Σταθείτε. Δεν είναι του γούστου μου η συγκεκριμένη διεύθυνση όπως έγινε και θα την προτιμούσα αλλιώς, ή δεν είναι του γούστου μου η ύπαρξη διεύθυνσης ούτως ή άλλως;
Γιατί στο βίντεο από το Μουσικό Σχολείο της Χίου βλέπω μια αρκετά μεγάλη ορχήστρα (τόσο μεγάλη που όντως χρειάζεται μαέστρο) από μέλη που, κατά τεκμήριο, επέλεξαν να μάθουν μια μουσική που παίζεται από μικρές ομάδες των 3-4 οργάνων, με πολύ αυτοσχεδιασμό και γενικά τελείως άλλους όρους από αυτούς που βλέπουμε εδώ.
-Ναι αλλά πώς θα κάνουμε την εκδήλωση που είμαστε πολλοί; Θα παρουσιάσουμε δέκα μικρά σχήματα, όλο με τα ίδια όργανα; Κι αν έχουμε τέσσερις λαουτιέρηδες αλλά μόνο δύο βιολιτζήδες τι σχήματα θα γίνουν; Και η ομαδικότητα; Εδώ στο σχολείο είμαστε μια κοινότητα, δε θέλουμε να φανούμε σαν σκόρπιες μονάδες ή μικροομάδες…
Δεν ξέρω μεγάλε. Λύσ’ τα μόνος σου όλα αυτά. Η μουσική δε σου φταίει σε τίποτε. Εδωπέρα προβάλλεται έμμεσα το μήνυμα ότι αν είναι να παίξουμε αξιόλογη μουσική υπάρχει ένας και μόνο τρόπος, ο ίδιος για συμφωνική και για πανηγυριώτικη μουσική: ο τρόπος της συμφωνικής. Όποιος αμφιβάλλει πού οδηγεί αυτή η νοοτροπία πολιτισμικής ιεράρχησης, ας τσεκάρει «Russian / Bulgarian / Ukrainian / Uzbek / οτιδήποτε folk dance / tune»: λαοί που δεκαετίες πριν από μας αποφάσισαν ότι η λαϊκή τους παράδοση ντάξει μωρέ, καλούτσικη είναι, δίνει μια ενδιαφέρουσα πρώτη ύλη, αλλά θέλει λίγο σουλούπωμα για να γίνει εφάμιλλη της συμφωνικής μουσικής και του κλασικού μπαλέτου. Εμείς αργήσαμε, αλλά εδώ είμαστε.
Δεν αμφιβάλλω βέβαια ότι αν ήμουν μαθητής θα θυμόμουν για πάντα με αγάπη την εμπειρία της σύμπραξης μ’ έναν τέτοιο μουσικοπαιδαγωγό, αλλά δεν υπάρχει μόνο αυτή η παράμετρος.
Το περίφημο βίντεο του θέματός μας δεν το 'χω δει, λέω να παρατείνω την παρθενία μου για όσο πάει. Είδα το άλλο, εδώ πιο πάνω, όπου ο Ξαρχάκος διευθύνει τον Στέλιο Βαμβακάρη και μια ορχήστρα. Η κινησιολογία του (δεν ξέρω είπαμε από διεύθυνση ορχήστρας, αλλά σάμπως ήξερε ο Στέλιος;) θυμίζει αυτό που λέμε «γκρούβαλο» (ακούω Ικαριώτικο και χορεύω ρέιβ). Το ότι μπορεί κατά βάθος να είναι ένας σεμνός μουσικός και άνθρωπος ο οποίος απλώς ενθουσιάστηκε, δε με αφορά, είναι ανάμεσα στον ίδιο και τον εαυτό του. Πάντως πρόκειται για μια στάση που κατά τη γνώμη μου δεν περιγράφεται ορθά με τη φράση
Αντιθέτως, κάθεται μες στη μέση και εμποδίζει να δούμε αυτό που υποτίθεται ότι μας δείχνουν, κι ο ένας κι ο άλλος.