Ψάχνω τον χρόνο ηχογράφησης του γνωστού τραγουδιού του Μπάτη “Σου 'χει λάχει” με τον Γιάννη Παπαϊωάννου.
Πρέπει να είναι γύρω στο 1970, όπως το ακούω με στερεοφωνικό ήχο…
Ακούστε το και αν ξέρετε κάτι περισσότερο για χρόνο ηχογράφησης ή μουσικούς …
Σας ευχαριστώ
Το κρεσέντο του ντράμερ πριν το «Έρχουμαι κι όλο με βρίζεις» είναι όλα τα λεφτά.
Δε θα έλεγα ότι είναι «το Σου 'χει λάχει του Μπάτη».
Ο σκοπός είναι αδέσποτος και έχει επενδύσει πληθώρα στίχων μέσα στην επώνυμη και ανώνυμη παράδοση του ρεμπέτικου. Προχείρως μου ‘ρχονται δύο από τα πιο γνωστά παραδείγματα, η Σκύλα του Μάρκου και η Ατσιγγάνα, ξανά του Μπάτη. Ο σκοπός συνίσταται σ’ έναν πολύ γενικό σκελετό, που ο καθένας μπορεί να τον παίξει λίγο πιο έτσι ή λίγο πιο αλλιώς. Όμως πιο έτσι τον παίζει ο Μπάτης και πιο αλλιώς ο Παπαϊωάννου, άρα ως προς αυτό το σημείο δεν μπορούμε να πούμε ότι ο δεύτερος παίζει το κομμάτι του πρώτου.
Όσο για τα λόγια, και οι δύο συρράπτουν διάφορα ανεξάρτητα δίστιχα, άλλα όμως ο ένας και άλλα ο άλλος. Ο μεν Μπάτης ξεκινάει με μερικά που αρχίζουν με το «σου ‘χει λάχει» και μ’ αυτή την ευκαιρία στήνει ένα ολόκληρο παιχνίδι πάνω σ’ αυτή τη φράση και την ομοιοκαταληξία της. Ο δε Παπαϊωάννου απλώς έχει κι αυτός, ως πρώτο, ένα με το «σου 'χει λάχει», όχι όμως το ίδιο που βάζει πρώτο κι ο Μπάτης, ενώ μετά δεν επιμένει στο ίδιο μοτίβο.
Εξίσου γνήσιες και αξιόλογες εκτελέσεις και οι δύο.
Του Παπαϊωάννου μάλιστα είναι ένα σχετικά απροσδόκητο επιβίωμα της προφορικής παράδοσης μέσα στην εποχή των ντράμερ! (Αλλά κάπου τότε δεν ηχογραφήθηκαν και διάφορα παρόμοια, εξίσου προφορικά, με Μουφλουζέλη και κάποιους άλλους;)
Σωστά τα (από εμένα) παραλειφθέντα. Δεν παύει όμως το συγκεκριμένο κομμάτι να έχει ηχογραφηθεί και κυκλοφορήσει στο εμπόριο, με όνομα Σου ΄χει λάχει και όνομα συνθέτη Γ. Μπάτης [Δίσκος Columbia DG 283 (W.G. 433), ο Φώτης θα βόηθαγε αν μπορούσε ν’ ανεβάσει την ετικέτα]. Επίσης δεν παύει να είναι από τα πρώτα πειραιώτικα που ηχογραφήθηκαν, πούλησαν και άνοιξαν το χώρο για περισσότερες ηχογραφήσεις. Οπότε, εκτός από «του Μπάτη» είναι και (όχι μόνο γνωστό αλλά) πασίγνωστο άρα, σωστά το περιγράφει ο Γιάννης Τζανίδης.
Μ’ αυτή την έννοια ναι.
Στην ουσία δηλαδή είναι του Μπάτη στο μέτρο που ο τίτλος είναι Σου 'χει λάχει. Ο τίτλος στου Παπαϊωάννου είναι Σου ‘χει λάχει επειδή έτσι αρχίζει ο πρώτος στίχος (χωρίς καν να συνεχίζει «να το φας απ’ το σιλάχι»). Οπότε, μέχρις εκεί.
Νίκο μου δεν έχω την ετικέτα από το τραγούδι του Ζωρζ Μπατέ…
Ευχαριστώ πολύ, Άνθιμε! Βλέπω λοιπόν ότι στην ετικέτα δεν αναφέρεται συνθέτης, ούτε σ’ αυτό το κομμάτι ούτε στην άλλη πλευρά (Μπάτης ο δερβίσης).
Είναι βέβαιον ότι αν υπήρχε αναγνωρισμένος συνθέτης (με την οικονομική έννοια: που να εισπράττει) θα αναγραφόταν υποχρεωτικά στην ετικέτα;
Και μια συνειρμική απορία: αν οι δημιουργοί ενός τραγουδιού εισπράττουν ένα ποσοστό Χ% από τις πωλήσεις, στα χωρίς δημιουργό ποιος το εισπράττει αυτό το ποσοστό;
Εγώ θα ρωτούσα από πότε και μετά ξεκίνησαν οι δημιουργοί να εισπράττουν; 
Καθόλου. Ό,τι ήθελαν έκαναν οι εταιρίες, με κριτήριο τη βολή τους ή, στην καλύτερη, το μεγαλύτερο τελικό όφελος για τις ίδιες.
Επειδή κανείς δεν εισπράττει αν δεν υπάρχει απαίτηση για είσπραξη, δεν νομίζω να υπήρξε ούτε μία περίπτωση που να μην δηλώθηκε συνθέτης και στιχουργός. Από οριστική παγίωση της πληρωμής των συντελεστών, μέχρι τη γνωστή ιστορία με Ντιρλαντά, καπετάν Παντελή, Σαββόπουλο και Σαμίου.
Πολύ ενδιαφέρον ερώτημα. Απάντηση εγώ, τουλάχιστο, δεν έχω.
Είδαμε κάποια copyright για Βόρεια Αμερική στις παρτιτούρες του Τούντα, οπότε ίσως εκεί γύρω στο 1930 να υπήρχαν εισπράξεις από Αμερική, αλλά όχι από Ελλάδα!
παντως το εχουν παιξει καταπληκτικα οι μπαγασηδες. δεν πα να βαλεις τωρα τους καλητερους μουσικους και τραγουδιστες να το πουν… τιποτα…
Όοοοχι, πολύ πολύ νωρίτερα το τοποθετώ, αλλά όχι βάσει στοιχείων, που απλά δεν τα έχω. Για την ψυχή της μάνας του κανένας δεν τραγουδάει, κανένας δεν παίζει, κανένας δεν γράφει τραγούδια. Άρα, με την εμφάνιση της δισκογραφίας στην Ελλάδα, πρέπει να αρχίζουν και οι πληρωμές. Ήδη δεκαετία ΄20, γνωρίζουμε ότι η εταιρία έστελνε τον Νταλγκά στο Μόναχο, μαζί με μουσικούς, γιατί ερχόταν φτηνότερα να τους πληρώνει διαμονή από το να ξεκουνηθεί ολόκληρο συνεργείο να έρθει στην Αθήνα για ηχογραφήσεις. Είναι η εποχή που ο Νταλγκάς μέσα σε ένα μήνα ξεπέταγε 400 και παραπάνω τίτλους. Τζάμπα θα τραγούδαγε, μόνο για φαί και μπίρα;
Ιδίως βέβαια, κανείς δε γράφει τζάμπα τραγούδια για τα οποία ο τραγουδιστής θα πληρωθεί!
Μα νομίζω ότι έχουμε δει σε ετικέτες ενδείξεις ανάλογες με το «παραδοσιακό». Η συγκεκριμένη λέξη δε συνηθιζόταν βέβαια τότε, αλλά δεν έγραφαν «δημώδες» ή ξερωγώ «πελοποννησιακός χορός» κλπ.;
Και βέβαια, αν κανείς δεν εισπράττει (εφόσον υπάρχει αυτή η περίπτωση), τότε προφανώς γίνεται ανακατανομή. Δεν εξανεμίζεται το ποσοστό, ούτε το δίνουν υπέρ των πτωχών. Οπότε βασικά το ερώτημά μου είναι αν το έπαιρνε η εταιρεία, ή οι μουσικοί, ή και οι δύο σε ποσοστά κλπ.
Σήμερα πάντως σαφώς υπάρχει αυτή η περίπτωση.
Ε, από ΄κεί και πέρα είναι πλέον θέμα παζαριού. Συνήθως, ποσοστά επί της ποσότητας των πωλουμένων δίσκων ήταν, μεγαλύτερα για τραγουδιστή ή συνθέτη, ελάχιστα ή και σκέτο lump sum για τον στιχουργό, μουσικούς κλπ.
Μήπως απλά πληρώνονταν για την ηχογράφηση και όχι για τα δικαιώματα; Το έχουμε σκεφτεί; Δηλαδή να έρχεται η εταιρία να τους δίνει λεφτά για να μπουν να ηχογραφήσουν και τα λεφτά από τις πωλήσεις να πηγαίνουν στην εταιρία. (?!?!) Το έχει ψάξει κάποιος να μας πει από πότε ξεκινούν τα δικαιώματα των δημιουργών;
Τί θα πει «πηγαίνουν στην εταιρία»; Ποσοστά είναι, επί των πωλήσεων, μινιμάρισμα ρίσκου: αν δεν πάμε καλά, δεν έχει λεφτά, αλλά και να μη χάσουμε. Ακόμα κι ο Καζαντζίδης, αναγκάστηκε τελικά να χάσει εκείνος, όχι η εταιρία. Δεν έχω πάντως υπόψη μου σχετική μελέτη. (Άνθιμος ακούει; )
αλλη μια παραλλαγη της ιδιας μελωδιας…
η οποια μοιραζεται μερη με αυτην στο 1.49
Είναι η ίδια βασική μελωδία του
ΣΤΟ ΓΕΝΤΊ ΚΟΥΛΕ ΩΡΑΙΑ
