Εδώ παραθέτω τις σημειώσεις μου, που δημοσιεύτηκαν στον «Ευρωπολίτη», την ομογενειακή εφημερίδα της Γερμανίας για την επίσκεψή μου στο Görlitz με αφορμή τα εγκαίνια του…
Μνημείου Ελλήνων Στρατιωτών στο Görlitz (1916-1919)
Με μια λιτή και συγκινητική τελετή που έλαβε χώρα στο νεκροταφείο της πόλης του Γκοέρλιτς (Städtischer Friedhof, neuer Teil, Griechische Grabanlage, Κυριακή 22.06.2014) , εγκαινιάστηκε το μνημείο με τα ονόματα των 133 Ελλήνων στρατιωτών, οι οποίοι απεβίωσαν κα ενταφιάστηκαν στην πόλη την περίοδο 1916-1919. Την περίοδο δηλαδή που το 4ο Σώμα Στρατού, είχε μεταφερθεί και σταθμεύσει στην Lager Moyrs, Görlitz της Γερμανίας.
Στο «ελληνικό» τμήμα του νεκροταφείου στέκονται ήδη οι εδώ και μερικά χρόνια ανακαινισμένες, επιτύμβιες στήλες του Διοικητή του Δ΄Σώματος εκείνη την περίοδο Ι. Χατζόπουλου και άλλων 6 αξιωματικών.
Μοναδικό φωτογραφικό υλικό από την κηδεία του Ι. Χατζόπουλου, μπορείτε να δείτε στην ιστοσελίδα μου:
Η οργάνωση της τελετής, ένα ελληνογερμανικοπολωνικό πρότζεκτ, ήταν άψογη και στις 3 μ.μ. όλοι ήσαν στις θέσεις τους, οι επίσημοι, οι συγγενείς, το κοινό, δημοσιογράφοι, μουσικοί του τοπικού συγκροτήματος «Ιατρός», ενισχυμένου με μουσικούς του σχήματος «Παράδοξον» και χορωδία.
Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στους απογόνους στρατιωτών, οι οποίοι ταξίδευσαν από την Ελλάδα για να παρεβρεθούν στην εκδήλωση, όπως ο κύριος Κ. Μαργαριτούλης με την σύζηγό του από την Αθήνα, η οικογένεια Παπανικολάου-Τσατσάκη από την Κρήτη καθώς και στην παρουσία της ενενηντάχρονης κυρίας Χάλαρη, της οποίας ο πεθερός δεν είχε φύγει από το Γκοέρλιτς το 1919 αλλά παρέμεινε και έκανε οικογένεια, όπως και άλλοι πολλοί!
Η υπεύθυνη του νεκροταφείου Frau Mühle πήρε τον λόγο και με έναν σύντομο χαιρετισμό κήρυξε την έναρξη της τελετής. Ακολούθησε δοξολογία στα ελληνικά, γερμανικά και πολωνικά από Έλληνα και Πολωνό ιερέα με συμμετοχή δυο Γερμανών (καθολικού και ευαγγελικού) ιερέων.
Ακολούθησε ο βυζαντινός ύμνος «Κύριε» που συγκίνησε, δίνοντας τo ανάλογο μουσικό χρώμα στην τελετή.
Στο βήμα ανέβηκαν κατά σειρά ο Διοηκητής του Δ΄ Σ.Σ κ. Χαλκίδης, ο δήμαρχος του Görlitz Herr Siegfried Deinege και ο δήμαρχος της πόλεως του Zgorzelec κ. Rafal Gronicz. Οι ομιλίες των επισήμων παρουσιάστηκαν τρίγλωσσα (ελληνικά, γερμανικά, πολωνικά) με την βοήθεια διερμηνέων και ήσαν άκρως ενημερωτικές.
Ακολούθησαν οι Εθνικοί Ύμνοι των τριών χωρών και το μουσικό κλείσιμο της εκδήλωσης με την ορχηστρική παρουσίαση του συμβολικού «Στων Αγγέλων Τα Μπουζούκια».
Ακολούθησε δεξίωση, το δεύτερο μέρος της εκδήλωσης στο Zgorzelec την πολωνική δηλαδή πλευρά της πόλης από την απέναντι όχθη του ποταμού Νάΐσε, σε αίθουσα του ιστορικού Dom Kultury (Ruhmeshalle).
Εκεί και σε πιο χαλαρή ατμόσφαιρα έγινε η ανταλλαγή δώρων και αναμνηστικών και δόθηκε η ευκαιρία για φιλικά τσουγκρίσματα ποτηριών και συζητήσεις. Δεν είχαν να πουν και λίγα οι συμμετέχοντες γι αυτό το σημαντικό ελληνογερμανικοπολωνικού ενδιαφέροντος ιστορικό θέμα. Φτάνει να αναλογιστεί κανείς, ότι εκτός των περίπου 7.000 Ελλήνων της περιόδου 1916-1919 ακολουθούν οι περίπου 14.000 χιλιάδες πολιτικοί πρόσφυγες το 1949.
Αφορμή για περισσότερες συζητήσεις στάθηκε και το ιδιαίτερο μουσικό μέρος, μία συνεργασία μουσικών του ΠΑΡΑΔΟΞΟΝ ( του γράφοντος και της Δανάης Ανδρικοπούλου) και του συγκροτήματος ΙΑΤΡΟΣ (των φιλλενήνων Dieter … και Thomas Renner)
Οι φωτογραφίες που ακολουθούν στον σύνδεσμο είναι από την διάλεξη και μουσική παρουσίαση του θέματος των Ελλήνων του* Görlitz, σε συνεργασία με το τμήμα Μεσογειακών σπουδών του πανεπιστημίου *Bochum
