Χαιρετώ το forum για πρώτη φορά. Παρακολουθώ τα γραφόμενα αρκετό καιρό χωρίς να συμμετέχω μιας και δεν είχα κάτι σημαντικό να πω. Τώρα όμως νομίζω ότι έχω κάτι ενδιαφέρον να μοιραστώ.
Πρόσφατα έφτασε στα χέρια μου ένα παλιό μπουζούκι από Αμερική. Η ετικέτα στο σκάφος λέει
E.S. Holley
Manufacturer of Musical Instruments
Hawaiian Steel Guitars and Ukuleles
expert repairing and tone producing
201 West 145th Street
bet. 7th & 8th Ave
Θεώρησα ότι πρόκειται για επισκευαστή του οργάνου παρόλο που το όργανο δεν έδειχνε σημάδια σοβαρής επισκευής που να δικαιολογούν άνοιγμα καπακιού. Ο μάστορας που το εξέτασε μου τόνισε ότι το όργανο δείχνει να μην έχει επισκευαστεί ποτέ (ούτε καν αλλαγή τάστων). Από τη μια χάρηκα που μου έτυχε ένα μπουζούκι τόσο ξεκούραστο που με μικρές επισκευές θα μπορεί να παίζει σαν καινούργιο αλλά από την άλλη μου έμεινε η πικρία του HOLLEY. Τι δουλειά έχει ένα μπουζούκι με τα ukulele και τις χαβανέζικες κιθάρες. Ώσπου μια κουβέντα σε ξένο forum με έβαλε πάλι στο ψάξιμο.
Εμφανίζεται ένα μπουζούκι του VRACA ίδιο με το δικό μου. Επομένως έχουμε δύο μπουζούκια με ίδια φιγούρα, ίδια ροζέτα και με ετικέτες ίδιες ακόμη και στη γραμματοσειρά και το μέγεθος των γραμμάτων. Διέφεραν μόνο στην επωνυμία του κατασκευαστή και στον αριθμό της οδού. 201 ο Holley, 246 o Vracas. Στο ίδιο οικοδομικό τετράγωνο. 150 μέτρα απόσταση ο ένας από τον άλλο. Η φαντασία μου οργίασε. Τους φανταζόμουν να χαιρετούν ο ένας τον άλλο το πρωί όταν ανοίγαν τα μαγαζιά τους και άλλα πολλά… Ώσπου σήμερα εντελώς τυχαία έριξα μια ματιά στο βιβλίο του Σταύρου Κουρούση που έχει διαφημίσεις οργανοποιών της Αμερικής. Εκεί είδα δύο διαφημίσεις του Φώτη Βρακά. Στη μία αναφέρει ως διεύθυνση το 246 ενώ στην άλλη που φαίνεται ότι αλλάζει επωνυμία (F. Vracas & Co) έχει διεύθυνση το 201 που έχει και ο Holley. Κάτι τρέχει με τα γειτονάκια.
Ο λόγος στους πιο γνώστες …
Χαίρομαι που πήρες το μπουζούκι και που είμαστε κοντά στο να λύσουμε το μυστήριο.
Πιθανότατα ο Βρακας να μετέφερε την επιχείρηση και να έβαλε συνέταιρο, ή να την πούλησε…
Πάντως περιμένουμε ηχητικό 
Καλορίζικο το όργανο. Το είχα δει και εγώ και μου είχε κάνει εντύπωση.
Μου φαίνεται απίθανο αυτός ο Holley να μην έχει παράγει τίποτε άλλο (που να γνωρίζουμε) και να κάνει ξαφνικά ένα Ελληνικό μπουζούκι, τόσο καλό έτσι ώστε να αντέξει τόσα χρόνια.
Μια λογική εξήγηση είναι οτι δούλεψε σε εργαστήριο, κατασκευάζοντας, είτε δυτικά όργανα είτε Ελληνικά,με ταμπέλες άλλων. Το καράολο θυμίζει έντονα αμερικάνικα μαντολίνα τύπου Washburn, Martin κλπ και το υλικό της φιγούρας έχει χρησιμοποιηθεί και σε όργανα House of Stathopoulo. Αναρωτιέμαι αν έγινε κάνα τέτοιο αλισβερίσι.
Οπως και να χει, αυτό που προσπαθώ να πω με τα ελάχιστα που γνωρίζω, είναι οτι ακολουθεί κάποια αισθητική που δείχνει κοινη με άλλα αμερικάνικα όργανα εκείνης της περιόδου, πράγμα που με κάνει να πιστεύω οτι είναι προϊόν εργαστηρίου ή μάστορα που είχε δουλέψει τοπικά, για άλλους.
Γνωρίζουμε οτι και οι Σταθόπουλοι εκείνη την περίοδο είχαν πολύ μεγάλη παραγωγή. Θα είχε ενδιαφέρον να γνωρίζαμε πόσοι εργάστηκαν εκεί και αν κάποιοι άνοιξαν αργότερα δικό τους εργαστήριο.
Η άλλη βέβαια εξήγηση θα ήταν το όργανο να έχει την ταμπέλα του μαγαζιού που το πούλησε, δηλαδή ο holley να ήταν μαγαζάτορας και να είπε στον (γείτονα) Vrakas να του κάνει μια παρτίδα μπουζούκια με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και τιμή, για το μαγαζί του.
Πολλά Ιταλικά μαντολίνα πουλήθηκαν στην Αγγλία με τα ονόματα του εισαγωγέα στην ταμπέλα εκείνη την περίοδο οπότε είναι κάτι που γινόταν.
Το πως βέβαια δεν έχει ξαναακουστεί αυτό το όνομα παραμένει μυστήριο αλλά ίσως η απάντηση βρίσκεται σε κάποιο αρχείο ή κάτι τέτοιο, που θα μας έδειχνε ποσο καιρό παρέμεινε εκεί η επιχείρηση.
Για ηχητικό Μπάμπη θα πρέπει να περιμένουμε μιας και πρέπει πρώτα να επισκευαστεί. Εκεί ανοίγοντας το καπάκι ίσως να μάθουμε κάποιο από τα μυστικά του. Πάντως νομίζω ότι η λύση θα βρεθεί ψάχνοντας την πορεία του Βρακά. Ο Βρακάς θα μας οδηγήσει στο Holley. Σύμφωνα με τα δεδομένα που έχουμε, ο Βρακάς βρίσκεται στο 246 με επωνυμία F. VRACAS (βιβλίο Σταύρου Κουρούση), μετά φαίνεται ότι στην ίδια διεύθυνση μετατρέπει την ατομική επιχείρηση σε εταιρία F. VRACAS & CO (ετικέτα στο μπουζούκι του Αμερικάνου) και μετά έχουμε αλλαγή διεύθυνσης από το 246 στο 201. Ίσως ο Σταύρος Κουρούσης να έχει κάποια δεδομένα μιας και στο βιβλίο του αναφέρει κάποια στοιχεία γι’ αυτόν.Γενικά υπάρχουν δεδομένα για τη δράση του Βρακά; Έχουν βρεθεί άλλα όργανά του εκτός από το μπουζούκι του Αμερικάνου και πιθανόν το δικό μου;
Ολα τα στοιχεια που ηξερα για το Βρακα τα εβαλα στο βιβλιο ,ξερω οτι ηταν απο το Εμποριο Κοζανης και οτι ηταν μουσικος που πηγε στα μεσα της δεκατίας του 10 στην Αμερική και ειχε δραση μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του 30 .Ειχα δει το οργανο στο ebay ,ειχα καταλαβει απο τις φιγουρες απο την αρχη οτι ειναι του Βρακα ,αλλα αυτο το Holly με εμποδισε τελικα να το παρω το οργανο.Ομως ολοι δικαιουνται να εχουν ενα παλιο καλο οργανο οποτε καλοριζικο ,ευχομαι τα καλυτερα ,προσοχη στις επισκευες μονο γιατι εχουμε κλαψει ουκ ολιγα οργανα τις τελευταιες δεκαετιες σε πολυτιμα οργανα που θα πρεπει να παιζουν και να τα χαιρομαστε.Υπαρχει ενα Λαουτο του Βρακα που επισης ειχα βρει παλια και ειναι στα χερια της Μαριας Πλουμη πολυ καλο οργανο αλλα δεν ηταν σε τοσο καλη κατασταση οπως το συγκεκριμενο μπουζουκι.Επίσης ο πολύ σημαντικός συλλέκτης μαντολίνων 1980gms πρέπει να έχει ένα μαντολίνο του Βρακά.
Τελικά μετά από λίγη διαδικτυακή έρευνα σε καταλόγους της ΝΥ έχω νέα δεδομένα. Ο κύριος Everett Stratton Holley γεννήθηκε στο Westborough Massachusetts το 1880 ή 1882 και πέθανε το 1947 στη ΝΥ. Εμφανίζεται ως οργανοποιός το 1916, 1917 και 1918 στους τηλ καταλόγους της ΝΥ με διεύθυνση 201 west 145th street μαζί με το Βρακά. Από το 1920 εως και το 1925 εμφανίζεται στην ίδια διεύθυνση αλλά μόνος του. Ο Βρακάς αντίστοιχα από το 1922 μέχρι το 1940 φαίνεται να έχει την επωνυμία F. VRACAS & CO με διεύθυνση το 246. Υπάρχει και η διαφήμιση που δημοσιεύεις στο βιβλίο σου Σταύρο που αναφέρει την VRACAS & CO στο νούμερο 201. Θα σου ήταν εύκολο να μου πεις αν ξέρεις την ημερομηνία που δημοσιεύτηκε; Πάντως από τα μέχρι τώρα στοιχεία προκύπτει ότι το μπουζούκι μου κατασκευάστηκε ανάμεσα στο 1916 με 1925 ενώ το αντίστοιχο της Αμερικής ανάμεσα στο 1922 με 1940.
Kαποια νεα στοιχεια που βρηκα καθως με αναγκασες να επανακοιταξω τα κιταπια μου.Υπάρχει διαφήμιση του 1911 του Βρακα και Δ.Σάσσου ως συνεταιροι στην οδο 347 w .59 th street New York στην οποια ομως δεν αναφερονται μπουζουκια σαν οργανα κατασκευσης,αλλα φυσαρμονικες ,αρμονικες ,κρητικες λυρες ,φωναγραφα ,δισκοι κλπ.Το 1914 ειναι το ταξιδι του σαν μεταναστης μονιμα στις Ηνωμενες πολιτείες.Ισως ειχε ερθει νωριτερα είχε κανονισει τις δουλειες του και εφυγε η ισως να ηταν συνεταιρος εξ αποστασεως προμηθευωντας οργανα τον Σασσο που ήταν νωρίτερα στην Νεα Υορκη.Πραγματικ και εδω κολλανε τα στοιχεια η διαφημιση με την οδο στο νουμερο 201 ειναι απο διαφημιση του Γεναρη του 1916 ενω η παλιοτερη στον αριθμο 246 ειναι του 1920.Οποτε καπου εκει ενδιαμεσα μετακομισε το μαγαζι του,πιθανα διεκοψε την συνεργασια με τον Holley και εγινε εντελως ανεξαρτητος.Πάντως θα ειχα περιεργεια ως τι οργανο θα πουλαγε το συγκεκριμενο ο Holley στους πελατες του,αυτο που εχει γινει ειναι ξεκαθαρα θεμα εμπορικης συνεργασιας του στυλ δωσμου μερικα μπουζουκια να τα πουλαω με την δικη μου επωνυμια.Ισως ο Βρακας να στηριζοταν οικονομικα εκεινο το διαστημα απο τον Holley μεχρι να τα καταφερει μονος του.Οπως και να εχει το μπουζουκι σου με βαση και αυτα που βρηκες εσυ για τον Holley ,ειναι σιγουρα φτιαγμενο μεταξύ 1916-1919 .
Έτσι εξηγείται το ότι βρήκα ένα Βρακά Φώτη να πηγαίνει στην Αμερική το 1910. Πάντως το ότι η Vracas & co υπάρχει από το 1916 με βάζει στη σκέψη ότι το άλλο μέλος της εταιρίας είναι ο Holley.
Σε αναζήτηση στο γράμμα V το 1916. Το h μπροστά από το 201 μήπως γνωρίζεις τι μπορεί να σημαίνει;
Στο γράμμα Η το 1917 & 1918 εμφανίζεται
Μου δίνεται η εντύπωση ότι ο Holley διατηρεί την ατομική του επιχείρηση και συνεταιρίζεται επιπλέον με το Βρακά στην ίδια διεύθυνση. Οπότε πιθανόν να συνέχισε να είναι συνέταιρος του Βρακά και στην νέα διεύθυνση.
Μήπως ψάχνω ψύλλους στ’ άχυρα;
Πάντως ενδιαφέρον θα είχε να μπορούσαμε να μάθουμε που έμαθαν να κατασκευάζουν μουσικά όργανα. Πιθανόν στο εργαστήρι κάποιου παλαιότερου…
Ευχαριστώ πάντως για το ενδιαφέρον που δείχνεις και τις πληροφορίες.
Ο Φωτης Βρακας του 1910 ειναι αλλος με το ιδιο ονομα και με καταγωγη την καλαματα,στο εγγραφο του 1914 που εντοπισα δηλωνει το επαγγελμα του (μουσικος) και την καταγωγη του απο το εμποριο κοζανης οπως λεγαμε.Δεν ξερω τι ειναι το Η ,αλλα μαλλον καποιος ταχυδρομικος κωδικος καταχωρησης,παντως σιγουρα ολα συνενουν στο οτι μαλλον οι δρομοι τους χωρισαν το 1919.Αρα τρια χρονια συνεργασιας ,αρκετα ευλογο για ενα νεοφερμενο ελληνα μαστορα.Ισως ο Holley τον πηρε για βοηθο του στην αρχη και ο Βρακας τον εξυπηρετουσε και οταν εβγαλε καποιο κεφαλαιο αποφασισε να πορευθει μονος του,νομιζω οπως και σημερα γινεται κατι τετοιο.
Ανεβάζω μια καταχώρηση του 1916 στη Νέα Υόρκη. Μοιάζει με το Χρυσό οδηγό. Διακρίνω τα ονόματα του Καραμπά , Σταθόπουλου, Holley&Βρακά στους κατασκευαστές και εμπόρους ενώ του Σάσσο στους επιδιορθωτές. Οι πιο διαβασμένοι μπορούν να αντλήσουν παραπάνω πληροφορίες. Το έχω και σε καλύτερη ανάλυση αλλά δεν μπορούσα να το ανεβάσω.
Πόσο σίγουροι είμαστε ότι ο Σάσσο είναι Έλληνας; Γιατί εδώ τον αναφέρει ως Dominick Sasso και μου δίνει την εντύπωση ότι είναι Ιταλός.
Απ’ ότι βλέπω απ’ το αρχείο που έστειλα δε φαίνεται τίποτα. Το έστειλα 770 kb και βγήκε 70.
Πρόσφατα μου ήρθε στο εργαστήριο ένα μπουζούκι του Holley για αναπαλαίωση.
Στην ετικέτα του οργάνου δεν φαίνεται ημερομηνία, ούτε το όνομα του Βρακα, παρά μόνο του Holley…
τοτε ο Sasso δεν ειναι Ελληνας προφανως .
.Ενδιαφερον Τασο το μπουζουκι ειναι το ιδιο με αυτο που πηρε το μελος Βασιλας η αλλο οργανο?
Σταύρο, δεν έκανα αναφορά στον ιδιοκτήτη γιατί δεν γνώριζα αν το ήθελε…
Ναι, του φίλου basilas είναι, με την καλή ψυχή…
Eιναι σε καλα χερια,αν γινεται θελουμε δειγμα μετα την επισκευη!
Να καταθέσω κάποια νεώτερα στοιχεία που βρήκα και με οδηγούν σε κάποια συμπεράσματα. Όλα προέρχονται από τον τηλεφωνικό κατάλογο της ΝΥ. Το 1909 δε βρίσκω κανένα στοιχείο για το τρίγωνο Βρακάς, Sasso, Holley. Το 1910 βρίσκω το Sasso στο 347 w .59 th street και το Βρακά στην ίδια διεύθυνση με επάγγελμα mus instr και οι 2. Ο Βρακάς μάλιστα αναφέρεται ως Fotte Vracof. To 1912 πάλι Βρακάς και Sasso στην ίδια διεύθυνση μόνο που ο Βρακάς γράφεται Vracas Foti. To 1914 ίδια καταχώρηση με το 1912. To 1916 το βρίσκουμε μαζί με το Holley. H συνεχής παρουσία του στους τηλεφωνικούς καταλόγους μου δίνει την εντύπωση ότι κατοικεί μόνιμα στη ΝΥ από το 1910. Μήπως τότε είναι ο άλλος Βρακάς, που έρχεται το 1910; Κι αυτό δε μου κολλάει στο γεγονός ότι έρχεται στις 23/10/1910 με βάση την κάρτα αποβίβασης στη ΝΥ ενώ ο τηλ κατάλογος που τον αναφέρει εκδόθηκε Αύγουστο του 1910. Μάλλον ο οργανοποιός Βρακάς πήγε στη ΝΥ πριν το 1910. Σχετικά επίσης με το γράμμα h μπροστά από κάποιες διευθύνσεις καταλήγω ότι μάλλον σημαίνει home και μάλλον είναι η διεύθυνση κατοικίας αυτών που δηλώνουν επαγγελματίες. Ανέφερες πιο πριν ότι πέρασε από τα χέρια σου ένα λαούτο του Βρακά. Έχεις φώτο ή θυμάσαι πως ήταν η ετικέτα του; έμοιαζε με την ετικέτα του δικού μου, είχε ημερομηνία;
Σταύρο όλα αυτά που βρήκα θα μπορούσα να σου τα στείλω να τα έχεις στο αρχείο σου. Εσύ μπορείς να τα κατανοήσεις και να τα επεξεργαστείς καλύτερα.
Όσον αφορά το δείγμα που ζητάς μετά την επισκευή φαντάζομαι να είναι μόνο ηχητικό…
Εγώ να δεις πως καίγομαι να το πιάσω στα χέρια μου. Πάντως το συγκεκριμένο όργανο θα κουρδιστεί συμβατικά μόνο για 2 τραγούδια. Φραγκοσυριανή και Αλανιάρα απ’ τον Περαία. Θα παίζει μόνο τα μαύρα ντουζένια της ψυχής…
Τασο 60αρι είναι?(Μηκος χορδής εννοώ)
Σε ευχαριστω πολυ για τις πληροφοριες.Πραγματικ δεν μπορουμε να μαστε σιγουροι .Η αποβιβαση του 1914 παντως δηλωνει τον Βρακα ως μουσικο και δεν δηλωνει πιο πριν αλλη ημερομηνια αποβιβασης ,φαινεται σαν να ειναι η πρωτη του επιβιβαση στην Αμερικη.Δεν μπορω να πιστεψω οτι πρεπει να υπηρχε και αλλος φωτης Βρακας που να σχολειται με την μουσικη ,θα ηταν τρομερη συμπτωση ,εξαλλου νομιζω μονο δυο ατομα βρεθηκαν με το ιδιο ονομα στα αρχεια ,ο πρωτος ηρθε απο την Καλαματα το 1910 .Η λοιπον υπαρχει παλαιοτερο ταξιδι που δεν αναγραφεται η ο Βρακας εστελνε οργανα απο την Ελλαδα στην Αμερικη και ηταν συνεταιρος χωρις να ηταν καν εδω,λιγο περιεργο το τελευταιο αλλα φυσικα τιποτα δεν αποκλειεται.Οσο για το λαουτο δεν θυμαμαι καθολου ,αλλα μπορεις να ρωτησεις την Μαρια την Πλουμη ,επαγγελματια μουσικο που το εχει στην κατοχη της
Μηκος χορδής: 61.5cm
Ευχαριστώ Τάσο!¨Ενας φίλος οργανοποιός στο Αμέρικα είχε επισκευάσει ένα 60αρι