Ο Χιώτης στη "Μηχανή του χρόνου"

Στη “Μηχανή του χρόνου” (ΝΕΤ, 19.00 ') το Σάββατο, θα γυρίσουμε σχεδόν πέντε δεκαετίες πίσω, στη συναυλία Θεοδωράκη-Χατζιδάκι το 1961 στο θέατρο «Κεντρικόν» με σολίστα το Χιώτη.
Θα παρουσιαστεί το χαμένο φιλμ της παράστασης με ερμηνευτές τους Μπιθικώτση, Καζαντζίδη, Μαρινέλλα, Μαίρη Λίντα και παρουσιάστρια τη Μάρω Κοντού.

Αυτό είναι και το πιο ενδιαφέρον κομμάτι του αφιερώματος αυτού.

Ο τίτλος του αφιερώματος:
«Μανώλης Χιώτης: Ο σολίστας που φοβήθηκε ο Τζίμι Χέντριξ»
Επίσης, ο δημοσιογράφος Χρήστος Βασιλόπουλος παρουσιάζει στην εκπομπή αυτή, μια μαρτυρία που επιβεβαιώνει το θαυμασμό του κορυφαίου κιθαρίστα της ροκ για τον Έλληνα μουσικό, για τον οποίο λέγεται ότι είχε πει: «Ο Χιώτης είναι ο μεγαλύτερος σολίστας».
Θα παρουσιαστεί και το άγνωστο παρασκήνιο στο Λευκό Οίκο, όταν ο Έλληνας βιρτουόζος έπαιξε για τα γενέθλια του Αμερικανού προέδρου Τζόνσον.

Κάτι τέτοιοι τίτλοι με κάνουν να …φοβάμαι κι εγώ τι μας περιμένει.

Αν κατάλαβα καλά, η μαρτυρία είναι αυτή της Μαίρης Λίντα, όπου λέει ότι ο Χέντριξ πήγαινε εκεί σαν θαμώνας και ρωτούσε και προσπαθούσε να μάθει από τον Χιώτη. Λογικά πρέπει να έιναι αλήθεια, πάντως ο Χέντριξ ήταν ιδιαίτερα γνωστός στους μπουζουξήδες. Είχα διαβάσει μια συνέντευξη του Ζμαπέτα (πολύ παλιά) που δοκίμαζε πεταλάκια της κιθάρας στο μπουζούκι ή κάτι τέτοιο και ανέφερε το όνομα του Χέντριξ (δυστυχώς δεν θυμάμαι λεπτομέρεις του περιοδικού ή του αρθρογράφου).

Η συναυλία Θεοδωράκη-Χατζιδάκι είναι αποκόμματα από το μοντάζ που όπως είπε ο δημοσιογράφος βρήκαν τυχαία και μετά από πολύ ψάξιμο.

Μπράβο στον Βασιλόπουλο γιατί στις περισσότερες εκπομπές του (αν όχι σε όλες) παρουσιάζει με σοβαρότητα τα θέματα και τουλάχιστον δίνει κάποια πρώτα ερεθίσματα σε όσους δεν γνωρίζουν και σε όσους ενδιαφέρονται για περαιτέρω ψάξιμο.

Μπράβο στον Σπόρο αν και θα ήθελα να τον ακούσω πολύ περισσότερο χρόνο να μιλάει αφού και στις δύο έκπομπες δείχνει ότι ξέρει πολλές παραπάνω λεπτομέρειες για την ζωή του Χιώτη από τον Νικολόπουλο και τον Πολυκανδριώτη.

Δύο σχόλια:

  1. Στο λεπτό 17:40 εσφαλμένα ακούγεται οργανικό χασαποσέρβικο του Ζαμπέτα (ενημερωτικά το λέω, όχι ότι πειράζει και τίποτα)

  2. Παραθέτω snapshot από την εκπομπή όπου ο Χιώτης κράταει μπουζούκι Ζοζέφ (αν δεν κάνω λάθος) όπου είχε συζητηθεί παλαιότερα. Βέβαια δεν μπορώ να διακρίνω αν είναι 4χορδο και άρα αν ο Χιώτης είχε και Ζοζέφ και έπαιζε συστηματικά εκτός από Παναγή και φυσικά δεν ξέρω αν είναι και δικό του.

Ευτυχώς που τουλάχιστον υπάρχουν κάποιες (λίγες) εκπομπές που προσπαθούν να δώσουν και όχι να αποβλακώσουν.

Ευτυχώς τα τελευταία χρόνια η ΕΡΤ κάνει πολλές και καλές εκπομπές σε όλα της τα κανάλια στην τηλεόραση.Τις έχουμε αναφέρει και παλαιότερα.

Αυτή δεν είναι η εκπομπή που -το δεύτερό της μέρος- είχε κοπεί από άλλο κανάλι (τον Alpha); Δεν την είδα δυστυχώς! Παρεπιπτόντως, ωραίο το τριχορδάκι που κρατάει ο Χιώτης, παραπάνω…

Σωστό, αν κι εγώ εννοούσα συγκεκριμένα για τον Βασιλόπουλο. Τα τελευταία 3 (:wink: νομίζω χρόνια είναι πάντα σοβαρός.

Ναι, αυτός είναι. Το πρώτο μέρος είχε προβλήθει από τον alpha και το δεύτερο χτες

Στο θέατρο “Κεντρικόν” που βρισκόταν στην πλατεία Κολοκοτρώνη, στις 20 και 22 Μάρτη 1961, για πρώτη φορά ήταν μαζί ο Μίκης Θεοδωράκης με το Μάνο Χατζιδάκι, σε δυο μοναδικές συναυλίες.
Την ορχήστρα της Ραδιοφωνίας διηύθυνε ο Μίκης, στο μπουζούκι ήταν ο Μανώλης Χιώτης και τραγουδιστές ο Μπιθικώτσης , ο Καζαντζίδης, η Μαρινέλλα , η Μαίρη Λίντα και ο πρωτοεμφανιζόμενος τότε, Τέρης Χρυσός.
Ο Μάνος Χατζιδάκις συμμετείχε φιλικά σε δύο κομμάτια παίζοντας πιάνο. Την παρουσίαση του προγράμματος έκανε η Μάρω Κοντού.
Η ανταπόκριση του κοινού ήταν πολύ μεγάλη, αλλά το τρακ του Μπιθικώτση το πρώτο βράδυ ήταν ακόμα μεγαλύτερο.
Ξεκινάει το τραγούδι “Σε πότισα ροδόσταμο”, αλλά δεν καταφέρνει να το τελειώσει.
Με τρεμάμενη φωνή, ζητάει συγνώμη και εγκαταλείπει τη σκηνή αφήνοντας το τραγούδι στη μέση, αναγκάζοντας έτσι το Μίκη να πάρει το μικρόφωνο και να τραγουδήσει εκείνος το τραγούδι.
Tην επόμενη μέρα, η είδηση αυτή κυριαρχούσε στις καλλιτεχνικές σελίδες των εφημερίδων…

Έλεγε ο ίδιος ο Μπιθικώτσης:
«Η ορχήστρα παίζει.
Έχει δώσει σήμα ο Μίκης κουνώντας τα χέρια του: πουμ, παμ, πουμ, παμ, πουμ, παμ.
Εγώ δε μπαίνω στο τραγούδι. Κάποια φορά, μπαίνω και λέω:
“Στον ά…”
Σταμάτησα.
Έχασα τα λόγια μου και λέω:
“Με συγχωρείτε, έχω τρακ, δεν μπορώ να συνεχίσω”.
Χειροκροτήματα, κακό. Ιδρωμένος, γύρισα πίσω στο καμαρίνι.
Ωστόσο, το πρόγραμμα συνεχίστηκε, αφού ο Μίκης Θεοδωράκης είπε ο ίδιος τα τραγούδια που επρόκειτο να τραγουδήσω εγώ.Στο μεταξύ, μέσα στα καμαρίνια ήταν αρκετοί ηθοποιοί: Χορν, Βουγιουκλάκη, Αλεξανδράκης, Κοντού και η Ειρήνη Παπά.
Μου λέει ο Αλεξανδράκης:
“ʽΑκου να δεις, κι εγώ έχω πάθει αυτό το τρακ”.
Ανοίγει ένα σπιρτόκουτο που είχε μέσα κάτι χάπια.
Πήρα ένα, ήπια κι ένα ποτήρι και συνήλθα, μου πέρασε το τρακ. Όταν ο Μίκης τελείωσε τα τραγούδια, ανέβηκα και πάλι στη σκηνή. Πρώτα πρώτα, είπα τον “Αητό” του Χατζιδάκι. Χειροκροτήματα και λουλούδια. Είπα ολόκληρο το πρόγραμμά μου, τη “Μαργαρίτα - Μαργαρώ” και τον “Επιτάφιο” του Γιάννη Ρίτσου.»

Όπως αποκάλυψε ο Αλέκος Αλεξανδράκης, το περίφημο χαπάκι που θαυματουργικά έδιωξε το τρακ του Μπιθικώτση, δεν ήταν παρά ένα ψίχουλο ψωμί…

Τα τραγούδια αυτά των δυο συναυλιών

[τέσσερα τραγούδια του Μάνου:
(" Αθήνα", “Κουρασμένο παλικάρι”, “Ο κυρ-Αντώνης”, “Το πέλαγο είναι βαθύ”)
και έξι του Μίκη, από τον κύκλο τραγουδιών “Πολιτεία”( “Βράχο-βράχο τον καημό μου”, “Σαββατόβραδο”, “Έχω μια αγάπη”, “Το παράπονο”, “Ο μετανάστης”, “Καημός”), τα οποία ερμηνεύτηκαν μοναδικά]

κυκλοφόρησαν σε δίσκο πρώτα το 1985 και σε cd αργότερα, το 1994.

Ο Μποστ απαθανάτισε μοναδικά με την πένα του το συμβάν την επόμενη μέρα, με τίτλο:
“Ανωμαλίε εις τας συναβλίε”…

Έχω την τελευταία πληροφορία πως βρέθηκε και η μαγνητοταινία με την ηχογράφηση της Συναυλίας -δε λέω ποιός την έχει- και επιχειρείται να “συγχρονιστεί” με τις εικόνες.

Υπάρχει επίσης καταγραφή σε εικόνα της συναυλίας του Γιώργου Κατσαρού στον Πειραιά.

Το ποιος έχει το βίντεο είναι γνωστό από τότε. Το θέμα είναι ότι το 'χει για πάρτη του και δεν το δίνει!
Σημειωτέο, μπουζούκι σε κείνη τη συναυλία παίζει ο δικός μας Naggel!

Απόψε στη ΝΕΤ, στις 23.30’ , στην εκπομπή “Μηχανή του χρόνου” θα υπάρχει ένα αφιέρωμα στο Χιώτη, με τίτλο:
“40 χρόνια Μανώλης Χιώτης”

40 χρόνια από το θάνατο του Μανώλη Χιώτη , η «Μηχανή του Χρόνου», παρουσιάζει άγνωστες στιγμές από τη ζωή του βιρτουόζου του μπουζουκιού.
Πρόκειται για μια έρευνα που προέκυψε από τη νέα επεξεργασία του αρχειακού υλικού της εκπομπής, η οποία περιλαμβάνει σημαντικές προσθήκες με συνεντεύξεις και πολύτιμα ντοκουμέντα για το μεγάλο μεταρρυθμιστή του λαϊκού τραγουδιού.
Η κόντρα του Χιώτη με τους μουσικούς της συμφωνικής του ΕΙΡ και η γενναία στάση του Θεοδωράκη που επέβαλλε το σολίστα στην ορχήστρα των «κλασσικών».
Τι λέει ο Μίκης για αυτήν τη μνημειώδη συναυλία στο «Κεντρικόν» το 1961 με το Μάνο Χατζιδάκι στο πιάνο και το Χιώτη στο μπουζούκι…
Ένα μοναδικό ντοκουμέντο της παράστασης και η μαρτυρία του ίδιου του Μπιθικώτση που κατέρρευσε στη σκηνή .
Το τρακ του Καζαντζίδη και η αμηχανία της Μαρινέλλας μέσα στο κατάμεστο θέατρο.

Ακόμα η εκπομπή φωτίζει την προσωπική ζωή του Χιώτη, που τη σημάδεψε η άγρια δολοφονία του πατέρα του μπροστά στα παιδικά του μάτια.
Μαθητής ήταν ακόμα όταν έφτιαξε το πρώτο έγχορδο με συρμάτινα καλώδια.
Αργότερα πειραματίστηκε, πρόσθεσε μια ακόμα διπλή χορδή και τελικά εμπνεύστηκε και έπαιξε πρώτος ηλεκτρικό μπουζούκι!
Τα κουστούμια, το αξεπέραστο στυλ, οι γυναίκες της ζωής του, αλλά και τα απίθανα σόλο που μάγεψαν τον Τζίμι Χεντριξ.
Ο ίδιος αποκαλούσε τον εαυτό του μπουζουκίστα, που δεν δίστασε να συγκρουστεί ακόμα και με το σινάφι του, για να προχωρήσει στις μουσικές του καινοτομίες.

Ένα προηγούμενο αφιέρωμα στο Χιώτη, από την ίδια εκπομπή, [b][u]εδώ.[/b][/u]

Δυστυχώς, η αποψινή εκπομπή της ΝΕΤ "Μηχανή του χρόνου"΄για τον Μανώλη Χιώτη ήταν μια μεγάλη απογοήτευση. Περιμέναμε σίγουρα κάτι καλλίτερο, γιατί οι δημιουργοί της εκπομπής έχουν δείξει ως τώρα οτι είναι αρκετά σοβαροί, εργατικοί, αναζητούν στοιχεία και γενικά προσπαθούν να προβάλουν κάποιες άγνωστες πτυχές των θεμάτων με τα οποία καταπιάνονται.
Στην περίπτωση του Χιώτη έγινε μια αναπαραγωγή γνωστών κοινοπιών, ανεπιβεβαίωτων “στοιχείων” και επανάληψη μυθοποιητικών απόψεων, που όχι μόνο δεν πρόσθεσαν τίποτα σε όσα ξέρουμε, αλλά συνετέλεσαν - προφανώς ακούσια - στην παραπληροφόρηση του κοινού που αγαπάει το λαϊκό τραγούδι και τον μεγάλο καλλιτέχνη Μανώλη Χιώτη.
Η εκπομπή έγινε με βάση τα δύο βιβλία που κυκλοφόρησαν τελευταία - το ένα για τον Χιώτη και το άλλο ουσιαστικά για την Μαίρη Λίντα - και τα οποία έχουν πολλά μά πάρα πολλά αδύνατα σημεία. Εδικά το δεύτερο βιβλίο, το οποίο είναι σαν “Αρλεκιν”, είναι γεμάτο ανακρίβειες και ασημαντότητες, με εξαίρεση τις πολύ ωραίες φωτογραφίες από το αρχείο της Μαίρης Λίντα.
Ας ελπίσουμε οτι κάποτε θά γίνει μια σοβαρή εργασία για τον Χιώτη, μια εργασία που θα αναδεικνύει το μεγάλο συνθετικό του έργο, ιδίως στην δεκαετία του '50, το παίξιμο του τρίχορδου μπουζουκιού την ίδια περίοδο, την σοβαρότητά του, το κύρος του, τον επαγγελματισμό του, το σεβασμό που απολάμβανε ακόμη και από μεγαλύτερους στην ηλικία συναδέλφους του, την μαγκιά του και τον τεράστιο ρόλο που έπαιξε στην πορεία του λαϊκού τραγουδιού και στην εξέλιξη του παιξίματος του μπουζουκιού (και του τρίχορδου και του τετράχορδου). Και όχι στο ότι έβαλε μια χορδή παραπάνω (σημειωτέον, το έκανε με τον οργανοποιό Παναγή κι όχι με τον Ζοζέφ, όπως λένε οι μη γνωρίζοντες) κι όχι στο οτι είπε ο Χέντριξ πως ο Χιώτης έπαιζε καλύτερη κιθάρα από εκείνον (σέ ποιόν το είπε και πού δημοσιεύθηκε δεν μας τόχει πει κανείς ως τώρα). Είναι ώρα πιά να μιλάμε συγκεκριμένα και να στοιχειοθετούμε όσα λέμε…Από φιλολογίες και ψευτολογοτεχνίες χορτάσαμε στο λαϊκό τραγούδι, τέσσσερις δεκαετίες τώρα.

Αναρτήθηκε στο site του ΄ Λαϊκό Τραγούδι΄

Έτσι, ακριβώς, δυστυχώς…
Αρκετές αναφορές στην προσωπική του ζωή, αλλά επί της ουσίας, για την καλλιτεχνική του πορεία, τίποτε απολύτως.
Ακόμα και τα στοιχεία που αναφέρθηκαν για τη συναυλία στο “Κεντρικόν” είχαν ήδη παρουσιαστεί στην προηγούμενη εκπομπή και είναι επίσης γνωστά από παλιότερες δημοσιεύσεις στον Τύπο.
Η εκπομπή μάλλον είχε μάλλον ως στόχο να παρουσιάσει γενικά το Χιώτη σε ένα κοινό χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις και ανενημέρωτο πάνω σε θέματα της λαϊκής μουσικής.

Διάβάζοντας τα παραπάνω, κάποιος που έχει ήδη δει τις δύο προηγούμενες εκπομπές (πέρυσι), δεν καταλαβαίνω τι άλλο περίμενε… Επί της ουσίας καταλαβαίνουμε ότι δεν έχει τίποτα καινούριο και ότι απλά ήταν μια “επετειακή” εκπομπή βασισμένη σε προηγούμενο υλικό. Κάτι που δεν είναι κακο έαν δεν έχεις δεί τα παλιά.

Οπότε δεν καταλαβαίνω προς τί οι προσδοκίες για κάτι καινούριο… αφού με το ποστ της Ελένης ξέραμε τί θα ακολουθήσει…

Χαιρετισμούς

Μόλις βρήκα την συναυλία στο Κεντρικόν,και την ακούω. 12 τραγούδια δηλαδή, δεν ξέρω αν είναι όλη.Σπουδαία!!!Και ο Χιώτης…χωρίς λόγια.Γλυκός ήχος.

Να και μία άλλη άποψη για τον Χιώτη - Χέντριξ. Εδώ ο συγγραφέας το χαρακτηρίζει όλο αυτό ως hoax και δίνει και τις εξηγήσεις του γιατί.

http://ellinikahoaxes.gr/2014/08/16/xiotis-hendrix/