Μπαγλαμάς σκαφτός ή με δούγιες;

Καλησπέρα σε όλους και καλό μήνα!

Δεν ξέρω αν έχει διατυπωθεί ξανά το ερώτημα - δεν βρήκα κάτι αντίστοιχο στο φόρουμ - αλλά θα ήθελα τη βοήθεια σας με βάση την εμπειρία σας. Μπαγλαμάς σκαφτός ή με δούγιες; Το ερώτημα δημιουργήθηκε εν τω μέσω της μεσημεριανής Σαββατιάτικης τσιπουροκατάνυξης (όπου και πήρε το βάπτισμα του πυρός το καινούργιο μου τρίχορδο αλλά αυτό προσεχώς σε άλλο post…), όταν ένα υπέροχο σκαφτό μπαγλαμαδάκι αγνώστου πατρός ήρθε στην παρέα για να συνοδεύσει τα μπουζουκάκια και άρχισε την μουρμούρα. Εντυπωσιακά δυνατός και οξύς ήχος. Προσωπικά δεν το είχα ξανασκεφτεί και μάλιστα θεωρούσα οτι τα σκαφτά μπαγλαμαδάκια καλύπτουν το φάσμα των “φτηνών” μαθητικών οργάνων. Το συγκεκριμένο όμως όργανο με εντυπωσίασε με την δουλειά που είχε επάνω και φυσικά με τον ήχο. Ο καθένας έλεγε την άποψη του για το θέμα αλλά συμπέρασμα τελικά δεν βγήκε (με τόσα πενηνταράκια σιγά μην έβγαινε). Πλεονεκτούν σε κάτι οι μεν απο τους δε ή μήπως πρακτικά δεν έχει σημασία;

Αν το παρουμε κατασκευαστικα ενα οργανο με ντουγες υπερτερει του σκαφτου καθως αν σπασει μια ντουγα ευκολα επιδιορθωνεται και θα ειναι οπως πριν.Αν στο σκαφτο παρουσιαστουν ραγισματα η πεσει και σπασει…θαρρω δεν επιδιορθωνεται.

Επειτα πιστευω οτι ειναι θεμα γουστου.Οσα σκαφτα μπαγλαμαδακια επεσαν μπροστα μου ειχαν αλητικο ηχο,εναν ηχο που εγω χαρακτηριζω ως ρεμπετικο,τα μπαγλαμαδακια με ντουγες εχουν συνηθως εναν πιο “ευγενη” ηχο πιο γλυκο.Το ιδιο εχω παρατηρησει και στους τζουραδες…οι σκαφτοι εχουν αυτο τον “αλητικο” ηχο…οι αλλοι εχουν το βραχνο…αλλα πιο μπουζουκισιο.

Κι εγω τρεφω μια ιδιαιτερη συμπαθεια στα σκαφτα…

Παντως δεν ισχυει οτι αποτελουν τη φτηνη κατηγορια…υπαρχουν πολυ αξιολογα σκαφτα οργανα,και απο γνωστους κατασκευαστες.

και για λογους ιστορικους:
ο μπαγλαμας φτιαχνοταν σκαφτος στις φυλακες στα γρήγορα απο ενα κοματι ξυλο …ακομη και κολοκυθα χρησιμοποιουσαν για ηχειο…
οποτε νομιζω οτι οταν συζηταμε για μπαγλαμα πρεπει να εννουμε σκαφτο μπαγλαμα…

Να προσθέσω στο σχόλιο του Μπλέκου, με το οποίο γενικά συμφωνώ, ότι το δουγάτο σκάφος δεν μπορεί να είναι και πάρα πολύ μικρό. Ακόμη κι αν κάποιος δε θέλει “φυλακίσιο” μπαγλαμά με το πάρα πολύ μικρό ηχείο που κρύβεται στη χούφτα, αλλά το στάνταρ μέγεθος της εποχής μας, αυτό θα είναι μικρότερο από το μικρότερο δυνατό δουγάτο. Το πιο μεγάλο ηχείο λοιπόν βγάζει περισσότερα μπάσα και στρογυλεύει τον ήχο, στερώντας του κάτι από την αυθάδεια του μπαγλαμά, εκμπουζουκίζοντάς τον.
Δεν ξέρω αν η δούγα αυτή καθ’ εαυτήν επηρεάζει τον ήχο ή είναι θέμα μόνο μεγέθους, αλλά σκαφτό μπαγλαμά σε μέγεθος δουγάτου έτσι κι αλλιώς δεν έχω δει ποτέ. (Τζουρά έχω δει, αλλά και πάλι με άλλο σχήμα - ο σκαφτός πιο “γόνατο”, ο δουγάτος πιο μπουζουκόσχημος και πιο μπουζουκόφωνος).