Προσθήκη στο λήμμα ΝΕΦΕΣΙ

Πρόταση:

  1. (συνεκδ.) χασίς, ναργιλές
  2. Κυριολεκτικά, η εισπνοή, η τζούρα, η ρουφηξιά
  3. ανάσα, αναπνοή, πνοή.

Ακούγεται στα τραγούδια: «Δερβίσης και Ρίτα» (1934)
Σύνθεση του Ιάκ. Μοντανάρη
Ερμην.: Αμπατζή, Ατραΐδης

« Για την απονιά σου, Ρίτα, ντερβισάκι θα γινώ
το νεφέσι θα φουμάρω, τον καημό μου να ξεχνώ»

Και στο παραδοσιακό Μ. Ασίας «Οι μπαγλαμάδες» (1927)
με τον Κ. Καρίπη

«…ο λουλάς και το νεφέσι
μ’ έφεραν σ’ αυτή τη θέση…»

Πιο σωστά θα έβλεπα τη σειρά ως

  1. Κυριολεκτικά, ανάσα, αναπνοή, πνοή.
  2. Κατ’ επέκτασιν, εισπνοή, τζούρα, η ρουφηξιά ευφορικής ουσίας
  3. (συνεκδ.) χασίς, ναργιλές με χασίς
1 «Μου αρέσει»

Σε άλλο παρεμφερές νήμα ρώτησα:

Μάλλον όλοι συμφωνούμε ότι μας ενδιαφέρει πρωτίστως η ρεμπέτικη σημασία, ακόμη κι αν είναι η τρίτη ή τέταρτη.

Τώρα όμως βλέπω τις προτάσεις του Νίκου και της Ελένης, η μία με πρώτη την πρώτη σημασία και η άλλη με πρώτη τη ρεμπέτικη σημασία,

και πρέπει να πω ότι το να ξεκινάμε από τη συνεκδοχική μού φαίνεται κάπως παράξενο. Θα έκλινα υπέρ της σειράς που προτείνει ο Νίκος, και θα το υποστήριζα και ως γενικότερη πρόταση. Το ότι από τις διάφορες σημασίες υπάρχει μία που τη συναντάμε σε ρεμπέτικα τραγούδια μπορεί με κάποιο τρόπο να επισημαίνεται.

Επίσης, είτε γίνει δεκτή αυτή η πρόταση είτε όχι, καλό είναι να προσδιορίζεται ποια απ’ όλες τις σημασίες είναι που βρίσκουμε στα παραδείγματα.

Βεβαίως. Επίσης όμως, και ειδικά επειδή η λέξη νεφέσι δεν είναι και τόσο συνηθισμένη, είναι οπωσδήποτε επιβεβλημένο να προηγηθεί η κυριολεκτική σημασία, που πιθανότατα ο αναγνώστης την αγνοεί.

Επομένως, προτείνω την εξής τροποποίηση:

  • Κυριολεκτικά, ανάσα, αναπνοή, πνοή.
  • Κατ’ επέκτασιν, εισπνοή, τζούρα, η ρουφηξιά ευφορικής ουσίας
  • (συνεκδ.) χασίς, ναργιλές με χασίς

Ακούγεται με την τρίτη σημασία στα τραγούδια: «Δερβίσης και Ρίτα» (1934)
Σύνθεση του Ιάκ. Μοντανάρη
Ερμην.: Αμπατζή, Ατραΐδης

« Για την απονιά σου, Ρίτα, ντερβισάκι θα γινώ
το νεφέσι θα φουμάρω, τον καημό μου να ξεχνώ»

Και στο παραδοσιακό Μ. Ασίας «Οι μπαγλαμάδες» (1927)
με τον Κ. Καρίπη

«…ο λουλάς και το νεφέσι
μ’ έφεραν σ’ αυτή τη θέση…»

(Στο κόπι-πέιστ κάπου χάλασα την αρίθμηση, σόρι :slight_smile: )

2 «Μου αρέσει»