έπαιζε κυρίως λαούτο.Ο Καραπιπέρης πάντως, στη φωτογραφία του καταλόγου, έχει μπουζουκίσια τοποθέτηση αριστερού (δεξιού;;;). Η φωτογραφία δημοσιεύεται στη σ. 140, χωρίς ο εκδότης να προνοήσει για κατοχύρωση κόπυράιτ με ένθεση κάποιας επισήμανσης. Αναφέρεται πάντως στη λεζάντα ότι μέχρι την έκδοση του βιβλίου, η φωτογραφία ήταν αδημοσίευτη.

Είναι βέβαια πιθανό να έχει εκτυπωθεί αντίστροφα η φωτογραφία, αλλά ο Καραπιπέρης (που φιγουράρει και το όνομά του φαρδυά πλατειά) δεν θα το είχε παρατηρήσει; και αν ναί, δεν θα είχε ενοχληθεί που εμφανίζεται να παίζει “στραβά”;

Ενδιαφέροντα όλα αυτά.Υπάρχει και ένα στιχάκι που λέει κάτι τέτοιο:Και έπαιζε τον ταμπουρά το θλιβερό μπουζούκι.Σίγουρα δηλαδή οι έννοιες μπερδεύονταν παλαιότερα

Σε συνέχεια των γραφόμενων του aeras παραθέτω μερικούς στίχους από
κάποιο δημώδες(:wink: που έμαθα δια ζώσης:

Βαρέθηκα μανούλα μου αυτόν τον νωματάρχη
όλη την μέρα σπίτι μας και μες στ’αρχοντικό μας
με το μπουζούκι παίζοντας,τον ταμπουρά βαρώντας.
κι όλο με συχνορώταγε και με συχνορωτούσε
πότε θα γίνει ο γάμος μας και πότε η χαρά μας.
Το Μάη θα γίνει ο γάμος μας,τον Αύγουστο η χαρά μας
και τον Δεκαπενταύγουστο τ΄αρραβωνιάσματά μας
να΄χω κουμπάρο δήμαρχο(!!!)[COLOR=“Grey”]

Μηπως λέει τορπιλοφορα?
:089:

Φίλε thanoskou, πριν δημοσιεύσεις ψάξε λίγο. Δόσε στο “Αναζήτηση στο θέμα” τη λέξη κλειδί “ελληνικιά” ή “τορπιλοφόρα” ή “τροπιλοφόρα” ή “τορπιλλοφόρα”, με και χωρίς τόνους και δες αν θα πάρεις αποτελέσματα.

Φυσικά και πρόκειται για την τορπιλλοφόρο που, με κυβερνήτη τον υποπλοίαρχο Ν. Βότση, βύθισε μέσα στο λιμάνι της (Τουρκικής) Θεσσαλονίκης ένα πολεμικό πλοίο, αποτρέποντας έτσι την μετάβαση στη Σμύρνη ισχυρών δυνάμεων στρατού που θα δυσκόλευε ή θα καθιστούσε ανέφικτη την προγραμματισμένη απόβαση ελληνικού σώματος στη Σμύρνη.

Το μέλος μας και καλός φίλος Σταύρος Κ δημοσίευσε πρώτος αυτή την ερμηνεία (#13 παραπάνω), έχοντας βέβαια στα χέρια του άπαιχτο, καινούργιο δίσκο του κομματιού. Σήμερα ο δίσκος αυτός έχει δημοσιευτεί στο βιβλίο του Σταύρου “Από τον ταμπουρά στο μπουζούκι”.

Κάθε δηλαδή φορά που αναρτω μια απάντηση θα ψάχνω όλο το νετ μήπως έγινε κάποια παρόμοια?μην τρελαθουμε

Όχι όλο το νετ, “Αναζήτηση στο θέμα” πρότεινα. Δεν νομίζω να σε τρελλάνει αυτό. Και επειδή αν ψάξεις, θα βρεις ότι όντως λέει “τορπιλλοφόρα”, και επειδή το έχουμε ψάξει αρκετά, και επειδή έχει γίνει εξαντλητική συζήτηση, δεν υπάρχει κανένας λόγος να ξαναξεκινήσουμε φτού κι απ’ την αρχή, αναρωτούμενοι ξανά μανά “μήπως;”, για να καταλήξουμε σε κάτι που ήδη είναι γνωστό.

Έχεις το λόγο σου.

ξέριες, φαίνεται περίεργο να απαντάς στο πρώτο μήνυμα του θέματος (πριν από πόσα χρόνια) χωρίς να διαβάζεις τις απαντήσεις ενδιάμεσα! σόρρυ αν δεν έγινε έτσι, και σε παρεξήγησα.