Μηπως ξερει κανεις τους στιχους του “Μπαχριε τσιφτετελι”;
Το ονομα του συνθετη ειναι Παντελιδης και τραγουδαει η Μαρικα Μαρκοπουλου (Σαλονικια).
το bahariye ciftetelisi είναι από τα αγαπημένα κομμάτια που θα ακούσει κανείς στα ‘meyhane’ της τουρκίας (κάτι ανάμεσα σε ταβέρνα και μπαρ, παλαιά μόνο για άνδρες), και προπαντώς στα γυφτοχώρια της αν. θράκης. στοίχοι δεν υπάρχουν - παίζεται οργανικό! τώρα ποιός είναι ο παντελίδης, δεν ξέρω, πάντως δεν είναι ο συνθέτης…
έδω είναι ένα κομμάτι από τη σπάνια ταινεία latcho drom (καλό δρόμο στα γύφτικα) - υπέροχη ταινεία, πιάνει τη πορεία των Ρομ από το rajastan της ινδιάς ως την ισπανία μέσα από τη μουσική…εδώ στο τέταρτο τμήμα - θα ακούσεις το bahariye cifteteli όπως πρέπει… αν θέλει κανείς, η ταινεία ολόκληρη υπάρχει στο youtube από το καλοκαίρι!
To Bahriye Ciftetellisi είναι το πασίγνωστο “Kadifeden Kesesi” , που το συναντάμε ελληνιστί σαν “Στον κατηφένιο σου οντά”, “Κατηφές” κ.α.
Όντως παίζεται πολλές φορές σαν ορχηστρικό αλλά δεν είναι ο κανόνας.Στίχους του τούρκικου ζητάς? Αν ναι τότε :
"kadifeden kesesi,
kahveden gelir sesi.
oturmus kumar oynar,
ah cigerimin, ah cigerimin kosesi.
aman yοllah, beyoglu’na yolla,
haydi yοllah, Istanbul’a yolla,
yolla yolla yar yolla.
kadife yastigim yok,
odana bastigim yok.
kitaba el basarim,
senden baska aman senden baska dostum yok. "
Το καταπληκτικό αυτό ορχηστρικό που αναφέρει ο Κώστας δεν είναι το Bahriye αλλά είναι γνωστό ώς Hicaz Dolap και όντως “ύμνος” τσιγγάνικος και πολύ ιδιαίτερα παιγμένο…
Νίκος
Με τον τίτλο “Μπαχριέ”, HMV A.O. 2256 ,1935 έχει ηχογραφήσει ένα τραγούδι ο Σταύρος Παντελίδης, σε στίχους δικούς του, με τη Μαριώ Σαλονικιά.
Επίσης, με τους ίδιους στίχους, και με τίτλο “Μπαχριέ τσιφτετέλι” , Parlophon B.21829, έχει ηχογραφήσει άλλο ένα τραγούδι, με τη Μαρίκα Πολίτισσα.
Η μουσική είναι αυτή, στην οποία παραπέμπει ο Νίκος, στο “Kadifeden Kesesi”.
Και τα δυο αυτά τραγούδια περιέχουν τη φράση:
“τσιφτετέλι σαν χορεύεις
είσαι όλο λεβεντιά
την καρδούλα μου σπαράσσεις
δεν αντέχω πια.
Για- λε λέ λι - λί…”
μπράβο νίκο - τα μπέδεψα. είναι το hicaz dolap…και ο blekos ενωούσε τη μαριώ σαλονικιά…φαίνεται οτί δεν κάνει να κάνω σχόλια γιά τίποτα χωρίς το προϊνό καφέ…
Οριστε οι στιχοι που μπορω και δε μπορω να καταλαβω τι λεει…στο τελος παραθετω καποια εκδοχη…μπορει να φανει κι αστεια!
Τσιφτετελι σαν χορευεις
τις καρδουλες φως μου κλεβεις
Αμαν γιαβρουμ γιαλα-γιαλα
???
Για-λε Για-λε-λε-λε-λι
Γιλα-λε-λι-λε-λι
Για-λε-για-χαμπιμπι
Αμαν γιαλα μπιντα γιαλα
Αμαν τζιτζι σαλα σαλα
???
???
Τα κολπακι απου μου κανεις
ματια μου θα με μουρλάνεις
αμαν γιαβρουμ γιαλα γιαλα
???
Για-λε Για-λε
Για λε-λε-λε-λι
Για-λε-λι-λε-λι
Για-λε για χαμπιμπι
Αμαν γιαβρουμ γιαλα γιαλα
αμαν τζιτζι σαλα-σαν
???
???
(Εγω εδω{σε συνδυασμο με το αντιστοιχο σημειο της πρωτης στροφης} ακουω κατι σαν “αχ το γιορμπεκακι/γελεκακι/ζειμπεκακι σου με σφαζει ντιλαν”)
-Γεια σου Μαρικα Σαλονικια
Έχω μόνο το “Μπαχριέ”, στο οποίο ακούγεται μόνο η στροφή που έχω παραθέσει και ακολουθεί το Για- λε λέ λι - λί…
Κοιτάζοντας μόλις τώρα στη βιογραφία του Παντελίδη από το Β. Πετρόχειλο, στην αναφορά για το συγκεκριμένο τραγούδι, παραθέτει αυτή τη στροφή που δίνω και εγώ και προσθέτει πως “υπάρχουν ελάχιστες διαφορές” ανάμεσα στα δυο τραγούδια, στο “Μπαχριέ” και στο “Μπαχριέ τσιφτετέλι”.
Νομίζω πως ταιριάζει σ’ αυτή τη συζήτηση να αναφέρουμε και το οργανικό Bahriye ciftetellisi -με άλλα λόγια το “Τσιφτετέλι του ναύτη”- όπου παίζει βιολί ο Kemani Nubar Tekyay Comlekciyan (1905-1955) και φέρεται ως σύνθεση του ιδίου. Για όσους δεν το έχουν ακούσει, αποτελείται από καμιά εικοσαριά διαφορετικά θέματα, τα οποία δεν επαναλαμβάνονται στο διάστημα των τριών περίπου λεπτών που διαρκεί. Ένα από τα πρώτα αυτά μουσικά θέματα είναι ακριβώς το ίδιο με την εισαγωγή από το “Τα κομμένα τα μαλλιά σου” ή το “Έχετε ψαράδες ψάρια”.
Μηπως κανεις;…Μπας και κανεις θυμηθηκε τους στιχους που λειπουν απο το τραγουδι που παραθετω παραπανω;
Δασκαλα τουρκικων εβαλα να το ακουσει αλλα…τζιφος 