Έγινε παραπάνω κάμποση συζήτηση για το αν μπορούμε να δεχτούμε ότι ο εν λόγω δρόμος είναι ένα ουσακοειδές με αυξημένη τρίτη, δηλαδή ματζόρε. Τα κύρια επιχειρήματα υπέρ:
- κάτω από την τονική έχει την ίδια δομή όπως το ουσάκ και όσα άλλα θεμελιώνονται στην ίδια βαθμίδα
- εναλλάσσεται με Ουσάκ στην ίδια τονική
- διάφορα οργανολογικά σχετικά με την γκάιντα και τη λύρα, στων οποίων το ρεπερτόριο κυρίως βρίσκουμε αυτό τον δρόμο
Και κατά:
- Πού ακούστηκε ματζόρικο ουσάκ; Πρέπει να βρούμε κάποια άλλη ερμηνεία.
Ένας από τους πιο κλασικούς σκοπούς σ’ αυτό τον δρόμο είναι η Γκάιντα, παμμακεδονικός οργανικός χορός. Σε προηγούμενα μηνύματα ακούσαμε κάποιες εκτελέσεις. Υπάρχουν πάντα διαφορές, αλλά και πάντα αναγνωρίζεται ότι είναι ο ίδιος σκοπός.
Λοιπόν, βρήκα εδώ άλλη μια εκτέλεση, με την εξής ιδιαιτερότητα: η κλίμακα δεν είναι πλέον «ουσάκ με αυξημένη τρίτη», αλλά με την τρίτη κανονικά στη θέση της (ή ίσως ελάχιστα υψωμένη, πάντως όχι ματζόρε). Και πάλι αναγνωρίζεται ξεκάθαρα ότι είναι ο ίδιος σκοπός, αλλά τώρα είναι μινόρε!
Νομίζω ότι θα πρέπει να προσμετρηθεί κι αυτό στα επιχειρήματα υπέρ:
Πώς προέκυψε μια τέτοια παραλλαγή; Προφανώς, σε κάποια επιμέρους τοπική παράδοση (ή μπορεί και σ’ έναν μεμονωμένο οργανοπαίχτη - ο οποίος πάντως έπαιζε σε ακροατές και χορευές και ήταν αποδεκτός από την κοινότητα) κρατήθηκε η βασική μελωδική δομή του κομματιού, αλλά η «λεπτομέρεια» της ματζόρε τρίτης δε θεωρήθηκε σημαντική και εξέπεσε. Φαντάζει περίεργο σ’ εμάς που έχουμε συνηθίσει ότι το ματζόρε είναι ακριβώς το αντίθετο του μινόρε, αλλά μου θύμισε και μια περίπτωση που είχαμε δει παλιά με τον Χειμαρριώτικο, που ενώ κανονικά είναι Νιγρίζ, υπάρχει και σε παραλλαγή Ραστ: