Πάνε βέβαια κάποια χρόνια που διάβασα για τελευταία φορά την αυτοβιογραφία, αλλά ήδη από την πρώτη φορά μου είχε δημιουργηθεί η εντύπωση ότι ο Μάρκος, κάθε άκουσμα μινοροειδές το ονοματίζει νιαβέντι.
1 «Μου αρέσει»
Όπου, εντέλει, το “Χαϊδάρι” τι δρόμος είναι;
Προσωπικά δεν ξέρω, ας απαντήσουν πιο επαΐοντες
Ο Μάρκος στο “Κεντρικόν” παίζει Νιαβέντι. Με την παρακάτω έννοια βεβαίως:
Αναλυτικά θα το λέγαμε Ρε Αρμονικό μινόρε με Νιαβέντ και Φα Ραστ.
1 «Μου αρέσει»
Ευχαριστώ πολύ!
Είναι νομίζω μια ένδειξη υπέρ της αυθεντικής μελωδίας
1 «Μου αρέσει»
Αυτό πάλι, τί είναι; Ράστ από φα;
1 «Μου αρέσει»
Αντί για ματζόρε κάνει ραστ, πολύ συνηθισμένο.
Ξαναδιάβασα την Αυτοβιογραφία του Μάρκου και πουθενά δεν είδα να λέει ότι “είχε ξεχάσει τη μελωδία”. Και τα λόγια του τραγουδιού μια χαρά τα καταγράφει, και το 1966, κατά τις ενδείξεις, μια χαρά έπαιξε το “Χαϊδάρι” με την αυθεντική του μουσική, την πολυπαιγμένη και πολυακουσμένη, τότε, στα χρόνια του 1943-45.
Τώρα, γιατί άραγε δεν το δισκογράφησε, μια που είχε και τόση επιτυχία στην εποχή του; Ομολογώ δεν με πείθουν όσα διαβάζω δώθε κείθε ότι για τον φόβο της λογοκρισίας δεν το δισκογράφησε. Δεν βρίσκω ότι οι στίχοι θα μπορούσαν σε κάτι να ενοχλήσουν τη λογοκρισία. Άλλωστε και το 1980 που δισκογραφήθηκε, λειτουργούσε η λογοκρισία του τραγουδιού…
Από την άλλη, κρατάω επιφυλάξεις για κάτι που διάβασα παραπάνω του Άγη ότι το τραγούδι “ξεχάστηκε” ελέω “καθεστώτος εθνικοφροσύνης”, αλλά είναι μεγάλη συζήτηση…
Απορίες…
1 «Μου αρέσει»
η δική μου αίσθηση είναι ότι εντάσσεται στο μπουσελίκ και όχι στο νιαβέντι.
Βέβαια ο Μαρκος πιθανόν νιαβεντι να το ελεγε
1 «Μου αρέσει»
το 1980 υπηρχε η λογοκρισια αλλα δεν ηταν οπως πιο παλια, ειχε μαλακωσει. οι λογοι ειναι γνωστοι και πολιτικοι, που δεν ηχογραφηκαν τα τραγουδια της κατοχης, ας μιλησουν αλλοι γι’αυτο που ισως να ξερουν λεπτομερειες. οπως ειπε και ο αγης την λεξη ‘‘ξεχαστηκε’’ και ‘‘καθεστως εθνικοφροσυνης’’, ξερει τι λεει. τωρα αν στο βιβλιο δεν λεει οτι ξεχασε την μουσικη, τοτε μαλλον εχουμε να κανουμε με την αυθεντικη μουσικη του τραγουδιου. στο ντοκουμεντο ακουμε ενα μπουζουκι σκετο να παιζει την εισαγωγη καθε φορα την ιδια, τη στιγμη που οι αλλοι ψιλοχανονται και παιζουν στο περιπου.επισεις και το παιξιμο μου φαινεται του μαρκου. αρα παιζει ο ιδιος το κομματι, τους οδηγει και οι αλλοι δεν το ξερουν καλα και κοιταν απλως να γεμισουν. ισως και ο στελιος να μην το εμαθε ποτε να το παιζει, γι’αυτο και στον κουναδη επαιζε μια αναμνηση απο το τραγουδι, οτι καπως ετσι ηταν. νομιζω επισεις οτι ο συγχωρεμενος ο στελιος πολλα τραγουδια του πατερα του μαλλον τα εμαθε απο τους δισκους και αυτος αργοτερα, παρα απο τον ιδιο. τετοια εντυπωση μου εδινε πολλες φορες οταν τον εβλεπα στην τηλεοραση. τωρα ισως ο νταλαρας να ηθελε οπωσδηποτε να το πει στα ρεμπετικα της κατοχης, και να ειπε τον στελιο βαλε μια μουσικη να το ηχογραφησουμε. καπως ετσι την φανταζομαι την ιστορια.
1 «Μου αρέσει»
Σε σχετικό ερώτημά μου, μέσω τρίτου, σε μουσικολόγο που ασχολείται ειδικότερα, απάντησε: “το κομμάτι είναι (γενικά) σε μακάμ “νιχαβέντ”. Αναλυτικά, με όρους βυζαντινής μουσικής, είναι “ήχος Δ’ σκληρού διατόνου”, αλλά με ένα μικρό πέρασμα από “σαμπάχ” (ήχο Α’).”
1)Είχε μεν «μαλακώσει» η λογοκρισία, αλλά μια χαρά έκοβε τραγούδια (1977, στον πρώτο δίσκο «Το ρεμπέτικο τραγούδι» σε επιμέλεια Κουνάδη-Παπαϊωάννου 2 τραγούδια αφαιρέθηκαν και στη θέση τους να ένα «λογοκρίθηκε»)
- Ναι μεν καταλαβαίνω τη μη δισκογράφηση για κάποια τραγούδια της Κατοχής με λογοκριτικά «επιλήψιμο» ιδεολογικοπολιτικό περιεχόμενο, αλλά στην περίπτωσή μας δεν βλέπω κάτι «επιλήψιμο» από αυτή την άποψη
Καλημέρα Άνθιμε,
πέρασμα σε σαμπάχ; δεν ακούω με τίποτα κάτι τέτοιο. Από περιέργεια, αν έχει την καλοσύνη ο άνθρωπος να μας πει πού το ακούει το σαμπάχ.
Πήρα την πρωτοβουλία κι έστειλα ένα μήνυμα στον Ευγένιο Βούλγαρη, όχι για να δούμε ποιός έχει δίκιο (άλλωστε όλοι συμφωνούμε ότι ο Μάρκος “νιαβέντι” θα το έλεγε), αλλά για να μάθουμε καλύτερα: ελπίζω ο άνθρωπος να έχει τον χρόνο και την όρεξη να μας διαφωτίσει.
1 «Μου αρέσει»
Με πρόλαβες! Άρα δεν χρειάζεται να του γράψω κι εγώ. Πραγματικά, με ξενίζει λιγάκι η συγγένεια με τον Τέταρτο σκληρό, αλλά την αναφέρει ο Μαυροειδής και για το νιχαβέντ, και για το συγγενικό του μπουσελίκ. Για Σαμπά πάντως, δεν λέει τίποτα ούτε στο νιχαβέντ, ούτε στο μπουσελίκ. Αναμένομεν!
Το σαμπά δεν είναι Ήχος Πρώτος. Είναι Νάος, μία φθορά του Πλαγίου του Πρώτου.
Υπάρχει, Άνθιμε, αν το τραβήξεις λιγάκι: Θέμα του τραγουδιού είναι η Εθνική Αντίσταση και το απόσπασμα στην Καισαριανή, όπου κατέληγαν όσοι συλλαμβάνονταν. Αλλά, ποιάν ιδεολογικοπολιτική τοποθέτηση είχαν, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, αυτοί οι αγωνιστές; Σίγουρα δεν ήταν Χίτες, ούτε του Ζέρβα…
1 «Μου αρέσει»
Προσωπικά, δεν αισθάνομαι καλά να ξαναενοχλήσω (μέσω τρίτου μάλιστα), οπότε ας αφήσουμε θα έλεγα τα της βυζαντικής και ας έχουμε μια πρόσθετη πληροφόρηση σε επίπεδο δρόμου/μακάμ.
Νομίζω πως και ο κ. Μυστακίδης είναι μέλος εδώ, οπότε μπορεί να ενδιαφερθεί.
Το υπογραμμισμένο σημείο είναι αρκετό, δεδομένου ότι
Από κει και πέρα, η πλήρης τροπική ανάλυση του κομματιού είναι σίγουρα μεν ενδιαφέρουσα, αλλά δεν προσφέρει τίποτε περισσότερο στην ταύτιση αυτού του ακροάματος με τις περιγραφές που έδωσε με λόγια ο Μάρκος.
Προσωπικά, δεν θέλω να το τραβήξω καθόλου. Προτιμώ να μείνω στο περιεχόμενο των στίχων, που ακριβώς μας παραπέμπουν σε ΕΘΝΙΚΗ Αντίσταση κατά των Γερμανών κατακτητών. Δεν βλέπω τίποτα «σπόντες» του Μάρκου που να δίνουν λαβές άλλες (άλλωστε, από ό,τι διαβάζουμε στην Αυτοβιογραφία, μόνο φανατικό αριστερό δεν τον λες νομίζω…) Μάλιστα, το ίδιο το ποιητικό κείμενο εύκολα πιστεύω λαβαίνει χαραχτήρα συμβόλου, υπερβαίνοντας τα συγκεκριμένα τραγικά περιστατικά, δίνοντάς μας σε όλο το τραγικό βάθος το ποιο είναι το τίμημα του να μάχεσαι για την ελευθερία.
Έχει πολύ ενδιαφέρον, και το προτείνω ανεπιφύλακτα, το συγκλονιστικό μικρό βιβλίο του Κ. Σβολόπουλου («Χαϊδάρι, 8 Σεπτεμβρίου 1944: η Αόρατη Στρατιά στο απόσπασμα», εκδ. Πατάκη), που αναφέρεται με μεγάλη λεπτομέρεια στους τελευταίους 59 πατριώτες αγωνιστές που εκτελέστηκαν στο Χαϊδάρι. Εκεί λοιπόν διαβάζει κανείς και τη μαρτυρία του Πελτέκη (αρχηγού της μυστικής οργάνωσης Υβόννη): «Είμαστε όλοι κοινοί πολίτες. Καταπολεμηθήκαμε, λίγο ως πολύ, από όλα τα πολιτικά κόμματα […]»)