Θέλω μ΄αυτό το μήνυμα να απευθυνθώ στους διαχειριστές του forum: μήπως και τα μηνύματά μου εντάσσονται στα σχετικά με την ΑΕΠΙ…Είμαι καινούρια στο χώρο και έχω άγνοια…
Σας διαβεβαιώ, όμως, ότι δεν έχω πρόθεση να δημιουργήσω κανένα πρόβλημα. Σέβομαι το χώρο αυτό, ο οποίος παράγει πραγματικό πολιτισμό.
Οποιαδήποτε, λοιπόν, υπόδειξη δεκτή.
Ελένη.
Αμάν ποιά μ’αυτή την ΑΕΠΙ… Τρομοκρατία/τρομοϋστερία.
Μη μασάς βρε Ελένη, άκουσες κάτι και τα’χασες. Η κουβέντα που έγινε για την ΑΕΠΙ αφορά το θέμα των uploads τραγουδιών που γίνονται εδώ και κάποιο καιρό.
Λοιπόν, προτείνω κάθε φορά που αναφέρει κάποιος στο φόρουμ το όνομα “Βαμβακάρης” εικοσάευρω πρόστιμο. Αν δε τολμήσει κανείς να τραγουδήσει Μάρκο, πρόστιμο άνω των εκατό…
Πάνος
υγ. ΖΙΓΚ ΧΑΙΛ
Αγαπητή Ελένη καλωσόρισες στο φόρουμ. Ελπίζω να γίνεις μόνιμη “θαμώνας”…
Για το παραπάνω που αναφέρεις, δεν υπάρχει πρόβλημα ας μη γινόμαστε υπερβολικοί σε αυτό. ʼλλωστε το site αυτό δεν έχει κερδοσκοπικό χαρακτήρα και χρησιμοποιείται αποκλειστικά για την ενημέρωση των ανθρώπων. Υπό αυτή την έννοια δεν υπάρχει κάτι παράνομο.
Γεια σου, Πάνο!
Είσαι ωραίος!!!
Για το δεύτερο πρόστιμο συμφωνώ…
Προχτές “τα πίναμε” στο σπίτι μας με καρδιακούς φίλους και ακούγαμε και τραγουδούσαμε -τι άλλο- Βαμβακάρη. Ένας φίλος “πετάχτηκε” σπίτι του να φέρει δίσκο παλιό, αυτόν με το τραγούδι που ζήτησα. Άλλά λόγω σούρας…έφερε μόνο το εξώφυλλο φθαρμένο και σχισμένο…
Αυτά…
Admin, ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ!
Μήπως γνωρίζει κανείς αν τα τραγούδια που αναφέρθηκαν πιο πάνω είναι όντως του Μάρκου Βαμβακάρη ή χρονολογίες σχετικές μ΄αυτά;
Ελένη
(Κώστας Φέρρης, και τα επακολουθούντα)
Γιώργο, θίγεις το θέμα των ρεμπετολόγων και της ρεμπετολογίας. Ας πιάσομε λοιπόν τα πράγματα από την αρχή.
Γιά πριν τον πόλεμο, ακόμα και στον 19ο αιώνα, πρέπει ν’ αναφέρουμε τους Παπαδιαμάντη, Μιχαήλ Μητσάκη, Κονδυλάκη, Δροσίνη, Παλαμά, Πέτρο Πικρό, Βλαχογιάννη, Λαπαθιώτη και πολλούς-πολλούς ακόμα, αλλά και τους Σμυρνιούς Αεχιγένη, Καρακάση, Επιφανίου-Πετράκη κ.λ. κ.λ., που ασχολήθηκαν έμμεσα τουλάχιστον με τους χώρους της μάγκας, αλλά και της μουσικής (από τους αμανέδες, ίσαμε τα κουτσβάκικα -καραντουζένια).
Μετά τον πόλεμο, ο πρώτος “λόγιος” που ασχολήθηκε με το ρεμπέτικο (μέχρις αποδείξεως του εναντίου), είναι ο Νίκος Σκαλκώτας που συνθέτει το 1946 το κονσέρτο γιά δυό βιολιά, βασισμένο στη “Μάγισσα της Αραπιάς” του Τσιτσάνη. Ο Χατζηδάκις, γιά τη διάλεξη του 48 (η οποία πιθανότατα ήταν μία εξυπνακίστικη σαχλαμάρα) παρακινήθηκε από έναν περιπλανόμενο φιλόσοφο, που λεγόταν Γιώργος Μακρής, και κυκλοφορούσε στο Καφενείο το Βυζάντιο παρακινώντας τον Τσαρούχη ν’ ανακαλύψει τον Θεόφιλο, τους λογοτέχνες ν’ ανακαλύψουν τον Περικλή Γιαννόπουλο, και τους μουσικούς ν’ ανακαλύψουν το ρεμπέτικο. Από το 1948 ίσαμε το 1957, ο “λόγιος κύκλος” που δημιουργήθηκε με αφορμή τη διάλεξη Χατζηδάκι, περιελάμβανε τον (μετέπειτα καθηγητή, Καβαφολόγο και σύζυγο της αδελφής του Χρήστου Λαμπράκη) Γ.Π.Σαββίδη, και άλλου αστούς ή αστίζοντες, όπως τη φίλη μου ποιήτρια Λένα Τσούχλου, ιδρυτικό στέλεχος του κινήματος των Υπαρξιστών. Κι ενώ ο Χατζηδάκις μυήθηκε από τον Μακρή σ’ ένα κουτούκι όπου ο Μάρκος του τραγούδησε το “Μες στον οντά”, ο ευρύτερος κύκλος “την έβρισκε” στο Πικέρμι, στου Μιχάλη Δασκαλάκη, ν’ ακούσει τον Χάρο με… πιάνο.
(ακολουθεί το 2ο μέρος)
ΡΕΜΠΕΤΟΛΟΓΟΙ 2ο ΜΕΡΟΣ
Οι “ρεμπετολόγοι” γεννήθηκαν ως συλλέκτες δίσκων 78 στροφών με ιδιαίτερη προτίμηση στα ρεμπέτικα, το 1957, πρώτη χρονιά που καταργήθηκαν αυτοί οι δίσκοι κι απέμειναν μόνο τα 45άρια, και αργότερα τα 33άρια βινυλλίου. Κύρια πηγή ο “Γιώργος” στο Μοναστηράκι, που μας πουλούσε αυτούς τους δίσκους προς 7 δραχμές τον ένα. Εγώ που μεγάλωσα στην Αίγυπτο, είμουνα όχι μόνο εξοικειωμένος με το ρεμπέτικο, αλλά και φανατικός, όπως και γιά… την όπερα, αλλά και τη τζαζ.
Ο πρώτος πυρήνας των συλλεκτών, απετελείτο από τους Κώστα Καζάκο, Γιώργο Μοσχίδη, Δημήτρη Σταύρακα, Γιάννη Ταϋγανίδη, Ηλία Πετρόπουλο και την αφεντιά μου, όλοι φυσικά γύρω από τον Γιώργο Μακρή και εγώ ειδικά με τον Γ.Π.Σαββίδη. Υπήρχε κι ένας Πειραιώτης συλλέκτης (τεράστια συλλογή), ο Καλαματιανός -που αναφέρει ο Νέαρχος σε σημείωμά του στην Κλίκα- αλλά αυτός ήταν μονόχνωτος και μίζερος.
Οι συλλογές μας οδήγησαν πολύ γρήγορα στην έρευνα, μιά και οι ετικέτες ήσαν σβυσμένες, κι έπρεπε να μαντέψομε από το “γειά σου Αρτέμη” την παρουσία του Δελιά στον δίσκο. Είναι τότε που ο δημοσιογράφος Γιώργος Πηλιχός μας κότσαρε την ειρωνική ρετσινιά των “ρεμπετολόγων”, που εμείς αποδεχτήκαμε με χιούμορ… και καμάρι!
(έπεται συνέχεια)
Κώστα πολύ ενδιαφέροντα αυτά που μας λες. Αναμένω εναγωνίως τη συνέχεια…
ΡΕΜΠΕΤΟΛΟΓΟΙ 3ο ΜΕΡΟΣ
Ήδη από το 1958, περνάω σε πλεονεκτική θέση, γιατί ως “βοηθός σκηνοθέτης” ταξιδεύω σ’ όλη την Ελλάδα, και μαζεύω στους καφενέδες τους περιφρονημένους δίσκους 78 στροφών.
Όσο γιά τις “συναντήσεις”, είναι βέβαιο πως ο Πετρόπουλος είχε συναντήσει και γνωριστεί με τον Τσιτσάνη στη Θεσσαλονίκη, πρώτος. Εγώ είχα την τύχη να συναντήσω πρώτη τη Σωτηρία Μπέλλου, το 1958, στο Άλσος Παγκρατίου, όπου… τραγουδούσα ροκ’ν’ρολλ με το κουαρτέτο THE FOUR DEVILS!!!
Τον Τσιτσάνη τον συναντήσαμε το 1959, με αφορμή την ταινία του Ζερβουλάκου “Συννεφιασμένη Κυριακή” (Γιά το ψωμί και γιά τον έρωτα).
Τέλος, σημαδιακό είναι το 1961, γιατί τότε γύρισα την ταινία μου μικρού μήκους “Τα ματόκλαδά σου λάμπουν”, κι αμέσως μετά βρήκα την ευκαιρία να γνωρίσω τον Μάρκο, δήθεν γιά να ζητήσω… την άδειά του (κατόπιν εορτής). Φυσικά και του έγινα κολιτσίδα, κι από κείνον γνώρισα τον Στράτο, ξαναβρήκα τη Σωτηρία, κι αρχίσαμε όλοι μαζί να διευρύνομε τον κύκλο, Παπαϊωάννου, Μητσάκης, Χιώτης (λόγω ταινιών), κ.λ. κ.λ. Φυσικά κάπου εκεί μπαίνει στη μέση κι ο Τάσος Σχορέλης, κι αρχίζουν οι κινήσεις γιά την οργάνωση συναυλιών κ.λ. Ο Γ.Π.Σαββίδης μας βοηθάει πάντα.
Το 1965-1965 (μέσα στα Ιουλιανά) διδάσκω σκηνοθεσία κινηματογράφου στη σχολή Φωτεινού-Καλκάνη, και το μάθημά μου έχει γιά άξονα τα “Ματόκλαδα” και τον Νικόλα τον Ψαρά", ως… πρότυπα δομής μιάς κινηματογραφικής ταινίας. Μαθητής μου -μεταξύ άλλων- ο Νέαρχο Γεωργιάδης, ενθουσιάζεται, μου ζητάει τη διεύθυνση του Μάρκου, και πάει και βρίσκει τον Παναγιώτη Κουνάδη (που ασχολιόταν τότε… με τον Θεοδωράκη), και του προτείνει να πάνε να βρουν τον Μάρκο.
Το 65 επίσης, είναι η χρονιά που γνωρίζω τον Γιώργη Χριστοφυλάκη, σε μιά… θεατρική περιοδεία που πήγαμε μαζί στη Γερμανία.
Η ιστορία που αναφέρει ο Νέαρχος, έγινε τέλος 66 αρχές 67, όπου με την ανταλλαγή που κάναμε με τον Καλαματιανό (τους δίσκους μας του έστελνε δέκα-δέκα μέσα σε κουτιά κινηματογραφικών ταινιών) ανακαλύπτομε τον ΘΕΡΜΑΣΤΗ! ΠΑΤΑΓΟΣ! Καλέσαμε τον Γιώργο Μακρή στην πρώτη ακρόαση, κι έγινε χαμός. Από κείνη τη στιγμή το έβαλα πείσμα να βρώ τον Μπάτη, και να του οργανώσω μιά μεγάλη τιμητική. Όμως εκείνος είχε πολλούς κατασκόπους, κι όποτε κατεβαίναμε στον Πειραιά, εξαφανιζόταν από τα στέκια του. Ώσπου μας βρήκε η χούντα, και μάθαμε πως ο Μπάτης είχε πεθάνει, από τον καημό γιά το θάνατο του γιού του Θανάση. Αν και πότε ο Νέαρχος βρήκε τον Μπάτη, δεν έχω ιδέα. Πάντως τον ΘΕΡΜΑΣΤΗ και το GRUNDIG τα είχα σπίτι μου στις 21 Απριλίου, κι έτσι μου δόθηκε η ευκαιρία να μυήσω τον Σαββόπουλο (που τον… έκρυβα σπίτι μου) στο “πατέρα του τον Μπάτη”.
Δε μπορούσα να επεκταθώ περισσότερο, αλλά ίσως κάποια μέρα, κάποιος “ουδέτερος” και εκτός διαμάχης ρεμπετολόγων, να θελήσει να γράψει την… ιστορία μας.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Η δική μου συλλογή, χάθηκε όλη όταν έφυγα κατεπειγόντως τον Νοέμβρη του 67 γιά το Παρίσι, γιά να γλυτώσω τη φυλακή. Φυσικά, με αποχαιρέτησε η Σωτηρία Μπέλλου, στην “Νήσο Ύδρα” του περιβόητου Αλάογλου, που τραγούδησε γιά πάρτη μου τον Χάρο, στη 15λεπτη διάρκεια, με όλο το τελετουργικό (σβυσμένα φώτα, αναμένα κεριά), και βρίζοντας την “πουτάνα τη Φειδερ΄΄ικη που δείχνει τα καλύτερα παιδιά μας”.
2ος επίλογος. Τον Μάη του 68, στο κατειλημμένο Ελληνικό Περίπτερο της Πανεπιστημιούπολης του Παρισιού, κι ενώ έξω και γύρω πέφτουν τα δακρυγόνα και οι μολότωφ σαν το χαλάζι, εμείς (Παναγιώτης Κουνάδης, Κώστας Βεργόπουλος, Κώστας Φέρρης) κάνομε… διάλεξη γιά το ρεμπέτικο τραγούδι, μετ’… ακροάσεως. Νομίζω πως τους δίσκους τους έφερε ο Ζάχος -ναι, ο Ζάχος που εκδίδει τώρα στο “Λαϊκό Τραγούδι”.
Μικρός ο κόσμος, έ;
ΑΝΑΤΡΟΠΗ
Ψέμματα είπα. Τη συλλογή μου δεν την “έχασα”, αλλά… την “κράτησε” κόρη τις, που ήταν έντονα συναισθηματικά δεμένη μαζί της μέσω εμού -ή μαζί μου μέσω της συλλογής, κι αρνήθηκε με σπαραγμό να μου την δώσει πίσω… Χαλάλι της. Πρόσφατα πήρα πίσω τον “Καϋμό της Κυρακώσταινας”, που χρειάστηκα γιά μιά δουλειά. Όμως το 1971, στο Παρίσι, ο Μάνος Χατζηδάκις μου ζήτησε να του δώσω ένα γράμμα, γιά να δανειστεί από την κόρη τη συλλογή, και να την μεταγράψει. Έτσι κι έγινε. Από τη συλλογή μου (κυρίως) προέκυψαν τα “Πέριξ” κι ο “Σκληρός Απρίλης του 41”.
Κι όταν ξαναγύρισε στο Παρίσι, ο Μάνος, μου εξομολογήθηκε: 1. Ότι ήταν η πρώτη φορά που άκουσε αυτά τα τραγούδια. 2. Ότι ήταν ελαφρώς απογοητευμένος από την ποιότητα των μελωδιών.
3. Ότι ανακάλυψε το μεγαλείο των εισαγωγών. “Από κάθε μία εισαγωγή -μου είπα- μπορεί να προκύψει ένα συμφωνικό έργο”.
ΑΥΤΑ
Κώστα Φέρρη είστε ένας χείμαρρος!! Περασμένη η ώρα και΄γώ κολλημένη στην καρέκλα τα ρουφάω. Η γλαφυρότητα του γραπτού σας, οι γνώσεις σας, οι αναφορές σε τόπους πρόσωπα και εποχές…άκρως ενδιαφέροντα και πολύτιμα όλα!
Ευχαριστώ πολύ!
Άλλά γράφετε:
“αλλά ίσως κάποια μέρα, κάποιος “ουδέτερος” και εκτός διαμάχης ρεμπετολόγων, να θελήσει να γράψει την… ιστορία μας”
Επιτρέψτε μου να πώ, ΛΑΘΟΣ!!
Καμμιά ιστορία δεν μπορεί να έχει μεγαλύτερη αξία από εκείνη όσων την έζησαν, όσο κι αν αυτή είναι υποκειμενική και επηρεασμένη από τα ίδια τα γεγονότα. Πρέπει να τα γράψετε σε ένα βιβλίο! Ενα δώρο σε μας αλλά και σ’αυτούς που θα έρθουν έπειτα, γιατί όλα περνούν και χάνωνται ανεπιστρεπτί στον χρόνο και στην λήθη.
Σ’ευχαριστω πολυ Κωστα για τις πληροφοριες σου και επαυξανω τα λεγομενα της Μαριαννας οσον αφορα
την καταγραφη ολων αυτων των γεγονοτων, στιγμων και βιωματων που για μας ειναι αν μη τι αλλο πολυτιμα !!
Πραγματικα δεν εχεις αφησει να φανει τοσο καιρο ειτε εδω ή σε δημοσιες εμφανισεις σου, ο ρολος που ειχες παιξει εκεινα τα χρονια οι δε περιγραφες σου οντως τοσο γλαφυρες
και κινηματογραφικες (οχι ως ταχυτητα, ως σεναριο) εντυπωσιαζουν, καθηλωνουν και οσον αφορα εμενα αναποδογυριζουν ξαφνικα τα πραγματα οπως τα ειχα τοποθετησει στο μυαλο μου !!
Παρολα αυτα εχω το θαρρος-θρασος να σου ζητησω καποιες επεξηγησεις και επιπλεον πληροφοριες :
- Δωσε μας στοιχεια για τα “Ματοκλαδα σου λαμπουν”, την ταινια σου.
- Δωσε μας στοιχεια για τον Μακρη που ουτως ή αλλως τον εξυψωνεις δινοντας την εικονα του μεντορα (
- Δωσε κι αλλα στοιχεια για τον Σχορελη και τον Πετροπουλο εκεινη την εποχη ('60-'67) γιατι τελευταια υπηρξε μια “συγκυρια” και μια υποψια αποκαθηλωσης και απαξιωσης της προσφορας, προσωπικοτητας και εργου των …
- Πες μας τα αλλα 3 μελη του ροκενρολ κουαρτετου. Εχω την υποψια οτι ειναι επωνυμοι …
- Δωσε επισης στοιχεια για τη “Νησο Υδρα” που πρεπει να ειναι ενα θρυλικο μαγαζι ! Ποια χρονια δουλεψε ποιοι αλλοι ηταν εκτος απ’τη Μπελλου και τι γινοταν εκει μεσα … (πολλα ζηταω…)
- Η συλλογη σου θες να πεις υπαρχει εως σημερα ;
Και μιλαμε για ποσες πλακες περιπου ;
Πιστευω να μην ειμαι αδιακριτος …
Σημ.
Να δηλωσω εντυπωσιασμενος ξανα και ειδικα στο σημειο με το Χατζηδακι
οπου του δινεις υλικο για αυτους τους ιστορικους δισκους !!
Τα “Περιξ” ειναι απο τα αγαπημενα μου !! Εννοειται οτι το εχω σε βινυλιο. Η Βουλα Σαββιδη,
η Φερενικη Βαλαρη και αλλοι 2 τραγουδιστες ηταν σε συναυλια του Χατζηδακι στα Χανια το 1972 πρεπει να’ταν, με τον ιδιο μαεστρο, οπου μας πηγαν (μεσημερι) με το σχολειο. Τοσο εντυπωσιαστηκα που μπηκα στα καμαρινια για αυτογραφα οπου και πηρα απο τους τραγουδιστες, ο Μανος ηταν απροσιτος … Ισως υπαρχουν καπου ακομα …
Με τη Φέφη τη Βαλαρή ετυχε να παιξουμε το 1987 σε συναυλια εδω μια και ζουσε απο καποια εποχη στην πατριδα της το Ρεθυμνο.
Αγαπητέ φίλε Κώστα έρχομαι κι εγώ να συνηγορήσω στην άποψη της Μαριάννας και του Γιώργου.
Πρέπει οποσδήποτε να γραφούν όλα αυτά σε βιβλίο.
Το λέω μιας και είχα την τύχη να συζητήσουμε αρκετές ώρες μαζί και να ‘κούσω πολύ περισσότερα απ’ όσα καταθέτεις πιο πάνω.
Μάλιστα το πλέον -ίσως- εντυπωσιακό με σένα δεν είναι μόνον ο χειμμαρώδης και μεστός λόγος σου, τα άγνωστα “ιστορικά” στοιχεία που γλαφυρά καταθέτεις από “πρώτο χέρι”, αλλά η συνολική σωματική σου έκφραση που εντυπωσιάζει τον συνομιλητή σου όταν τα αφηγείσαι και τον κάνει να εύχεται από μέσα του να μη σταματήσεις!
(Τουλάχιστο εγώ αυτό βίωσα τις φορές που συναντηθήκαμε και μιλήσαμε για τόσα πράγματα).
Και μάλιστα, δοθείσης της σημερινής ευκαιρίας, με την κουβέντα αυτή, να σου αποκαλύψω τώρα ότι:
Ο λόγος που σε προέτρεψα στο στούντιο να καταθέσεις και προσωπικά ο ίδιος -μπροστά στην κάμερα- και τη δική σου άποψη για την παρουσίαση της “Ιστορίας του Ρεμπέτικου”, ήταν ακριβώς αυτός που προαναφέρω… Και χαίρομαι ιδιαίτερα που τελικά το έκανες!! Και μάλιστα επιτυχώς και με …μηδενική προετοιμασία!!!
(Αν έχω δίκιο ή άδικο θα φανεί σύντομα μόλις κυκλοφορήσουν τα 4 DVD σου).
Κώστα και μια μικρή διόρθωση, αν μου επιτρέπεις: θα θυμάσαι ότι οι δίσκοι γραμμοφώνου (78 στροφών) σταμάτησαν να τυπώνονται το 1960. Κυκλοφορούσαν δε στα δισκοπωλεία και για αρκετά χρόνια αργότερα.
Σ.Π.
H αγάπη όλων μας για το ρεμπέτικο μεγάλη!η γνώση(της ζωής της προσπάθειας της αγάπης εκείνων που προσπαθούμε εμείς σήμερα να κρατήσουμε ζωντανούς στη καθημερινότητά μας),είναι η ανάγκη η δική μας ναρθουμε κοντά σε ανθρώπους δικούς μας!ανθρώπους που μας γέμισαν τη ζωή με τη μουσική τους,που μας κάνουνε τόσο εύκολα και τόσο βαθιά να χαιρόματε να βγάζουμε από μέσα μας το μεράκι και να ευχαριστιόμαστε όμορφα κια απλά.πολλοί γνωρίζουνε πολλά,άλλοι πάλι λιγότερα…όσοι γνωρίζουνε πολλά και ΄΄φοβούνται΄΄μήπως δεν καταγραφούν σωστά οι γνώσεις τους εκείνοι είναι που θα πρέπει και να το κάνουνε.πρέπει να γίνει καταγραφή.αυτός που φοβάται και δεν θεωρεί άξιο?τον εαυτό του να καταγράψει τις γνώσεις μην και κατά κάποιο τρόπο δεν τα καταφέρει σωστά,αυτός είναι που μπορεί να το κάνει σωστά.οσοι αγαπάμε και ζούμε μέσα από αυτές τις μουσικές την καθημερινότητα και τις βαθύτερες καλές και άσχημες στιγμές μας αλλά δεν έχουμε γνώση της ιστορίας του ρεμπέτικου θα φύγουμε αγκαλιά με το μεράκι μας.όσοι γνωρίζουνε θα πρέπει να αφήσουν την γνώση τους πίσω για τις επόμενες γενιές.καλημέρα σε όλους
«…Από κείνη τη στιγμή το έβαλα πείσμα να βρώ τον Μπάτη, και να του οργανώσω μιά μεγάλη τιμητική. Όμως εκείνος είχε πολλούς κατασκόπους, κι όποτε κατεβαίναμε στον Πειραιά, εξαφανιζόταν από τα στέκια του…»
Αν θέλεις Κώστα, εξήγησέ μας την αντίδραση αυτή του Μπάτη. Γιατί κρυβόταν;
(Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/ην paradoxologos 01 Φεβρουάριος, 2006)