Αστικολαϊκά παραλειπόμενα

Ναι…είναι η παρηγοριά των φυλακισμένων και των καραντινιασμένων :wink:

Μόλις αφίχθησαν τα τελειότερα οργανέτα! (ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ 6/12/1889)

Τις προάλλες συζητούσαμε για τη φράση “ξύσου γέρο” που τραγούδαγε ο Νταλγκάς. Εδώ σχετικό νόστιμο κομματάκι (ΕΦΗΜΕΡΙΣ 25/10/1892):

1 «Μου αρέσει»

Ποια να είναι άραγε αυτή η Σμυρναίικη Εστιντουαντίνα που έκανε περιοδεία στην Αθήνα το 1894 (ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ 4/8/1894); Και καθώς φαίνεται η εδώ Φιλαρμονική την ψιλοσνόμπαρε:

2 «Μου αρέσει»

Με το κειμενάκι αυτό μπαίνουμε στον 20ό αιώνα. Προβληματισμός για το χαμηλό μουσικό λαϊκό αίσθημα μεταξύ Χαραλάμπη και Αντριάνας… (ΑΣΤΥ 22/10/1900)

Εδώ διαμαρτυρία για τα οργανέτα που έχουν κατακλύσει τους δρόμους και τα αφτιά των ταλαίπωρων Αθηναίων (ΑΣΤΥ 25/6/1901):

Εδώ μία “εκ σαντουρίων ορχήστρα” δεν αφήνει ήσυχους τους Πειραιώτες (ΑΣΤΥ 11/8/1902):

Σε αυτό το πολύ ενδιαφέρον άρθρο βλέπουμε έναν εντελώς διαφορετικό Ζαχαρία Παπαντωνίου. Κάθε άλλο παρά εχθρό του αμανέ! Τι στο καλό έπαθε στη συνέχεια και έγινε αμείλικτος εχθρός του; (ΣΚΡΙΠ 12/2/1905)

1 «Μου αρέσει»

Xειροκίνητα, όπως τονίζεται. Δηλαδή αν δεν ήταν χειροκίνητα, τί θα ήταν, ηλεκτροκίνητα;

Πωλήσεις: Οδός Σταδίου αριθ. 9 έναντι των Βασιλικών Σταύλων. (σήμερα, Μέγαρο Μετοχικού Ταμείου Στρατού)

1 «Μου αρέσει»

Κουρδιστά, ίσως;

Το οργανέτο φαίνεται (ξεκάθαρα από το άρθρο στο #45) ότι είχε χρησιμοποιηθεί όπως η λατέρνα. Τι ακριβώς είναι όμως το οργανέτο; Είναι σίγουρα όργανο αυτόματο, που του βάζεις ένα έτοιμο κομμάτι και το παίζει, όπως η πιανόλα με τα διάτρητα χαρτιά και η λατέρνα με τους κυλίνδρους. Σε κάποια συζήτηση (όχι εδώ) είχα υποστηρίξει ότι θα πρέπει να ήταν πνευστό τύπου μίνι εκκλησιαστικού οργάνου (υπάρχει όντως τέτοιο αυτόματο όργανο, και σε κάποιες χώρες το παίζουν πλανόδιοι), αλλά η εικόνα δεν παραπέμπει σε τέτοιο πράγμα.

Ίσως να ήταν με παλλόμενα ελάσματα όπως τα μουσικά κουτιά (αυτά τα μικρούλια με τη μανιβέλα που παίζουν το Φυρ Ελίζε).

Βλέπουμε και τη φράση «βαρβαρικά οργανέττα», που μάλλον δεν αποτελεί κακό χαρακτηρισμό αλλά απλώς μετάφραση της γαλλικής ονομασίας Orgue de Barbarie. Όμως το Orgue de Barbarie είναι αυτό το πνευστό τύπου εκκλ. οργάνου που λέμε (γι’ αυτό και orgue).

Η τρυγώνα μάλλον αυτή θα είναι

Μπα, δημοτικό λέει. Βέβαια η φράση «η παραγωγή της τελευταίας πενταετίας περιορίζεται εις τέσσαρα ή πέντε δημοτικά» είναι κάπως πρίεργη - να εννοεί άραγε η παραγωγή φυλλαδίων με παρτιτούρες; Τρυγόνια υπάρχουν σε πολλά δημοτικά, αλλά εδώ θα πρέπει να εννοεί κάποιο εύθυμο ανάλογο με τον Χαραλάμπη και την Αντριάνα (που άλλωστε δεν είναι ακριβώς δημοτικά). Δεν μπορώ να θυμηθώ κάποιο τέτοιο.

Παρεμπ, τι υψηλή αρθρογραφία είναι αυτή! Στη Γερμανία τα βραχύβια σουξέ που γίνονται βάιραλ (μεταδίδεται ως τηλεφώνημα) και πάνω στον μήνα πέφτουν στη λήθη, και η χρήση τέτοιων σουξέ από τον αυτοκράτορα για λόγους διαφημιστικούς και προπαγανδιστικούς, προβάλλονται ως πρότυπο για την καθυστερημένη Ελλάδα…

Εδώ ο γνωστός οργανοποιός Καραμπάς από το 1908 στο Αμέρικα (Ο ΑΣΤΗΡ ΤΟΥ ΣΙΚΑΓΟΥ 9/10/1908)

2 «Μου αρέσει»

Ενδιαφέρουσα όσο και πρώιμη διαφημιστική καταχώριση στην Αθήνα του 1908 (ΕΣΤΙΑ 12/12/1908)
Σημειώνουμε την “Απονιά” μεταξύ άλλων

1 «Μου αρέσει»

εδώ το καλό οργανέτο ! δηλαδή , πνευστό με διάτρητους χαρτό-δισκους (οδηγούς).
αυτόματο , ακορντεόν !

7 «Μου αρέσει»

Μπράβο αγαπητέ, το βρήκες!

1 «Μου αρέσει»

Και τι δεν έχει εδώ η ΖΟΝΟΦΟΝ (ΑΤΛΑΝΤΙΣ 1/10/1909): τι αμανέδες, τι Γαλατιανούς, τι Σαρκιά κλπ:

1 «Μου αρέσει»

https://www.google.com/search?q=organette&tbm=isch&source=iu&ictx=1&fir=tmA_h0M_da2-dM%2CK6NuhAbMwEqCoM%2C_&vet=1&usg=AI4_-kRQhLiz1k0aEPH-ZA6iOm5xY9KyOA&sa=X&ved=2ahUKEwiE8InjrP7uAhWDPOwKHVe3CuYQ_h16BAgVEAE#imgrc=tmA_h0M_da2-dM

Ωραία και πηδηχτή η Μπουρνοβαλιά, αλλά βάρδα να μην την “εκτελούν” τα οργανέτα… (ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ 9/1/1910)

1 «Μου αρέσει»

Γνωστή είναι και η Λουλούκα (του Ν. Κόκκινου). Και η Παραμάνα μάλλον του Ν. Κόκκινου και αυτή.