American Blues Meets Greek Rebetiko: Νέα σειρά μαθημάτων από το New York University

Το συγκοπάτο παίξιμο (synkopen) έχει σχέση με το τόνισμα των άρσεων. Μπορεί συχνά η φωνή να μπαίνει στην άρση, ειδικά στα ζεϊμπέκικα, αλλά αυτό δεν αναιρεί την σημασία της θέσης.
Για να καταλάβω και να μιλήσουμε συγκεκριμένα, σε ποιους μπουζουξήδες και σε ποια κομμάτια εντοπίζεις αυτό το συγκοπάτο παίξιμο; Εκτός του Χαλικιά βέβαια.

Νομίζω ότι σε προηγούμενες συζητήσεις (ή και σ’ αυτήν εδώ) το θέμα έχει εξαντληθεί: είναι δύο διαφορετικές μουσικές γλώσσες. Φυσικά, θα υπάρχουν κάποια κοινά σημεία, που επίσης είναι κοινά και με όσες άλλες μουσικές γλώσσες στον κόσμο γεννήθηκαν σε σχετικώς παρόμοιες κοινωνικές συνθήκες. Πέραν αυτού, το να βρεθεί μια επιμέρους ομοιότητα, π.χ. ο Χαλικιάς (καλά, άσε τον Χαλικιά που έχει ευθέως επηρεαστεί - έστω ο Τάδε) κάνει μερικές φορές την τάδε συγκοπή που την κάνουν και ορισμένοι μπλουζίστες, είναι σαν να βρεις ότι μια ελληνική λέξη ακούγεται παρόμοια με μια κινέζικη ή αφρικάνικη: απλά, έτυχε.

Στο ποιοι έβγαλαν αυτές τις μουσικές, τι ήταν αυτοί οι άνθρωποι, τι ζούσαν, τι είχαν να πουν, και σε ποιον, αυτό είναι θέμα που έχει πολύ ψωμί. Οι μουσικές από μόνες τους ως μουσικά χαρακτηριστικά, όχι.

1 «Μου αρέσει»

Πολυ ενδιαφερον αυτο που ειπες. Πες μας και λεπτομεροιες. Γενικα απ’ οτι διαβασα επαγγελματικα δεν ασχολιοταν με το μπουζουκι. Φυσικα αυτο δεν σημαινει οτι δεν επαιζε και με αλλους μουσικους. Παντως αν οντως ισχυει αυτο, και το αλλο που ειπε ο κουρουσης για τον κατσαρο στην ατλαντα, πλακα πλακα εχουμε μια συνδεση ρεμπετικου, ας πουμε, με μπλουζ…

Έχω διαβάσει ότι υπάρχουν μπομπίνες με ηχογραφήσεις του από τζαμαρίσματα, και αναμένονται και άλλα στοιχεία…

1 «Μου αρέσει»

i will explain it one more time, because i played Blues in Germany from 1970-1980 with my saxophone and Baglamas and Tzouras since 2000:

όταν παίζω ένα βαρύ kοφτό ζεϊμπέκικο στον τζούρα

και αργότερα να αυτοσχεδιάζω στο σαξόφωνό μου σε μπλουζ στυλ με συγκοπές είναι για μένα

βαρύ - kοφτό

και

Συγκοπές

πολύ παρόμοια


αυτοσχεδιάζω = i mean “improvisieren” - improvise

Question:

Doesn’t the word KOFTOS contain the word SYNKOPE?

Ok yes the etymology of the 2 words is close but Kofto means short, or more accurately: Cut-interrupted. it has to do with texture and articulation in this context.
Syncopation is the accenting of parts of a rhythmical structure that wouldn’t normally be emphasised.

Ε, τώρα, αν το καλοεξετάσουμε, ο θεός να την κάνει!.. (για πέντε συγκοπές του Χαλικιά…)

1 «Μου αρέσει»

Another kontext

2 «Μου αρέσει»

Λέμε φράση μακαρόνι από τα σπαγγέτι, για μακριές φράσεις. Τώρα θα λέμε και πενιά μακαρονάτη!
Λοιπόν, ο Χαλκιάς και ο Κατσαρός είχαν εμφανείς επιρροές από τις μουσικές που άκουγαν στο Αμέρικα. Το θέμα είναι η συσχέτιση Πειραιώτικου ρεμπέτικου με μπλουζ, που όπως έχω ξαναγράψει συμφωνώ με τον Περικλή ότι υπάρχουν κοινά κοινωνικά και πολιτισμικά αλλά όχι τόσο μουσικολογικά.

3 «Μου αρέσει»

I know some Rembetika from Ioannis (Giannakis) Ioannidis and they remind me of the blues scheme Tonic - Dominant - Subdominant ( a little bit :wink: )

Which song exactly? The ones with Karapiperis playing?

If it has to follow the tonica - dominante - subdominante sequence, then it should be exactly this and not “reminding just a little bit”.

i mean TO TOYST (OYEST), it is not from Ioannidis

Ενας αφροαμερικανος επαιξε σε δισκο το "τι σε μελλει εσενανε, ο μπατης πηρε μια αμερικανικη λαικη μουσικη που καταγεται απο γκασπελ, για τον μπουφετζη, ο τζον λι επαιζε με επιφων, το μοντελο ζεφυρος, σιγα σιγα… δενει το γλυκο για την συνδεση.

Nothing to do with I-V-IV (12-bar chord progression), I’m afraid.

3 «Μου αρέσει»

Είναι γεγονός ότι στο 12μετρο συχνά δεν έχουμε απλώς αυτές τις τρεις συγχορδίες στη γνωστή συγκεκριμένη (δωδεκάμετρη βέβαια!) διάταξη, αλλά και μεταφορά μιας μελωδικής φράσης στον τόνο των αντίστοιχων συγχορδιών.

Αυτό μπορεί να πει κανείς ότι γίνεται και στο Ουέστ: μια φράση που πατάει στην 5η, και μετά περίπου η ίδια φράση να πατάει στην τονική. Αλλά δε βλέπω πουθενά την τέταρτη, και φυσικά η ακολουθία είναι τελείως άσχετη από των μπλουζ.

1 «Μου αρέσει»

Τα μπλουζ είναι τροπική μουσική αναμεμειγμένη με την δυτικοευρωπαϊκή αρμονία, όπως και το ρεμπέτικο, όπως και ένα σωρό άλλες τοπικές παραδόσεις. Αλλά από κει και πέρα δεν υπάρχουν πολλά κοινά.

no problem, don’t worry, i know all the differences

1 «Μου αρέσει»

Tο μπλούζ είναι μουσική καθαρά μαύρη, που διαμορφώθηκε στη σημερινή της μορφή την ίδια περίπου εποχή, αλλά υπό συνθήκες εντελώς, μα εντελώς διαφορετικές από εκείνες του δικού μας δημοτικού τραγουδιού, αποκλειστικά από Αφροαμερικανούς. Είναι μουσική των μαύρων. Οι λευκοί διαμόρφωσαν, την ίδια περίπου εποχή, μια μουσική που ονομάστηκε Country Music, που μουσικολογικά δεν έχει καμμία συγγένεια με το μπλουζ, εκτός βέβαια από το ότι και τα δύο είδη χρησιμοποιούν τους ίδιους επτά μουσικούς φθόγγους. Η μουσική αυτή καλλιεργήθηκε στις κεντρικές πολιτείες, ενώ στις δυτικές πολιτείες δημιουργήθηκε μία παρεμφερής μουσική που ονομάστηκε Western. Η Country και η Western γρήγορα συνδέθηκαν μεταξύ τους από τη μουσική βιομηχανία, η οποία κατασκεύασε το μουσικό είδος Country & Western. To μουσικό είδος Rhythm and Blues δεν είναι blues, είναι ένα κατασκεύασμα της μουσικής βιομηχανίας και αυτό.

Νίκο μου, συμφωνώ απόλυτα με τις κριτικές σου για το κλισέ “intertwining” ανάμεσα στο ρεμπέτικο και την μπλούζ μουσική. Όμως νομίζω ότι οι σχέσεις ανάμεσα στο blues και country and western είναι αρκετά στενές και ότι ο μεταγενεστερός διαχωρισμός των δύο σε εντελώς διαφορετικά είδη είναι και αυτός στην πραγματικότητα “ένα κατασκεύασμα της μεταγενέστερης μουσικής βιομηχανίας”. Και δεν το λέω μόνο εγώ…το λένε και ερευνητές πολυ πιο ειδικοί από μένα! :slightly_smiling_face:

Επίσης θα έλεγα ότι το όνομα Country and Western είναι λίγο παραπλανητικό, γιατί και country music σαν είδος έχει τις ρίζες της στο νότο της Αμερικής (“the South”). Πριν αρκετό καιρό διάβασα ένα πολυ ενδιαφέρον βιβλίο που αναλύει διεσδυτικά τις σχέσεις ανάμεσα στην country και την εργατική τάξη του Νότου:

Και ένα ντοκιμαντέρ όπου μιλάνε μουσικοί και τραγουδιστές για τις κοινές μουσικές και κοινωνικές/πολιτιστικές ρίζες της μουσικής τους:

Στην soul μουσική (που έχει κρατήσει αρκετά στοιχεία από τη blues/rhytm and blues μουσική), υπάρχει μία ξεχωριστή υποκατηγορία που λέγεται country soul. Είναι μία από τις πιο αγαπημένες μου μουσικές, και εγώ τουλάχιστο νιώθω ότι υπάρχει ένα ωραίο intertwining σε τραγούδια όπως τα παρά κάτω!

Θα έλεγα ότι η διαφορά από τις πρωτότυπες country εκδοχές είναι στην ενορχήστριση και στον τρόπο που τραγουδάνε, που είναι καθαρό gospel. Το παρακάτω τραγούδι είναι ένα πρωτότυπο, αλλά για μένα θα μπορούσε να είναι country and western:

Τελικά, θα έλεγα ότι οι σχέσεις ανάμεσα στο “λευκό” cοuntry and western και “μαύρο” blues/soul είναι πολύ πιο στενές από τις σχέσεις ανάμεσα στο blues και ρεμπέτικο…

2 «Μου αρέσει»

Eύα μου, θα συμφωνήσω βεβαίως απόλυτα μαζί σου. Country and Western, Rhythm and Blues, soul και, σε ένα βαθμό, και το blues το ίδιο, έχουν κάποιες σχέσεις μεταξύ τους, μουσικολογικά, ενώ βεβαίως blues και ρεμπέτικο δεν έχουν την παραμικρή μουσικολογική συγγένεια, εκτός βέβαια από τους επτά φθόγγους της μουσικής. Country and Western και Rhythm and Blues άκουγα μετά μεγίστης μανίας ως teenager (όπως μας ονόμαζε ο Jack Fenema, o εκφωνητής της εκπομπής “Teen time” στον “Αμερικάνικο”, τον ραδιοσταθμό των Αμερικάνων στρατιωτικών της Αθήνας των ’ 50. Το “Top 20” του περιοδικού Billboard magazine το παρακολουθούσα ανελλιπώς και δεν μου ξέφευγε τίποτα, το μεγάλο πρόβλημα ήταν πως πολλά από τα “top hits” της Αμερικής δεν έρχονταν στην Ελλάδα να τα αγοράσεις ως δισκάκια.

Ειδικά για το blues πάντως, ασχολήθηκα πολύ σοβαρότερα απ’ το κυνήγημα των χίτς του Τζάκ Φένεμα, και απ’ εκεί οδηγήθηκα στην τζάζ κλπ…

3 «Μου αρέσει»