Καλή Χρονιά σε όλους, Θα ήμουν ευγνώμων αν με πληροφορούσατε σχετικά με ποια κατά την γνώμη σας
(ως εμπειρότεροι) είναι τα καλύτερα και ευκόλως κατανοητά για αρχάριους, βιβλία για το Ούτι, τον ταμπουρά, το νησιώτικο λαούτο και την θεωρία της Δημοτικής Ελληνικής Μουσικής.
Γνωρίζω τα ιντερνετικά μαθήματα τα οποία πολλές φορές είναι αξιολογότατα. Ενδιαφέρομαι όμως ειδικά για βιβλία.
Ευχαριστώ για τον χρόνο σας και για όποια βοήθεια μπορείτε να προσφέρετε.
Ρίξε μια ματιά εδώ. Σελίδα κα’ (=21, αλλά 23 του πδφ) και εξής.
Η οπτική με την οποία περιγράφει ο Σπυρίδων Περιστέρης (μουσικολόγος, συνονόματος του μουσικού Σπύρου Περιστέρη) την παραδοσιακή μουσική είναι η πληρέστερη και οικονομικότερη που έχω δει. Δεν έτυχε μεγάλης διάδοσης ως θεωρητική γλώσσα, κι έτσι δεν μπορώ να τη χρησιμοποιήσω για να συνεννοηθώ με άλλους, αλλά και πάλι με βοήθησε τόσο πολύ να καταλάβω τα πράγματα ώστε πλέον πολύ εύκολα μπορώ να μιλήσω με τον άλλον σε όποια γλώσσα καταλαβαίνει εκείνος, μακαμίστικη, βυζαντινή ή λαϊκών δρόμων.
Θεωρώ δε ότι καλύπτει κάθε είδος παραδοσιακής ελληνικής μουσικής, από τα κλασικά στεριανά δημοτικά, τις πιο ιδιόρρυθμες περιπτώσεις όπως 5τονικά Ηπείρου ή μακαμοειδή Μ. Ασίας, μέχρι και τα ρεμπέτικα πριν προχωρήσουν οι δυτικές επιδράσεις πέρα από κάποιο άλφα όριο.
Γιατί τη θεωρώ τόσο καλή: (α) για τον αμέσως παραπάνω λόγο, ότι με λίγους βασικούς κανόνες καλύπτει τόσο ποικίλη ύλη, όθεν και τη χαρακτήρισα «οικονομική», και (β) γιατί στηρίζεται στην ίδια την πράξη και όχι σε μια άλλη θεωρία συγγενούς ή στενότερου είδους μουσικής, όπως το μακάμ ή οι Ήχοι, που ως θεωρίες έχουν σχεδιαστεί για να καλύπτουν μια πολύ συγκεκριμένη ύλη, και εκτός αυτής χρειάζονται ένα σωρό προσαρμογές και επεξηγήσεις.
Το έχω διαφημίσει κι άλλες φορές στο φόρουμ. Δεν ξέρω αν είχε επιτυχία η διαφήμισή μου, πάντως μια δοκιμή θα σε πείσει.
Ευχαριστώ πολύ για την απάντησή σου. Νομίζω και εγώ ότι μάλλον θα πρέπει να είναι ότι καλύτερο απο βιβλία σε αυτό που ψάχνομαι να μάθω.
Καλή Χρονιά.
Για ταμπουρά υπάρχει
- «Ταμπουράς : Μέθοδος διδασκαλίας , Ανώνυμα ελληνικά τραγούδια : Θεωρητικό πλαίσιο και μουσικές αναλύσεις» του Νίκου Γράψα
- «Παραδοσιακό ηχόχρωμα ,Μέθοδος διδασκαλίας εκμάθησης ταμπουρά με χρήση του αριθμητικού τροπικού συστήματος » του Νεκτάριου Δημ. Πιτσιούγκα.
Δεν τα έχω διαβάσει.
Επίσης έχουν γράψει για το ούτι ο Κυριάκος Καλαϊτζίδης και για το λαούτο ο Δημήτρης Μυστακίδης.
Βρήκα μια παλιά συζήτηση στο φόρουμ γι’ αυτό το βιβλίο. Προκύπτει ότι μάλλον είναι εξαντλημένο (αν δεν έγινε επανέκδοση πιο πρόσφατα από τη συζήτηση), αλλά αν σ’ ενδιαφέρει ρίξε μια ματιά, μπήπως βρεις καμιάν άκρη…
Περί Σπυρίδωνος Περιστέρη: μήπως να γίνει ένα χωριστό θέμα, αλλιώς είναι ψύλλοι στ’ άχυρα λόγω συνωνυμίας; Στο οποίο χωριστό θέμα να μπει και η ανάρτηση που είχες κάνει κάπου με τις αντιστοιχίες σε δρόμους, ώστε αθώοι αναγνώστες να αποφύγουν να μπερδευτούν στην αρχή μέχρι να καταλάβουν ότι ξεκινάει στο ντουγκιάχ;
Ο τύπος είναι εντυπωσιακά καλός, εντύπωση δε με κάνει που αυτά γραφόντουσαν εν έτει 1968 και εμάς τους αστικολαϊκούς μας πήρε μετά δεκαετίες να φτάσουμε στον Παγιάτη. Τα μόνα μεμπτό που βρίσκω είναι ότι α) θα μπορούσε να είναι ένα κλικ μεγαλύτερος/πιο πλήρης, να έχει δηλαδή και παραδείγματα τρόπων που απλά αναφέρει παραπέμποντας για παράδειγμα αλλού β) θα ήταν βοηθητικότερο της μελέτης το να κατέτασε τα παραδείγματα ανά τρόπο και όχι ανά θεματολογία τραγουδιών, αφού είναι μουσικολογικό έργο και όχι περί κειμένων των τραγουδιών, και, γ) θα μπορούσε να έχει συστηματικά τις παρτιτούρες 《α λα τούρκα》, δηλ. βαθμίδες και όχι απόλυτες τονικότητες, ενώ για κάποιο λόγο κάνει πότε το ένα, πότε το άλλο.
Επίσης, απορία: το βιβλίο εμφανίζεται ως ο δεύτερος τόμος τρίτομης σειράς, για τον τρίτο τόμο της οποίας δεν βρίσκω τίποτα, ξέρεις τί έπαιξε;
Κάπου στο τέλος του βιβλίου υπάρχουν διάφορα ευρετήρια, μεταξύ των οποίων: ευρετήριο τραγουδιών κατά μουσικό τρόπο, κατά ρυθμό, κατά τόπο καταγραφής-προέλευσης. Το κανονικό χάρτινο βιβλίο είναι αρκετά εύχρηστο.
Για τις τονικότητες συμφωνώ. Και άλλοι εκείνη την εποχή κατέγραφαν έτσι παράξενα, ο Μπο-Μποβύ π.χ. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο ότι μερικοί μουσικά ημιαναλφάβητοι σαν τον υποφαινόμενο δυσκολεύονται να διαβάσουν άλλες τονικότητες εκτός από εκείνες που ξέρουν, είναι και στη θεωρητική συνέπεια.
Για τον τρίτο τόμο δεν ξέρω, αλλά έχω την εντύπωση ότι αυτός που κυρίως δε βγήκε ποτέ είναι ο πρώτος. Η τρίτομη σειρά αποτελείται από έναν τόμο, τον δεύτερο. (Αν δε με απατά η μνήμη μου.)
Ο Περιστέρης και σε άλλα έχει αποδειχτεί σοφός. Ήταν ο πρώτος που μελέτησε τα πεντατονικά πολυφωνικά τραγούδια της Ηπείρου, καταλήγοντας σε συμπεράσματα που ξαναανακαλύπτονται σήμερα που το πράγμα έχει φύγει από τον αυστηρό κλοιό της εντοπιότητας κι έχει περάσει και σε σύγχρονα φωνητικά σύνολα, θεωρητικούς κλπ.
1 «Μου αρέσει»
Να προσθέσω ότι το σύστημα του Περιστέρη μπορεί μεν να μην έτυχε ιδιαίτερης διάδοσης μεταξύ των μουσικών, στους θεωρητικούς όμως είναι γνωστό. Το έχω δει να εφαρμόζεται σε αρκετές εθνομουσικολογικές διατριβές κλπ ακαδημαϊκές μελέτες, ενίοτε επαυξημένο και με την έξτρα γνώση των σημερινών μουσικών και θεωρητικών, που ξέρουν και μακάμια και βυζαντινά κλπ. Για παράδειγμα, στο βιβλίο ενός από τα σιντί των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης, δε θυμάμαι αν ήταν Τραγούδια της Θράκης (Αηδονίδης) ή της Μακεδονίας (Ξ. Καραθανάση), έχει παρτιτούρες των κομματιών κατ’ αυτό το σύστημα αλλά επιπλέον με οθωμανικές υφεσοδιέσεις, γραμμένες από τον Γιάννη Αρβανίτη.
Νομίζω ότι, με μια ξεκάθαρη δήλωση ότι οι ακριβείς τιμές των διαστημάτων (σε κόμματα ή σε οτιδήποτε άλλο) είναι ρευστές, και ότι σημασία έχει η διάκριση π.χ. του καθαρού τόνου (Ντο-Ρε) από τον ελαφρώς ελαττωμένο (Ρε-Μιd) κι όχι πόσο ακριβώς τον ελαττώνουμε, η προσθήκη των οθωμανικών υφεσοδιέσεων ανεβάζει το σύστημα του Περιστέρη σχεδόν στο επίπεδο της τελειότητας.
Μόνη μου επιφύλαξη οι περιγραφές κάποιων τρόπων που δουλεύουν όχι στο διαπασών σύστημα αλλά στο διά πέντε ή διά τεσσάρων, όπου πολύ απλά δεν καταλαβαίνω τι γίνεται…
_______________________________________________
(Συμπλήρωσις) Δε θυμάμαι αν ήταν ο Αρβανίτης ή κάποιος άλλος που είχε προτείνει και μια άλλη σύμβαση στη μουσική καταγραφή: να καταργήσουμε το κλειδί του Σολ στην αρχή της παρτιτούρας, αφού δεν υπάρχει ποτέ περίπτωση να χρησιμοποιηθεί άλλο κλειδί που να αλλάζει τον τρόπο ανάγνωσης των νοτών πάνω στις γραμμές και τα διαστήματα.
Έχει οπωσδήποτε μια λογική.
Δημοσιεύματα του Λαογραφικού Αρχείου / Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας
αρ. 7 - Γ. Κ. ΣΠΥΡΙΔΑΚΗ, Γ. Α. ΜΕΓΑ, Δ. Α. ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΥ, Ελληνικά δημοτικά τραγούδια (Εκλογή), τ. Α΄, εν Αθήναις 1962, σελ. λβ΄ + 518 (Φωτομηχανική Ανατύπωση: Αθήνα 2000).
αρ. 10 - ΓΕΩΡΓ. Κ. ΣΠΥΡΙΔΑΚΗ - ΣΠΥΡ. Δ. ΠΕΡΙΣΤΕΡΗ, Ελληνικά δημοτικά τραγούδια , τ. Γ΄ (Μουσική εκλογή), εν Αθήναις 1968, σελ. ν΄ + 444 + 5 δίσκοι μουσικής (Φωτομη-χανική Ανατύπωση συνοδευόμενη από 2 δίσκους πυκνής εγγραφής / CD: Αθήνα 1999).
Για τα ψηφιακά αρχεία εδώ:
2 «Μου αρέσει»
Ο σύνδεσμος έχει χαθεί. Κάποια βοήθεια;
Ο τόμος βρίσκεται στο παραπάνω λινκ του Άνθιμου, μετά από μία εμφάνιση περισσοτέρων (τα έχει με τη σειρά και είναι το 10ο). Παρατηρώ δε ότι λάθος θυμόμουν, δεν ήταν ο β’ τόμος με δίχως γ’, αλλά ο γ’ με δίχως β’, και με α’ τα Ελληνικά Δημοτικά Τραγούδια των Σπυριδάκη-Μέγα-Πετρόπουλου.
Οι σύνδεσμοι πάντα ενδέχεται να χαθούν. Μπορεί να αντικατασταθούν από άλλους, αλλά γενικά καλό είναι ό,τι κατεβαίνει να το κατεβάζουμε, και να το φυλάμε σε δικά μας αρχεία, ιδανικά μάλιστα οργανωμένα κατά τρόπον που να μπορούμε να τα ξαναβρούμε (όχι χύμα στην επιφάνεια εργασίας ή στις «λήψεις»).
1 «Μου αρέσει»