Μία ενδιαφέρουσα συνέντευξη του Μανώλη Χιώτη στον Τάσο Κουτσοθανάση to 1968.
Τα εχουμε ξανακουσει , τα εχουμε ξαναπει. Η αλαζονια της αυθεντιας σε ολο της το μεγαλειο. Αξεπεραστος σε ολα του αλλα την ταπεινοτητα δεν την ειχε ουτε ακουστα…παρ ολα αυτα λατρεμενος.
ΥΓ. Ακους εκει ημιτελες το τριχορδο…
και καλη κουβεντα για κανεναν ρε παιδι μου
Μην ξεχνάμε βέβαια πως έπαιζε μόνος του τότε, ουσιαστικά δεν είχε αντίπαλο.
Βέβαια εμένα μου αρέσει όχι τόσο για την ταχύτητα αλλά για τις δημιουργίες του ειδικά όταν έπαιζε τρίχορδο
Κάτι κομμάτια του, όπως πχ, Θεσσαλονίκη μου, εσένα μόνο αγαπώ, τα έχω για ασκήσεις με κάτι γεμίσματα που έχουν, οι οποίες μπορεί να θέλουν άλλες δυνατότητες από τον παίχτη, αλλά παραμένουν μπουζουκισιες, όχι κιθαριστικες
Καλησπέρα.
Ο Χιώτης ξεκίνησε το 1938 να ηχογραφεί σε ηλικία μόλις 17 ετών…Ουσιαστικά όπως τα αναφέρει είναι Βαμβακάρης,Τσιτσάνης,Χιώτης και Παπαϊωάννου οι συντελεστές της λαϊκής μουσικής με πατριάρχη τον Μάρκο…
Τώρα για το τρίχορδο ότι είναι ημιτελές για τους κοινούς οργανοπαίχτες να μην είναι, για τον Χιώτη όμως σαφώς και ήταν αφού ο Χιώτης συνέθετε ο ίδιος κάθετα και γρήγορα παιξίματα όποτε το τετράχορδο του παρείχε τις ανέσεις που ήθελε για να αποδοθεί το κομμάτι όπως ήθελε…
Και κάτι τελευταίο για να κλείσω…Εκεί που λέτε καλή κουβέντα για κανέναν…Το ήξερε η ψυχή του τι ένιωθε μέσα του όταν έκανε τις καινοτομίες τι κράξιμο έτρωγε σχεδόν απ όλους λίγοι τον παραδέχτηκαν τότε…Δυο λόγια του Μωραϊτη:Τον Σκάσανε από τη ζήλια τους.
Καλησπέρα…Ανακρίβιες βλεπω… Καταρχας ο Χιώτης έπαιζε σε δίσκο με το Μπαγιαντέρα… Αρα το ψέμμα αρχίζει εδώ…Τι εννοεί ο Χιώτης ότι ήταν από τους πρώτους…Μάλλον αγνοεί Κερομύτη , Μπαγιαντέρα , Δελιά, Μπάτη , Σκαρβέλη, Τούντα , Παπάζογλου και πάρα πολλούς άλλους … Έχει ιστορία όλο αυτό που λέγεται λαϊκό τραγούδι , δεν φυτεύθηκε κάνας σπόρος το 1938… Από την άλλη δεν έπαιζε άσχημα ο Χιώτης το μπουζούκι , γιατί το λέει ημιτελές…Μήπως ο μάστοράς του το άφησε στη μέση και δεν το τελείωσε… Πέρα από αυτά ο Χιώτης έχει γράψει και πολύ όμορφα λαϊκά τραγούδια που έχουν μέινει , αριστουργήματα…(πάνω κάτω αυτά που έπαιξε την εποχη του τριχόρδου…). Ωστόσο , συχνά σε συνεντεύξεις μεγάλων βλέπουμε αρκετά το “ΕΓΩ” , μια έπαρση. Να μου πείς και μεις αν είμασταν τόσο μεγάλοι ξέραμε τι θα λέγαμε…
Εγώ πιστεύω ο Χιώτης αναφέρει κατά κάποιο τρόπο τους θεμελειωτές που στους προαναφερόμενους ο Πατριάρχης είναι ο Μάρκος…Για το τρίχορδο ότι είναι ημιτελές εγώ προσωπικά δεν πιστεύω ότι είναι αλλά για τα μουσικά μονοπάτια που βάδιζε ο Χιώτης και πέρα του λαϊκού ίσως να ήταν μιας και σου προσφέρει κάποιες δυνατότητες παραπάνω (ακόρντα και κάθετα παιξίματα)…Τώρα για τα αριστουργήματα που λες είναι τελείως υποκειμενικό (Τεράστιες επιτυχίες και στα δυο όργανα)…Και συμφωνώ στο ότι όλοι οι μεγάλοι λέγαν για το ‘‘Εγώ’’ τους αλλά έτσι είναι δεν θα φτάνανε να γίνουν μεγάλοι αν δεν είχαν και λίγο εγωισμό μέσα τους και τώρα μιλάμε για τον Χιώτη τον οποίο προσωπικά εγώ και όχι μόνο τον θεωρώ μεγάλη μουσική ιδιοφυΐα…
Νταξει , τωρα αυτο με το τριχορδο δεν το δεχομαι καθολου…Και για μεταλ δεν κανει αλλα ημιτελες δεν είναι… Αυτοι που λενε οτι το τριχορδο δεν παιζει τα παντα εννοουν ( η θα επρεπε να εννοουν) οτι αυτοι δε μπορουν να τα παιξουν στο τρίχορδο…Ακούω και κάτι τρελλά του τύπου …για μέχρι τη δεκαετία του 50 καλό είναι αλλά μετα δεν κάνει…Βέβαια ο Χιώτης από ότι ακούω μια χαρά παίχτης ήταν στο τρίχορδο…Ίσως η ανάγκη να επιδείξει μια καινοτομία . Που εγώ δεν τη θεωρώ άξια να χαρακτηριστεί ευρεσιτεχνία αλλα εντάξει…
Συμφωνώ για μένα δεν είναι ημιτελές απλώς προσπάθησα να το εξηγήσω μπαίνοντας στην λογική του Χιώτη…Εννοείται πώς ήταν παικταράς και στο τρίχορδο ο καλός είναι καλός και στα δύο όργανα…Όλα τα άλλα είναι απόψεις ο καθένας έχει την δική του…Τα είπαμε άντε καληνύχτα.
Ο καλός ο παίχτης και μονοχορδο να παίξει θα κάνει παπάδες, αυτό είναι σίγουρο.
Εγώ προσωπικά προτιμώ τον τρίχορδο Χιώτη, αλλά αυτό είναι άλλο θέμα, όμως μην ξεχνάμε πως ουσιαστικά ήταν κιθαρίστας οπότε το τετραΦΩΝΟ μπουζούκι του ταίριαξε γάντι
Επίσης, πολλά κομμάτια μετά το 50 παίζονται πιο εύκολα στο 4χορδο, αυτό όμως δεν σημαίνει πως το τρίχορδο δεν μπορεί να τα παίξει, απλά θα τα παίξει πιο δύσκολα
Προσωπική μου γνώμη είναι πάντως πως το τετράχορδο κατάστρεψε το μπουζουκισιο παίξιμο και έβαλε κιθαρίστικες φράσεις και νοοτροπίες
Κάτσε δηλαδή από το 1957 και μετά αν δεν κάνω λάθος με το τετράχορδο δεν ακούμε μπουζουκίσιο παίξιμο; Αναφέρομαι σε εκείνη την δεκαετία 1957 και καμια δεκαετία δεκαπενταετία γιατί μετά το ξεφτίλισαν οι σκυλάδες…Μια χαρά μπουζούκι ακούμε και από τον τετράχορδο Χιώτη,Σπόρο,Λεμόνοπουλο,Τατασόπουλου Απλώς ψάχτηκαν και με άλλα είδη μουσικής αλλά στο λαικό παίζανε όπως έπρεπε ή ο Μητσάκης η ο Ζαμπέτας μια χαρά όμορφο μπουζούκι ακούμε, οι εποχές αλλάζουνε τα βιώματα,το βιοτικό επίπεδο αλλάζει δεν γίνεται να μένεις σταθερός σε μια εποχή κάθε εποχή από εκείνες από το 30 μέχρι και τέλη 70 είναι πανέμορφες και έχει την χάρη της…Από εκεί και πέρα για εμένα άρχισε να παίρνει άλλο δρόμο και δεν φταίει το όργανο αλλά οι οργανοπαίχτες.
Φυσικά…Ας μην ξεχνάμε ότι αρχικά το κούρδιζε και ίδια με την κιθάρα (μι σι σολ ρε) αλλα εσπαγε η σολ…Ο Λεμονόπουλος το έκανε ρε λα φα ντο. Γιαυτό παρότι σέβομαι πολύ το Χιώτη και για κάποια αριστουργήματά του αλλά και για το παίξιμό του στο τρίχορδο , καθώς και για την κιθαριστική τεχνική του δε μπορω να αποδεχθω τη λεξη καινοτομία για το τετράχορδο… Άλλωστε παλιότερα (με ελαχιστες μουσικες γνωσεις) είχα μια ιδέα να βάλω 6 χορδές στο μαντολίνο για να μη χρειαστεί να "μάθω " και άλλο όργανο πέρα από την κιθάρα…Ευτυχώς για τους δύο δεν το έκανα ποτέ !
Βρε φίλε για σένα που παίζεις τρίχορδο για κάποιον που παίζει τετράχορδο το θεωρεί καινοτομία τι να κάνουμε τώρα;
Μα είναι καινοτομία.και θα συμφωνήσω ότι δεν φταίει το όργανο αλλά ο παίχτης για τον
ήχο κ το προσωπικό ύφος
Παιδιά θα ήταν καλό να ψάξετε και κάποιες πηγές για αυτά που λέτε, εδώ μάλιστα στο ίδιο το φόρουμ.
Κατ’αρχάς η επιπλέον χορδή δεν είναι καινοτομία στο μπουζούκι, έχουμε κάποια παραδείγματα τετράχορδων μπουζουκιών, παλαιών. Νομίζω ο Μανέτας ή ο Σκούρτης, παίζαν και πολύ πιο προ Μάρκου εποχή με τετράχορδο.
Η καινοτομία, αν μπορεί να ονομαστεί έτσι, είναι το κούρδισμα της κιθάρας στο τετράχορδο.
Κανένα όργανο δε φταίει για το πώς χρησιμοποιείται.
Και σίγουρα είναι μια πολύ κολλημένη άποψη το να πει κανείς ότι το τετράχορδο κατέστρεψε το μπουζουκίσιο παίξιμο. Αφ’ενός γιατί το παίξιμο αυτό δεν είναι κάτι συγκεκριμένο και αφ’ετέρου γιατί πολλά τετράχορδα μπουζούκια είναι ιστορικοί παίκτες. Δηλαδή ο Ζαφειρίου δεν έπαιζε ‘‘μπουζουκίσια’’ στο τετράχορδο?
Δεν είναι ψεύτης ο Χιώτης. Είναι από τους πρώτους που βγήκαν. 4-5 χρονάκια μετά την πρώτη ηχογράφηση του Μάρκου, παίζει και αυτός. Άρα είναι πρώτο κύμα στα μπουζούκια, παρά την ηλικία του.
Οι απόψεις περί ημιτελούς οργάνου πηγάζουν από την ικανότητα του να σκεφτεί πιο πολύπλοκα πράγματα, στο τετράχορδο παρά το τρίχορδο. Είναι και για μένα λάθος τοποθέτηση, αλλά δεν απαξιώνει το τρίχορδο νομίζω.
Παρ’ολ’αυτά ως μεγάλος καλλιτέχνης είχε και μεγάλο εγωισμό. Τεράστιο. Αλλά σκεφτείτε τα σουξέ και τις επιτυχίες του, καθώς και το από πότε παίζει και θα καταλάβετε λίγο τη θέση του. Όταν μιλάει, ΠΡΕΠΕΙ να είναι απόλυτος, ως αυθεντία άλλωστε. Την αλήθεια του σου λέει.
Είναι χιλιοψαγμενο φίλε ανεστακο …το αν είναι το τρίχορδο ημιτελές είναι υποκειμενικό γιατί είναι η προσωπική άποψη του καθενός.αλλα για την καινοτομία του Χιώτη με το τετράχορδο έχει πάρει τίτλο ευρεσιτεχνίας (γνωρίζοντας απο μαρτυρίες ότι τετράχορδα κ πενταχορδα προϋπήρχαν του Χιώτη)οπως κ για το μαγνήτη στο μπουζούκι.φιλικα πάντα γιατί ο γραπτός λόγος παρεξηγείται
Ανεστάκο συμφωνώ…Ιπποκράτη πεντάχορδα δεν ξέρω αν υπήρχαν…Για τον ηλεκτρικό ήχο δεν υπάρχει αμφιβολία είναι πατέντα του Χιώτη και την πρωτοδοκίμασε το 1947 στο κέντρο Πιγκαλς…Πολλοί τον κατηγόρησαν λέει μόνο ο Τσιτσάνης παραδέχτηκε την δουλεία του.
Θα συμφωνήσω με κάποιους από πάνω και καθαρά αναφορικά όταν εννοώ ότι κατάστρεψε το μπουζουκισιο παίξιμο εννοώ πως έδωσε την ώθηση προς το σκυλαδικο σε κάποιους παιχτες οι οποίοι θεωρούν ότι το παλιό παίξιμο έχει ξεπεραστεί κτλ, την στιγμή που για εμένα τουλάχιστον ΑΥΤΟ είναι το μπουζούκι
Επίσης ίσως άσχετο με το θέμα αλλά πιστεύω πρέπει να γίνει αναφορά, ότι για κάποιους πολύ μεγάλους παίχτες, είναι τιμή τους που δεν δέχτηκαν να γίνουν σκυλαδες, πήραν το τριχορδακι τους και μαγεύουν από τα 3 μέτρα, Νίκος Τατασόπουλος, Μανώλης Πάππος, Σπύρος Γκούμας είναι μερικοί από αυτούς, συγγνώμη αν ξεχνάω κάποιους
Ξαναλέω άσχετο με το θέμα αλλά βρήκα την ευκαιρία να το πω
Επίσης για να μην γίνει μπέρδεμα με τον αν προϋπήρξε τετράχορδο κτλ, καλύτερα να αναφερόμαστε σε τριφωνα ή τετραφωνα(ή πενταφωνα)
Ναι μόνο που οι πρώτοι μεγάλοι τετράχορδοι Χιώτης,Λεμονόπουλος,Σπόρος,Τατασόπουλος και και πολλοί άλλοι ουδεμία σχέση με την συγκεκριμένη μουσική…Το σκυλάδικο βασίζεται σε ανατολικόινδοτσιφτετελο καταστάσεις ενώ όλοι αυτοί όταν ψαχνόντουσαν με άλλου είδους που ήταν δυτικότροπες jazz κτλπ,κλασσική μουσική ο Λεμονόπουλος και όταν παίζαν λαικό παίζαν λαικό…Το τετράχορδο απλώς σου παρέχει τα ακόρντα μπορείς να κάνεις αναλύσεις το κάθετο παίξιμο οπότε σε βοηθάει περισσότερο να εισχωρήσεις και σε τέτοια είδη μουσικής αυτό δεν σημαίνει επειδή το πιάσανε ύστερα κάποιοι σκυλάδες και καθιερώθηκαν τα ανατολίτικα ότι φταίει το όργανο ο οργανοπαίχτης φταίει και η μουσική παιδεία του αντίστοιχου κοινού γιατί από κάποιους ακούγονται αυτά…Δεν γίνεται να του πείς του άλλου μην καθιερώσεις το τετράχορδο γιατί σε μια εικοσαετία θα πάρει λάθος δρόμο…Τελειώνω και ξαναλέω δεν φταίει το οργανάκι (τετράχορδο) αλλά οι ύστεροι οργανοπαίχτες που το πιάσανε στα χέρια τους που δεν είχαν ποιοτικό αισθητικό κριτήριο .
Θα συμφωνησω με Νασο στο κομματι του σκυλαδικου-τετραχορδου. Οσον αφορα τους παικτες που ανεφερες, Παππο, Τατα κ.λ.π. παιζουν νομιζω και τετραχορδο, βασικα αυτοι οτι θελουν παιζουν. Μαγκας ηταν ο μπεμπης, που οταν ΟΛΟΙ (ομως ΟΛΟΙ) το γυρνουσαν στο τετραχορδο, αυτος επεμενε…
Παντως να τελειωνουμε ρε μαγκες με το ζητημα. Ολα τα οργανα καλα ειναι. Οι παικτες κανουν τη διαφορα.
Ανεστάκο έτσι είναι ο παίχτης κάνει την διαφορά…Ακούς τον Μωραΐτη να παίζει τετράχορδο στακάτα και είναι λες και ακούς τρίχορδο.