Αγαπητέ mydas σου αξίζουν πολλά μπράβο για το μήνυμά σου, κατά τη γνώμη μου, και όχι μόνο το ένα που σου έδωσα εγώ παραπάνω!
Βέβαια, υπάρχει και το βιβλίο του Κατσιφή “Η θεωρία των έλξεων” που περιλαμβάνει θησαυρούς γνώσεων προερχόμενους από την εμπειρία του ψάλτου αυτού.
Υ.Γ.1 : Πέρνα και μια βολτίτσα από την ομάδα των “Δρόμων” για περαιτέρω βοήθεια, αν θες…
Υ.Γ.2 : Χάρηκα πολύ και για τα διαστήματα του Β’ ήχου, με τον τρόπο που τα αναφέρεις!
Η γνώμη μου είναι ότι πέρα από την μεθοδο άνευ διδασκάλου και τα CD το βασικότερο είναι ένας καλός και έμπειρος δάσκαλος ο οποίος θα σου μάθει στην πράξη τις διομορφίες αυτές.
Και φυσικά τα ακούσματα. Βρες CD από χορό Στανίτσα, Αγιορείτες και άκουτα συνέχεια.
Ο σκοπός είναι να συνιθήσει το αυτί σου στα ακούσματα.
Επειδή είμαστε συνιθισμένοι στα δυτικά ακούσματα, στην αρχή θα σου φανεί λίγο δύσκολο -εγώ τουλάχιστον δεν διέκρινα αμέσως τις διαφορές.
Αλλά να είσαι σίγουρος ότι αυτή την μουσική θα την λατρέψεις!!![/QUOTE]
Καταρχάς συγχαρητήρια για την απάντηση σου. Έχω ασχοληθεί ελάχιστα με την βυζαντινή μουσική κάνοντας λίγο λάφτα. Είναι όντως υπέροχη. Ειδικά για το Στανίτσα που αναφέρεις έτυχε να ακούσω μια φορά στο ραδιοφωνο οδηγώντας αφιέρωμα στον Στανίτσα και κυριολεκτικά ‘‘έμεινα’’ από τη φωνή και τις δυνατότητες του. Δυστυχώς 'ομως η βυζαντινή μουσική χάνεται ή μάλλον σε κάποιες περιπτώσεις εκφυλίζεται. Έτυχα σε ένα γάμο από αυτούς τους κυριλέ που ε’ιχαν μεγάλη χορωδία να ψέλνει κατά την τελετή στην οποία παρά το εντυπωσικό των φωνών δεν ήταν βυζαντινή η απόδοση άλλά τελείως δυτικότροπη. Θέλει πολύ προσπάθεια να διασώσουμε τον πολιτισμό μας και δυστυχώς δεν πρέπει να αφήσουμε την μοίρα του στα υπουργεία α-πολιτισμού που πριμοδοτούν τις Βίσσηδες και τους Ρουβάδες.
ΥΓ
Συγνώμη που ξεφεύγω από το αρχικό θέμα αλλά η όλη αυτή κατάσταση με στεναχωρεί
Όντως, Νίκο Πολίτη, έχει άκουσμα εναρμονίου γένους! Να διευκρινήσουμε ότι ομιλούμε για την αντίληψη των Βυζαντινών διδασκάλων περί του Φρυγίου -δηλαδή ως χρόα του Α’ Ήχου στο διατονικό γένος, καθώς οι “Αρχαίοι” ήρμοζον τον τρόπο αυτόν και στα 3 γένη τους.
Αγαπητέ mydas, εννοείς την “Κρηπίδαν”; Μήπως γνωρίζεις εάν τότε, όταν αναφέρονταν οι ψάλτες στον πλάγιο του Α’ Ήχο εννοούσαν αυτόν που σήμερα ορίζουμε ως Α’ Ήχο και αντίστροφα; Δυστυχώς, δεν την έχω μελετήσει αυτούσια και θα μπορούσες να μας εξηγήσεις εάν ήθελες… Ευχαριστώ!
Υ.Γ.: Οφείλω να ζητήσω συγγνώμη για την εκτός του αρχικού θέματος συζήτηση. Τη συνεχίζω όμως, επειδή, ούτως ή άλλως, έχουν διαπλεχθεί δύο εντελώς διαφορετικά θέματα, αλλά κι επειδή αναγράφονται πολύτιμα κι εμπεριστατωμένα μηνύματα από άλλα μέλη του φόρουμ (κατά τη γνώμη μου). Ας τα ξεμπερδέψουν οι διαχειριστές εάν το επιθυμούν -και μπορούν βέβαια…
Είπε ο ALK
“… και ένα βιολί μπορεί να παίξει μέχρι κάποιο βαθμό ασυγκέραστα με συνοδεία πιάνου”
-ως κλασικός βιολιστής που είσαι ΑΛΚ θάθελα να με πληροφορήσεις ακριβώς ως ποιον βαθμό αυτό μπορεί να γίνει ? Αν έχεις και παραδείγματα ηχητικά ακόμα καλύτερα.-
Είπε επίσης “Αύτο που συχνά γίνεται όμως σε άταστα όργανα είναι να κουρδίζουμε τις ανοιχτές μας χορδές ποιό “συγκερασμένα” έτσι ώστε να μειώσουμε τις απώλειες μεταξυ πολύ χαμηλών και πολύ υψηλών νοτών. Θυσιάζουμε λοιπόν κάποιες “πέμπτες καθαρές” συνήθως προκειμένου να έχουμε την δυνατότητα να συνδιάσουμε περισσότερα όργανα με διαφορετική έκταση”.
-και αυτό ή μάλλον αυτά (τα τόσο ενδιαφέροντα) που λες εδώ κάντα μου λιγάκι πιο λιανά , εδώ ή με Π.Μ. -
Και ακόμα είπες “Τώρα, το πώς άταστα όργανα προσαρμόζονται και οργανώνουν το intonation σε ένα σύνολο κλασσικής (πχ κουαρτέτο εγχόρδων) είναι ένα τρομερά πολύπλοκο και ενδιαφέρων θέμα που όμως δεν γίνεται να εξηγηθεί πρακτικά εδώ”.
-πές μας και για αυτό όμως λίγα παραπάνω λόγια ή έστω πέσ μου με ΠΜ, αν τυχόν δεν ενδιαφέριε τους λοιπούς εδώ γύρω. ΕΥχαριστώ. -
Ελπίζω να μην μπω εκτος θέματος αλλά δεν ξέρω που να το βάλω
Εχω κοιτάξη τη λέξη “μουρμουρ”/mürmür σε Ευρωπαικές γλώσσες και έχω βρει
πορτογαλλικά murmúrio
γαλλικά murmure
ισπανικά murmullo
Ιταλικά murmure
Ελληνικά μουρμούρισμα
Ξέρω τι λεει ο Πετρόπουλος για τη λέξη αυτή αλλά τόσες συμπτώσεις γίνεται;
Εγώ δεν ξέρω (ειλικρινά!). Τι λέει;
Ουσιαστικά τα πράγματα δεν είναι πάντα ξεκάθαρα και διαφορετικοί μουσικοί ακολουθούν διαφορετικές λύσεις και στατηγική σε αυτό το θέμα. Το βασικό πρόβλημα είναι το εξής: Οταν συνδιάζουμε όργανα με διαφορετική έκταση, παίζοντας μη-συγκερασμένα οι νότες ακούγονται χαμηλά στο intonation οσο κατεβαίνουμε και ψηλά όσο αναβαίνουμε. Δηλαδή ένα κοντραμπάσο και ένα βιολί άμα παίξουν την ίδια νότα σε 4 οκτάβες διαφορά, αυτή η απόσταση μπορεί να κάνει αυτή την συνήχηση να φαλτσάρει και το βιολί να ακουστεί σαν να είναι κουρδισμένο ψηλότερα απο το κοντραμπάσσο. Εκεί λοιπόν έρχεται το well-tempered σύστημα και όλα τα άλλα συστήματα που χρησιμοποιούμε έτσι ώστε να μπορούμε να έχουμε συνδιασμό πολλών διαφορετικών οργάνων σε μεγάλη έκταση, και φυσικά αυτήν την τεράστια γκάμα ακουσμάτων και δυνατοτήτων σε όλες τις τονικότητες που προσφέρει το πιάνο και άλλα πληκτροφόρα.
Εξηγόντας το “μπακαλίστικα” λοιπόν: Στο πιάνο, ψηλώνοντας τις μπάσσες νότες και χαμηλόνοντας τις πρίμες και γενικότερα δίνοντας μια υπολογισμένη ομοιογενεια στις αποστάσεις των φθόγγων δεν έχουμε ποιά αυτό το πρόβλημα και μπορούμε να έχουμε οποιοδήποτε συνδιασμό φθόγγων και αποστάσεων θέλουμε. Αυτό βέβαια είναι ένας μεγάλος συμβιβασμός γιατι κανένα πλέων διάστημα δεν είναι απόλυτα σωστό στο αυτί, απλά είναι αποδεκτό, σε σημείο που να μην φαλτσάρει…
Τωρα, όταν ένα πιάνο συνοδεύει ένα βιολί η μια ανθρώπινη φωνή, αυτό που γίνεται συχνά είναι το εξής: Το πιάνο παρέχει ένα βασικό αρμονικό περιβάλλον στο οποιό το βιολί αντιδρά και προσαρμόζεται.Μπορεί πολύ συχνά δηλαδή να κρατάμε μια νότα και το πιάνο να αλλάζει συγχορδία και η δική μας νότα να “θέλει” να κουνηθεί.
Οταν παίζουμε σε κουαρτέτο εγχόρδων εκεί είναι χάος:Οι μόνες σταθερές νότες είναι οι ανοιχτές μας χορδες. Οταν παίζουμε λοιπόν σε συγκεκριμένες τονικότητες “χτίζουμε” το intonation μας γύρω απο μιά συγκεκριμένη χορδή. Επειδή όμως υπάρχουν απώλειες όπως εξήγησα παραπάνω, αυτή σημαίνει οτι το συλλογικό μας κούρδισμα ανεβοκατεβαίνει συνεχώς(δεν εννοώ οτι ξανακουρδίζουμε τα όργανα, απλά παίζουμε λίγο ψηλότερα η χαμηλότερα). Αυτό ομως γίνεται ελάχιστα, σε σημείο που ο ακροατής δεν το αντιλαμβάνεται.
ενα παράδειγμα: Αν παίζουμε σε Μι μινόρε, η πρώτη και η τελευταία χορδή του βιολιού (Σολ και Μι) είναι νότες της βασικής τονικότητας. Αν όμως παίξουμε το χαμηλό Σολ και το ψηλό Μι την ίδια στιγμή αυτά θα φαλτάρουν επειδή μιλάμε για μια 15τη διαφορά. Πρέπει λοιπόν είτε να παίξουμε χαμηλά είτε ψηλά, ανάλογα με το ποιά ανοιχτή χορδή χρησιμοποιέιται. Και φυσικά αυτό μπορεί να διαρκεί μόνο 1-2 δευτερόλεπτα γιατί στο επόμενο μέτρο κάποια άλλη χορδή άλλου οργάνου-μουσικού πρέπει να χρησιμοποιηθεί σαν σημείο αναφοράς. Η απλά γιατι η συγκεκριμένη χορδή στην επόμενη συγχορδία θα έχει διαφορετικό αρμονικό ρόλο.
Οταν μαθαίνουμε λοιπόν ένα εργο, περνάμε τον πρώτο μήνα βρίσκοντας λύσεις στα βασικά αυτά προβλήματα. Αναλύουμε φυσικά την παρτιτούρα, μαθαίνουμε και τα 4 μέρη, έτσι ώστε με τα χρόνια αναπτύσουμε ένα ένστικτο για αυτήν την κατάσταση. Οι παρτιτούρες μας σημειώνονται με βελάκια πάνω η κάτω, η πολλές φορες παίζουμε απο το score. Το κυριότερο είναι να ξέρεις ποιό όργανο θα επιρρεάσει την κάθε σου νότα σε κάθε μέτρο και πότε το δικό σου μέρος θα γίνει σημείο αναφοράς για τους γύρω σου.
Αυτό που επίσης γίνεται κάποιες φορές είναι να κουρδίσουμε τις ανοιχτές μας χορδές ποιό συγκερασμένα, εαν ο συνθέτης δεν έχει προβλέψει αυτό το πρόβλημα και μας ζητήσει να παίξουμε συγχορδίες που δεν γίνεται να αποδωθούν με εντελώς καθαρό intonation. Ενα καλό παράδειγμα είναι το τελευταίο μέρος του κουρτετου του Σμέτανα (from my life) οπου ζητάει την μπάσσα χορδή της βιόλας με την πρίμα χορδή του πρώτου βιολιού.Επίσης ο britten γράφει ισοκρατήματα με ανοιχτές χορδές στο cello και βιόλα που κάνουν το πρώτο βιολί να παίξει πολύ χαμηλά, πράγμα που οι βιολονίστες μισούν. Εκεί λοιπόν, ουσιστικά κουρδίζουμε τις χορδές μας φάλτσα για να ταιριάζουν σε συγκεκριμένες νότες.
Οπως και να έχει λοιπόν,κάθε κλασσικός έγχορδος έχει τα δικά του σημεία αναφοράς, συνήθειες και προτιμήσεις. Οταν δουλεύουμε μαζί, πάντα καταλήγουμε να συμβιβαζόμαστε αλλα αυτό είναι και το ενδιαφέρον στην υπόθεση. Μπορεί μια νότα που παίζω να μου ακούγεται κατάφαλτση σε σχέση με την προηγούμενή της αλλα άν ταιριάζει με την συγχορδία αυτό είναι που την κάνει σωστή. Γιαυτό λοιπόν όταν αλλάζει ένα μέλος σε ένα κουαρτέτο πρέπει να περάσουν πολλοί μήνες μέχρι να μάθει ο ένας τον άλλον.
Εαν ψάξετε στο youtube το Hagen Quartet θα δείτε 1 πολύ καλό παράδειγμα τεσσάρων μουσικών που έχουν αναπτύξει μια κοινή αντίληψη για αυτό το θέμα. Πολύ συχνά παίζουν σχεδόν χωρίς βιμπράτο και όλες τους οι 4τες,5τες και 8βες είναι πεντακάθαρες σε οποιαδήποτε τονικότητα.
(Σας προειδοποίησα οτι είναι πολύπλοκο:019:)
Φίλε ΑΛΚ,
εξόχως ενδιαφέροντα όλα όσα με/μας;; μαθαίνεις παραπάνω. Δυστυχώς δεν μπορούμε να αναταλλάξουμε εδώ και μουσικά/ηχητικά παραδείγματα … Θα δω αυτό που λες για το Hagen… Πές κι άλλα σχετικά π.χ. αν υπάρχουν στο σωτήριο youtube. Σε ευχαριστώ πολύ. Πας πολύ βαθειά τη συζήτηση. Αυτό θα πει Μ-ουσικός.
Γεια σου Νίκο. Οτι έιναι Τούρκικη ονομασία. Νομίζω υπάρχει μια λέξει που μοιάζει, αλλά όπως σε όλες σχεδον τις χώρες στη Βόρεια Μεσόγειο
Ευχαριστώ πολύ, φίλε Akios, δεν το θυμόμουνα. Έχω όμως πάψει να ασχολούμαι πια με προβληματισμούς του τύπου “όχι, εγώ το βρήκα πρώτος, όχι, εγώ”. Σε ένα καζάνι βρισκόμαστε όλοι.
Για την ονομασία μιλάω,
Ας πούμε ότι τόσο ασχολούμαι, όσο βλέπω ότι το θέμα της ετυμολογίας και των προελέυσεων του καθετί, στη Βυζαντινή αυτοκρατορία μαι μετα στην Οθωμανική αυτοκρατορία - και πριν ακόμα, μετά την εκστρατεία του Μέγα Αλέξανδρου, στον Ελληνο-Περσικό-Αιγυπτιακό-βουδιστικό κόσμο -, είναι ένα μεγάλο" μπορδέλο" όπου μια γάτα δεν θα έβρισκε τα γατάκια της, γιατι ο λαός όταν μιλάει και δημιουργεί λέξεις δεν ασχολείται με την ιστορική ακρίβεια ούτε βέβαια προσπαθεί να επιβεβαιώσει “εθνομουσικολογικά” αν οι ρίζες των λέξεων που χρησιμοποιεί κολλάνε με καποια “αλήθεια”. Χθες ένας φίλος όταν του περίγραψα το μπουλγαρί μου είπε ότι τότε ίσως το όργανο μου αγόρασε στην Πόλη να ήταν μπουλγαρί και αυτό ακριβώς του έλεγα για τις ονομασίες.
Αλλά δηστυχώς ό,τι και να διαβάσεις για τη μουσική - εκτος απο τη τεχνική της μουσικής - είναι γεμάτο απο τέτοιους προβληματισμούς με κάποιους που ψάχνουν συστηματικά να αποδείξουν ότι κάτι προέρχεται απο αλλού ή ότι αντίθετα είναι γηγενη - εξαρτάται συνήθως τι θέλουν να αποδείξουν ιδεολογικά τόσο οι μεν όσο και οι δε. Και μενα μ αρέσουν οι ξένες γλώσσες άρα… Πιστέυω όμως ότι η μουσική και τα μουσικά όργανα είναι πρώτα προσωπική δημιουργία πριν να γίνουν δημιουργία κάποιου λαού ή κάποιας παραδόσης.
Εδώ, φίλε akios, σου προτείνω να κάνεις ό τι και ένας ξάδερφός μου, συνονόματος και σήμερα μακαρίτης. Την εμφυλιακή ή μετεμφυλιακή περίοδο, πρεσβευτής στην Ουάσιγκτον ήταν κάποιος ονόματι Πολίτης και ήταν φυσικό, το όνομά του να αναφέρεται συχνά σε πρωτοσέλιδα εφημερίδων. Όταν φίλοι ρωτούσαν τον ξάδερφό μου «-Τον Πολίτη τον πρεσβευτή, τι τον έχετε;» απαντούσε «-Χεσμένο».
Φίλε Μήτσο,
δεν ξέρω τί είναι η “Κρηπίδα”.
Για την αρχαία βάση του πλ. α’, έχω ακούσει ότι ήταν ο Κε, αλλά δεν ξέρω
πώς “λειτουργούσε” ο ήχος.
Όμως είναι μία απορία που μου την δημιούργησες και μένα -και σε ευχαριστώ.
Ευκαιρία να το ψάξω λίγο και θα επανέλθω.
Επίσης σε ευχαριστώ και για την πληροφόρηση περί του βιβλίου του Κατσιπή.
Θα το έχω υπ’ όψιν. Μπορεί κάποια στιγμή να χρειαστεί.
Φίλε Δ. Σακκαλή,
το πρόβλημα με τις δυτικές χορωδίες ήταν πολύ μεγάλο μία εποχή.
Νομίζω ότι κάποια στιγμή έγινε υποχρεωτικό στις εκκλησίες να ψάλεται η βυζαντινή και έτσι σώθηκε η κατάσταση.
Οι χορωδίες αυτές ψάλουν κομμάτια που είναι γραμμένα εξ’ αρχής σε δυτική κλίμακα, τετραφωνισμένα. Μπορεί τα κομάτια αυτά να είναι όντως αριστουργήματα, ως τέχνη
(πχ. του Πολυκράτη). Δεν είναι όμως η παράδοσή μας.
Πολλές φορές θα ακούσεις και κάτι που μοιάζει με βυζαντινό αλλά είναι τετραφωνισμένο.
Αυτό που συμβαίνει, είναι ότι το βυζαντινό κομμάτι το παίζουν σε συγκερασμένη κλίμακα
(πχ. τον πρώτο ή τον πλάγιο του πρώτου σε μινόρε) και φυσικά αυτό εναρμονίζεται!
Συμφωνώ μαζί σου πάντως ότι θέλει πολύ προσπάθεια για να διασώσουμε τον πολιτισμό μας και δεν πρέπει να τον αφήσουμε την μοίρα του…
Μήτσο, γειά και πάλι! Σου χρωστώ μία απάντηση:
Η αρχαία βάση του πρώτου ήχου ήταν ο Κε (όχι του πλ.α’)
Δεν θυμόμουνα καλά. (Άμα αφήσεις για λίγο κάτι, σε αφήνει κι αυτό…)
Για λόγους πρακτικούς η μεταφορά της βάσης έγινε στον Πα.
Η διαφορά του πρώτου από τον πλάγιο του πρώτου ειρμολογικό, ο οποίος έχει ως βάση τον Κε
-επί του οποίου τίθεται η διατονική φθορά του Πα- βρίσκεται τόσο στις μελωδικές γραμμές
όσο και στους δεσπόζοντες: Δί στον πρώτο, Γα στον πλάγιο α’.
Όσο για την “Κρηπίδα”, δεν ήξερα ότι ονομάζεται έτσι το θεωρητικό του Φωκαέα.
(Μου είχαν δώσει παληά κάτι σημειώσεις από αυτό από τις οποίες απουσίαζε το εξώφυλο και μου διέφευγε η λεπτομέρεια της ονομασίας).
Και να που τέλειωσε το νήμα, πέρασαν και δέκα χρόνια από τότε, αλλά απάντηση στο #28 μου, δεν πήρα…
για να μην ψάχνετε:
Α! Δηλαδή όντως περίμενες απάντηση κ.Νίκο; Ε, θα δοθεί μαζί με κάτι για 5τονικές αναλύσεις που “χρωστάει” κι από άλλο θέμα! Υπομονή άλλα 10 χρ.
1 «Μου αρέσει»
Έχουμε και λέμε:
α) Ακριβής ορισμός του μουρμούρικου δεν υπάρχει. Εδώ δεν υπάρχει για το ρεμπέτικο! Αλλά αυτό δεν είναι κατ’ ανάγκην πρόβλημα. Δεν είναι κάθε λέξη ταξινομικός όρος. Για το μουρμούρικο, νομίζω ότι οι περισσότεροι το αντιλαμβανόμαστε ως αδέσποτο ρεμπέτικο με ελεύθερη συρραφή διστίχων και απλούς έως στοιχειώδεις σκοπούς. Ντάξει, χωράει νερό ως περιγραφή, αλλά έτσι είναι με κάθε ανθρώπινο δημιούργημα (μην ταραζόμαστε δηλαδή!).
β) Μουρμούρικα έχω ακούσει ως επί το πλείστον με συγκερασμένα όργανα. Είναι τραγούδια για μία κιθάρα, έναν μπαγλαμά, ένα μπουζούκι ντουζενιάρικο, άντε και τα τρία μαζί, όχι παραπάνω. Βιολιά, ούτια και τέτοια «αρχοντικά» πράγματα δεν πολυέχουν δουλειά εδώ. Κανένας Μάρκος με το ούτι, κανένας Πιπεράκης με τη λύρα μπορεί να έπαιξαν και τέτοια τραγούδια, αλλά θα έλεγα ότι πρόκειται για περιφερειακές έως περιθωριακές περιπτώσεις. Βασικά, δεν ήταν τραγούδια των μουσικών αλλά της παρέας. Κάποιοι μουσικοί βέβαια τα αποτύπωσαν και σε δίσκο, αλλά τον δίσκο πρέπει και να ξέρουμε να τον «διαβάσουμε»! Φυσικά, τίποτε δεν αποκλείει να παίζονταν παλιότερα και με ταμπουρομπουζουκοειδή με κινητούς μπερντέδες και άλλες κλίμακες - έτσι κι αλλιώς τροπικές μελωδίες είναι.
γ) Το Μινόρε του Γιοβανίκα είναι το Σμυρναίικο Μινόρε. Υπάρχει μία ηχογράφηση όπου φέρεται να παίζει βιολί ο ίδιος ο Γιοβανίκας:
Δεν ξέρω από πού προέρχεται η πληροφορία ότι ο ίδιος το συνέθεσε κιόλας, ούτε αν και πώς τεκμηριώνεται. Πρέπει να πω ότι την αντιμετωπίζω με επιφύλαξη: Το Σμυρναίικο Μινόρε έχει πολλές δεκάδες ηχογραφήσεις. Δεν έχω υπόψη μου άλλη επώνυμη δημιουργία που, μέσα στα χρόνια που ήταν ακόμη φρέσκια, να έχει ηχογραφηθεί τόσο πολλές φορές. Πέντε, εφτά, δέκα, εντάξει. Αλλά εδώ μιλάμε για πολύ περισσότερες. Πιστεύω ότι μάλλον ήταν δημώδης σκοπός της Σμύρνης.
δ) Το Σμυρναίικο Μινόρε είναι τέτοια σύνθεση, ώστε του ταιριάζει να παιχτεί συγκερασμένα. Όχι επειδή το Νιαβέντι είναι από τα σημεία όπου η συγκερασμένη και η ασυγκέραστη μουσική συναντώνται (συμβαίνει κι αυτό, σε κάποιο βαθμό, αλλά δεν είναι αυτό η αιτία).
Το Σμυρναίικο Μινόρε μοιάζει με μανέ, αλλά δεν είναι. Οι μανέδες είναι γραμμένοι σε κάποιο μακάμι. Το Σμυρναίικο όχι. Συνοπτικά θα έλεγα (ή μάλλον έχω ήδη πει):
Γιατί δυτικότροπου;
Αυτό δε χωράει συνοπτική εξήγηση. Το διερευνώ λίγο λίγο σ’ όλη τη διάρκεια της συζήτησης από την οπία είναι το παραπάνω παράθεμα, και το μόνο που μπορώ να πω εδώ συνοπτικά είναι ότι το πιστεύω σοβαρά για συγκεκριμένους λόγους, και ότι ισχύει όχι μόνο για το Σμυρναίικο Μινόρε αλλά για μια ολόκληρη ομάδα παρόμοιων αμανεδοειδών σκοπών που δεν είναι αμανέδες.
(Επ’ ευκαιρία, ας ξεκαθαρίσουμε και το άλλο: Σε κάποιο από τα παλιά μηνύματα εδώ ένας σχολιαστής μοιάζει να θεωρεί ότι «Σμυρναίικο Μινόρε» είναι όνομα δρόμου. Μπορεί κάποτε να υπήρξε και τέτοια ονομασία, δεν το αποκλείω, αλλά βασικά ο δρόμος λέγεται Νιαβέντ και «Σμυρναίικο Μινόρε» σημαίνει το κομμάτι και όχι κάποιο είδος [μινόρε] δρόμου.)
ε) Το Σμυρναίικο Μινόρε, όπως και οι άλλοι προαναφερθέντες παρόμοιοι σκοποί, είναι άλλης αισθητικής από τα μουρμούρικα. Είναι πλούσιοι, μελωδικά πολύπτυχοι, με έμφαση στη μικρολεπτομέρεια, πρόσφοροι για βιρτουόζους που θέλουν να δείξουν τα προσόντα τους εξυψώνοντας παράλληλα και τους ίδιους τους σκοπούς. Βρίσκονται στον αντίποδα του αδρού, λιτού, επαναληπτικού, «γήινου» μουρμούρικου. Θα υπήρξαν βέβαια άνθρωποι που αγαπούσαν εξίσου τα μεν και τα δε, γλεντούσαν και με τα δύο, έλεγαν οι ίδιοι και τα δύο, εκφράζονταν εξίσου και με τα δύο, αφού κανένας άνθρωπος δεν τρώει το ίδιο φαί κάθε μέρα και κάθε ώρα της ημέρας, αλλά βασικά πρόκειται για διαφορετικού πνεύματος ρεπερτόρια. Πιστεύω ότι αν ακούγαμε ένα μουρμούρικο από τον Νταλγκά λ.χ., και το ίδιο από έναν ανώνυμο μαχαλόμαγκα της εποχής (με χρονομηχανή: λέω για κείνους που ποτέ δε θα έβρισκαν τον δρόμο προς τη δισκογραφία, ούτε και θα τον γύρευαν άλλωστε), και μετά το Σμυρναίικο Μινόρε από τους ίδιους, τότε η εκτέλεση του Νταλγκά στο Σμυρναίικο θα ήταν αυθεντική, και του μαχαλόμαγκα διασκευή-προσαρμογή-απόηχος, ενώ για το μουρμούρικο το αντίστροφο: αυθεντικός ο ανώνυμος και διασκευή ο επαγγελματίας.
Συμπερασματικά: Απορρίπτω την υπόθεση του Φέρρη για πολλούς διαφορετικούς λόγους. Φυσικά, ο κυριότερος είναι ότι το πέρασμα από το ασυγκέραστο στο συγκερασμένο παίξιμο έγινε από τα όργανα και όχι από τα κομμάτια, πόσο μάλλον από ένα συγκεκριμένο κομμάτι, οπότε η όλη αναζήτηση δεν έχει λόγο ύπαρξης.
3 «Μου αρέσει»
Φυσικά και δεν περίμενα, Δημήτρη μου! «Ρητορική» ήταν η τοποθέτησή μου, όπως και η δική σου ερώτηση, αφού κι εσύ ξέρεις…. Ο Περικλής βέβαια ξόδεψε αρκετό χρόνο για να καταλήξει με βάση τη λογική σε συμπέρασμα ήδη γνωστό σε άλλους εδώ και χρόνια, έκανε όμως καλό στο φόρουμ με την αξιέπαινη αυτή δουλειά του. Εσύ κι εγώ, δεν νομίζω να ασχοληθούμε ούτε τώρα, ούτε στο μέλλον….
Υστερα από τόσα χρόνια ένα αγαπημένο θέμα με αγαπημένους ανθρώπους… Ευχαριστώ Περικλή για την παράθεση του βίντεο.
(Στο βίντεο στην εισαγωγή ακούγονται καθαρά οι μελωδικές γραμμές του μινόρε του τεκέ του Χαλκιά)
3 «Μου αρέσει»