Ήξερα τον Ντμίτρι Κέσσελ ως τον φωτογράφο των περίφημων φωτογραφιών που απαθανάτισαν τον Δεκέμβρη του 1944 στην Αθήνα.
Από αυτή, όπως φαίνεται, τη σειρά φωτογραφιών έτυχε να βρω εδώ και αυτή τη φωτογραφία, εμφανιζόμενη με τη σημείωση: " Dmitri Kessel, Δεκέμβριος 1944, Αθήνα, κομπανία νεαρών δίπλα σε οδοφράγματα".
Δεν είμαι σίγουρος ότι είναι οδοφράγματα αυτά που απεικονίζονται, πάντως η φωτογραφία μιλάει με 1000 λέξεις, όχι όμως αρκετές για να μάθει κανείς όλα όσα θα ήθελε για τα πρόσωπα και τα πράγματα που απεικονίζονται.
10 «Μου αρέσει»
Από πού να πρωταρχίσεις… το σκισμένο παντελόνι, το μπαλωμένο παντελόνι, τα ξένα κουρελιασμένα ρούχα, την μπότα του αντάρτη που μάλλον είναι νεκρού Γερμανού όπως ίσως και η στολή… και μόνη η έκφραση του προσώπου του παίκτη προδίδει τα πόσα έχει τραβήξει το πετσί και η ψυχή του…. Αν με φωτοσόπ «φοριόταν» το πρόσωπό του σε φωτογραφία ενός πενηντάρη της εποχής, κανείς δεν θα μάντευε την επέμβαση.
1 «Μου αρέσει»
Και πάνω από αυτά γίνονται δυο φορές πιο όμορφα τα χαμόγελα της παρέας.
2 «Μου αρέσει»
Η φωτογραφία είναι όντως από κείνες που αξίζουν χίλιες και πολύ παραπάνω λέξεις. Φαντάζει ιεροσυλία να εστιάσει κανείς μόνο στο όργανο. Αλλά το χούι δεν κόβεται (και επιτέλους ο τίτλος του θέματος είναι Ταμπουράς)!
Λοιπόν, πρώτα απ’ όλα μου κάνει τρομερή εντύπωση να βρίσκεται τέτοιο όργανο τέτοια εποχή κσι μάλιστα στην Αθήνα. Ο συνδυασμός του τόπου και της χρονολογίας φαντάζει πολύ κοντινός, ενώ ο οργανολογικός τύπος πολύ μακρινός!
Μέγεθος λίγο παραπάνω από μπαγλαμά. Το σκάφος, από μπροστά μεν είναι αναλογικά μεγαλύτερο από του μπαγλαμά, το δε συνολικό του σχήμα με παραξενεύει και μάλλον δεν το βλέπω σωστά.
Πέντε στριφτάλια, με ένα κενό που υποδεικνύει κι ένα έκτο που χάθηκε. Άρα λογικά τρεις διπλές χορδές. Η πάνω (από την οποία μάλλον λείπει το στριφτάρι και άρα είναι μονή), μπουργάνα.
Οι μπερντέδες είναι κουνημένοι λίγο τυχαία, και είναι δύσκολο να πεις αν έχουν υποδιαιρεμένα ημιτόνια. Νομίζω πως όχι: στο σημείο όπου τοποθετώ κατά προσέγγιση το μέσον της χορδής έχει 12 τάστα.
Αν το μαύρο σημαδάκι πάνω από το δεξί χέρι του μικρού μουσικού είναι τρύπα στο καπάκι, μπορεί κανείς να φανταστεί κι άλλη μία στο αντίστοιχο απέναντι σημείο, και λογικά και μια τρίτη (μεγαλύτερη ή όχι) κάπου στον κεντρικό άξονα του καπακιού. Όμως το σχήμα του σημαδιού είναι τόσο ακανόνιστο που μπορεί και να είναι κάτι άλλο (απλό σημάδι, φθορά της φτγραφίας, οτιδήποτε).
Σχεδόν κολλητά στο οιονεί κόκκαλο είναι το τάστο 0. Άρα έχει αυτό το σύστημα που έχουμε ξαναδεί σε ταμπουράδες, όπου αντί για κόκκαλο που να πατάνε πάνω του οι χορδές έχει ένα δέσιμο που περνάνε από κάτω του, και τον ρόλο του κόκκαλου τον παίζει αυτό το τάστο 0. (Μπερντές τέλος πάντων, αυτό εννοώ.) Νομίζω ότι αυτό το σύστημα εφαρμόζεται όταν η κεφαλή του οργάνου έρχεται ευθεία με το μπράτσο χωρίς κλίση, όπως μοιάζει να συμβαίνει κι εδώ.
Η όλη στάση σώματος, χεριών, δαχτύλων δείχνουν παίχτη που ξέρει όντως να παίζει. Άλλωστε είναι ολοφάνερα πολλά κιλά ρεμπέτης. Στο δεξί κρατάει μια πένα μικρή, δε διακρίνεται, αλλά με πιάσιμο που θυμίζει μπουζουκοειδή μάλλον παρά σαζοειδή ή λαούτα.
Στην κορυφή της κεφαλής το απαραίτητο κρεμαστάρι.
1 «Μου αρέσει»
Κομπανία; Μήπως κι ο τρίτος, ο κομμένος, παίζει όργανο; Και βασικά μήπως η φωτογραφία συνεχίζει ακόμα λίγο προς τα δεξιά; Είναι κάπως παράξενη επιλογή να κόψεις τόν ένα από τους τρεις πρωταγωνιστές αφήνοντας τον μισό εκτός κάδρου, και αν δεν ήταν επιλογή δεν πιστεύω να ήταν λάθος, σε μια τέτοια αριστουργηματική φωτογραφία.
1 «Μου αρέσει»
Πολύ σωστές οι παρατηρήσεις σου Περικλή. Εμένα μου φαίνεται αυτοσχέδιο όργανο, και το σκάφος όντως έχει περίεργο σχήμα. Μπορεί να είναι κάποιο δοχείο που να του έβαλαν καπάκι, μπορεί να είναι ένα ξύλο λυγισμένο (σαν πλαϊνό κιθάρας), ποιος ξέρει. Οι μπερντέδες είναι τόσο στραβοί που μάλλον είχαν κουνηθεί από τις θέσεις των ημιτονίων (όντως 12 στη μέση, οξυδερκής παρατήρηση), δεν φαίνεται για διατονικό χώρισμα. Έχει και μια υποτυπώδη διακόσμηση γύρω-γύρω στο καπάκι.
3 «Μου αρέσει»