Μέσα στα όργανα, συνήθως ποτέ κανείς δεν κοιτά και έτσι πολλά μπορεί να συμβαίνουν !:080:
Θα έλεγα πως γενικά οι νεώτεροι μάστορες, από αυτή την άποψη είναι καλύτεροι από τους παλιότερους.
Αν και κάποια από αυτά τα όργανα μπορεί να διαθέτουν από συμπαθητικό έως και πάρα πολύ καλό ήχο, αυτό δε σημαίνει πως αυτή η αντιμετώπιση της κατασκευής μπορεί να γίνει και κανόνας ! Και πάλι θα πω, ας κοιτάξουμε τι γίνεται στην οργανοποιία πέρα απ`την αυλή μας. Γιατί εκεί να μη συμβαίνουν παρόμοια πράγματα;
Σήμερα βέβαια υπάρχουν μηχανήματα και έτσι πολύ σπάνια θα βρείς άτριφτα, εσωτερικά, καπάκια, μιά και δεν απαιτείται γι`αυτό παρά ελάχιστος χρόνος. Οστόσο εσωτερικά, κάποιος επισκευαστής ανακαλύπτει πολλές φορές διάφορες άλλες κακοτεχνίες.
Τώρα, γιά την επίδραση όλων αυτών στο τελικό ηχητικό αποτέλεσμα: Οποιαδήποτε αλλάζει πάνω σε ένα όργανο (καπάκι που τρίβεται, σκάφος που λειαίνεται, καμάρι που λεπταίνει κ.λ.π) θα έχει μικρή η μεγάλη επίπτωση και στον ήχο. Πόσο; Κάποτε ελάχιστη και κάποτε δραματική !
Γι`αυτό, θα βάλω αντίθετα το ερώτημα : Μήπως, αλήθεια, πιστεύει κανείς πως φροντίζοντας όλα αυτά υπάρχει περίπτωση να βλάψουμε το ηχητικό αποτέλεσμα ???
Συμφωνω μαζι σου απολυτα νικο.κεθε τι που κανεις πανω στο οργανο προσφερει θετικα η αρνητικα στην ποιοτητα του ηχου.Πιστευω επισης οτι η εμπειρια που αποκτας με τα χρονια σε καθοδηγει ωστε να διαλεξεις συγκεκριμενα ξυλα για συγκεκριμενους ηχους και ηχοχρωματα.Ειναι ομωσ και λιγο εμφυτο.
οσο για το θεμα του ατριφτου καπακιου απο κατω τι να πω?Προφανως αυτος που το κανει δεν ενδιαφερεται πραγματικα εαν θα παιξει καλα το οργανο η οχι.Η θεωρει οτι δεν παιζει ρολο.Αυτο ομως προσωπικα το εχω δει μονο σε παλαιοτερες κατασκευες.
Θεωρω οτι η συνεχης αναζητηση και ο πειραματισμος πανω στην κατασκευη μπορουν να μας βοηθησουν στην καλυτερευση του ηχου .
Δοκιμασα πριν απο τρια χρονια την λευκα στο σκαφος και μπορω να πω οτι με ενθουσιασε το αποτελεσμα.Καπακια ελληνικα απο δραμα με φαρδυ νερο και μανικο απο φλαμουρι .Επαιξαν φανταστικα!!!Και μεχρι σημερα κανενα προβλημα με το μαλακο ξυλο απο λευκα στο σκαφος.(τα οργανα αυτα ηταν δυο και τα εκανα δωρο στον κουμπαρο και στον γαμπρο μου μιας και δεν εμπιστευτηκα να τα πουλησω!!!)
Το ξύλο της λεύκας είναι πολύ μαλακό και ελαφρύ. Έτσι, αν και δεν την έχω χρησιμοποιήσει (ακόμη και γιά τάκους προτιμώ το φλαμούρι) μπορώ να φανταστώ πως το ηχητικό αποτέλεσμα πρέπει να πλησιάζει αυτό της βαμένης καρυδιάς, που κατά κόρον χρησιμοποιείται και δίνει ένα μεσαίο ηχόχρωμα, που έχουν συνηθίσει οι μπουζουξήδες να ακούνε από το όργανο.
Και αυτή δε την χρησιμοποιώ (βαμένη καρυδιά) τα τελευταία 20 χρόνια, απλά διοτί με την κατεργασία βαφής (χρήση υδροχλωρικού οξέως) καταστρέφεται εντελώς το ένα από τα συστατικά του ξύλου (ημικυταρίνη).
Νομίζω, καλά έκανες και δεν πούλησες τα όργανα με σκάφος λεύκας.Το πρόβλημα είναι τι θα γίνει στο μέλλον με την κατά πλάτος συρρίκνωση, που είναι μεγαλύτερη σε τέτοια, μαλακά ξύλα (κάτι που δε συμβαίνει στη βαμένη καρυδιά).
Θα έλεγα, να παρακολουθήσεις τη συμπεριφορά των οργάνων γιά αρκετά ακόμη χρόνια (πέντε τουλάχιστον!) πρίν αποφασίσεις να εντάξεις τη λεύκα στην παραγωγή !
ΥΓ. Τα μαλακά ξύλα μπορεί να στεγνώνουν γρηγορότερα , δίνοντάς μας τη δυνατότητα να τα χρησιμοποιήσουμε μετά από 5-6 χρόνια, αυτό δε σημαίνει όμως πως έχει ολοκληρωθεί και η διαδικασία συρρίκνωσης!
Κε Φρονιμόπουλε
μπορείτε να μας πείτε και δυο λόγια για το ανάποδο? Δηλαδή για ηχείο από σκληρά ξύλα…ας πούμε εγώ έχω δει ένα μαντολίνο του Μούρτζινο όπου το σκάφος ήταν φτιαγμένο από έβενο…επίσης έχω ακούσει ότι και ο Ζοζέφ στα πολύ καλά του όργανα έβαζε εβένινο σκάφος…και ρωτάω γιάτι να μπουν στον κόπο να χρησιμοποιήσουν ένα μάλλον δύσχρηστο ξύλο για λύγισμα όπως ο έβενος? Θεωρούσαν ότι το ηχητικό αποτέλεσμα θα τους αποζημίωνε?
Χαιρετε κι απο εμενα, δεν ειμαι οργανοποιος, δεν ειμαι ξυλουργος…δεν εχω αποπειραθει καν να φτιαξω κατι (πολλοι και διαφοροι λογοι με εκαναν να το αναβαλλω συνεχως:047:).Ωστοσο εχω μαζεψει καποιες πληροφοριες απο εδω κ απο ατομα που ηταν προθυμα να τις δωσουν.Παιρνοντας το θαρρος απο τον τιτλο του θεματος, ειπα κι εγω να ρωτησω κατι.
Θελω να φτιαξω ενα τζουρα, σκαφτο,ξυλα εδω στην κερκυρα δεν εχω καταφερει να βρω(τους τελευταιους μηνες κανω που και που καμια βολτα σε αποθηκες).Τωρα γι αυτο που θα ρωτησω ισως γελασουν κ οι πετρες, μα ειναι η μονη λυση για να μαθω.Η ελια κανει για μια τετοια κατασκευη;…αραγε θα αντεξει καθολου;…αξιζει να κανω την προσπαθεια η θα κανω τσαμπα κοπο;…
Μιλαω για ενα κουτσουρο που υπηρχε μεσα στα καυσοξυλα μου, απλα το συγκεκριμενο κομματι ειναι ξερο,δεν εχει ραγισματα, τρυπες,σχισμες και ειναι πολυ καλο σε μεγεθος.
Η λευκα βρισκεται στην ιδια κατηγορια περιπου με το φλαμουρι και την αμπουρα.Εχουν ερθει στο εργαστηριο οργανα 25 ετιας που τα σκαφη ειχαν φλαμουρι και αμπουρα.Ηταν μια χαρα για τα χρονια τους μπορω να πω καλυτερα απο αλλα που ειχαν βαμενη καρυδια.Μηπως εαν τα δεσεις σωστα απο μεσα θα αντισταθμισεις Το συρικνωμα?Τα σκληρα οπως αναφερει ο φιλος μηπως δεν συρικνωνονται αλλα δεν παλλονται οπωσ πρεπει και λογω βαρους?η τελικα ειναι ολα καλα αλλα παιζει ρολο σε τι αξιας οργανο θα τα χρησιμοποιησεις.Συμφωνα με αυτο λοιπον γιατι να μην χρησιμοποιησεις λευκα η αλλο ξυλο μαλακο για φθηνο οργανο το οποιο προοριζεται για μαθητες και το ζητουμενο ειναι τουλαχιστον 10 χρονια αντοχης?(τα 10 χρονια τα εχει σιγουρα συμφωνα με την αποψη μου)αρα μειωνεις και το κοστος παραγωγης και γινεται πιο προσιτο στον καθε γονιο που θελει να το αγορασει για το παιδι του.Μηπως θα πρεπει να καταριφθουν καποιοι μυθοι προς οφελος του κοινου καλου?
Φιλε Blekos θα σου προτεινα η πρωτη αποπειρα σου να ειναι με καποιο μαλακοτερο ξυλο οπως φλαμουρι η λευκα.η ελια ειναι απιστευτα δυσκολοδουλευτη.(οθτε ισοβιτης να σουνα δηλ)καλη επιτυχια σ αυτη σου την προσπαθεια.οτι χρειαστεις ειμαι στην διαθεση σου(πληροφ.συμβουλεςκλπ.)
Η συζήτηση που έχει ξεκινήσει είναι πάρα πολύ ενδιαφέρουσα. Όλοι οι εμπλεκόμενοι σαυτήν καταθέτουμε είτε τις εμπειρίες μας από την κατασκευή, είτε τις θεωρητικές μας γνώσεις πάνω στο θέμα, είτε συνδυασμό αυτών των δύο, είτε διάφορες υποθέσεις και ερωτηματικά τα οποία προκύπτουν από την χρόνια ενασχόλησή μας στο θέμα αυτό.
Προηγουμένως εγώ έκανα μια υπόθεση περί της συμβολής του αδρού ή λείου της εσωτερικής επιφάνειας της σκάφης στην ποιότητα του ήχου και πιθανόν η εξήγηση που έδωσα να ήταν από ανεπαρκής έως πατάτα.
Βεβαίως, χρόνια τώρα με βασανίζει το ερώτημα αυτό αλλά και άλλα πάρα πολλά ερωτήματα που όλους μας απασχολούν όπως:
Ποιό είναι το καλό καπάκι, τί πάχος θα έχει, που μπαίνουν τα καμάρια, τί πάχος και ύψος πρέπει να έχουν, πού μπαίνουν οι ενισχύσεις, ποιά η συμβολή της πίεσης των χορδών στο καπάκι στον ήχο, πόσο το ξύλο της σκάφης (πάχος, σκληρότητα) συμβάλει στον ήχο και πλήθος άλλων παραγόντων που θα ήταν κουραστικό να τος αναφέρω.
Όπως καταλαβαίνουμε λοιπόν, στην διαμόρφωση της ποιότητας του ήχου υπεισέρχονται πλήθος παραγόντων που εάν θέλουμε να εξετάσουμε την συμβολή του καθενός από αυτούς, θα πρέπει κάθε φορά να διατηρούμε όλους τους άλλους σταθερούς και να τροποποιούμε μόνο τον συγκεκριμένο. Έχουμε λοιπόν να αντιμετωπίσουμε ένα τεράστιο αντικείμενο έρευνας στο οποίο πρέπει να συμβάλουν πολλά άτομα ή ερευνητικές ομάδες που κάθε ένα από αυτά να πειραματίζεται στον συγκεκριμένο παράγοντα.
Βεβαίως για ένα μεμονωμένο άτομο - οργανοποιό που η τέχνη αυτή είναι το κύριο επάγγελμά του είναι πάρα πολύ δύσκολο να εμπλακεί σε μια τέτοια ερευνητική διαδικασία για ευνόητους λόγους, όλοι όμως έχουν πειραματιστεί στον παράγοντα ‘‘καπάκι’’ που κατά γενική ομολογία είναι η κυριότερη παράμετρος συμβολής στην ποιότητα του ήχου.
Ο παράγοντας ‘‘καπάκι’’ σχετικά εύκολα παραμετροποιείται διότι, φτιάχνοντας κάποιο συγκεκριμένο όργανο, κάθε φορά μπορούμε να τροποποιούμε μόνο μια παράμετρο του καπακιού και να το επανατοποθετούμε στο σταθερό πλέον ήδη υπάρχον όργανο.
Είναι πολύ δύσκολο όμως να εξάγουμε συμπεράσματα για την συμβολή της σκάφης στην ποιότητα του ήχου διότι όπως αντιλαμβανόμαστε, αλλάζοντας την σκάφη είναι σχεδόν αδύνατον, στα πλαίσια του ‘‘ατόμου - οργανοποιού’’ να διατηρηθούν ίδιες οι άλλες παράμετροι.
Όπως αντιλαμβανόμαστε λοιπόν, αρκετοί από εμάς που δεν είμαστε κατανάγκην επαγγελματίες οργανοποιοί αλλά έχει διεισδύσει μέσα μας βαθιά το μικρόβιο αυτό της οργανοποιίας, σε συνδιασμό με την αγάπη και το πάθος μας για το όργανο, έχουν ερευνήσει αλλά και πειραματιστεί και συνεχίζουμε. Υπαυτήν την έννοια λοιπόν δεν περιοριζόμαστε απλώς στην συναρμολόγηση κομματιών από ξύλα, αλλά έχουμε προχωρήσει πολύ περισσότερο.
Το ζήτημα βέβαια της ένίσχυσης και της παραγωγής του ήχου, που κατά την ταπεινή μου γνώμη είναι πολύπλοκο, είναι θέμα της επιστήμης της ακουστικής που όσο αφορά τον εαυτό μου βασικές γνώσεις φυσικής έχω μόνο σε θέματα ταλαντώσεων αλλά αρκετές για να κατανοώ τί σημαίνει ταλάντωση, πλάτος ταλάντωσης, συχνότητα, ιδιοσυχνότητα κλπ.
Επίσης γνωρίζουμε ότι όταν η χορδή διεγείρει το καπάκι, αυτό αρχίζει να ταλαντώνεται και το τελικό ηχητικό αποτέλεσμα είναι δεν είναι προιόν μιας μόνο ‘‘συχνότητας’’ αλλά πολλών διαφορετικών ‘‘συχνοτήτων’’ που έχουν σχέση με την αρχική συχνότητα της ταλάντωσης. Ο συνδυασμός αυτών των ‘‘συχνοτήτων’’ αλλά και το πλάτος αυτών καθώς και η διάρκεια της ταλάντωσης δημιουργεί το συγκεκριμένο ηχητικό αποτέλεσμα την τελική χροιά του ήχου.
Με την έννοια αυτή λοιπόν δεν μπορώ να κατανοήσω τί εννοεί ο Νίκος όταν λέει ‘‘θα ήταν πρός βλάβην κατ`αρχήν αυτής της συγκεκριμένης συχνότητας’’.
ΥΓ. Τήν έννοια συχνότητα την τοποθέτησα σε παρένθεση διότι στην πραγματικότητα πρέπει να μιλάμε για ταλάντωση που την χαρακτηρίζει αυτή η συγκεκριμένη συχνότητα και το τελικό αποτέλεσμα είναι μία σύνθετη ταλάντωση που προκύπτει από την σύνθεση πολλών διαφορετικών ταλαντώσεων που κάθε μια χαρακτηρίζεται από την δική της συχνότητα.
Κώστα, πολύ σωστά όσα επισημαίνεις .:088: Γενικά, συμφωνώ με την τοποθέτησή σου στο θέμα, όπως επίσης και στη μεθοδολογία της εμπειρικής έρευνας που προτείνεις ( τροποποίηση μιας παραμέτρου κάθε φορά , κρατώντας τις υπόλοιπες κατά το δυνατόν σταθερές).Η μόνη μου επιφύλαξη είναι στο πόσο εύκολα παραμετροποιείται ο παράγοντας «καπάκι».
Στην ερώτησή σου να απαντήσω πως αναφέρομαι συγκεκριμένα στη συχνότητα Helmholtz, που παραμένει αρκετά σταθερή από όργανο σε όργανο, με την προϋπόθεση πως δεν αλλάζουμε μοντέλο, καθώς και θέση, σχήμα και μέγεθος ηχητικής τρύπας. Ψάξε στην ακουστική το θέμα «αντηχεία Helmholtz», για περισσότερα. Επειδή το θέμα είναι μεγάλο, σκεφτόμουνα την περίπτωση ενός συγκεκριμένου άρθρου στην Κλίκα με παραδείγματα και παρατηρήσεις. Το μόνο που με φοβίζει είναι πως θα είναι πολύ εξειδικευμένο, με αποτέλεσμα να να μη συγκεντρώσει παρά το ελάχιστο αναγνωστικό ενδιαφέρον.
Blekos, η ελιά εκτός από δυσκολοδούλευτη παρουσιάζει συνήθως και στρεψοϊνίες (στριμμένα νερά). Θα σούλεγα και γω να την αποφύγεις.
Φίλε 1980gms, ο έβενος δε χρησιμοποιήθηκε παρά ελάχιστα στην κατασκευή σκάφους, όχι μόνο γιατί είναι σκληρό ξύλο και δύσκαμπτο, αλλά κυρίως γιατί δεν έχει καλές ακουστικές ιδιότητες ( υψηλό damping, που λέγαμε…).
ΥΓ. Τη συχνότητα Helmholtz , μετά από έρευνα πολλών μηνών με το Γιώργο Παντελιά, την έχουμε εντοπίσει και περιγράψει για το συγκεκριμένο όργανο.
Για να επανέλθουμε στη συζήτηση περί σκάφους, εσωτερικά.
Μερικές εικόνες, καλύτερες από χίλιες λέξεις.Ανεβάζω τρεις φρεσκότατες φωτογραφίες του σκάφους που μόλις τελείωσα με τον εσωτερικό καθαρισμό και εμποτισμό του με ζωϊκή κόλλα, πριν το κόλλημα του πίσω τάκου και το χάρτωμα.
Στην πρώτη, φαίνεται το υλικό που αφαιρέθηκε δουλεύοντας εσωτερικά (από 420 gr. αρχικά, κατέληξε σε αυτή τη φάση 394 gr.)και οι ξύστρες που χρησιμοποιήθηκαν.
Στη δεύτερη, το σκάφος εμποτισμένο, φτιαγμένο με 25 ντούγες μία-μία.
Στην τρίτη, η κατάληξη από τις ντούγες στο πίσω μέρος, κάτω από την κολάντζα.
Το ξύλο είναι παμπάλαιος Αφρικάνικος παλίσσανδρος (ανοιχτόχρωμος) που αποκτήθηκε πρόσφατα . Δυστυχώς, μου φτάνει μόνο γιά το πολύ καμμιά δεκαριά σκάφη! Δεν μπορώ με…φωτογραφίες να σας μεταδώσω το εντυπωσιακό «καμπάνισμα» του συγκεκριμένου ξύλου όταν έγινε σκάφος !
Αυτό το ξύλο, εκτός των χρημάτων, μου …στοίχησε και δυό ταξειδάκια στο Ξυλόκαστρο. Φιλοξενήθηκε γιά κανένα μήνα στο σπίτι του συνφορουμίτη Θοδωρή Ασημακόπουλου, και αποτέλεσε ευκαιρία να γνωριστούμε από κοντά και να περάσουμε μιά υπέροχη Κυριακή με καλή παρέα, φοβερό κοντοσούβλι και κουβεντούλα πίνοντας το δικό του , βιολογικό Αγιωργήτικο κρασάκι !
Έχοντας ταλαιπωρηθεί πολλά χρόνια με τα σκάφη μπορώ να πω το εξής:Υπέροχη δουλειά.
Σε παρακαλώ Νίκο μην ξανανεβάσεις τέτοια φωτο γιατί μου φαίνεται ότι θα τα παρατήσω.
Και που να σου ανεβάσω, Γιάννη, φωτογραφίες από σκάφος νεοφώτιστου σκαφά που ακούει στο όνομα Παναγιώτης Κ. !!!
Θα τα παρατήσεις, σίγουρα…(Το μόνο που δεν περιμένω από σένα…)
Αν και είναι παλιό το θέμα ,θα ήθελα να αναφέρω εδώ για ένα φίλμ συνθετικό πάρα πολύ λεπτό,που θα μπορούσε ενδεχομένως να χρησιμοποιηθεί για χάρτωμα σκάφους.Υπάρχει σε ασημί και χρυσό.Αν κάποιος θέλει περισσότερες πληροφορίες ευχαρίστως να τις δώσω.
