Ο χαρακτηρισμός “ρεμπέτικο” υπάρχει από το 1910 περίπου (τραγούδι “Απονιά”, η ετικέτα υπάρχει στο βιβλίο “Φωνογραφιτζήδες”). Τώρα, για το τι σήμαινε εκείνη την εποχή ο όρος “ρεμπέτικο”, μόνο μαντεψιά μπορούμε νε κάνουμε, όπως λεει και ο ΚΚ.
Α, και κάτι που έχει πλάκα: ο όρος “αρχοντορεμπέτικο” εμφανίζεται σε ετικέτα το 1931 και μάλιστα σε τραγούδι με τον Νταλγκά. Τι να σήμαινε άραγε?
Ο προσδιορισμός ρεμπέτικο δεν αποκλείει και πολλούς άλλους χαρακτηρισμούς γιά ένα τραγούδι!
Ο Ασίκης χαρακτήρισε την «Ορφανή» σαν ρεμπέτικο γιατί πολύ πιθανόν έτσι έθεσε την ερώτηση στο μυαλό του κι όχι ρυθμικά/χορευτικά γιά να απαντήσει όπως απάντησε ο Γιοβάν Τσαούς.
Όταν με ρωταέι εμένα κάποιος που μαθαίνει κρουστά γιά ένα τραγούδι του απαντάω: 3/4
Αν είναι χορευτής απαντάω: Τσάμικος (Ηπείρου, Πελοπον.)
Ανάλογα και γιά το ίδιο τραγούδι μπορώ να απαντήσω: παραδοσιακό, αργό, ιστορικό, δημοτικό.
Γιά το τραγούδι του παραδείγματός μου λοιπόν πιστεύω πως ο Ασίκης θα απαντούσε:«δημοτικό» ενώ ο Γιοβάν Τσαούς: «τσάμικος»
Εμένα περισσότερο απ’ όλα με διαολίζει το
λαϊκή ρεμπέτικη ορχήστρα
στην αφισούλα του μαγαζιού του Μάρκου.
Δηλαδή, σα να λέμε ΙΧ άσπρο αυτοκίνητο?
Ακατανόητο. Φαίνεται πως ο extra προσδιορισμός “ρεμπέτικη” στο “λαϊκή” κάποιου είδους αναφορά είναι. Μήπως το “λαϊκή ορχήστρα” υπογραμμίζει ότι δεν παίζουν ελαφρύ ή δημώδες ενώ το “ρεμπέτικη ορχήστρα” στο ότι δεν είναι σμυρνέϊκα (σαντουροβιόλια ούτια κλπ). Ας μην ξεχνάμε πως το νέο μουσικό είδος που λάνσαρε η τετράδα του Πειραιά ήταν αβάπτιστο.
Εντάξει, τα τραγούδια υπήρχαν και πριν, αλλά το μαζικό στοιχείο με δίσκους και κέντρα διασκέδασης που επροωθείτο από τον Μάρκο και τους φίλους του, ως μουσικό ρεύμα, όνομα δεν είχε ακόμα. Αναγκαστικά λοιπόν, για να οριοθετηθούν σε σχέση με άλλα μουσικά ρεύματα, όφειλαν να ετεροπροσδιοριστούν εν μέρει δηλώνοντας τι ΕΙΝΑΙ αλλά και τι ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ μέσα σε μια πρόταση.
Είπαμε, υποθέσεις κάνουμε.
(Γιώργος Βαβουλές)
Οντως ειναι μυστηριο η ακριβης εννοια του μουσικου ειδους που καθοριζει ο ορος “ρεμπετικο” οταν πρωτοεμφανιζεται στη δισκογραφια οπως επισης του χαρακτηρισμου “ρεμπετης” .
Για παραδειγμα συνανταται στη “Σμυρνια” της ΠΑΠΑΓΚΙΚΑ το 1918, στο “Σαλα σαλα” του ΝΤΑΛΓΚΑ το 1927, στο “Καλογερακι” του Δούσα το 1930, το “Σαν πας στα ξενα” με τον ΚΑΡΙΠΗ το 1930, στο
“Μπαγλαμαδες” με τον ΒΙΔΑΛΗ, αλλα και στο πασιγνωστο “παραδοσιακο” “Τι σε μελλει εσενα” με τον ΒΙΔΑΛΗ και σε αλλα πολλα εχω μια λιστα με καμμια 30ρια.
Μεσα σ’αυτα αλλα ειναι γνωστα Σμυρνεικα και παραδοσιακα, αλλα ειναι νεες συνθεσεις και πραγματικα τιποτα δεν φαινεται να
ξεχωριζει αυτα τα τραγουδια απο αλλα παρομοια.
Μια δικη μου εκδοχη ειναι οτι ο ορος υπηρχε και
εξεφραζε ενα ιδιαιτερο ειδος τραγουδιου -το οποιο το ψαχνουμε- και οι εταιρειες επιλεκτικα δινουν τον τιτλο αυτο για να “σπρωξουν” καποιο τραγουδι εμπορικα. Τωρα το τι εξεφραζε ο τιτλος ρεμπετικο δεν μπορει να ειναι κατι αλλο απο το αλητικο, μαγκικο ή της φυλακης τελος παντων παρανομο και αυτο συμπεραινω απο το οτι η εννοια αυτη διασωθηκε τουλαχιστον με την προφορικη παραδοση παρ’ολες τις παραφθορες του χρονου.
Ας μην ξεχναμε οτι ο ορος ρεμπετης-ρεμπετικο δεν εμφανιζεται προ του 1905 (Απονια) ενω υπηρχαν οι λεξεις : μαγκας, κουτσαβακης, μορτης, μπουζουκι
κλπ
(Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/ην yiorgosv 05 Φεβρουάριος, 2005)
Ο ΚΩΣΤΑ ΤΖΟΒΕΝΟΣ σαντουριερης και τσεμπαλιστας
απο την Αθηνα (γενν.στου Ψυρρη με Ναξιωτικη καταγωγη το 1898) λεει στον Τασο Σχορελη γυρω στο '70-'72 :
"Το 1925 παιζαμε στο “Ζεφυρο” στην Πλατεια Θησειου με τους
Σ.ΠΕΡΙΣΤΕΡΗ (μαντολινο), ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΙΠΗ (κιθαρα), ΟΓΔΟΝΤΑΚΗ (βιολι) και ΑΝΤΩΝΗ ΝΤΑΛΓΚΑ (τραγουδι).
Μεχρι τις 10 παιζαμε κλασσικη μουσικη εως και οπερετες,
10 με 12 διαφορα και μετα τις 12 ρεμπετικα.
Νωρις το μαγαζι ειχε οικογενειες και αργοτερα τους καλυτερους γλεντζεδες. (!!)
Ενα αλλο ειναι οτι ο ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ κανει την ομιλια για το ρεμπετικο εκει καπου στο '48. Κι αυτο λεει παρα πολλα !!
Ηδη εως τοτε ειχε διαμορφωθει μια ισχυρη συνειδηση στο λαικο αισθητηριο παρόλο το κυνηγητο που εχει ηδη υποστει το ρεμπετικο σαν ανατολικοτροπο λαικο μουσικο ειδος, σε σημειο ενας “κλασσικο-σπουδαγμενος” νεος να κατσει να ασχοληθει σοβαρα με αυτο.
Σε έναν δίσκο γραμοφώνου του Νταλγκά που έχω στο τραγούδι “Μάγκας” αναφέρει ακριβώς δίπλα και εντός παρενθέσεως την λέξι Ρεμπέτικον. Ο Μάγκας είναι απ’ όσο ξέρω παραδοσιακό. Μήπως τον πρώτο καιρό υπό τον τίτλο ρεμπέτικο εθεωρούντο τα παραδοσιακά και δημώδη τραγούδια?
Ο δίσκος είναι της Pathe του 1928.
(Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/ην Μιχάλης 06 Φεβρουάριος, 2005)
Πάντως κάτι τέτοιο “παίζει” στο μυαλό μου.
Οτι δηλαδή, η λέξη “ρεμπέτικο” είχε κάποια κοινά αποδεκτή ερμηνεία αλλά σαφέστατα δεν είχε φορτιστεί στο βαθμό που είναι σήμερα.
Κάτι σαν το “ρούμπα” (παράδειγμα) που λέμε σήμερα. Ξέρουμε τι περίπου σημαίνει, ξέρουμε πάνω κάτω πότε τη λέμε και πότε όχι, γνωρίζουμε ότι δεν είναι και τόσο… καλά ορισμένη, δεν χολοσκάμε κιόλας. Αλλά δεν περιμένουμε μετά από 50 χρόνια να γίνεται και της πουτάνας με αυτή τη λέξη.
Εκτός βέβαια οι επερχόμενες γενιές εμφανισθούν με μια τέτοια ΑΝΑΓΚΗ. Αλλά αυτό θα είναι δικό τους πρόβλημα, και θα είναι δική τους η υποχρέωση να ορίσουν τους όρους που χρησιμοποιούνε. Και όχι δική μας. Οπότε εμείς συνεχίζουμε να την “πετάμε” τη λέξη όποτε και όπου γουστάρουμε και αυτό ας μπερδέψει και ας παιδέψει αφάνταστα τους μάγκες μετά από 50 χρόνια. Και ας εμφανιστεί ένας Χατζιδάκης τότε να βγάζει λόγους για τους ΡΟΥΜΠΕΤΕΣ και ο Πετρόπουλος να εκδίδει την ΡΟΥΜΠΟΛΟΓΙΑ και να έχει γεμίσει ο τόπος με ΡΟΥΜΠΟΛΟΓΟΥΣ που να τσακώνονται αν ο Μαργαρίτης ήταν μεγαλύτερος ΡΟΥΜΠΕΤΗΣ από τον Φοίβο.
Με ρουμπέτικους χαιρετισμούς
(μα… δεν είναι γελοίο;)
ΚΚ
Πόσοι είναι αραγε οι δίσκοι που έχει γραφτεί η λέξη Ρεμπέτικο? Γνωρίζει κάποιος?
Με αφορμή την οπτική γωνία του Κώστα (στο μήνυμα πιό πάνω) που μού άρεσε, θα περιγράψω κι εγώ τη πορεία της λέξης «ρεμπέτικο» και των εννοιών της, όπως την συναντώ τα τελευταία 12 χρόνια εδώ στη Γερμανία.
Πριν το 90 οι Έλληνες μουσικοί εδώ έπαιζαν κυρίως Θεοδωράκη. Οι Γερμανοί (η μάζα) γνώριζαν το συρτάκι και το «Ώπα» του Ζορμπά σαν σήμα κατατεθέν της Ελληνικής μουσικής. Από ρεμπέτικο δεν είχαν ιδέα.
Από το 90 και μετά τα πράγματα άλαξαν. Κάπου άκουσαν οι κουλτουριάρηδες γιά το ρεμπέτικο και το ΄κάναν καραμέλλα. Να «τα μπλούζ της Ελλάδας», «τα τραγούδια του υποκόσμου»,…
Όλοι οι μουσικοί που κατάλαβαν πως βγαίνει νυχτοκάματο ευκολότερα το γύρισαν λοιπόν το παραμύθι προς τα κει! Η ταμπέλα έγινε ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ.
Η «κοντούλα λεϊμονιά», ο Ζαμπέτας, το Διπάτ, οι ρούμπες και τα τσιφτετέλια, τα συρτάκια, το «Μαρία με τα κίτρινα», το «θέλεις να πεθάνω», «πότε βούδας…», «γκρίχισε βαϊν», ο Νταλάρας,…όλα κάτω από την Ταμπέλα!
«Καλά τα λέει ο χριστιανός, φώναξε Νεοέλλην
μα οι μερίδες είν΄πολλές και ένα το καρβέλιν…»
Γελοίο είναι ΚΚ, αλλά τι να πεις και τι να κάνεις;
Το άτιμο το χρήμα και η ματαιοδοξία του κορδώματος πουλάνε φύκια γιά μεταξωτές κορδέλλες!
Μιας και μιλάμε πάλι για το “Θέμα”, διαβάστε τι μου στείλανε και επιβεβαιώστε αν γνωρίζετε:
Στη διεθνή γλώσσα των Τσιγγάνων “ράμπι” είναι το τσαντήρι, το παράπηγμα, το αυτοσχέδιο σπίτι. Ακόμα, ανάμεσα στους Τσιγγάνους υπάρχει η (εξελληνισμένη) λέξη “ραμπίτης” που σημαίνει από σκηνίτης, αλήτης, άστεγος, μέχρι και Τσιγγάνος που ακολουθεί την παράδοση. Γιά κοιτάξτε και κατα κεί.
Μπα δεν το βλεπω πιθανο … εξ ου και το ασμα "Τσαντιριμ ουστουνε …ραμπι -ραμπι μασσαλαχ "
Για μενα δυο ειναι οι λογικες εξηγησεις :
Απο το ρεμβω -ρεμβετης-ρεμπετης
το οποιο εξελιχθηκε στη Μ.Ασια σαν εκφραση αλλωστε εκει δινεται η ονομασια στο ασμα “Απονια” και στα υπολοιπα των αρχων του 20ου αιωνα.
Και υπαρχει και μια αμυδρη πιθανοτητα στο “ριμπεϊτ” που καπου
αναφερει ο Φερρης. Ιστορικα βεβαια ειναι ακομα αίολο και ατεκμηριωτο καποιος πρεπει να μας πει απο ποια πηγη προερχεται αυτη η ονομασια.
Επισης η φραση “ρεμπετ-ασκερ” αν προσδιοριστει
η χρονικη της προελευση και η ακριβης εννοια της -θα πρεπει να ειναι δανειο ή και αντι-δανειο απο Τουρκους ή Αραβες ή Περσες κλπ- θα μπορουσε να συσχετιστει περαιτερω.
(Νίκος Πολίτης)
Οι Έλληνες ήμασταν πάντα (και σήμερα ακόμα περισσότερο) τόσο υπερφίαλοι απέναντι σε μειονότητες ώστε ποτέ δεν καταδεχτήκαμε να ασχοληθούμε με λέξεις της (πάντως προφορικής, όχι γραπτής) γλώσσας τους. Και αυτό ισχύει και για τους ρεμπέτες. Επιπλέον, η λέξη ράμπι δεν περιέχει το ταύ (το ότι προσετέθη κατά τον εξελληνισμό της λέξης σε ραμπίτης δεν μετράει γλωσσολογικά) και επίσης το άλφα δεν γίνεται εύκολα έψιλον. Και μην ξεχνάμε ότι ο προσδιορισμός ρεμπέτικο απαντάει στη δισκογραφία της Σμύρνης/Πόλης ήδη το 1910 στο ανεκδιήγητο (κατά τη γνώμη μου, το ξαναλέω) “τικ τακ” και εκεί τους Τσιγγάνους δεν τους πολυήξεραν… Μάλλον λοιπόν δεν μας κάνει η περίπτωση. Όσο για το ρεμβάζω ή ρέμβομαι, δεν μου πολυαρέσει γιατί το παράγωγον θα ήταν ρεμβαστής και όχι ρεμβέτης. Από εκεί και πέρα ο καθένας έχει προσθέσει το μακρύ του και το κοντό του, μέχρι και την άποψη που βαρύγδουπα κατέθεσε Ελληνοαμερικάνος μπουζουξής στον συγγραφέα κ. Δ. Δ. Μανιάτη (και τον έπεισε…) ότι η λέξη προέρχεται από τη νότα Ρε (που ήταν η τονική για πολλές εκτελέσεις κομματιών) και το beat (= ρυθμός) των (ρεμπέτικων) κομματιών που τα συνόδευαν σε συγχορδία ρέ.
Αξιοσημείωτο πάντως το γεγονός ότι το τουρκοελληνικό λεξικό μου δεν περιέχει λήμμα rebet ή rembet.
Κατόπιν των παραπάνω αλλά και άλλων που όλα τα έχουμε όλοι ακούσει κατά κόρον, δεν θα συνεχίσω τη συζήτηση για την ετυμολογία της λέξης ως μη έχουσα νόημα, περιμένοντας κάποια εξήγηση, αν και όταν έρθει, που θα με πείσει και θα την υιοθετήσω.
Βρε παιδιά, μη σκοτώνεστε…
Η συζήτηση αυτή έχει ξαναγίνει, ψάξτε στα παλιά αρχεία, και πολλά πράγματα βγήκαν απ’ αυτήν.
Εκείνο που πρέπει να ξεκαθαρίσουμε, είναι πως άλλο εννοούσαν παλιά με τη λέξη “ρεμπέτικο”, και άλλο εννοούμε σήμερα.
Σήμερα κατά τη γνώμη μου, ρεμπέτικα είναι το τραγούδι που αναφέρεται σε κάποιο επίπεδο περιθωρίου που άπτεται της φτωχολογιάς (άπό την “Παξιμαδοκλέφτρα” ίσαμε το “Πέντε Έλληνες στον Άδη”, και που (ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΩΣ) παίζεται με μπουζουκομπαγλαμάδες. Αλλά, και έτσι, υπάρχουν προβλήματα. Τι θα πεις λόγου γιά τους “Λαχανάδες” π.χ. του Παπάζογλου (Τα Λεμονάδικα), που όταν τραγουδιούνται από τον Στελλάκη ή τη Ρόζα ανήκουν στη Σμυρνέϊκη (του Πειραιά) σχολή, ενώ όταν το τραγουδάει η Χωματιανού (
με μπουζούκια φαίνεται ως καθαρόαιμο ρεμπέτικο;
Σ’ ό,τι αφορά το τι εννοούσαν οι παλιοί με τη λέξη, το χάος. Κι ας μην πέρνομε τις ετικέτες των δίσκων ως σοβαρή ένδειξη, γιατί πολλές φορές χρησιμοποιούσαν τη λέξη γιά… εμπορικούς λόγους (π.χ. “Τικ Τακ”, όπου ο χαρακτηρισμός “ρεμπέτικο” δικαιολογείται μόνο από την παρουσία του “μπουρδελιάρη” Ψαμματιανού.
Η δική μου άποψη, είναι πως “ρεμπέτης” είναι ο μποέμ ξενύχτης και περιπλανόμενος, ΕΝΘΕΝ ΚΑΙ ΕΝΘΕΝ ΤΟΥ ΠΕΡΙΩΡΙΟΥ, δηλαδή από τη μιά ο κανταδόρος ξενύχτης πλανώδιος μουσικός, κι από την άλλη ο αστός νεανίας που τον προσλαμβάνει γιά να τραγουδήσει μιά πατινάδα στη γκόμενα, και να ξενυχτήσουνε μαζί.
Μην ξεχνάτε πως ο Ναπολέων Λαπαθιώτης ξενύχταγε στους τεκέδες και τις κακές συνάφειες. Και όχι μόνο αυτός φυσικά.
Όσο γιά την ετυμολογία, ένα πράγματ είναι σίγουρο: πως η φράση “ρεμπέτ-ασκέρ” είναι Ελληνική, και αποτελεί τη γελοιποποίση του στρατιωτικού κουρελο-λόχου. (Ασκέρ είναι ο φαντάρος στα Τούρκικα, αλλά από “ρεμπέτ” δε σκαμπάζουν γρι). Η δική μου άποψη είναι πως η ρίζα προέρχεται από τη ρέμβη, το ρέμβομαι, το ρεμβάζω, τον ρεμβέτη (όπως λέμε προπέτης). Και αν ισχύουν τα “ριμπέϊτ” του Έμερυ, θα πρέπει κι αυτά να προέρχονται από την ίδια Ελληνική ρίζα, όπως γίνεται με πάμπολλες αραβοπερσικές λέξεις.
Επίσης, το “ρεμπέτ-ασκέρι” είναι πιθανότατο να προέρχεται και από το “ρέμπελο ασκέρι”, που σημαίνει αντάρτικο τάγμα (“το ρεμπελιό των ποπολάρων”), που έχουν στενή σχέση με του Αρματωλούς και Κλέφτες, που ήσαν ένοπλοι και μη ληστές οργανωμένοι σε “μάγκες” ή “μαγκίες”, και είναι αυ΄τοί φυσικά που τη χώθηκαν στην επανάσταση.
To «ρεμβάζω» σημαίνει περιπλανώμαι, ενεργώ όπως λάχει, ενεργώ αλόγιστα και «ρεμβασμός» σημαίνει το να περιπλανιέσαι, ανήσυχη ψυχική διάθεση, ανησυχία του νου.
Τη συμβουλή των γεροντότερων «μη ρεμπελεύεις» έτσι ακριβώς την καταλάβαινα. Μην περιπλανιέσαι. Μην παραμελείς τις υποχρεώσεις σου γιά χάρη των «γούστων» και της «αλόγιστης» ελευθερίας.
Επομένως η λέξη «ρεμπέτης», είτε προέρχεται από το ρεμβάζω είτε όχι, εκφράζει σαν ουσιαστικό εννοιολογικά το ρήμα με το παραπάνω!
Και φυσικά (συμφωνώντας με το Κ. Φέρρη) ό,τι είναι τα «κλέφτικα» γιά γιά το κοινωνικοιστορικό δημοτικό τραγούδι, είναι τα «ρεμπέτικα» γιά το κοινωνικοιστορικό αστικό τραγούδι.
Παντοτε διερωτομουνα απο ποτε αραγε να εχει καθιερωθει ο ορος ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ.
Συμφωνα με τον αγαπητο φιλο Κωστα Φερρη, το “ΤΙΚ-ΤΑΚ” χρονολογειται απο το 1897-98 και ειναι το πρωτο τραγουδι που αναφερεται σαν “ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ” και δη στην Κωνσταντινουπολη.
Τι να σημαινε αραγε εκεινη την εποχη ο ορος, αφου ειναι σιγουρο οτι η λεξη “Ρεμπετικο” ειχε τη σημασια της( ποια???) απο τα χρονια εκεινα? Το λεω αυτο γιατι αν θυμαμαι καλα καποιες παλιοτερες συζητησεις στο ΦΟΡΟΥΜ απεδιδαν εν μερει την καθιερωση του ορου στον Ηλια Πετροπουλο. Μπορει βεβαια να κανω λαθος …η να μην θυμαμαι καλα…!
Ως επί το πλείστον, αλλά πάντως από την έκδοση του βιβλίου του Πετρόπουλου και μετά, με την έννοια “ρεμπέτικο” εννοούμε σήμερα τα “περιθωριακά”, τα “βαρειά”, τα “χασικλίδικα”, τα “τραγούδια της παρανομίας”, που κατά προτίμησιν παίζονται με μπουζούκι, και σε μεγάλο βαθμό στηρίζονται στους δρόμους και τα ντουζένια.
Γι αυτό και τα άλλα τραγούδια της μουσικής αυτής περιοχής, τα κατατάσσομε σε “Σμυρνέϊκα” (άλλη μιά παρεξήγηση, διότι άλλη η Μικρασιάτικη Σκηνή πριν το 22, κι άλλα τα “Σμυρνέϊκα” σαντουρόβιολα του Πειραιά της προφυγιάς), και σε “λαϊκά” όπως επιμένει ο Τσιτσάνης.
Τόχουμε πει κι άλλοτε, αυτά που σήμερα ονομάζομε “ρεμπέτικα” τραγούδια, παλιά τα λέγανε “μάγκικα”, “μουρμούρικα”, “μόρτικα” κ.λ.
Όμως:
Γιά πρώτη φορά, διαβάζομε τη λέξη “ρεμπέτικο” στον δίσκο 78 στροφών στις αρχές του αιώνα, κάτω από τον τίτλο “ΤΙΚ ΤΑΚ”. Είναι μιά Εστουδιαντίνα, δηλαδή πρόκειται γιά τραγούδι ΚΑΝΤΑΔΟΡΙΚΟ.
Γιάννιώτικα Σμυρνιώτικα Πολίτικα
Μακρόσυρτα τραγούδια Ανατολίτικα
λυπητερά…
Αν αυτά λέγονταν τότε “ρεμπέτικα”, γιατί ο Παλαμάς δεν έγραψε¨
Ρεμπέτικα, Σμυρνιώτικα, Πολίτικα… κ.λ.;
Ο Χατζηδάκις ανακάλυψε το “ρεμπέτικο” τραγούδι με το “Μες στον οντά”, των Περιστέρη-Βαμβακάρη. Πρόκειται δηλαδή γιά τραγούδι ΚΑΝΤΑΔΟΡΙΚΟ.
Ο Κατσαρός βάζει τον χαρακτηρισμό “ρεμπέτικο”, μόνο στα ΚΑΝΤΑΔΟΡΙΚΑ τραγούδια του.
Μήπως λοιπόν την έχουμε πατήσει, όταν ψάχνομε να βρούμε ποιός ήταν πραγματικός “ρεμπέτης” και ποιό “ρεμπέτισα”, ανάλογα με το χασίσι που φουμάριζαν κάποιοι και τις παρανομίες που διέπρατταν κάποιοι άλλοι;
Μήπως δηλαδή, “ρεμπέτικο” είναι το κανταδόρικο “πρίμο-σεγκόντο”, και “ρεμπέτης” είναι ο ξενύχτης μποέμ μεσοαστός;
Μήπως δηλαδή “ρεμπέτικο” και “πατινάδα” είναι ταυτόσημα;
Θάθελα ν’ ακούσω κι άλλες απόψεις, αλλά παρακαλώ όποιος κατέχει στοιχεία, αποδείξεις ή και απλές ενδείξεις, γιά να στηρίξει ή γιά να αντιπαραθέσει σ’ αυτή την άποψη, ας τα καταθέσει.
Τι ειναι Ρεμπετικο;
Οι συζητησεις γυρω απο το θεμα αυτο, πρεπει να εχουν ως αφετηρια, το γεγονος οτι ο ορος Ρεμπετικο καθιερωθηκε χρονικα αρκετα χρονια μετα τον θανατο του Μουσικου ειδους το οποιο προσπαθει να προσδιορισει. Το οτι οι αυθεντικοι δημιουργοι, δεν αναφερονταν σε αυτον τον ορο, ειναι η αιτια της συγχυσης που επικρατει στους σημερινους μελετητες του ειδους αυτου…
Τι ειναι Ρεμπετικο; Ειναι θεμα ορισμου… Ο καθε ενας τελικα μπορει να εννοει κατι διαφορετικο εφοσον σαφης διαχωρισμος δεν υφισταται μεταξυ Ρεμπετικου, Σμυρναικου, Λαικου αλλα και Δημοτικου τραγουδιου και Μουσικης.
Αν ομως με τον ορο Ρεμπετικο αναφερομαστε στην Μουσικη Εκφραση του Πειραικου (η Αστικου αν θελετε) υποκοσμου του Μεσοπολεμου, οπως αυτη καταγραφεται απο τους κλασικους δημιουργους της: Μαρκο, Στρατο, Δελια, Μπατη, Μπαγιαντερα, Στελλακη, Γιοβαν Τσαους, Παπαζογλου κλπ το θεμα του ορισμου εκ των πραγματων απλοποιειται.
Κατω απο αυτην την παραδοχη, Ρεμπετικο ειναι η μουσικη του ΡΕΜΠΕΤΗ, του περιθωριακου, συχνα υποκοσμικου τυπου, ο οποιος ζωντας στην σκια της Κοινωνιας δημιουργει τον δικο του μικροκοσμο, με την δικη του Ηθικη και Αισθητικη, προσπαθωντας να επιβιωσει, συμβιωντας με τα Παθη του.
Βεβαιως με την παροδο του Χρονου, το ειδος αυτο εξελισεται η μαλλον μεταλασεται σε καινουργια μορφη, ανεκτη απο το ευρυτερο κοινο, και σταδιακα βρισκει καθολικη αποδοχη. Το μεταλλαγμενο αυτο ειδος αν και εχει εμφανη σχεση και επαφη με το «Ρεμπετικο» σιγουρα αποτελει κατι ξεχωριστο, λογω Θεματολογιας, Μουσικης αλλα και (ισως το βασικοτερο) τροπου ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ.
Πολύ καλή περιγραφή Γιάννη Π.
Πιστεύεις όμως πως ένα συγκεκριμένο τραγούδι
δεν μπορει να είναι ταυτόχρονα και Δημοτικό
και Λαικό και Σμυρναίικο αλλα και Ρεμπέτικο;