Οι εκτελεσμένοι της 8/9/44 στο “Χαϊδάρι” του Μάρκου

Συγγνώμη για το off topic, θεωρήστε το σαν μια παρένθεση στη συζήτηση!

Όντως, ίσως και στην πλειοψηφία τους ακόμα να ήσαν «κοινοί πολίτες» και γι’ αυτό έκπληξη προκαλεί το γεγονός πως το μνημείο για τους εκτελεσμένους στο Χαϊδάρι [ανάμεσά τους και η Λέλα Καραγιάννη που αναφέρθηκε] -στο Βοτανικό Κήπο Διομήδους - στήθηκε με έξοδα των συγγενών των θυμάτων, ενώ η επίσημη πολιτεία [ η δεξιά, δηλαδή] καθόλου δεν μερίμνησε να αποτίσει φόρο τιμής σ’ αυτούς.

Ο ίδιος ο Πελτέκης, με ποιο τρόπο;
Κατηγορήθηκε από το Φορέιν Όφις και από την τότε ελληνική κυβέρνηση, α. για συνεργασία με τους Γερμανούς και β. ως πράκτορας του ΕΑΜ, κατέπεσαν οι κατηγορίες αυτές βέβαια και για ένα διάστημα, αργότερα, υπουργοποιήθηκε κιόλας.
Πώς λοιπόν καταπολεμήθηκε;

Το βιβλίο δεν το έχω, θα με ενδιέφερε όμως, Άνθιμε, ειδικά αν αναφέρεται στην περίπτωση του Ντοτ Στοττ και στην πιθανή ή όχι ανάμειξη του Πελτέκη.

Συγγνώμη και πάλι!

Ο Πελτέκης με το «καταπολεμηθήκαμε» νομίζω δεν μιλάει ατομικά. Όσο για τις κατηγορίες, ανεξαρτήτως βασιμότητας, ήταν η αφορμή άνωθεν διακοπής της χρηματοδότησης της «Υβόννης», με αποτέλεσμα τον τραγικό θάνατο των εκτελεσθέντων, καθώς εάν δεν είχε διακοπεί η χρηματοδότηση πολλοί ή και όλοι θα είχαν αποφύγει τον θάνατο καθώς (όπως και στο παρελθόν) βρισκόταν τρόπος να δωροδοκηθούν Γερμανοί κλπ και επιτυγχανόταν η απελευθέρωση κρατουμένων.

Στην υπόθεση Στοττ δεν υπάρχει αναφορά στον Σβολόπουλο. Δεν ξέρω εάν υπάρχει κάτι νεότερο σε όσα είχε γράψει ο Φλάισερ το 1982 («Υπόθεση Don Stott: πρελούντιο για μια ξεχωριστή αγγλογερμανική ειρήνη;» στο «Από την Αντίσταση στον Εμφύλιο Πόλεμο» [επιμ. Μ. Σαράφη], Νέα Σύνορα). Ο Στοττ φαίνεται πως ενεργούσε ερήμην της βρετανικής SOE (όπου και υπαγόταν Απόλλων-Υβόννη-Πελτέκης) και άλλωστε με αναφορά του Απόλλωνα νομίζω πως έμαθε η SOE για τις μη διατεταγμένες πρωτοβουλίες Στοττ.

Είμαστε καρα-εκτός θέματος αλλά είναι πολύ ενδιαφέροντα όσα αφορούν ομάδες σαμποτάζ και κατασκοπείας κατά των κατακτητών, όπως ο «Απόλλων», που έκαναν απίστευτη ζημιά στους Γερμανούς, για αυτό φαίνεται πως ήταν καθαρά εκδικητική πράξη (πάνω στο φεύγα των Γερμανών) η εκτέλεση των μελών του Απόλλωνα-Υβόννης, που αποτέλεσαν τον κορμό «του κεντρικού κλιμακίου του σημαντικότερου κατασκοπευτικού δικτύου που, με επίκεντρο την Ελλάδα, είχε δράσει στη Νοτιοανατολική Ευρώπη» (Σβολόπουλος, ο.π. σελ.115)

1 «Μου αρέσει»

Α, βλέπω τώρα ότι έχει καταπιαστεί με την υπόθεση και ο R. Clogg σχετικά πρόσφατα (2006) βασισμένος και σε κάποια αρχεία της SOE:

https://books.google.gr/books?id=IU3dBsYBaUkC&pg=PA148&lpg=PA148&dq=Don+Stott+Greece+Britain+German&source=bl&ots=yoO3A5U0Rh&sig=ACfU3U2kfswqHc_HGa897apJO53Kw8LSpA&hl=el&sa=X&ved=2ahUKEwigx_DF74ztAhVMposKHYizA384ChDoATAOegQICRAC#v=onepage&q=Don%20Stott%20Greece%20Britain%20German&f=false

Πώς τεκμηριώνει αυτό το συλλογισμό;
Γενικά, αυτό που καταγράφεται είναι πως οι Γερμανοί ήταν υποχρεωμένοι να τηρούν έναν αυστηρό κώδικα συμπεριφοράς και διαβίωσης που δεν άφηνε περιθώρια δωροδοκίας.
Εκείνοι που δωροδοκούνταν ήταν δικοί μας, δοσίλογοι συνεργάτες τους, οι οποίοι πρόσφεραν ως αντάλλαγμα για απελευθέρωση αιχμαλώτων όχι χρήματα που τσέπωναν, αλλά πληροφορίες για νέους στόχους, για εξάρθρωση οργανώσεων κ.λπ.

Φυσικά, δεν έλειψαν οι εξαιρέσεις, π.χ. η αποφυλάκιση Κουτσογιαννόπουλου, αλλά π.χ. ο Δελμούζος αποφυλακίστηκε μόνο με διπλωματική διαμεσολάβηση, ο δε Στοττ είχε δραπετεύσει.
Στα οικονομικά του «Απόλλωνα» καταγράφεται η δαπάνη 3.500 χρυσών λιρών για φυγάδευση 12 ατόμων και όλων των μελών και των δυο ομάδων της Force 133 Πελοποννήσου – δαπάνη που δεν θα έφτανε και για δωροδοκία.
Οι συλληφθέντες της ομάδας «Απόλλωνας» ήτνα περισσότεροι από τους 59 που τελικά εκτελέστηκαν [γι’ αυτό και μερικοί ανέβαζαν προς τα επάνω τον αριθμό] αλλά αρκετοί δεν άντεξαν τα φρικτά βασανιστήρια και πέθαναν.
Ακόμα και χρήματα να ήταν διαθέσιμα για δωροδοκία, ώστε να απελευθερωθούν έστω και μερικοί από αυτούς, δυστυχώς οι κατηγορίες για κατασκοπεία και δολιοφθορά των γερμανικών στόχων που τους βάραιναν, καθιστούσαν αναπόφευκτη την εκτέλεσή τους, ήταν θέμα «τιμής» για τους Γερμανούς η εξόντωσή τους και την ίδια ακριβώς τακτική της εξόντωσης ακολούθησαν σε όλες τις περιπτώσεις.

«Πώς τεκμηριώνει αυτό το συλλογισμό; Γενικά, αυτό που καταγράφεται είναι πως οι Γερμανοί ήταν υποχρεωμένοι να τηρούν έναν αυστηρό κώδικα συμπεριφοράς και διαβίωσης που δεν άφηνε περιθώρια δωροδοκίας.»

Αρχηγός της SOE, λόρδος Σέλμπορν, αναφορά προς τον Τσώρτσιλ (20/11/1944):
«Ως αποτέλεσμα [της αναστολής της χρηματοδότησης] το δίκτυο Υβόννη όχι μόνο αναγκάστηκε να σταματήσει τις δολιοφθορές […] αλλά επίσης ήταν υποχρεωμένο να απόσχει από κάθε προσπάθεια δωροδοκίας […] Σε προγενέστερες περιπτώσεις, οσάκις συλλαμβάνονταν μέλη, είχε συχνά καταστεί δυνατό να επιτευχθεί η απελευθέρωσή τους μέσω δωροδοκίας. Καθώς είχε παύσει η χρηματοδότηση, αυτό δεν ήταν πλέον εφικτό, και κατά συνέπεια πολλοί από τους συλληφθέντες τουφεκίστηκαν. Πολλοί στενά συνδεδεμένοι με τις υποθέσεις αυτές, πιστεύουν ακράδαντα ότι η ζωή των γενναίων αυτών ανδρών, που είχαν προσφέρει εξαίρετες υπηρεσίες στους Συμμάχους, θα ήταν δυνατόν να έχει σωθεί, αν δεν είχε υπάρξει η ενέργεια της Βασιλικής πρεσβείας και η συνακόλουθη εντολή να ανασταλούν οι πληρωμές από το Γενικό Στρατηγείο Μέσης Ανατολής»

«Ακόμα και χρήματα να ήταν διαθέσιμα για δωροδοκία […] δυστυχώς οι κατηγορίες για κατασκοπεία και δολιοφθορά […] καθιστούσαν αναπόφευκτη την εκτέλεσή τους, ήταν θέμα «τιμής» για τους Γερμανούς η εξόντωσή τους και την ίδια ακριβώς τακτική της εξόντωσης ακολούθησαν σε όλες τις περιπτώσεις.»

Ήταν λοιπόν η τελευταία γερμανική πράξη συλλογικής θηριωδίας… ή μήπως ήταν μια μεμονωμένη εκδικητική πράξη παρά τις αντίθετες εντολές άνωθεν;

Στις 2 Σεπτεμβρίου ανεστάλη επ’ αόριστον η λειτουργία του έκτακτου στρατοδικείου, που υπαγόταν στη Βέρμαχτ, αφήνοντας δικαστικά μετέωρες ιδίως υποθέσεις κρατουμένων, που είχαν χαρακτηριστεί από τα όργανα ασφαλείας ως κατάσκοποι. Στις 3 Σεπτεμβρίου αποφασιζόταν η αποφυλάκιση των κρατουμένων σε φυλακές και στρατόπεδα συγκέντρωσης, εξαιρουμένων όσων είχαν καταδικαστικές αποφάσεις ή κρίνονταν επικίνδυνοι για την ασφαλή αποχώρηση των Γερμανών. Και αυτοί όμως θα απολύονταν μετά την αποχώρηση των Γερμανών.

Από τα υπάρχοντα στοιχεία, τα αρχεία και τις μαρτυρίες προκύπτει ότι ο Βάλτερ Μπλούμε, Δκτής της Μυστικής Υπηρεσίας Ασφαλείας και Πληροφοριών (Sipo/SD), μη πειθαρχώντας στις άνωθεν εντολές των εξουσιοδοτημένων οργάνων της γερμανικής διοίκησης, και όντας οπαδός της πολιτικής του Χάους και της καμένης γης, οδήγησε στον θάνατο με δική του πρωτοβουλία τους συγκεκριμένους αγωνιστές.

Προσπάθησα να συνοψίσω, ελπίζω χωρίς φύρα της ουσίας.
Για λεπτομέρειες, πρέπει κανείς να ανατρέξει στη σχετική βιβλιογραφία.

(Γράφω και υπό το κράτος συγκίνησης, γιατί δεν έχω πάψει να θρηνώ παλληκάρια σαν τον Παρλαμά)

1 «Μου αρέσει»

στα τρικαλα στο κεντρο, εχει ενα μνημειο με μερικους νεους αγκαλιασμενους, τους οποιους τους ειχαν κρεμασει οι γερμανοι. ο ενας απο αυτους, ειχε κοπει το σχοινι δυο φορες κατα την διαδικασια, και ο αξιωματικος συμφωνα με καποιον κανονισμο, ειπε οτι πρεπει να του χαρισουν τη ζωη, και αντεδρασε ο ελληνας ρουφιανος-συνεργατης, και πηγε απο πανω και τον πυροβολησε με τον πιστολι. ο οποιος ρουφιανος, και μετα τον πολεμο, ζουσε και βασιλευε. τα συμπερασματα δικα σας… απο μαρτυρια αυτοπτη…