Περικλή, δεν μίλησα εγώ καθόλου για Ερμούπολη ειδικά, αντίθετα με σένα που εστιάζεις κυρίως σε αυτήν. Όταν φωτογράφησα το Μάρκο, αναφέρθηκα στη λαϊκή κουλτούρα του νησιού, την προ δημιουργίας της κοσμοπολίτικης Ερμούπολης. Αν μάλιστα κάτσεις και αναρωτηθείς, πόσο επηρρεάστηκε ο Μάρκος απ’ την κουλτούρα της Ερμούπολης, θα συνειδητοποιήσεις ότι σε ολόκληρο το βιβλίο της Κάιλ δεν υπάρχει ούτε μία λέξη για θέατρα, αρχοντικά, λέσχες, αίθουσες (ευρωπαϊκού) χορού, βιβλιοθήκες ή εμπορικές ή ναυτικές σχολές.
Λες πως δεν έχει ο Μάρκος ηχογραφήσει κανένα σκοπό που να ανάγεται στους συρτούς και τους μπάλους της τσαμπούνας. Πριν τρία χρόνια, σου είχα επισημάνει ένα αρθράκι του Χάρη (Σαρρή) για τα τσαμπουνιέρικα του Μάρκου, αλλά φαίνεται ότι ακόμα δεν το διάβασες. Δεκάδες “τσαμπουνιέρικα” (δηλ. με έξη φθόγγους) κομμάτια, αν ακόμα θυμάμαι καλά…
Λές πως η μουσική του (π.χ.) “Στο Φάληρο που πλένεσαι” είναι σαφέστατα ερμουπολίτικη. Γιατί; πότε ενδιαφέρθηκαν οι Ερμουπολίτες για εννιάρια; ενώ στην “καθαυτού Σύρα” τα εννιάρια είχαν διεισδύσει (μέσω Σμύρνης φυσικά) στα αποκρηάτικα δρώμενα κατά τα οποία ο Μάρκος, μικρό παιδάκι, διέπρεπε στο χορό, φυσικά εκτός σαλονιών Ερμούπολης.
Το ότι η Ερμούπολη δεν του ήταν καθόλου οικεία, εκτός φυσικά απ’ το ότι υπήρξε ο τόπος όπου έβγαζε ένα κομμάτι ψωμί πακετάροντας κούτσες, κουβαλώντας παραγγελίες πελατών ως μπακαλόγατος, πουλώντας εφημερίδες ή γυαλίζοντας παπούτσια, το συζητήσαμε λίγο πιό πάνω, επισημαίνοντας ότι χαμπάρι δεν είχε πάρει απ’ τα μεγαλεία της κοσμικής πόλης.
Αλλά αυτό στο οποίο ήθελα να σταθώ περισσότερο, είναι αυτό που αναφέρεις στην αρχή:
Μα, άκριβώς αυτό είναι που ήθελα να πώ, με το #91 μου: όλα αυτά τα απτάλικα, ζεϊμπέκικα, χασάπικα κλπ. που βρήκαμε στα μουρμούρικα των Ελλαδικών φυλακών, τα μεγάλα λιμάνια της Παλιάς Ελλάδας, τους απλούς ανθρώπους της περιφέρειας των αστικών κέντρων, απ’ τη Μικρασία είχαν έρθει!