Ενας χρόνος χωρίς τον Σπύρο Παπαϊωάννου. Η ζωή του

Ενας χρόνος πέρασε με τον Σπύρο Παπαϊωάννου μακριά μας, πάντα όμως παρόντα μέσα από το έργο του στην μελέτη των ρεμπέτικων τραγουδιών και στις πολυάριθμες εκπομπές του γι αυτό στο Δεύτερο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, στις αρχιτεκτονικές του δημιουργίες και στην πολυετή έρευνα και συγγραφή του βιβλίου του.
Γεννήθηκε το 1934 στην Παλιά Κοκκινιά και έζησε για χρόνια σε διάφορες συνοικίες του Πειραιά (Ταμπούρια, Γούβα του Βάβουλα, Νέα Κοκκινιά, Πασαλιμάνι) πριν ανηφορίσει για την Αθήνα. Από τη μεριά του πατέρα του Πειραιώτικης - Μανιάτικης καταγωγής, από τη μεριά της μητέρας του Σμυρνιός. Σπούδασε πολιτικός μηχανικός στο Ε.Μ.Π. και άσκησε το επάγγελμα για πολλά χρόνια λειτουργώντας στην πραγματικότητα και ως αρχιτέκτονας. Από τα φοιτητικά του χρόνια αγάπησε με πάθος τον κινηματογράφο και τη μουσική (την κλασσική και το ρεμπέτικο). Από τότε ξεκίνησε το συλλεκτικό του ενδιαφέρον για δίσκους 78 στροφών με Σμυρναίικα - Πολίτικα - Ρεμπέτικα, καρτ ποστάλ και βιβλία για τη Σμύρνη, την Πόλη, τον Πειραιά… Η γυναίκα του, Πόπη Νούσια, πιανίστρια, από οικογένεια μουσικών, συνοδοιπόρος και υποστηρικτική μέχρι το τέλος. Στη μεταπολίτευση μαζί με τον Παναγιώτη Σωτηρόπουλο και τον Παναγιώτη Κουνάδη ίδρυσαν το “Κέντρο Έρευνας και Μελέτης των ρεμπέτικων τραγουδιών”, όπου δραστηριοποιήθηκε στην επιμέλεια δίσκων με τραγούδια των μεταναστών στην Αμερική και στη δημοσίευση σχετικών κειμένων σε περιοδικά. Το 1981-83 οι 65 ημίωρες ραδιοφωνικές εκπομπές του στο Β’ πρόγραμμα με τίτλο “Το ρεμπέτικο τραγούδι”, εξερευνούσαν σχολαστικά τη μουσική ζωή που γεννήθηκε σε Σμύρνη - Πόλη και μεταφέρθηκε μετά τη μικρασιατική καταστροφή εδώ εκφράζοντας τις νέες συνθήκες ζωής. Άφησαν εποχή, αληθινό σχολείο για ερευνητές και μη. Η αγάπη του για τον πολιτισμό της Ανατολής τον οδήγησε το 1983 στο Κάιρο, στη μελέτη και κατασκευή συμπλέγματος εθνικών ρεστοράν, ενός μαροκινού, ενός ινδικού κι ενός ιαπωνικού μεταξύ άλλων. Έργο δημοσιευμένο στο διεθνούς κύρους νεοϋορκέζικο περιοδικό “interior design”. Οι δημόσιες εμφανίσεις του ήταν μετρημένες, επιλεκτικές. Κάποια κείμενα, ελάχιστες συνεντεύξεις και βιβλιοπαρουσιάσεις. Συνεργάστηκε στη δημιουργία ντοκιμαντέρ για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση με τον σκηνοθέτη Γιώργο Χρ. Ζέρβα : “Μ’ αρέσουν οι καρδιές σαν τη δική μου - Μάρκος Βαμβακάρης”, “Μου λένε να μη σ’ αγαπώ - Το Σμυρναίικο Πολίτικο τραγούδι”, Τραγούδια που έγραψαν ιστορία"… Το 2006 επινόησε και επιμελήθηκε ο ίδιος μέχρι κεραίας το έξοχο ημερολόγιο “Ο Πειραιάς και το ρεμπέτικο τραγούδι” σε καλαίσθητη έκδοση του “Λιμανιού της αγωνίας”. Τα τελευταία πολλά χρόνια ζούσε για τα “ΒΟΥΡΛΑ”, θέμα του βιβλίου που πρόλαβε να ολοκληρώσει αλλά δεν ευτύχησε να το δει τυπωμένο.


Φωτογραφία: ΕΡΤ Δεύτερο πρόγραμμα 1982

9 «Μου αρέσει»

Μπραβο gaticat για το αφιερωμα σου στον Σ.Παπαιωαννου.

1 «Μου αρέσει»