Πιστεύω ειλικρινά ότι οι εκπομπές του κυρίου Κώστα Φέρρη, είναι ό,τι καλύτερο έχει περάσει από την ελληνική τηλεόραση. Μακάρι να συνεχίσει να παρουσιάζει τόσο μα τόσο ενδιαφέροντα θέματα, γιατί το κοινό το έχει ανάγκη, μέσα στην ξέφρενη αυτή πολυφωνία των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης.
Πολύ σωστή τοποθέτηση.
Μπράβο Χασκίλ.
Έτσι πρέπει! (Άστον τρελό στην τρέλα του και μην τον συνεφέρεις!)
“Θα μπορούσαμε με την παρέμβαση του Κώστα Λαδόπουλου να μετακινήσουμε το θέμα σε καινούρια ενότητα που να αφορά τη σχέση σμυρναίικου - ρεμπέτικου και να συνεχίσουμε έτσι τη συζήτησή μας”, έγραψε η Ελένη.
Τίτλος : Μέσω “αμπελοφιλοσοφείν” μα όχι λακωνίζειν…
Δε ξέρω αν ο τρόπος ”επικοινωνίας” που εξαπλώνεται σήμερα θα μας βγάλει κάπου, ή αν θέλουν κάποια κέντρα να μας τον ”φορέσουν”.
Αν προβάλλουμε το επιχείρημα ότα τα μακρουλά κείμενα κουράζουν τα μάτια στην οθόνη του Υ/στή ναι, συμφωνώ Είναι όμως αυτή η κύρια αιτία;
Το ”λακωνίζειν εστι φιλοσοφείν”, θυμίζει ο Νίκος Πολίτης. Η Σπάρτη ήταν όμως μιά – εξ΄ανάγκης- στυγνή στρατιωτική δικτατορία και δεν άφησε σχεδόν τίποτα πίσω της.
Δε ξέρω αν η αντιπαράθεση/σύγκριση/εύρεση κοινών σημείων ανάμεσα στο ”σμυρνέικο” και στο ”ρεμπέτικο” οδηγεί κάπου. Ξέρω ότι το ένα ”πνίγηκε» και τ΄άλλο συνέχισε ”ανενόχλητο”. Μ΄ενδιαφέρουν οι ψυχολογικές λεπτομέρειες του θέματος που προέκυψε το 1937. Έτζι, δε ξέρω αν μπορώ να σταθώ απέναντι στο Νίκο Πολίτη που θα με κατατροπώσει με τις μουσικές του γνώσεις, δρόμους κλπ., πράγματα που , ουσιαστικά, αγνοώ.
Εγώ σκαλώνω σε διάφορες ”λεπτομέρειες” που νιώθω πως οι άλλοι/ες τις προσπερνούν. Σκαλώνω, ας πούμε, στα παρακάτω λόγια της Ελένης,
Εγώ όμως δεν θα επιχειρήσω να βάλω στη ζυγαριά τα δυο είδη (σμυρναίικο - πειραιώτικο).
Το πειραιώτικο ενσωμάτωσε και σμυρναίικα στοιχεία και έχω την εντύπωση πως Σμυρνιοί δημιουργοί π.χ. ο Τούντας συνέβαλαν συνειδητά στο πέρασμα στο νέο αυτό είδος.
Προσεγμένα και ζυγισμένα λόγια. Το ενσωμάτωσε είναι ένα αξιοπρεπές ρήμα, με καλυμένα τα νώτα του και με άλλοθι. Από μικρό παιδί ακούω και διαβάζω πως, «η Ελλάδα έχει μιά μοναδική ικανότητα να ενσωματώνει ξένες ιδέες, δίνοντάς τους μιά ελληνική σφραγίδα» (…) Κατά πόσο έχει συμβεί αυτό, αφήνω εσάς να το κρίνετε αν και, όντως, συνέβη σε πολλές περιπτώσεις.
(δείτε και το http://elkibra-rebetiko.blogspot.com/2008/07/blog-post_24.html).
Σαφώς ενσωμάτωσε το πειραιώτικο από το μικρασιάτικο, ή μάλλον πήρε σιωπηλά ότι του χρειάζονταν και μετά, έπαψε ολοκληρωτικά να μιλάει γι αυτό…
Το τι έκανε ο Τούντας και ο Περιστέρης (και καλά έκαναν), υπαγορευόταν από τις θέσεις που είχαν, τον επαγγελματισμό τους και την προσαρμοστικότητά τους. Ένα απ΄τα καθήκοντα του ικανότατου και πολύχρωμου χαμαιλέοντα Περιστέρη ήταν να δημιουργήσει γέφυρες και ν΄ανακαλύψει ταλέντα μέσα στις μάγκικες πιάτσες του Πειραιά. Κι ο Γρ. Ασίκης και κάποιοι άλλοι συνέχισαν, αλλά με μισή καρδιά και αναγκασμένοι, επειδή δεν είχαν επιλογές Δε μπορώ να καταδικάσω τους άλλους, τον Παπάζογλου ας πούμε, σα μη προσαρμοστικούς, σα τυφλά πεισματάρηδες, σα περιωρισμένης εμβέλειας. Νομίζω ότι ταιριάζουν άλλες λέξεις.
Σκαλώνω ακόμα στον όρο «ιστορική αναγκαιότητα» γιατί έχει πλασαριστεί σα κλειδί που ταιριάζει σε οποιαδήποτε κλειδαριά. Η χρήση του, στη συγκεκριμένη περίπτωση, περιλαμβάνει (αναγκαστικά) και το Νόμο Λογοκρισίας του Ι. Μεταξά. Έτσι δεν είναι; Αναγνωρίζω, γιά λογαριασμό μου, ότι σύντρεχαν πολλών ειδών σοβαροί λόγοι γιά την επιβολή αυτού του νόμου, αλλά…
Η «ιστορική αναγκαιότητα», γιά μένα, θα ταίριαζε αν συνέχιζε μιά παράλληλη εξέλιξη των «σμυρνέικων» και του «πειραιώτικου» όπου, οι αντικειμενικές συνθήκες, η εξέλιξη και τα γούστα του κόσμου συνεπακόλουθα, θα έριχνε το πρώτο στο περιθώριο. Όχι όμως μ΄ένα Αναγκαστικό Νόμο…
Ναι, η «ιστορική αναγκαιότητα»…
Γιατί, για να κατανοήσουμε ένα πολιτισμικό δημιούργημα, πρέπει να το δούμε πάντα κάτω από τις ιδιαίτερες συνθήκες που το δημιούργησαν.
Άλλο το σμυρναίικο μουσικό ιδίωμα (όργανα, ρυθμοί, μελωδική δομή, ύφος, τεχνοτροπία, στίχοι…), δημιούργημα της ακμής της ελληνικής κοινότητας της Σμύρνης, με ενσωματωμένες πολλές πολιτισμικές τάσεις (πράγμα που δεν το βρίσκω κακό και που είναι και αυτό «ιστορική αναγκαιότητα»…), προερχόμενο από κοινωνικές ομάδες κοσμοπολίτικες, με υψηλό οικονομικό και συνεπακόλουθα πολιτιστικό επίπεδο κ. λπ. κ.λπ.
Από την άλλη, στο «πειραιώτικο», αν δεν πούμε πως αναιρούνται σχεδόν όλες οι παραπάνω συνθήκες, ελάχιστα πλησιάζουν τις αντίστοιχες του σμυρναίικου.
Μετά το ʼ22, σε μια Ελλάδα με τα ¾ του πληθυσμού στα όρια της εξαθλίωσης ή της κοινωνικής απομόνωσης, συνθήκες που εξηγούν και την «προσαρμοστικότητα» των Τούντα – Περισέρη ή τον αποκλεισμό των ασυμβίβαστων (Παπάζογλου πχ.)
και κυρίως σε μια Ελλάδα η οποία εναγωνίως προσπαθεί να [u] “ανήκει στη Δύση”[/u], να κόψει κάθε γέφυρα με οτιδήποτε «ανατολίτικο»…
Βεβαίως, αναμενόμενο είναι να φτάσουμε και στη λογοκρισία, και μάλιστα στην περίπτωσή μας, και στη μουσική.
Παραθέτω ένα ντοκουμέντο που μας είχε παραθέσει ο Φέρρης:
[b][u]Πώς ο Τσιτσάνης ενεπλάκη και ο ίδιος στο να κόβει τα μπεμόλια.[/b][/u]
Και το ερώτημα για να μην μακρηγορούμε:
Θα επιρρίψουμε ευθύνες στους δημιουργούς του «πειραιώτικου» για το μαρασμό του «σμυρναίικου» ;
Ή θα το δούμε αν όχι ως ιστορική αναγκαιότητα, ως νόμο της εξέλιξης, (μιας εξέλιξης που υπερβαίνει τις όποιες επιθυμίες μας) όπως εξέλιξη και του ρεμπέτικου είναι το λαϊκό των δεκαετιών του ʼ50 και του ʼ60;
Λοιπόν Κώστα, αλλά και Ελένη, εγώ το βλέπω από διαφορετική προσέγγιση:
Δεν το θέτω στη βάση «Πειραιώτικο – Σμυρναίικο: σημειώσατε 1». Καταρχήν, αυτό το είδος τραγουδιού που ονομάζουμε Σμυρναίικο δεν γεννήθηκε στη Σμύρνη αλλά στην Αθήνα, από «Σμυρλήδες» γονιούς πάντως. Τα εισαγωγικά επειδή κάποιοι από τους γονείς προέρχονταν από άλλες περιοχές της αυτοκρατορίας, την Πόλη κυρίως αλλά και οι υπόλοιποι, από εκεί αντλούσαν και αυτοί τις μουσικές τους γνώσεις. Έχει δίκιο, εδώ, ο φίλος Bülent Aksoy (εθνομουσικολόγος που υπογράφει και αρκετά κείμενα της Kalan Records) όταν λέει πως δεν καταλαβαίνει γιατί εμείς οι Έλληνες ονομάσαμε Σμυρναίικα κάποια τραγούδια που μουσικολογική βάση είχαν στην (πολυεθνική) λόγια μουσική παράδοση του Παλατιού στην Κων/λη. Του διαφεύγει ότι για εμάς (σχεδόν) όλοι αυτοί, από τη Σμύρνη έτυχε να καταλήξουν (διωγμένοι, όσοι δεν σφάχτηκαν) στην Αθήνα.
Το Σμυρναίικο, λοιπόν, είδε το φώς εδώ, στην Αθήνα και ξεκίνησε μία λαμπρή σταδιοδρομία πατώντας γερά στις σμυρναίικες βάσεις του. Περίπου στο απόγειο της σταδιοδρομίας αυτής εμφανίζεται ο Μάρκος και οι «Πειραιώτες» (όσο Πειραιώτες μπορούν βέβαια να είναι ο Δελιάς, ο Στράτος, ο Γιοβάν Τσαούς). Δεν μπορούμε επομένως να πούμε με τίποτα πως το Σμυρναίικο είχε κλείσει τον κύκλο του τη στιγμή της εμφάνισης του Μάρκου. Μπορούμε όμως να διακρίνουμε «σημεία κόπωσης» του πρώτου. Η επιτυχία της «Τετράδας» στου Σαραντόπουλου, μάλιστα αμέσως μετά την αποχώρηση των «Σμυρλήδων» είναι χαρακτηριστική. Όμως, ούτε το Σμυρναίικο «πνίγηκε» ούτε το Πειραιώτικο συνέχισε «ανενόχλητο». Το ένα άρχισε, με δεδομένη την κόπωση, να προσαρμόζεται σιγά σιγά στις επιταγές της εποχής (δες Περσεφόνη του Τούντα, και τόσα άλλα ακόμα), το άλλο άρχισε σιγά σιγά να μπολιάζεται με νέο, όχι και τόσο μικρασιάτικο αίμα (Τσιτσάνης, Χιώτης, Μπαγιαντέρας ενώ ο Χατζηχρήστος, δεν μπορούμε να πούμε ότι κουβάλησε το Σμυρναίικο πνεύμα, όπως ο Τούντας είχε ήδη κάνει).
Και ξαφνικά, μας προέκυψε λογοκρισία. Το σημαντικό, που πολλοί (θέλουμε να) ξεχνάμε, είναι πως ουσιαστικά η λογοκρισία υπαγορεύτηκε «από τα κάτω» και όχι από την εξουσία «per grazia divina». Άλλο τόσο σημαντικό είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ενεργών δημιουργών δεν ενοχλήθηκε ιδιαίτερα από τους περιορισμούς ούτε στο στίχο, αλλά ούτε και στη μουσική. Ελάχιστοι αντέδρασαν (Παπάζογλου). Κάποιοι απλά υπέκυψαν (Μάρκος, κατά μεταγενέστερη έστω δήλωσή του). Κάποιοι (π.χ. Μπαγιαντέρας, αλλά και Παπαϊωάννου) συνειδητοποίησαν ότι πολλά από τα τραγούδια τους ήταν ήδη καντάδες, έστω υπό την λεοντήν της μπουζουκίστικης ενορχήστρωσης. Και κάποιοι είδαν να τους στρώνεται κάτω από τα πόδια τους ένα παχύ χαλί που το ονειρεύονταν μεν, αλλά δεν τολμούσαν να το απλώσουν οι ίδιοι (λέγε με Τσίλα). Αυτών η τεράστια δυναμική δεν φάνηκε αμέσως, χρειάστηκε ένα χρόνο επώασης που τον προσέφερε (ούτε παραγγελία να την είχαν…) η Κατοχή με την αναστολή των δισκογραφικών δραστηριοτήτων, ώστε το 1946 να είναι πανέτοιμοι για την καινούργια εξόρμηση. Μάλιστα, στην εξόρμηση αυτή προσετέθησαν και νεότεροι (Μητσάκης, Τζουανάκος, Κλουβάτος και άλλοι).
Να, λοιπόν, η ένσταση για το «ανενόχλητο»: πώς να συνεχίσει ανενόχλητο το Πειραιώτικο του Μάρκου, του Δελιά, του Εϊτζιρίδη, όταν τα καινούργια μεγαθήρια Τσιτσάνης, Χιώτης, Μητσάκης και τόσοι άλλοι του τραβάν το χαλί κάτω από τα πόδια; Και ο μεν Δελιάς “σκοτώθηκε” νωρίς, αλλά ο φουκαράς ο Μάρκος το ένοιωσε αυτό στο πετσί του: «Απελπίστηκα, μανούλα μου!» και…: σφουγγάρα! Δεν είναι πια «Πειραιώτικο» το λαϊκό τραγούδι της μεταπολεμικής εποχής. Η ώρα όμως είναι κοντά δυόμισυ, και αύριο στις 10 έχω οδοντογιατρό. Θα συνεχίσω λοιπόν άλλη φορά, αν και από δώ και πέρα αρχίζει ο κατήφορος….
ας μου επιτρέψει η φίλη μου η Χασκίλ να παρέμβω “ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΚΑ” στο δικό της κείμενο…
"Ας τον τρελλό στην τρέλλα του και μη τον συνε…ΦΕΡΡΗΣ!!!
Νομίζω ότι κάποτε όλοι μας, μη εμού εξαιρουμένου, κρίνουμε πολύ αυστηρά και με βάση τις ειδικές γνώσεις μας (εκεί που έχουμε).
Και αρχίσαμε να κρίνουμε γιατί τάχα αυτό το τραγούδι παιζόταν μόνο με σαντουρόβιολα και ο Φέρρης του έβαλε μπουζούκι κ.λ.π.
Ε…μακάρι οι νέοι να το δούν και να το ακούσουν, ας είναι με μπουζούκι και μακάρι να τους κάνει αυτό το κλικ και το ψάξουν να το βρούν σε αυθεντική εκτέλεση να το ακούσουν σωστά. Κρίνουμε το Φέρρη που είνα όαση στη έρημο όταν το 99% του μουσικού τηλεοπτικού χρόνου είναι αφιερωμένο στη Τάμτα, Sakis, κλπ κλπ για να μη θίξουμε και κανένα. Σίγουρα ο Φέρρης δε μπορεί να κάνει ότι θέλει εκει στο στούντιο. Υπάρχουν οι πιο πάνω απο αυτόν οι οποίοι φιλτράρουν τη εκπομπή με βάση το δικό τους γούστο και γνώσεις, αλλά κυρίως με βάση του τι <πουλά>. Γιατί πως να το κάνουμε; Αυτό είναι που μετρά στη τηλεόραση και είνα με βάση αυτό που θα πληρωθεί ο Φέρρης και όλοι εκείνοι που συμμετέχουν. Και ούτως η άλλως εγώ πιστεύω ότι για να περάσει το μύνημα και να κεντρίσει το ενδιαφέρον της νέας γενιάς, πρέπει να το κάμει με αυτό το θεαματικό τρόπο. Γιατί έτσι είναι συνηθισμένα τα σημερινά παιδιά. Πάνε στα μπουζούκια και αντι να ακούνε μουσική (άσε που δεν ακούγονται) βασικά βλέπουν καλλίγραμμες κοπέλλες απο τη ανατολική Ευρώπη να λικνίζονται επι σκηνής ενδεδυμέναι άκρως προκλητικά. Λοιπόν μακάρι να περάσει τα μυνήματα στους νέους ο κος Φέρρης και ας είναι όπως τα περνά. Και στο κάτω κάτω δε δίνει διάλεξη σε φοιτητές αλλά κάνει μια εκπομπή που απευθύνεται στο πλατύ κοινό.
Νίκο, δεν σε καταλαβαίνω καλά. Μήπως εννοείς μόνο τον ορισμό “σμυρνάικο”?
Εγώ θα έλεγα ότι μετά το 1922 έχει μεταφερθεί το ελληνικός κλάδος μιας μουσικής που λέγεται “coffeehouse music of Smyrna”. Πάλι ένας όρισμό γιατί σίγουρα αυτή η μουσική υπήρχε παντού στις πόλεις της περιοχής του ανατολικού μεσόγιου.
Άρχισε και το ξεκατίνιασμα… Διατηρήστε ένα επίπεδο κυρίες και κύριοι. Τα λογοπαίγνια με τα επώνυμα συνιστούν προσωπικούς χαρακτηρισμούς και αναδύουν δυσοσμία εμπάθειας, ειδικά όταν ο στόχος του ατυχούς σαρκασμού μας είναι απών από τη συζήτηση. Τις -όποιες- προσωπικές μας διαφορές, αιτιολογημένες ή μη, τις κρατάμε εκτός Φόρουμ.
Υ.Γ. Μια που παρενέβης ορθογραφικά, ας τηρούσες και τη σωστή ορθογραφία:
“Άσ’ τον τρελλό…” και όχι “Ας τον τρελλό…”
ΠΑΝΤΑ στηριζω την ευφυολογη ριμα …:092: = Κατινα …λογω μηνα …
Υ.Σ. εχει καταργηθει και το διπλο << Λ >> …στο τρελος …( Τεγοπουλος-Φυτρακης )
Ο Γιώργος τα δέχεται και τα δυο ως σωστά. Μη με ρωτήσεις “Ποιός Γιώργος;” γιατί θα στενοχωρηθώ… :089:
Ο Γιώργος με το σιλάχι, καλέ!
Ναι Μάρθα, ορισμός. Γιαυτό και το Σμυρναίικο το γράφω με κεφαλαίο Σ, ενώ τις σμυρναίικες βάσεις με πεζά. Κατά τη «μεταφορά», επήλθε κατά τη γνώμη μου και μία μετάλλαξη σχετικά με την αρχική μουσική της Σμύρνης: το «ελληνικό» Σμυρναίικο έχει τα δυτικότροπα στοιχεία του λιγότερο τονισμένα, ή αν θέλεις έχει τα ανατολικά στοιχεία του πιο τονισμένα απʼ ότι στη Σμύρνη πριν το 22. Αυτό μάλλον πρέπει να οφείλεται σε ένα είδος νοσταλγίας. Πάντως, το «coffehouse music of Smyrna” δεν είχε «ελληνικό κλάδο», δεν τους ενδιέφεραν τότε οι εθνοτικές τάσεις και ιδιαιτερότητες. Στην Αθήνα βέβαια, μετά την Καταστροφή, τα πράγματα άλλαξαν ριζικά.
Εδώ με “κλάδος” σκέφτηκα τους ανθρώπους δηλαδή συνθέτες, μουσικούς, τραγουδιστές.
Τέτοιες ανάλυσεις και σκέψεις βρίσκονται σε κάθε “δυτικό” άρθρο ή βιβλίο σχετικά με το θέμα γύρω από το ρεμπέτικο μαζί με την ιστορική και επίσης φυσική αλλαγή από την αυλική οθωμανική μουσική σε coffeehouse music.
Ελπίζω να μην ξανασυμβεί όποιος νομίζει πως κατά την άποψή του …
προσβάλλεται ένα προσφιλές του πρόσωπο
…να βρίζει τον Φέρρη !!!
πρώτον ζήτησα συγνώμη!
δεύτερον δεν θεωρώ ότι τον έβρισα! ότι μίλησα απρεπώς ΝΑΙ!
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΩ ΑΠΟ ΔΩ ΚΑΙ ΣΤΟ ΕΞΗΣ ΝΑ ΑΥΤΟΜΑΣΤΙΓΩΘΩ;;
επέτρεψε μου Νίκο Πολίτη να σου πω μπράβο με αυτό τον τρόπο αφού τα “μπραβοσεμνόκουμπα” τάχεις καταργήσει!!! και καλά έκανες φυσικά!!!
Αρχικό μήνυμα από Άλκηστη
Ελπίζω να μην ξανασυμβεί όποιος νομίζει πως κατά την άποψή του …
προσβάλλεται ένα προσφιλές του πρόσωπο
…να βρίζει τον Φέρρη !!!
πρώτον ζήτησα συγνώμη!
δεύτερον δεν θεωρώ ότι τον έβρισα! ότι μίλησα απρεπώς ΝΑΙ!
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΩ ΑΠΟ ΔΩ ΚΑΙ ΣΤΟ ΕΞΗΣ ΝΑ ΑΥΤΟΜΑΣΤΙΓΩΘΩ;;
OXI βεβαια !!
Προτεινω να ηχογραφησεις , σε τουλαχιστον ΤΡΙΠΛΑΣΙΑ ταχυτητα απο το κανονικο, τους ΧΑΡΤΑΕΤΟΥΣ του Μικη και να το βαλεις στο youtube να το ακουσουμε στο Φορουμ .
Αιντε ρε παιδια …ας χαλαρωσουμε επι τελους…με μια καλη δοση απο χιουμορ…!!
Τον πλουτον πολλοι εμισησαν…το γελιο {…και βεβαια το ΠΑΛΚΟ…} ουδεις …ετσι δεν ειναι ?
Στο ιδιο καζανι βραζουμε ολοι…!
Θυμαμαι το εργο Ο ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ …με τον Αλ Πατσινο οπου στην τελευταια σκηνη της ταινιας ο διαβολος δηλωσε με προφανη ικανοποιηση :
“Vanity: My favorite sin” = " ΜΑΤΑΙΟΔΟΞΙΑ : Η ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ ΜΟΥ ΑΜΑΡΤΙΑ" …!!
Διχως αλλο μια μεγαλη αληθεια…!
Παντα καλα…!
Σε πρόλαβαν άλλοι…ο βουλγαράκης και ο πάγκαλος!!!:019:
υ.γ. Για το κόμμα ρε μαμώτο!!!:019:
Tότε να βάλω τη μύτη μου στο “ντουί” !!!
μη μου πείς ότι έρχομαι δεύτερος πάλι;;
Πρώτος είσαι με αυτή την επιλογή:088: αλλά πού θα βρεις τόσο μεγάλο ντουί!!!??:019:
Πλάκα κάνω έτσι?
Εγώ πάντως όταν θέλω να αυτοτιμωρηθώ, βλέπω ειδήσεις στο Star:019:!!!