Απ' τον καιρό που άρχισα την πρέζα να φουμάρω

τους στίχους παρακαλώ,όποιος τους γνωρίζει…καλημέρα.

“Ο πόνος του πρεζάκια”
[b]Ανεστος Δελλιας

[/b] Απ’ τον καιρό που άρχισα
την πρέζα να φουμάρω,
ο κόσμος μ’ απαρνήθηκε
δεν ξέρω τι να κάνω.

Oπου σταθώ κι όπου βρεθώ
ο κόσμος με πειράζει,
και η ψυχή μου δεν κρατά
πρέζα να με φωνάζει.

Απ’ τη μυτιά που τράβαγα
άρχισα και βελόνι,
και το κορμί μου άρχισε
σιγά σιγά να λιώνει.

Τίποτα δεν μ’ απόμεινε
στον κόσμο για να κάνω,
αφού η πρέζα μ’ έκανε
στους δρόμους να ποθάνω.

Δες και για σχετικές συζήτησις που έγιναν στο Forum:
εδώ
εδώ …

Εντάξει, το ξέρω ότι θα το ψειρίσω, αλλά ο Ανέστος λέει (και το θυμάμαι καλά) “απαρνήστηκε”.

:085:

Που πήγε το δικό μου μήνυμα; Να το ξαναγράψω:

Πρεζά να με φωνάζει, όχι πρέζα: Ο πρεζάς, πρεζάκιας κλπ.

Προφανώς φίλε Νίκο… Πώπω…Πολύ ψείρας είσαι και εσύ μωρ’ αδερφάκι μου…:):slight_smile:

Σωστά και τα δύο.
Το ακούσαμε προ ολίγου και το παρατήρησα:
Ο Δελιάς λέει “απαρνήστηκε” (sic) και “πρεζά”.
Το πρώτο - εντάξει - είναι γλωσσική παραξενιά, αλλά το “πρεζάς” είναι αυτονόητα σωστό.
:127:
Στην υγειά σας!
:247:

Όπως πάντα εύστοχη.
:110:

Έτσι για την πληρότητα του πράγματος, θα ήθελα να σημειώσω μετά 12 έτη ότι ο Ανέστος δεν είχε τη δυνατότητα να διαφοροποιήσει το αν έλεγε «πρέζα» ή «πρεζά». Είναι τέτοιο το σημείο της μελωδίας ώστε ίδια θ’ ακούγονταν και τα δύο. Το νόημα είναι που ζητάει «πρεζά», όχι το άκουσμα.

1 «Μου αρέσει»

Νομίζω, με μια τόση-δά ανάσα απ’ τον προηγούμενο στίχο ο τόνος μπορεί να πέσει στο πρέ.

Πόσες φορές έχεις Άγη συναντήσει τη λέξη πρεζάς και το υποκοριστικό της πρεζάκιας; Πόσες τη λέξη πρέζας;

Ναι, αν αλλάξει τη θέση των συλλαβών μέσα στο μουσικό μέτρο, μπορεί. Αν όμως πει το τραγούδι έτσι όπως το 'χει γράψει, θα πει «πρεζά» ακόμη κι αν εννοεί «πρέζα», όπως λέει «αρχίσα» και φυσικά εννοεί «άρχισα».

Και πώς το 'χει γράψει; Το 'χει γράψει όσο πιο απλά γίνεται, δηλαδή μία συλλαβή σε κάθε χτύπο του ρυθμού (εκτός από την προτελευταία συλλαβή κάθε στίχου: βελό - ο - νι). Κάθε συλλαβή πέφτει είτε σε άρση, και ακούγεται άτονη, είτε σε θέση, και ακούγεται τονισμένη. Καμία άλλη επιλογή πιο εξεζητημένη. Αν αρχίσουμε συμπτύξεις και αραιώματα, π.χ. αντί για δύο συλλαβές σε δύο χτύπους να πούμε παύση στον πρώτο και δύο συλλαβές στριμωγμένες στον δεύτερο, δε θα 'ναι πια Δελιάς. Δε θα 'χει αυτό τον αμείλικτο χρόνο, θα ΄χει κάτι άλλο, ένα σκέρτσο, μια άλλη αισθητική τέλος πάντων.

Θα μου πεις, γιατί να το κάνουμε αυτό, αφού εκείνο που ακούγεται είναι αυτό που ήθελε να πει; Ε, το λέω έτσι, μπας και ήθελε κανείς να υπερδιορθώσει το «αρχίσα» ή το «τιπότα»… Μπορούσε και μόνος του να το κάνει «άρχισα» / «τίποτα» με τον ως άνω τρόπο, αλλά είναι προφανές ότι δεν ήθελε.

Σε πολύ «ψιλά γράμματα» μπήκαμε. Όλα αυτά που λες, Περικλή, είναι σωστά και λογικά. Όμως φοβάμαι πως ο Ανέστος ποτέ του δεν έκανε τέτοιου είδους σκέψεις / υπολογισμούς. Κάθησε ο άνθρωπος και έβαλε κάτω τί θέλει να πει, το έγραψε σ’ ένα κομμάτι χαρτί (μουσικά μέτρα δεν σημείωσε στο χαρτί αυτό βέβαια) και άρχισε να ψάχνει να το ταιριάξει με μια μουσική. Κάτι του βγήκε, μπορεί να το έψαξε μπρος πίσω να το βελτιώσει αν δεν βγήκε της αρεσκιάς του με την πρώτη, τελικά το ηχογράφησε. Τέρμα. Όλα τα υπόλοιπα, θέση συλλαβών μέσα στο μουσικό μέτρο, τονισμοί σύμφωνοι με τη θέση ή με την άρση, συμπτύξεις, αραιώματα και you name it, είναι πλέον δικά μας και όχι δικά του. Αυτός καθάρισε, ηχογράφησε και τέρμα. Έτσι κάνουν (έκαναν!) όλοι οι λαϊκοί μουσικοί.

Αυτό λέω κι εγώ.

Κι αυτό σωστό.

Μα δεν είπα εγώ αν τα σκέφτηκε ρητά ή δεν τα σκέφτηκε. Αυτό που είπα είναι ότι ξέρουμε πώς του άρεσε να ακουστεί το τραγούδι. Είχε κι άλλες επιλογές, αλλά δεν τις προτίμησε.

Κι αν κανείς θελήσει να το πει λίγο διαφορετικά για να ακουστούν αλλιώς οι τόνοι των λέξεων, πάλι δε σημαίνει ότι προηγουμένως έχει κάνει όλη αυτή την ανάλυση.

Το να υποστηρίξει όμως κανείς ότι μια τέτοια πιθανή διασκευή προδίδει το πρωτότυπο και είναι λάθος, χρειάζεται ανάλυση.

Διαφωνώ. Ολόδικά του είναι. Όταν ένας συνθέτης-μουσικός-τραγουδιστής βάζει μία νότα εδώ έτσι και μία εκεί αλλιώς, πρέπει να μας πει και ρητά «βάζω τη μία νότα εδώ έτσι και την άλλη εκεί αλλιώς» για να σιγουρευτούμε ότι αυτό έκανε;

Έχει ενδιαφέρον να παρατηρηθεί η μοναδικότητα, νομίζω, της εκφοράς της επίμαχης λέξης, είτε εκληφθεί ως “ο πρεζάς” είτε ως “ο πρέζας”, για να χαρακτηριστεί ο πρεζάκιας.

Δεν την έχω ξανασυναντήσει σε άλλα ρεμπέτικα ή κείμενα της εποχής -αλλά και στη σημερινή εποχή δεν τη βλέπω να είναι σε χρήση.

Δεν ξέρω τι εννοούσε ο σχολιαστής με το “γλωσσική παραξενιά” για το “απαρνήστηκε”. Ο τύπος αυτός είναι αρκετά διαδεδομένος στο Νότιο Αιγαίο μέχρι και την Κύπρο και στα παράλια της Μικράς Ασίας (π.χ. σε κείμενα του Φ. Κόντογλου εμφανίζεται το “αρνηστώ”). Ο Δελιάς όπως και πολλοί του Πειραιώτικου ρεμπέτικου είχαν καταγωγή από εκείνα τα μέρη οπότε είναι φυσιολογικότατο το “απαρνήστηκε” αντί για το “απαρνήθηκε”.

(Για το πρεζάς ή πρέζας μπορούμε να σκεφτούμε και τον θηλυκό τύπο “πρεζού”)

3 «Μου αρέσει»

Αυτό που ήθελα να πώ είναι ότι, αν κάποτε εκεί πάνω τον βρούμε και τα κουβεντιάσουμε και αρχίσουμε να τον ρωτάμε αν εδώ έκανε αυτό επειδή συμβαίνει τούτο και αν εκεί κλπ. κλπ. κλπ, θα μας απαντήσει «Τί μου τσαμπουνάς τώρα, έτσι μου ΄ρθε, έτσι το είπα». Αυτό, τίποτ’ άλλο.

Είναι προφανές ότι και στην εποχή εκείνη, πρεζάκιας ήταν η λέξη. Κόπηκε σε πρεζάς για να χωρέσει στο μέτρο.

1 «Μου αρέσει»

Μα, και βέβαια! “΄σύ μπαξές κι εγώ φυντάνι, να σ’ απαρνηστώ δεν κάνει” και εκατοντάδες άλλα.

1 «Μου αρέσει»

Το «επειδή» (η υπογράμμιση δική μου) τώρα πρωτομπαίνει στην κουβέντα. Στα προηγούμενα μηνύματα αναφέρθηκα μόνο στο τι κάνει, όχι στο γιατί το κάνει έτσι κι όχι αλλιώς. Για το τι κάνει δεν έχω καμιά απορία να τον ρωτήσω (θα είχα αν ο δίσκος ήταν κατεστραμμένος ή κάτι τέτοιο), όσο για το γιατί, την κολοκυθιά θα παίξουμε; Γιατί έγραψες αυτό το τραγούδι κι όχι άλλο, γιατί έτσι κι όχι αλλιώς, γιατί μουσικός κι όχι ζωγράφος;

Όχι, αν ήταν να συναντήσω τον Δελιά είμαι σίγουρος ότι θα υπήρχαν πολύ πιο ενδιαφέροντα πράγματα να μου πει. Απλώς θα φρόντιζα, πριν αρχίσω τις ερωτήσεις, να έχω καλά εμπεδωμένα όσα μας έχει ήδη πει.

1 «Μου αρέσει»