Περιεργο όργανο 100ετιας

A grand grand Overture τou Malcolm Arnold. Είχε παρουσιαστεί στην τελευταία νύχτα των Proms 2009 με τον David Robertson να διευθύνει την BBC Symphony. Ο Attenborough χρησιμοποίησε μάλιστα την αυθεντική σκούπα που είχαν στην πρεμιέρα…Είχα παίξει και εγώ στην ορχήστρα…πολύ γέλιο.

Κλάξον λέγεται το συγκεκριμένο αντικείμενο, με το οποίο αρχίζει και το “Σωφεράκι” του Τούντα:

Ίσα ρε σωφεράκι, να με διδάξεις το τιμόνι να κρατώ
να κάνω τσάρκες, γλυκό ( ; ) μαγκάκι και τον τενόρο και το κλάξον να βαρώ

Όντως φαινόταν και τηλεοπτικά η ευχάριστη ατμόσφαιρα και το κλίμα χαλαρότητας που επικρατούσε τόσο ανάμεσα στους μουσικούς όσο και στο ακροατήριο. Και γω ως θεατής απόλαυσα την παράσταση. Σχημάτισα μάλιστα την εντύπωση ότι ως έργο επρόκειτο για μια καλοπροαίρετη σάτυρα απέναντι στην υπερβολική σοβαρότητα ή σοβαροφάνεια που καμιά φορά πλήτει τους συνθέτες.

Βέβαια αυτό δε σημαίνει ότι μόνο ως αστεϊσμός μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένας ασυνήθιστος ήχος, έτσι δεν είναι; Σε όλα τα είδη μουσικής έχουν ενταχθεί τέτοιοι “απρόσμενοι” ήχοι, ακόμα και στα ρεμπέτικα.

Αυτές οι κόρνες μπορεί να μην είναι όργανα, αλλά έχουν αρκετά κοινά με ορισμένα όργανα. Έχω κι εγώ μία τέτοια. Ξεβίδωσα τη φούσκα και την είδα από μέσα. Έχει ένα μεταλλικό γλωσσίδι, που μοιάζει με αυτά της γκάιντας,

, αλλά τρομαχτικά δυνατό στον ήχο. Όμως, παρά την εμφάνισή του, μάλλον ανήκει στον τύπο των γλωσσιδιών της φυσαρμόνικας, που έχουν την ιδιότητα να παίζουν όχι μόνο φυσώντας αλλά και ρουφώντας. Ζουπάς τη φούσκα. Ο αέρας περνάει μέσα από το γλωσσίδι, το θέτει σε κίννηση, αυτό σφυρίζει. Η φούσκα αδειάζει, και καθώς είναι λαστιχένια θέλει να επανέλθει στο φουσκωτό σχήμα της, οπότε ρουφάει αέρα από τον τρομπετόσχημο αυλό, ο οποίος πάλι περνάει από το γλωσσίδι, ανάποδα τώρα, και δίνει έναν άλλο ήχο διαφορετικής τονικότητας. Στο ρούφηγμα η πίεση του αέρα είναι μικρότερη, γι’ αυτό ο δεύτερος ήχος είναι πιο αδύναμος. Μ’ όλο αυτό το σύστημα η κόρνα δίνει ένα «δισύλλαβο» ήχο.

Άρα είναι ένα πνευστό «όργανο». Έχει αυλό, όπως σχεδόν όλα τα πνευστά, γλωσσίδι, όπως τα όργανα που ανήκουν στις κατηγορίες «κλαρινέτα» και «όμποε» και επίσης όπως η φυσαρμόνικα, το ακορντεόν και το φυσικό αρμόνιο, και έχει και κάτι σαν μικρογραφία του ασκού της γκάιντας. Ο εφευρέτης του σίγουρα ήταν κατασκευαστής οργάνων! Να υποθέσουμε ότι λεγόταν κύριος Κλάξον;

Νομίζω πάντως ότι κλάξον λέμε την κάθε κόρνα. Δεν ξέρω τι λέξη είναι το κλάξον, η κόρνα όμως είναι λέξη με ενδιαφέρον. Είναι εξελληνισμένη μορφή του corne / corno / cornus, που σημαίνει κέρατο. Από κέρατο (αγελάδας, που έχει σχήμα λυγισμένου κώνου) έφτιαχναν το κέρας, ένα «όργανο» που έβγαζε μία μόνο νότα, πάρα πολύ δυνατή. Το χρησιμοποιούσαν για σινιάλα (το ταχυδρομικό κέρας αν δεν κάνω λάθος είναι και σήμερα ακόμα το έμβλημα των ΕΛΤΑ), στον πόλεμο, στο κυνήγι (κυνηγετικό κέρας), στο σαλάγημα των ζώων (βούκινο: που κινεί τους βους) και σε λοιπές εξωμουσικές χρήσεις. Όπως οι Έλληνες δεν μπήκαν στον κόπο να του δώσουν ξεχωριστό όνομα πέρα από τη λέξη κέρας, έτσι έκαναν και οι άλλοι λαοί και το είπανε corne, horn κλπ. Η λογική με την οποία βγαίνει ο ήχος δεν έχει σχέση με τη λογική του κλάξον. Η διαφορετική όμως αυτή λογική χρησιμοποιήθηκε στην κατασκευή ενός πιο εξελιγμένου οργάνου, που βγάζει ξεχωριστές νότες και έχει πιο γλυκό ήχο. Αυτό το όργανο στις ξένες γλώσσες κράτησε το όνομα «κέρας», δηλαδή horn / corne / corno. Στην Ελλάδα απλώς εξελληνίσαμε την ξένη ονομασία, και το λέμε κόρνο. Παρόμοιο όργανο είναι και η κορνέτα.

Η κόρνα λοιπόν είναι διαφορετικός εξελληνισμός της ίδιας λέξης. Προφανώς αυτή την εφεύρεση, το κλάξον, κάποιος ξένος λαός την ονόμασε «κέρας», λόγω ομοιότητας με το κέρας όχι στην κατασκευή αλλά στη χρήση (σινιάλα), και, όταν έγινε γνωστή στην Ελλάδα, η ξένη ονομασία πήρε μια ελληνική κατάληξη.

Η λέξη κλάξον έχει κάποιες Ελληνικές καταβολές νομίζω αλλα θα αφήσω τους ποιό μορφωμένους να το επιβεβαιώσουν μην πω καμια πατάτα.

αντε ας το πω και αν είναι λάθοςγελάτε

Το όργανο απο πάνω είναι DUDUK?

Για ποιο ρωτάς;
Πάντως κοίτα τι μου θύμισες τώρα, στο ίδιο πνεύμα με το κόρνο / κόρνα: το ντουντούκ είναι ένα όργανο με γλυκύτατο ήχο. Η ονομασία του (ντουντούκα) έφτασε να σημαίνει στην Ελλάδα τον τηλεβόα, ή εκείνα τα πρωτόγονα και απαράδεκτα μεγάφωνα που έχουν οι πλανόδιοι στο ντάτσουν και οι παπάδες έξω από τις εκκλησιές και που μετατρέπουν τη γλυκύτερη ψαλμωδία σε κρωγμό.
Δεν είναι γοητευτικά αυτά τα ταξίδια των λέξεων;

Νομιζα οτι είδα καλαμάκια σαν του φαγκότου τα οποία χρησιμοποιεί το duduk…το οποίο γίνεται όλο και μεγαλύτερο στα soundtracks του hollywood. Οπου υπάρχει κλάμα μπαίνει και ένα duduk μεσα…λέω θα μάθω να παίζω λίγο…θα βγάλω πολλά χιλιάρικα.:019:

Κάνε κλικ στη φωτογραφία να τη δεις άνετα. Είναι από σκοτσέζικη γκάιντα, κάποια μόνα τους και κάποια μέσα στους αυλούς. Ο μελωδικός αυλός έχει διπλό γλωσσίδι, που πράγματι είναι όπως του φαγκότου και του ντουντούκ. Οι ισοκράτες έχουν μονά.

Όσο για το κλάξον, νομίζω ότι αυτή είναι η απάντηση σε όλα μας τα ερωτήματα.

ΤΟ παρακανα το ξέρω αλλα νομιζω είναι καλή στιγμή να αναφέρουμε την Anna Russell…How to enjoy your bagpipes…απολαυστε

Βρε αυτό εχει ωραίο ήχο…

Ψαχνω δασκαλο για Erhu!!!
Ρε τι οργανάρες εχω… :230:
Καθε ενα και μια ευχαριστη εκπληξη :slight_smile:

λοιπον σας ανεβασα μια φωτογραφία απο τις κορνες που εγινε συζήτηση …

και ενα καινουριο…
Τι ειναι ; Κλαρίνο;

Μήπως πρόκειται για σοπρανίνο κλαρινέτο; Σε Λα ύφεση αν δεν απατώμαι…

ειναι ‘‘πλαστικο’’ κλαρινο με προελευση μαλλον την …Ινδια…αν ειναι καπως κουρδισμενο,συνηθως ειναι καπου στο σι νατουλαρ…

της πλακας εντελώς δηλαδη ε;
Απο χρονολογια καταλαβαίνουμε τιποτα;

απο εικοσαετεια,μεχρι πριν μια βδομαδα…
ειναι οπως ολες οι φτηνες ‘‘ρεπλικες’’ που ερχονται απο εκει…γραμμοφωνα,επιπλα,οργανα κ.ο.κ…

Ένωσέ το και μέτρα μέγεθος. Εάν μπορείς να φυσήξεις πες μας και τον τόνο χωρίς να κλείσεις καμία τρύπα.

ok
Οταν ανεβω Αθηνα. Δεν το εχω μαζί μου…
Θα το περασω με χλωρίνη - οινοπνευμα πρωτα. Τρελη απολυμανση και μετα θα το βαλω στο στόμα μου… ποιος ξερει τι εχει πανω του…
Μεχρι τοτε μπορει να εχω και αλλο όργανο… :112:

αν το περασεις χλωρινη-οινοπνευμα πιθανον να…ασπρισει!!! σαπουναδα αρκει…